Verantwoord omgaan met ChatGPT
Ds. K. van den Geest | 3 reacties | 25-07-2024| 12:59
Vraag
Ik ben een boek aan het schrijven dat gaat over de seculariserende wereld om ons heen. Ik wil de volgende thema's aan de kaak stellen: kerkverlating; hoe zijn wij van God los geraakt in Nederland?; is geloven in de God van de Bijbel rationeel?; hoe kunnen wij ons beschermen tegen wereldgelijkvormigheid, etcetera.
Nu is mijn vraag, omdat ik dit boek leesvriendelijk wil houden, kun je het verantwoorden tegenover God dat je teksten die je eerst naar eigen inzicht hebt opgeschreven laat herschrijven door ChatGPT om zo beter tot een coherent verhaal te komen? Ik hoop dat een dominee/theoloog mij hier antwoord op kan geven.
Antwoord
Ik weet niets van ChatGPT. Je leest erover in kranten, etcetera, en probeert je er een beeld van en een gefundeerde mening over te vormen. Maar dat laatste kan ik niet, omdat ik me er onvoldoende in verdiept heb. Wat ik weet, is dat het een machine of systeem is dat razendsnel het internet afzoekt op teksten gerelateerd aan je zoekopdracht. Dat betekent dat het systeem zonder enige vorm van beoordeling uit bronnen citeert die je niet op betrouwbaarheid kunt checken. Dat alleen al lijkt me voor iemand die gelooft en christen is dubieus. Je kunt en mag nooit je eigen oordeelsvermogen uit handen geven aan een anoniem systeem. Het is immers zeer wel mogelijk dat het systeem put uit bronnen die heel ver af staan van wat je als christen belijdt en gelooft. Dus hoe goed een tekst er ook 'uit ziet', je zult altijd nog zelf moeten oordelen of de uitkomst past in jouw geloof, normen en waarden.
Gaat het slechts om een soort 'consistentie-check', dan zou je dat misschien best met behulp van ChatGPT kunnen doen. Maar je zou ook een paar vrienden kunnen vragen om je schrijfproduct eens kritisch door te lichten. Dat laatste zou ik zelf doen, denk ik, mocht ik ooit een boek willen schrijven (wat ik niet van plan ben).
Daarnaast ben ik wel benieuwd vanuit welke kennis of studie je een boek gaat schrijven. Over secularisatie zijn al tal van boeken verschenen in de christelijke wereld en dat al minstens zo'n 50 jaar lang, zo lang als we al spreken van secularisatie, ontkerkelijking of verwereldlijking. Ik ben benieuwd wat je wilt toevoegen aan die 'markt'. Het is uiteraard nooit verkeerd om je eigen gedachten naar aanleiding van literatuur hierover op te schrijven.
Het is ook mogelijk dat de vraagsteller een geleerde persoon is, die nu met echt een totaal nieuwe benadering gaat komen waar al die auteurs voor jou nog niet op waren gekomen. In dat laatste geval feliciteer ik je hartelijk en zullen de verkoopcijfers je nieuwe boodschap ongetwijfeld gaan bevestigen.
Maar als dat alles niet het geval is zou ik het boek schrijven en in je eigen woorden (zonder ChatGPT dus) 'aan de man/vrouw' brengen in je eigen vrienden- of kerkelijke kring. Mogelijk zul je er dan met belangstellenden mooie en verrijkende gesprekken over mogen voeren, leerzaam voor jezelf en iedereen.
Kortom, ik vond het een lastige vraag: 1: Omdat ik nooit werk met ChatGPT en er dus te weinig ervaring mee of kennis van heb; 2: Omdat een boek over dit onderwerp nogal een onderneming is, die een hoop geleerdheid en belezenheid vereist. Maar ik ken de vraagsteller natuurlijk niet, dus dat laatste bedoel ik zeker niet beledigend!
Eigenlijk is mijn beantwoording dus geen echte beantwoording maar meer het stellen van een paar wedervragen. Ik hoop dat u hiermee geholpen bent in uw gedachten en overwegingen.
Ds. Klaas van den Geest
Lees ook: 'ChatGPT en de bijbel'
Dit artikel is beantwoord door
Ds. K. van den Geest
- Geboortedatum:12-10-1957
- Kerkelijke gezindte:Nederlandse Gereformeerde Kerken
- Woon/standplaats:Deventer
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Het is een interessante en complexe vraag die je stelt. Laten we het probleem van verschillende kanten bekijken.
### Ethische Overwegingen
1. **Integriteit en Authenticiteit**: Als auteur is het belangrijk dat je werk authentiek en integere is. Het gebruik van een AI-tool zoals ChatGPT om je teksten te herschrijven, kan je eigen stem en stijl vervagen. Dit kan een ethisch dilemma opleveren, vooral als je lezers verwachten dat de tekst volledig van jou is.
2. **Transparantie**: Het is belangrijk om transparant te zijn over het gebruik van AI-hulpmiddelen. Als je besluit om ChatGPT te gebruiken, zou je dit kunnen vermelden in een voorwoord of bijlage, zodat je lezers op de hoogte zijn van de methode die je hebt gebruikt.
### Theologische Overwegingen
1. **Gods Woord en Menselijke Creativiteit**: In de christelijke traditie wordt menselijke creativiteit vaak gezien als een weerspiegeling van Gods scheppende kracht. Het gebruik van AI om je teksten te verbeteren, kan gezien worden als een manier om je eigen creativiteit te versterken, mits dit met integriteit en transparantie gebeurt.
2. **Verantwoordelijkheid**: In de Bijbel wordt vaak de nadruk gelegd op persoonlijke verantwoordelijkheid en integriteit. Het is belangrijk dat je je eigen verantwoordelijkheid als auteur blijft erkennen en niet alleen afhankelijk bent van AI-hulpmiddelen.
### Praktische Overwegingen
1. **Kwaliteit en Coherentie**: Het gebruik van AI kan helpen om de kwaliteit en coherentie van je tekst te verbeteren. Dit kan bijdragen aan een beter leeservaring voor je publiek, wat uiteindelijk kan helpen om je boodschap beter over te brengen.
2. **Tijd en Efficiëntie**: AI-hulpmiddelen kunnen tijd besparen en het schrijfproces efficiënter maken, wat je meer ruimte geeft om je te concentreren op de inhoudelijke aspecten van je boek.
### Conclusie
Het gebruik van ChatGPT om je teksten te herschrijven kan verantwoord worden, mits je dit doet met integriteit en transparantie. Het is belangrijk om je eigen verantwoordelijkheid als auteur te blijven erkennen en je lezers op de hoogte te brengen van de methoden die je hebt gebruikt. Op deze manier kun je zowel ethisch als theologisch verantwoord omgaan met het gebruik van AI in je schrijfproces.
Ik zou aanraden om dit besluit goed te overwegen en eventueel te overleggen met een dominee of theoloog die je persoonlijk kent en waarvan je de inzichten waardeert.
Einde citaat "Le Chat"
