Inlegkunde of het uitleggen van de Bijbel
Ds. C.G. Vreugdenhil | 86 reacties | 25-02-2016| 14:59
Vraag
Vraag aan een dominee uit de Gereformeerde Gemeenten. In de prediking worden soms uitspraken uit de Heilige Schrift op een andere manier gebruikt om iets aan te geven.
Voorbeelden: Mattheus 27:20-23: “Maar de overpriesters en de ouderlingen hebben den scharen aangeraden, dat zij zouden Bar-abbas begeren, en Jezus doden. 21 En de stadhouder, antwoordende, zeide tot hen: Welken van deze twee wilt gij, dat ik u zal loslaten? En zij zeiden: Bar-abbas. 22 Pilatus zeide tot hen: Wat zal ik dan doen met Jezus, Die genaamd wordt Christus? Zij zeiden allen tot hem: Laat Hem gekruisigd worden. 23 Doch de stadhouder zeide: Wat heeft Hij dan kwaads gedaan? En zij riepen te meer, zeggende: Laat Hem gekruisigd worden!” Men zegt tijdens de preek: “Zegt u met Pilatus: wat moet ik met Jezus doen?”, waarbij men dan doelt op een mens voor wie Christus (nog) geen waarde heeft, doordat die mens onbekeerd is/gebrek aan ellendekennis heeft. Pilatus bedoelde echter met deze uitspraak: wat moet ik met deze naar mijn mening onschuldige jood Jezus doen? Voor een menigte die schreeuwde: kruist Hem!
Een ander voorbeeld: Lukas 5:3-5: “En Hij ging in een van die schepen, hetwelk van Simon was, en bad hem, dat hij een weinig van het land afstak; en nederzittende, leerde Hij de scharen uit het schip. 4 En als Hij afliet van spreken, zeide Hij tot Simon: Steek af naar de diepte, en werp uw netten uit om te vangen. 5 En Simon antwoordde en zeide tot Hem: Meester, wij hebben den gehelen nacht over gearbeid, en niet gevangen; doch op Uw woord zal ik het net uitwerpen.” De uitspraak “steek af naar de diepte” wordt soms gebruikt om te zeggen dat een predikant 'naar de diepte' moet afsteken, dus bevindelijk hoort uit te leggen hoe God werkt in Zijn uitverkorenen en de gangen en wegen hoort te preken die God met Zijn volk gaat, terwijl de uitspraak in een totaal ander verband gedaan is, zoals in de tekst te lezen is.
Nu zijn de zaken waar men op wijst met dergelijke uitspraken op zich niet verkeerd mijns inziens, maar ik vraag me af of je een tekst of uitspraak als dezen mag gebruiken om er feitelijk een andere betekenis aan te geven? Is dit vergeestelijking? Hoe ver mag en kun je gaan? Ik houd in mijn achterhoofd dat de Bijbel een geestelijk boek is en dat er een verschil is tussen ergens een geestelijke betekenis in leggen (inlegkunde) en het uitleggen van de Bijbel. Een jongeman.
Antwoord
Dag jongeman,
Je vraag is duidelijk. We mogen niet aan inlegkunde doen, wel aan uitlegkunde. Daarmee is gezegd dat de twee voorbeelden die je noemt eigenlijk niet kunnen. Het eerste voorbeeld is zeer ongepast. Het gaat er ook niet om wat wij met Jezus moeten doen, maar wat Jezus met ons wil doen.
Dat “afsteken naar de diepte” is door Jezus letterlijk bedoeld. Vaak wordt deze uitdrukking figuurlijk gebruikt. Op zich hoef je daar geen bezwaar tegen te hebben als duidelijk is dat dit niet de letterlijke bedoeling van Jezus was maar dat dit tot een soort vaste uitdrukking is geworden om een bepaalde geestelijke zaak aan te duiden. Als maar duidelijk is dat je een oneigenlijk gebruik maakt van deze uitdrukking. Zo kunnen wij ook wel eens zeggen: “Wat is dat een valse Judas” terwijl we weten dat het niet om de Bijbelse Judas gaat maar om iemand anders in je leefomgeving.
Ik hoop dat mijn antwoord duidelijk is en dat jij een Israëliet bent in welke geen bedrog is.
Ds. C. G. Vreugdenhil
Dit artikel is beantwoord door
Ds. C.G. Vreugdenhil
- Geboortedatum:02-04-1946
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Houten
- Status:Inactief
231 artikelen
Bijzonderheden:
Ds. Vreugdenhil schreef op 7 oktober 2024 zijn laatste bijdrage voor de vragenrubriek van Refoweb. Vanaf van het begin, nu bijna 25 jaar geleden, is deze broeder aan Refoweb verbonden geweest. Hij schrijft: "Ik ben nu 78 jaar en moet mijn werkbelasting verminderen. Ik heb altijd graag meegewerkt, maar nu ga ik ermee stoppen." Het langstdienende panellid van Refoweb neemt hiermee afscheid na 231 vragen en antwoorden. De redactie van Refoweb zegt hem voor dit alles hartelijk dank en wenst hem nog veel gezegende en vruchtbare jaren toe bij het werk in Gods Koninkrijk.
