Zoveel verschillende visies op de doop

Ds. A. Goedvree | Geen reacties | 19-06-2003| 00:00

Hoe kan het dat er over de doop zo verschillend wordt gedacht in bepaalde kringen, maar dat er in beide kringen zegen blijkt te zijn van God? In de evangelische kringen zie je heel sterk dat de volwassenendoop een afleggen van de zonde is. Soms komt het haast over dat de doop een voorwaarde is voor behoudenis (het boekje van Watchman Nee, "Een levend offer"), terwijl aan de 'traditionele kant' de volwassenendoop als een verloochening van je eigen kinderdoop wordt gezien. Heeft dit ook te maken met dat men 'rechts' meer nadruk legt op het Godswerk, terwijl men 'links' meer nadruk legt op je eigen keuze, enzovoorts? Ik ben als kind gedoopt, maar als ik de bijbel lees vind ik meer argumenten voor de volwassenendoop. Het (kinder)doopformulier overtuigt me niet echt. Het zijn twee vragen geworden, maar we krijgen ook zulke goede antwoorden...

Beste vragensteller,

Uit de manier waarop je de vraag stelt, blijkt dat je je reeds hebt verdiept in de materie en dat het je bezig houdt. Overigens, je stelt eigenlijk een paar vragen tegelijk, en dus zal ik proberen zoveel mogelijk in één keer bij elkaar te nemen.

Laat ik eerst dit over deze dingen zeggen: het verschil tussen de meningen over kinderdoop en volwassendoop zijn enerzijds best groot, maar anderzijds moeten we die verschillen niet gaan opblazen, of er een 'overspannen' toestand van maken. Twee voorbeelden:

1. de Godzalige prediker C. H. Spurgeon was overtuigd baptist: hij doopte mensen wanneer zij tot geloof en bekering waren gekomen. Zijn preken worden nog steeds in alle kringen met zegen gelezen.

2. hoezeer je ook voorstander bent van de kinderdoop, je kan niet zonder de volwassendoop, omdat er Gode zij dank nog altijd mensen "die van verre zijn" bekeerd worden, tot geloof komen en gedoopt mogen/moeten worden.

Als je de Bijbel leest kun je net zoveel argumenten voor als tegen de kinderdoop vinden, dat is zo. In het Oude Testament ligt de nadruk bij de besnijdenis op het Genadeverbond wat de Heere heeft met Zijn volk. In het Nieuwe Testament zie je dat in de 'missionaire context' (in die tijd werd het evangelie voor het eerst gehoord) bepalend is, zodat je meer nadruk krijgt op de volwassendoop. Maar, van Lydia staat dat zij "met haar huis" gedoopt werd. Als je dat ziet, dat de Bijbel beide kanten belicht en toestaat, moet je proberen de druk van de discussie af te nemen: het is niet zo dat je een keuze moet maken, waarbij het ene het andere helemaal uitsluit. Het gaat om de God van de doop, het gaat om de belofte van de doop.

Toch is er alle reden om ook voorstander te zijn van de kinderdoop. Niet dat je daar een hele lade met teksten bij kan opentrekken, maar er zijn lijnen die door de Bijbel lopen, die bepalend zijn voor de kinderdoop. Dat is de lijn van het Genadeverbond. De Heere in de hemel is een band van beloften aangegaan met mensen die in zonde zijn gevallen. Toch gaat de Heere door: Hij openbaart Zichzelf, Hij geeft Zijn beloften, en Hij legt een band, een verbond met mensen. Dat is een onuitsprekelijk wonder: Ik zal u tot een God zijn, en gij zult mij tot een volk zijn. De Heere geeft Zijn beloften van genade, zorg en liefde, en Hij eist terug vreze, geloof en liefde. Nu is het typerend voor God en Zijn Genadeverbond, dat Hij niet alleen met de enkeling een verbond aangaat, maar dat Hij die band aangaat met hele volkeren en geslachten. Niet alleen Abraham, maar ook zijn zaad na hem. Daar ligt steeds een bijzonder accent op: de Heere gaat door in de lijn van de geslachten! Dat is Zijn Verbond, wat Hij bevestigt van kind tot kind. Zo is de Heere, de God van het Verbond, de God van de geslachten. Met name in het Oude Testament ligt daar grote nadruk op, en daarvan is de besnijdenis teken en zegel.

Toch hebben onze gereformeerde vaderen gezegd: zou de Heere in het Nieuwe Testament veranderd zijn? De Heere is de God van het Verbond, wat van geslacht tot geslacht voorgaat. Zeker, de besnijdenis als teken en zegel is voorbij, omdat het bloed van Christus heeft gevloeid. Maar, Christus Zelf heeft de 'opvolger' van de besnijdenis ingesteld, namelijk de doop met water. Toen hebben de vaderen die twee samengesmolten: de God van het Verbond die door de geslachten verder gaat, en het teken van de Heilige Doop! Overigens, dat wordt bevestigt door Petrus, die zegt in Handelingen 2: want u komt de belofte toe, en uw kinderen! Weer die lijn van de geslachten.

