Vraag
Aan dr. M. J. Paul. Tijdens mijn opleiding kwam ik in contact met visualisatie. Alle leerlingen deden hun ogen dicht en de docent sprak langzaam een aantal zinnen en gaf opdrachten (zoals voeten op de grond, kijk naar jezelf, maak contact met wat je ziet, etc.) waarbij het de bedoeling was dichter bij jezelf te komen. Omdat ik er onbekend mee ben/was heb ik God gevraagd voordat het visualiseren begon, of ik niet iets doe wat Zijn wil niet is. Tijdens het visualeren gebeurde er met mij niets. Ik had alleen mijn ogen dicht en verder niets. Persoonlijk denk ik dat ik gewoon te nuchter voor zulke dingen ben, en dat het ook blijkbaar Gods bedoeling is dat ik me hier niet mee in laat. Wat vindt u van visualisatie en wat moet een christen ermee als het op zijn pad komt, en er wel verwacht wordt dat hij/zij meedoet? Of is visualiseren gewoon naar jezelf kijken/over jezelf nadenken? Daar is niets mis mee toch? Alvast bedankt voor het antwoord.
Antwoord
Beste vraagsteller,
Visualisatie is het vermogen zich een aanschouwelijke voorstelling te maken van wensen of gedachten, met het doel deze voorstelling tot werkelijkheid te maken. Vooral vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw is visualisatie gangbaar in onze maatschappij.
Er zijn twee vormen visualisatie: de passieve en de actieve. Bij de passieve visualisatie is de persoon ontspannen en staat hij open voor het beeld. Door het beeld in al zijn facetten te onderzoeken en te bestuderen, kunnen onbewust emotionele problemen in beeld komen. De actieve visualisatie zet gedachten en beelden in actie in om veranderingen in gezondheid en prestaties te bewerken. Een speciale vorm van actieve visualisatie is de geleide fantasie. Visualisatie wordt gebruikt om het leervermogen en het zelfbewustzijn te vergroten en stress te verminderen.
Het is mogelijk hier zeer nuchter mee om te gaan en op zich hoeft ‘verbeelding’ niet verkeerd te zijn. We moeten echter wel beseffen dat visualisatie meer is dan verbeelding en vaak gehanteerd wordt in een ander denkkader. De methode maakt geregeld deel uit van cursussen yoga, oosterse meditatie en energetische therapieën, en wordt ook toegepast in de newagebeweging. Visualisatie kan de geest proberen te programmeren tot het gebruiken van innerlijke krachten en leiding.
Visualisatie wordt vaak gebruikt in combinatie met een veranderde staat van bewustzijn. Meermalen worden er psychische, paranormale bekwaamheden ontwikkeld en probeert men contact te leggen met de geestelijke wereld (= de wereld van de geesten).
De psychiater en spiritist C. G. Jung gebruikte actieve imaginatie (= visualisatie), naast trance, oosterse meditatie en mandala’s, als methode om toegang te krijgen tot het collectieve onderbewuste (de goddelijke wereldziel).
Kortom: er zijn allerlei vormen van visualisatie en het is van belang goed na te gaan wat de kaders en de doelstellingen zijn. De praktijk leert echter dat christelijke scholen meermalen naïef dergelijke methoden overnemen, zonder ze zorgvuldig te toetsen en aan te passen aan de eigen levensbeschouwing. Het zou mooi zijn als de scholen die visualisatie toepassen duidelijk rekenschap geven van de manier waarop zij dit doen, bijvoorbeeld in een schoolkrant of op de website.
Meer informatie is te vinden in Ruud van der Ven, Genezing uit het Oosten? Alternatieve therapieën getoetst, Voorhoeve 2011, spec. hoofdstuk 15.
Prof. dr. M. J. Paul
Dit artikel is beantwoord door
prof. dr. M.J. Paul
- Geboortedatum:13-03-1955
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Oegstgeest
- Status:Actief
Bijzonderheden:
-Eindredacteur Studiebijbel OT
-Senior docent Oude Testament (CHE)
-Deeltijd hoogleraar OT te Leuven (B)
-Directeur-bestuurder THGB
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik vind dit antwoord goed.
Zelf was ik ook altijd angstig voor dingen die anders waren dan ik in de kerk leerde. Maar ik heb ondervonden dat zelfs visualisatie een sterk middel kan zijn en niet verkeerd hoeft te zijn. Zelf ben ik heel visueel ingesteld en kan mijzelf dus angstig of rustig maken door aan bepaalde dingen te denken. Je komt door visualisatie inderdaad dichter bij jezelf. Ik was daar eerst ook bang voor, want tja, bij jezelf?! Je moet toch naar de Here God gaan? Ja dat is ook helemaal waar, je moet het vooral niet bij jezelf zoeken. Maar als je dicht bij je eigen gevoel en lichaam blijft (hopelijk kun je me volgen), voel je je automatisch ook dichter bij God. Ik geloof dat de Here God spreekt door je gevoel en een 'stem/gedachte' in je binnenste. Als jij de kleine dingen in je binnenste niet opmerkt, hoe zou God dan tot je kunnen spreken? Natuurlijk, via de Bijbel hoofdzakelijk en door de andere middelen. Maar wat ik bedoel te zeggen is: ik begrijp dat je het een beetje zweverig vind (visualisatie) en er je vraagtekens bij hebt, maar het hoeft echt niet verkeerd te zijn. Trouwens, zeggen dat iets Gods bedoeling niet is: dat voel je toch ook van binnen?