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
86 reacties
Lecram
25-02-2016
/ 15:52
Ik las laatst een preek waarin het hele leven van Simeon aan bod kwam, inclusief wat hij allemaal had beleefd. Enerzijds komt dat zeer komisch over, aan de andere kant zeer triest dat een predikant zijn gehoor op deze manier bedriegt. Dat zal hem zwaar aangerekend worden.
Hebreeën 13:17 Gehoorzaam uw voorgangers en wees hun onderdanig, want zij waken over uw zielen omdat zij rekenschap moeten afleggen, opdat zij dat mogen doen met vreugde en niet al zuchtend. Dat heeft immers voor u geen nut.
Ik neem wel aan dat de schrijven van de Hebreeën brief er van uitging dat de voorgangers hun verantwoordelijkheid serieus namen en Gods boodschap op de juiste wijze verkondigden.
Ik neem ook aan dat ds. Vreugdenhil zijn uitspraak over die Israëliet niet letterlijk bedoelt. Voor zover wij niet Joods geboren zijn, zijn en worden wij geen Israëlieten.
Hebreeën 13:17 Gehoorzaam uw voorgangers en wees hun onderdanig, want zij waken over uw zielen omdat zij rekenschap moeten afleggen, opdat zij dat mogen doen met vreugde en niet al zuchtend. Dat heeft immers voor u geen nut.
Ik neem wel aan dat de schrijven van de Hebreeën brief er van uitging dat de voorgangers hun verantwoordelijkheid serieus namen en Gods boodschap op de juiste wijze verkondigden.
Ik neem ook aan dat ds. Vreugdenhil zijn uitspraak over die Israëliet niet letterlijk bedoelt. Voor zover wij niet Joods geboren zijn, zijn en worden wij geen Israëlieten.
Jaleco
25-02-2016
/ 19:42
Ik snap niet zo goed waarom de uitspraak 'wat moet ik met Jezus doen' ongepast is. In behoudende kringen wordt heel vaak gezegd 'ik kan niks met Jezus want ik heb geen zondekennis'.
Dus als de predikant daarop ingaat en de uitspraak van Pilatus gebruikt, is er mijns inziens geen probleem?
Dus als de predikant daarop ingaat en de uitspraak van Pilatus gebruikt, is er mijns inziens geen probleem?
Gerard
25-02-2016
/ 20:43
Hoe de rest van de preek waar de vragensteller het over heeft er uit zag is niet duidelijk uit de vraag.
Maar meer in het algemeen gesproken kom ik nogal eens preken tegen waarin de dominee in plaats van een bijbelgedeelte te nemen en er op in te gaan wat er wordt gezegd, wat het betekent en wat voor gevolgen het heeft, een eigen verhaal gaan afsteken dat feitelijk los staat van de gelezen tekst en daarbij bepaalde bijbelteksten voor hun karretjes spannen en er een betekenis inleggen die niet zit in dat bijbelgedeelte in die context. Op zich kunnen dat wel bijbelse waarheden zijn maar die worden dan opgebouwd vanuit de verkeerde tekst.
Ik denk dat het veel waardevoller is en ook meer naar het voorbeeld van wat de Bijbel zelf zegt als een dominee de Schriften opent en uitlegt, in plaats van met een eigen verhaal te komen en daar bijbelteksten te pas en te onpas te gebruiken, hoe goed dat ook bedoeld mag zijn. Ons geloof moet immers uiteindelijk gegrondvest zijn op wat Gods woord zegt en niet op wat de dominee zegt. Dat kan alleen als het woord telkens helderder wordt voor ons.
Maar meer in het algemeen gesproken kom ik nogal eens preken tegen waarin de dominee in plaats van een bijbelgedeelte te nemen en er op in te gaan wat er wordt gezegd, wat het betekent en wat voor gevolgen het heeft, een eigen verhaal gaan afsteken dat feitelijk los staat van de gelezen tekst en daarbij bepaalde bijbelteksten voor hun karretjes spannen en er een betekenis inleggen die niet zit in dat bijbelgedeelte in die context. Op zich kunnen dat wel bijbelse waarheden zijn maar die worden dan opgebouwd vanuit de verkeerde tekst.
Ik denk dat het veel waardevoller is en ook meer naar het voorbeeld van wat de Bijbel zelf zegt als een dominee de Schriften opent en uitlegt, in plaats van met een eigen verhaal te komen en daar bijbelteksten te pas en te onpas te gebruiken, hoe goed dat ook bedoeld mag zijn. Ons geloof moet immers uiteindelijk gegrondvest zijn op wat Gods woord zegt en niet op wat de dominee zegt. Dat kan alleen als het woord telkens helderder wordt voor ons.
Jeremiah
25-02-2016
/ 21:13
Mooie vraag. Ik luisterde pas een preek van een ds (GG) over de eenzame Johannes op Patmos.
Toen Jezus aan hem verscheen op de dag des Heeren, en tot hem sprak Johannes Hem nog niet gelijk. Na Zijn woorden: "Ik ben de Alfa en de Omega.." keerde Johannes zich pas om en zag hij Jezus.
De ds haalde dit aan om duidelijk te maken hoe de gangen van Gods volk zijn. Als je de woorden van Jezus hoort wil dat nog niet zeggen dat je Hem gelijk ziet.
Dat is mijns inziens waar, maar ik vroeg me af of je dat aan de hand van deze gebeurtenis kan zeggen.
Iemand?
Toen Jezus aan hem verscheen op de dag des Heeren, en tot hem sprak Johannes Hem nog niet gelijk. Na Zijn woorden: "Ik ben de Alfa en de Omega.." keerde Johannes zich pas om en zag hij Jezus.
De ds haalde dit aan om duidelijk te maken hoe de gangen van Gods volk zijn. Als je de woorden van Jezus hoort wil dat nog niet zeggen dat je Hem gelijk ziet.
Dat is mijns inziens waar, maar ik vroeg me af of je dat aan de hand van deze gebeurtenis kan zeggen.
Iemand?
Duuk
25-02-2016
/ 21:46
@Jeremiah:
Dat is m.i. de grootste kolder. Johannes was daar aan het eind van zijn leven en kende Jezus zo'n beetje beter dan wie ook op aarde. Je kunt deze gebeurtenis dan ook nooit vergeestelijken en al helemaal niet op die manier.
Dat vergeestelijken mag je overigens nooit zomaar doen. Het gebeurt helaas te pas en te onpas. Dan krijg je uitspraken als: "graaf maar dieper mensenkind, je zult grotere gruwelen zien". Afgezien dat deze tekst niet zo in de bijbel staat, heeft deze ook nog eens een totaal andere betekenis. Net als heel veel andere profetieën en geschiedenissen.
Ik begrijp ook niet waarom predikanten dat vergeestelijken nodig hebben om Gods Woord uit te leggen. Gods Woord is helder genoeg daarvoor. Het komt mij te vroom en rechtzinnig over.
Laten we ons maar gewoon bij het Woord houden, dan zitten we het beste. We hebben verlichte ogen van ons verstand nodig en de Geest van wijsheid en van openbaring in het kennen van Hem (Ef. 1). Die krijgen we door een toegewijd leven aan God.
Dat is m.i. de grootste kolder. Johannes was daar aan het eind van zijn leven en kende Jezus zo'n beetje beter dan wie ook op aarde. Je kunt deze gebeurtenis dan ook nooit vergeestelijken en al helemaal niet op die manier.
Dat vergeestelijken mag je overigens nooit zomaar doen. Het gebeurt helaas te pas en te onpas. Dan krijg je uitspraken als: "graaf maar dieper mensenkind, je zult grotere gruwelen zien". Afgezien dat deze tekst niet zo in de bijbel staat, heeft deze ook nog eens een totaal andere betekenis. Net als heel veel andere profetieën en geschiedenissen.
Ik begrijp ook niet waarom predikanten dat vergeestelijken nodig hebben om Gods Woord uit te leggen. Gods Woord is helder genoeg daarvoor. Het komt mij te vroom en rechtzinnig over.
Laten we ons maar gewoon bij het Woord houden, dan zitten we het beste. We hebben verlichte ogen van ons verstand nodig en de Geest van wijsheid en van openbaring in het kennen van Hem (Ef. 1). Die krijgen we door een toegewijd leven aan God.
Gerard
25-02-2016
/ 23:48
@Jeremiah
Ik ben ook niet zo'n fan van een dergelijke uitleg. Ik denk dat geen van de zeven gemeenten aan wie Johanes schreef dit zo heeft opgevat.
Bij wat je zegt: 'als je de woorden van Jezus hoort wil dat nog niet zeggen dat je Hem gelijk ziet', denk ik eerder aan de Sameritaanse vrouw van Joh 4. Ik denk dat je het daar wel kan zeggen, als je ik je goed begrijp.. Daar kreeg deze vrouw telkens een beetje meer te zien van wie Jezus is.
Ik ben ook niet zo'n fan van een dergelijke uitleg. Ik denk dat geen van de zeven gemeenten aan wie Johanes schreef dit zo heeft opgevat.
Bij wat je zegt: 'als je de woorden van Jezus hoort wil dat nog niet zeggen dat je Hem gelijk ziet', denk ik eerder aan de Sameritaanse vrouw van Joh 4. Ik denk dat je het daar wel kan zeggen, als je ik je goed begrijp.. Daar kreeg deze vrouw telkens een beetje meer te zien van wie Jezus is.
Gerard
25-02-2016
/ 23:56
Bovendien hebben de woorden van Jezus in Openbaring 1 een heel andere betekenis waarvan delen telkens terugkomen in de hoofdstukken 2 en 3 en ook in latere hoofdstukken van de Openbaring, maar dat is weer apart verhaal.
Gerard
26-02-2016
/ 00:42
Om nog even wat dieper op het voorbeeld van Jeremiah in te gaan, in de context van de vraag:
Van veel groter belang hier is wat het betekent dat Jezus de Alpha en de Omega is, dat Hij temidden van de kandelaren loopt, dat Hij op de Zoon des Mensen leek, het gewaad to op Zijn voeten, de bosrt omgord met een gouden gordel, de witte haren als witte wol en ogen als een vuurvlam, voeten als blinkend koper, een stem als het geluid van vele wateren, enzovoort.
Dit zijn allemaal beelden uit het Oude Testament. Als je deze opzoekt en kijkt wat daar de context is en wat het betekent in die context, en deze betekenis overbrengt naar de context van het Nieuwe Testament en de christenen uit die tijd en onze tijd, dan ga je ook een beetje zien waarom Johannes zegt: "Zalig is hij die leest en zijn zij die horen de woorden van de profetie, en die in acht nemen wat daarin geschreven staat, want de tijd is nabij."
Dat zijn zaken die de dominee zou moeten verklaren aan zijn gemeente. Daar zit zoveel rijkdom in.
Sinds ik dat een beetje ben begonnen te zien, ben ik ook gaan zien dat Openbaring geen voorspellingsboek is over de eindtijd maar een belangrijk boek vol troost en vermaning aan christenen van alle tijden.
Maar als in plaats van nauwkeurig onderzoek en de Bijbel met de Bijbel te vergelijken, de grote duim of de eigen hersenspinselen worden gebruikt als inspiratiebron, dan worden al deze dingen gemist.
Van veel groter belang hier is wat het betekent dat Jezus de Alpha en de Omega is, dat Hij temidden van de kandelaren loopt, dat Hij op de Zoon des Mensen leek, het gewaad to op Zijn voeten, de bosrt omgord met een gouden gordel, de witte haren als witte wol en ogen als een vuurvlam, voeten als blinkend koper, een stem als het geluid van vele wateren, enzovoort.
Dit zijn allemaal beelden uit het Oude Testament. Als je deze opzoekt en kijkt wat daar de context is en wat het betekent in die context, en deze betekenis overbrengt naar de context van het Nieuwe Testament en de christenen uit die tijd en onze tijd, dan ga je ook een beetje zien waarom Johannes zegt: "Zalig is hij die leest en zijn zij die horen de woorden van de profetie, en die in acht nemen wat daarin geschreven staat, want de tijd is nabij."
Dat zijn zaken die de dominee zou moeten verklaren aan zijn gemeente. Daar zit zoveel rijkdom in.
Sinds ik dat een beetje ben begonnen te zien, ben ik ook gaan zien dat Openbaring geen voorspellingsboek is over de eindtijd maar een belangrijk boek vol troost en vermaning aan christenen van alle tijden.
Maar als in plaats van nauwkeurig onderzoek en de Bijbel met de Bijbel te vergelijken, de grote duim of de eigen hersenspinselen worden gebruikt als inspiratiebron, dan worden al deze dingen gemist.
Bruja
26-02-2016
/ 19:33
Volgens mij is het toch als we de Bijbel in zijn geheel in zijn verband lezen onze belijdenis dat wij de Heere Jezus hebben gekruisigd en dat hij is gestorven voor de zonden van Zijn volk. Wellicht is de letterlijke geschiedkundige betekenis van de aangehaalde tekst uit Mattheus zo als is genoemd maar mag deze diepere geestelijke betekenis van het lijden en sterven van de Heere Jezus hieruit worden getrokken. Men leze het gedicht van lang geleden want in onze kerk door in deze lijdens/paastijd wel wordt aangehaald in het meer hedendaags Nederlands:
Hij droeg onze smarten
T’en zijn de Joden niet, Heer Jesu, die u kruisten,
Noch die verraderlijk u togen voor ’t gericht,
Noch die versmadelijk u spogen in ’t gesicht,
Noch die u knevelden, en stieten u vol puisten,
T’en zijn de krijgslui niet die met hun felle vuisten
De rietstok hebben of de hamer opgelicht,
Of het vervloekte hout op Golgotha gesticht,
Of over uwe rok saam dobbelden en tuisten –
Ik ben ‘t, o Heer, ik ben ‘t die u dit heb gedaan,
Ik ben de zware boom die u had overlaân,
Ik ben de taaie streng waarmee Gij ging gebonden,
De nagel en de speer, de gesel die u sloeg,
De bloed-bedropen kroon die uwe schedel droeg,
Want dit is al geschied, helaas! om mijne zonden.
Uit: Jacobus Revius 1630
Hij droeg onze smarten
T’en zijn de Joden niet, Heer Jesu, die u kruisten,
Noch die verraderlijk u togen voor ’t gericht,
Noch die versmadelijk u spogen in ’t gesicht,
Noch die u knevelden, en stieten u vol puisten,
T’en zijn de krijgslui niet die met hun felle vuisten
De rietstok hebben of de hamer opgelicht,
Of het vervloekte hout op Golgotha gesticht,
Of over uwe rok saam dobbelden en tuisten –
Ik ben ‘t, o Heer, ik ben ‘t die u dit heb gedaan,
Ik ben de zware boom die u had overlaân,
Ik ben de taaie streng waarmee Gij ging gebonden,
De nagel en de speer, de gesel die u sloeg,
De bloed-bedropen kroon die uwe schedel droeg,
Want dit is al geschied, helaas! om mijne zonden.
Uit: Jacobus Revius 1630
Duuk
26-02-2016
/ 19:57
@Bruja, juist daar moet je mee oppassen, want wie bepaalt de diepere geestelijke betekenis? Daar is al zoveel onzin uit voortgekomen, dat we er maar beter aan doen om gewoon het Woord te laten spreken zoals het er staat.
En hoe mooi een gedicht ook mag klinken, ook dat mag nooit een reden zijn om bijbelgedeelten te vergeestelijken.
Een ander groot nadeel van vergeestelijken is dat iedere predikant zijn eigen gevoelens er in kan leggen. De één zegt dan dit en de ander zegt dat. Alsof er al niet genoeg verwarring is.
En hoe mooi een gedicht ook mag klinken, ook dat mag nooit een reden zijn om bijbelgedeelten te vergeestelijken.
Een ander groot nadeel van vergeestelijken is dat iedere predikant zijn eigen gevoelens er in kan leggen. De één zegt dan dit en de ander zegt dat. Alsof er al niet genoeg verwarring is.
Bruja
26-02-2016
/ 21:41
@duuk. Daarom is het goed de belijdenisgeschriften, catechismus etc er bij te lezen. Alles moet in zijn geheel en in verband worden gelezen.
Duuk
26-02-2016
/ 21:46
@Bruja: Ik vind dat helemaal niet zo'n goed plan. We hebben aan de bijbel meer dan genoeg. De belijdenisgeschriften bevatten mooie lessen, maar ze moeten ook worden gelezen vanuit de context van de tijd waarin ze zijn geschreven. Intussen zijn er ook nieuwe inzichten ontstaan waar we niet onderuit kunnen. De belijdenisgeschriften zijn NIET het Woord van God, slechts een interpretatie, waar soms nogal wat op is af te dingen.
Jeremiah
26-02-2016
/ 23:00
@Gerard, dank! Ik kan me vinden in uw reactie. mooi!
Bruja
27-02-2016
/ 13:40
Beste Duuk: Als ik de aangehaalde tekst uit Mattheus en het gehele evangelie van Mattheus lees dan kan ik niet anders zeggen dan dat dit wijst op wat ik aanhaalde: dat wij de Heere Jezus hebben gekruisigd en dat hij is gestorven voor de zonden van Zijn volk en mag deze diepere geestelijke betekenis van het lijden en sterven van de Heere Jezus hieruit worden getrokken. Als dit niet zo is dan is dat vind ik een arm Evangelie, een Evangelie voor mensen die zich geen zondaar hebben gevoeld of zijn en de Heere Jezus niet nodig hebben.
Als je de Evangeliën en het gehele Nieuwe Testament daarna (bijvoorbeeld de brieven van Paulus) opzoekt en kijkt wat daar de context is en wat het betekent in die context, en deze betekenis ook weer toepast… Dat zijn zaken die verklaard moeten worden aan de gemeente.
De belijdenisgeschriften vormen m.i. een getrouw dogmatisch raamwerk van de Bijbel en behoedt ons van het lezen in de Bijbel wat we prettig vinden en wat we niet prettig vinden slaan we over. Het is door de eeuwen heen gebruikt en gepredikt, en nu is het niet meer nodig.
Als je de Evangeliën en het gehele Nieuwe Testament daarna (bijvoorbeeld de brieven van Paulus) opzoekt en kijkt wat daar de context is en wat het betekent in die context, en deze betekenis ook weer toepast… Dat zijn zaken die verklaard moeten worden aan de gemeente.
De belijdenisgeschriften vormen m.i. een getrouw dogmatisch raamwerk van de Bijbel en behoedt ons van het lezen in de Bijbel wat we prettig vinden en wat we niet prettig vinden slaan we over. Het is door de eeuwen heen gebruikt en gepredikt, en nu is het niet meer nodig.
Duuk
27-02-2016
/ 14:19
@Bruja: Je kunt daarover zeggen wat je wilt, maar Jezus is 2000 jaar geleden gekruisigd en toen waren jij en ik niet geboren. Wij hebben Hem dus niet gekruisigd. Dat Hij moest lijden en sterven om onze zonden is wat anders, daar zullen we het met elkaar over eens zijn. En dat Hij niet had hoeven lijden en sterven als de mensheid niet had gezondigd zullen we het ook eens zijn met elkaar.
Die lessen halen we uit concrete uitspraken van Jezus, de profeten en de apostelen, daar hebben we geen diepere geestelijke lessen voor nodig uit verhalen uit de bijbel, tenzij die daar direct op slaan.
Ik heb in mijn leven al zoveel onzin gehoord wat dan vermeende geestelijke lessen zouden zijn. Bijvoorbeeld dat de heilsfeiten beleefd moeten worden of dat je bepaalde stappen moet doorlopen om tot een bepaald punt te komen, tot de 'vierschaar der conscientie' aan toe. Stuk voor stuk onbijbelse zaken, die nergens zo in de bijbel worden genoemd.
Jij zegt dat Jezus is gestorven voor de zonden van Zijn volk, in 1 Johannes 2:2 lees ik echter dat hij een verzoening is voor de zonden van de gehele wereld (kosmos).
Ik ben overigens wel benieuwd waarom jij de belijdenisgeschriften een getrouw dogmatisch raamwerk van de Bijbel vindt. Is dat omdat dat jou van jongsaf aan zo is geleerd? Of heb je alles zelf, stuk voor stuk, nagetrokken? Wat ik schreef: er zijn nogal wat zaken helderder geworden gedurende de tijd vanaf het uitbrengen van deze geschriften. Deze geschriften zijn een kind van hun tijd. Ook in de behoudende en bijbelgetrouwe flank van de gereformeerde kerken zijn er steeds meer predikanten die die nieuwe inzichten niet meer kunnen rijmen met alle 'waarheden' in deze geschriften. Dat klinkt wellicht eng omdat je je altijd op een soort onfeilbaarheid van deze geschriften hebt vertrouwd, maar ook deze geschriften zijn niet perfect. Zelfs in de bijbel zijn er fouten geslopen gedurende de eeuwen en niet alle besluiten zijn genomen op basis van de juiste intenties (bijvoorbeeld in de 4e eeuw). Ik weet dat dit soort uitspraken een soort van heiligschennis is voor sommigen, maar het kan je geestelijk leven ook verrijken.
Mede doordat velen zich blind hebben gestaard op de belijdenisgeschriften, zijn veel schatten onder het oppervlakte gebleven, zoals de positie van Israël in de bijbel, het werk van de Heilige Geest, de opbouw van de gemeente met haar gaven en talenten en de lessen over het Koninkrijk van God.
Die lessen halen we uit concrete uitspraken van Jezus, de profeten en de apostelen, daar hebben we geen diepere geestelijke lessen voor nodig uit verhalen uit de bijbel, tenzij die daar direct op slaan.
Ik heb in mijn leven al zoveel onzin gehoord wat dan vermeende geestelijke lessen zouden zijn. Bijvoorbeeld dat de heilsfeiten beleefd moeten worden of dat je bepaalde stappen moet doorlopen om tot een bepaald punt te komen, tot de 'vierschaar der conscientie' aan toe. Stuk voor stuk onbijbelse zaken, die nergens zo in de bijbel worden genoemd.
Jij zegt dat Jezus is gestorven voor de zonden van Zijn volk, in 1 Johannes 2:2 lees ik echter dat hij een verzoening is voor de zonden van de gehele wereld (kosmos).
Ik ben overigens wel benieuwd waarom jij de belijdenisgeschriften een getrouw dogmatisch raamwerk van de Bijbel vindt. Is dat omdat dat jou van jongsaf aan zo is geleerd? Of heb je alles zelf, stuk voor stuk, nagetrokken? Wat ik schreef: er zijn nogal wat zaken helderder geworden gedurende de tijd vanaf het uitbrengen van deze geschriften. Deze geschriften zijn een kind van hun tijd. Ook in de behoudende en bijbelgetrouwe flank van de gereformeerde kerken zijn er steeds meer predikanten die die nieuwe inzichten niet meer kunnen rijmen met alle 'waarheden' in deze geschriften. Dat klinkt wellicht eng omdat je je altijd op een soort onfeilbaarheid van deze geschriften hebt vertrouwd, maar ook deze geschriften zijn niet perfect. Zelfs in de bijbel zijn er fouten geslopen gedurende de eeuwen en niet alle besluiten zijn genomen op basis van de juiste intenties (bijvoorbeeld in de 4e eeuw). Ik weet dat dit soort uitspraken een soort van heiligschennis is voor sommigen, maar het kan je geestelijk leven ook verrijken.
Mede doordat velen zich blind hebben gestaard op de belijdenisgeschriften, zijn veel schatten onder het oppervlakte gebleven, zoals de positie van Israël in de bijbel, het werk van de Heilige Geest, de opbouw van de gemeente met haar gaven en talenten en de lessen over het Koninkrijk van God.
CrA
27-02-2016
/ 15:20
Predikanten zijn geroepen om de Bijbel uit te leggen. Er is vrijheid van exegese als het maar niet in strijd is met de Bijbel. Pilatus zat in een benarde situatie. Hij had geconcludeerd dat Jezus onschuldig was, maar Hem vrijlaten betekende dat hij de gunst van de keizer zou verliezen. Dus of Pilatus moest eraan of Jezus. Hij koos voor het laatste. Nu kan men deze geschiedenis alleen als historie aanhalen, zonder toepassing op de hoorders. Gevolg is dat we het hoofd schudden en zeggen: sjonge wat erg wat Pilatus deed. In de prediking wordt Jezus verkondigd, dat Hij het Lam van God is dat de zonde van de wereld wegneemt. Daar moet een antwoord op komen van de hoorders. We zitten niet vrijblijvend in de kerk. Dus de vraag: wat doet u met Jezus lijkt m.i niet verkeerd. Het evangelie zet ons klem, net als bij Pilatus. We moeten kiezen: Voor Jezus of vasthouden aan onze zondige wandel. Ja maar als ik mijn zonde loslaat heb ik geen leven meer, redeneert men. En als dan ook het geroep : Kruist Hem van de menigte, zoals vrienden, familie etc. heviger wordt, dan maakt men dezelfde dramatische keus als Pilatus. We leveren Jezus uit voor geld, voor eigen eer,macht, zondig genot.
Gerard
27-02-2016
/ 18:30
De vraag "wat doet u met Jezus" is op zichzelf uiteraard niet verkeerd, integendeel. En deze kan ook best, mits op de juiste manier en vanuit de juiste bijbelse begronding, in de context van de uitlegging van dit schriftgedeelte worden gesteld, net zoals de andere dingen die CrA noemt. Het is uit de vraag niet duidelijk waar de preek verder over ging en wat er verder over dit schriftgedeelte werd gezegd, zowel over de tekst zelf als de ruimere context van de Bijbel en heilsgeschiedenis. In het bijzonder vanuit dat tweede kan uiteraard enorm veel worden gezegd en kunnen linken worden gelegd met duizenden plaatsen in de Bijbel. Of de dominee dat heeft gedaan of niet is mij niet duidelijk.
De gebeurtenissen alleen als historie aan te halen zou onbijbels zijn, immers Johannes zegt in Joh 20:31 dat deze dingen beschreven zijn opdat we zouden geloven dat Jezus de Christus is, de Zoon van God, en opdat we door te geloven, het leven zullen hebben in Zijn Naam. Dat is ook een tekst waar een dominee in zo'n geval telkens weer naar mag wijzen. Dus dat overstijgt altijd de historische feitelijkheid van een gebeurtenis. Dat geldt uiteraard voor de hele Bijbel, waarin veel historische gebeurtenissen staan, maar de gelovige zal daar ook telkens weer de hand van God in zien, en deze historische gebeurtenissen zijn dan ook dingen waaruit we God kunnen leren kennen, Zijn heiligheid, Zijn almacht, Zijn gerechtigheid, Zijn barmhartigheid en Zijn ontfermen. Het is juist de taak van de dominee deze verbanden aan te tonen, maar niet vanuit eigen denkbeelden, maar vanuit de hele Bijbel, niet door dingen uit de context te halen of zaken te vergeestelijken maar door structuren en lijnen aan te tonen.
Het gaat verkeerd als een dominee eigen denkbeelden, zoals als ik het goed begrijp in dit geval een bepaalde leer van bevindelijkheid, wil verkondigen en daarmee de Bijbel gebruikt (misbruikt?). En daar zit vaak nog een heel scala van leren zoals een bepaalde visie op uitverkiezing, op wedergeboorte en nog veel meer achter.
Het grote gevaar is dat op deze manier de Bijbel zelf helemaal niet meer aan het woord komt, maar de dominee alleen maar een eigen leer verkondigt. En dat is rampzalig en ik denk dat iedereen die thuis is de gereformeerde gezindte (en ook daarbuiten overigens) bekend is met de gevolgen waar dat gebeurt, varierend van onbegrip, onkunde en blindheid wat de Bijbel aangaat tot kerkverlating of allerlei bizarre denkbeelden of praktijken.
De gebeurtenissen alleen als historie aan te halen zou onbijbels zijn, immers Johannes zegt in Joh 20:31 dat deze dingen beschreven zijn opdat we zouden geloven dat Jezus de Christus is, de Zoon van God, en opdat we door te geloven, het leven zullen hebben in Zijn Naam. Dat is ook een tekst waar een dominee in zo'n geval telkens weer naar mag wijzen. Dus dat overstijgt altijd de historische feitelijkheid van een gebeurtenis. Dat geldt uiteraard voor de hele Bijbel, waarin veel historische gebeurtenissen staan, maar de gelovige zal daar ook telkens weer de hand van God in zien, en deze historische gebeurtenissen zijn dan ook dingen waaruit we God kunnen leren kennen, Zijn heiligheid, Zijn almacht, Zijn gerechtigheid, Zijn barmhartigheid en Zijn ontfermen. Het is juist de taak van de dominee deze verbanden aan te tonen, maar niet vanuit eigen denkbeelden, maar vanuit de hele Bijbel, niet door dingen uit de context te halen of zaken te vergeestelijken maar door structuren en lijnen aan te tonen.
Het gaat verkeerd als een dominee eigen denkbeelden, zoals als ik het goed begrijp in dit geval een bepaalde leer van bevindelijkheid, wil verkondigen en daarmee de Bijbel gebruikt (misbruikt?). En daar zit vaak nog een heel scala van leren zoals een bepaalde visie op uitverkiezing, op wedergeboorte en nog veel meer achter.
Het grote gevaar is dat op deze manier de Bijbel zelf helemaal niet meer aan het woord komt, maar de dominee alleen maar een eigen leer verkondigt. En dat is rampzalig en ik denk dat iedereen die thuis is de gereformeerde gezindte (en ook daarbuiten overigens) bekend is met de gevolgen waar dat gebeurt, varierend van onbegrip, onkunde en blindheid wat de Bijbel aangaat tot kerkverlating of allerlei bizarre denkbeelden of praktijken.
Jeremiah
27-02-2016
/ 18:44
@Duuk
"Jij zegt dat Jezus is gestorven voor de zonden van Zijn volk, in 1 Johannes 2:2 lees ik echter dat hij een verzoening is voor de zonden van de gehele wereld (kosmos)."
Oei. Daar gaat u de fout in. Jezus' bloed was idd genoeg voor de zonden van de hele wereld, maar Hij is daadwerkelijk gestorven voor zijn uitverkorenen gemeente. Die de Vader vanuit Zijn verkiezend welbehagen Hem van eeuwigheid heeft gegeven. Geen druppel van Zijn bloed is tevergeefs op de aarde gevallen.
Luther zegt: het is een eeuwig wonder dat God heeft besloten om uit het verloren menselijke geslacht mensen tot Zich te trekken.
"Jij zegt dat Jezus is gestorven voor de zonden van Zijn volk, in 1 Johannes 2:2 lees ik echter dat hij een verzoening is voor de zonden van de gehele wereld (kosmos)."
Oei. Daar gaat u de fout in. Jezus' bloed was idd genoeg voor de zonden van de hele wereld, maar Hij is daadwerkelijk gestorven voor zijn uitverkorenen gemeente. Die de Vader vanuit Zijn verkiezend welbehagen Hem van eeuwigheid heeft gegeven. Geen druppel van Zijn bloed is tevergeefs op de aarde gevallen.
Luther zegt: het is een eeuwig wonder dat God heeft besloten om uit het verloren menselijke geslacht mensen tot Zich te trekken.
Duuk
27-02-2016
/ 18:56
Ik moet je toch teleurstellen, vriend Jeremiah, het IK was niet die dat zei, maar het staat toch echt in de bijbel. En jij als goed gereformeerde moet dan ook maar de Heidelberger Cathechismus weggooien, want zondag 15 past niet in jouw theologie.
Ik vrees dat jij teveel blindelings afgaat op je voorgangers, tenzij jij vanuit de bijbel aan kunt tonen dat wat jij zegt bijbels is.
Ik vrees dat jij teveel blindelings afgaat op je voorgangers, tenzij jij vanuit de bijbel aan kunt tonen dat wat jij zegt bijbels is.
Bruja
27-02-2016
/ 20:03
Inderdaad mag ik me verheugen in zondag aan zondag preken over de catechismus. Ook zelf mag ik me er graag in verdiepen. De Nederlandse geloofsbelijdenis en Dordtse Leerregels wel gelezen maar nog niet zo diepgaand bestudeerd.
Verder kan ik instemmen met de reactie van uw vriend Jeremiah.
Maar daar heb je een punt, de Bijbel in de grondtalen heb ik nog niet bestudeerd. Ik hoop dat jij dat wel kunt.
Verder kan ik instemmen met de reactie van uw vriend Jeremiah.
Maar daar heb je een punt, de Bijbel in de grondtalen heb ik nog niet bestudeerd. Ik hoop dat jij dat wel kunt.