Dat verbondsdenken impliceert twee zaken: het gaat er eerst vanuit, dat de Heere het zegt: Ik wil u tot een God zijn. Maar, ten tweede, betekent het ook, dat er een oproep in zit tot gehoorzaamheid, tot geloof en bekering. Ook betekent de Kinderdoop op grond van de Verbondsgedachte, dat de Heere ons altijd een stap voor is. Kinderen mogen en moeten worden opgevoed onder de belofte, dat de Heere echt je God wil zijn, maar dat jij ook naar Hem moet luisteren, Hem moet volgen, Hem moet vertrouwen...

Nu kan je zeggen: maar de Bijbel zegt toch, dat je eigenlijk pas gedoopt kunt worden als je zelf echt gelooft en bekeerd bent. Dat is niet onbijbels, maar dan maak je mensen los van het Verbond en het Teken en Zegel van het Verbond. Inderdaad, je zegt het zelf al: dan zou het afhangen van onze keuze. Daarom is het zo rijk om de Heilige Doop te bedienen, rijk en ruim in de lijn van de gedoopte geslachten, omdat de Heere trouw houdt tot in het duizendste geslacht. dan leg je bij het jonge leven van kinderen, die genadige klem op het leven: de Heere heeft gezegd: Ik wil jouw God zijn. De Vader Die voor je zorgt, en bereid is om je aan te nemen tot Zijn kind, De Zoon die je zonden wil vergeven, en de Heilige Geest die je wil toe-eigenen hetgeen wij in Christus hebben.

Juist ook op de dag dat je een geestelijke strijd krijgt, met de vragen rondom zonden, schuld, vergeving en toe-eigening, krijgt die kinderdoop zo'n grote waarde: ik heb te maken met de God van het Verbond, Hij is voor alles van mij met Zijn genade reeds tot mij gekomen, met beloften van vrede en vergeving. En heel het leven -in de opvoeding van ouders en de ontwikkeling van het kind- gaat die belofte en die oproep mee, vooruit zelfs! Bij de volwassendoop mis je de rijkdom die daarbij hoort.

Ik weet dat vele, grote theologen, mensen proberen te overtuigen van hun gelijk, over kinderdoop en volwassendoop. Je kan er helemaal in verstrik raken. Zeker, de Heere geeft Zijn zegen aan evangelische mensen, die het voor hun gevoel helemaal laten afhangen van hun keuze voor God, en 'vergeten' dat de Heere mensen verkiest. De Heere geeft Zijn zegen aan gereformeerde mensen, die de keuze van hun leven helemaal laten afhangen van de Heere, en 'vergeten' dat ze opgeroepen worden tot geloof en bekering. De Heere gaat wonderlijke wegen. Maar, toch moeten we de meest Bijbelse weg zoeken. Soms wordt daar inderdaad verschillend over gedacht. Laat je niet van de wijs brengen daardoor. Maar, niet voor niets zijn de gereformeerde vaderen de weg van de kinderdoop gegaan. Als je als kind gedoopt bent, mag je daar diep dankbaar voor zijn.

Maar, het is de vraag of je (nu nog) een keuze moet maken, want als je reeds gedoopt bent, dan doet de vraag of je voor de kinder- of de volwassendoop bent, niet zozeer ter zake meer: de keuze is voor je gemaakt, naar we verwachten met liefde en zorg. Want, gedoopt is gedoopt.

Je hoort nog wel eens dat mensen die als kind gedoopt zijn, later overtuigd voor de volwassen doop zijn, en zich laten overdopen. Ik meen toch dat je hier ernstige bezwaren tegen moet maken. Is dan de eerste doop zonder waarde? Heeft de doop pas waarde als wij mensen daarmee kunnen instemmen en daar behoefte aan hebben. Dat zou ik niet durven stellen. Dus met de overdoop moeten we heel voorzichtig zijn, ja we moeten die zelfs afwijzen.

Als je gedoopt bent: neem dan de moeite om de zaak van de Heilige Doop te bestuderen met de vraag: wat betekent dat voor mij, nu voor Gods aangezicht, in wiens naam ik gedoopt ben. Probeer je daar op te concentreren. Dan zul je merken dat juist de kinderdoop zo'n geweldige rijkdom bevat. Je sprak over het formulier voor de kinderdoop. Lees dan eens aandachtig het gebed voor en na de kinderdoop. Dat is voor jóu gebeden...

Ik hoop je hiermee geholpen te hebben.

Vriendelijke groeten,

Ds. A. Goedvree

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A. Goedvree

• Geboortedatum:
  16-06-1970
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Hellouw
• Status:
  Inactief

108 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven