Wel wedergeboren maar Christus niet kennen

Ik las het boek “De brede en de smalle weg” van ds. J. de Kok. Met een paar zaken in dat boek weet ik geen raad. Ik citeer: “Als de Heere je op de smalle weg brengt, ga je waarschijnlijk niet direct aan het Heilig Avondmaal. Waarom niet? Als God je bekeert, ga je zien dat er een grote afstand is tussen God en je ziel. Dat komt door alle zonden die je gedaan hebt en die je nog steeds doet. Zo iemand kent Christus helemaal niet. Hij heeft Christus wel in zijn hart, maar dat ziet hij niet. Als dan het Avondmaal bediend wordt, en zo iemand hoort de woorden 'doe dat tot Mijn gedachtenis', hoe kunnen ze dan Avondmaal vieren als ze de Heere Jezus niet kennen? En dat brengt me bij het volgende: Iemand zal pas deelnemen aan het Heilig Avondmaal als hij de Heere Jezus heeft leren kennen in zijn hart. Samenvatting: Iedere wedergeborene heeft een Goddelijk recht om deel te nemen aan het Avondmaal. Echter zal een wedergeborene pas deelnemen aan het Avondmaal als hij Christus heeft leren kennen in zijn ziel.”

Ik krijg de indruk dat er een soort derde weg is of zo. Je hebt de brede weg, de smalle weg en de tussenweg. Waar lees ik in de Bijbel over wél wedergeboren zijn maar Christus níet kennen? Ik lees wel over kinderen van God die berouw hadden over zonden, maar Petrus en de andere discipelen vierden Avondmaal met Jezus notabene net nadat ze gediscussieerd hadden over wie van hen de meeste zou zijn (waarna Jezus hun voeten waste). In het Avondmaalsformulier lees ik na de drie punten waaruit de waarachtige beproeving bestaat:

“Maar dit wordt ons, geliefde broeders en zusters, niet voorgehouden om de verslagen harten der gelovigen kleinmoedig te maken, alsof niemand tot het Avondmaal des Heeren gaan mocht, dan die zonder enige zonde ware. Want wij komen niet tot dit Avondmaal om daarmede te betuigen dat wij in onszelven volkomen en rechtvaardig zijn; maar integendeel, aangezien wij ons leven buiten onszelven in Jezus Christus zoeken, zo bekennen wij daarmede dat wij midden in den dood liggen.”

Er zijn toch slechts twee wegen? En waarom mag je wél je kind ten doop houden (waarin ook wordt uitgegaan van ‘gelovige’ ouders) maar niet aan het Avondmaal als je jezelf een zondaar voor Christus weet en in Hem geborgen weet en het oog in genade op Hem mag richten?

Met u lees ik in de Bijbel niet dat wedergeboorte en deel hebben aan Christus van elkaar zijn te scheiden. Wedergeboorte is noodzakelijk volgens de Heere Jezus (Johannes 3:3-7) en ze vindt volgens Jezus eigen onderwijs plaats wanneer we geloven in Zijn eniggeboren Zoon die God gezonden heeft (Johannes 3:9-16). Het ligt in de aard van het ware geloof om ons Christus en al Zijn weldaden deelachtig te maken. Daarbij maakt het niet uit of het geloof van de gelovige beginnend of gevorderd, klein of groot is.
 
Christus heeft het avondmaal ingesteld voor Zijn gelovigen. Het hoort er in het leven van de gemeente bij, net als de doop. Klein- en zwakgelovigen worden eerder aangemoedigd om aan het avondmaal deel te nemen dan ervan af te blijven. Want ze hebben het avondmaal nodig tot versterking en verzekering en de Heilige Geest wil het daarvoor gebruiken. Het avondmaalformulier schrijft daar duidelijk over in de woorden die u aanhaalt: Maar dit wordt ons… 

Moet er dan niet gewaakt worden tegen oppervlakkige en ondoordachte avondmaalgang? Zeker wel. Dat leren we van Paulus, die aan de gemeente van Korinthe in heldere bewoordingen schrijft dat avondmaal vieren zoals zij dat doen “geen avondmaal des Heeren eten” is. Hij waarschuwt dat ze zich “een oordeel zullen eten en drinken” wanneer zij op dezelfde voet voortgaan. (1 Korinthe 11:20, 29). Vervolgens zet Paulus geen vraagtekens bij de oprechtheid of echtheid van hun geloof, maar hij spreekt  hen aan op hun liefdeloze omgang met elkaar, waarin ze niet op elkaar wachten en met elkaar delen eneen houding van zelfzucht en vleselijkheid aannemen (1 Korinthe 11:21, 33, 34).
 
Paulus stelt hen voor ogen hoe Christus het avondmaal heeft ingesteld en bedoeld: tot Zijn gedachtenis; het is geestelijk gemeenschap oefenen met Christus en alle avondmaalgangers delen daar samen in (1 Korinthe 11: 23-26). Alle avondmaalgangers moeten zichzelf beproeven of ze in het geloof zijn. De drie punten van zelfbeproeving van het avondmaalformulier en vraag en antwoord 81 van de Heidelbergse Catechismus zijn wezenlijk en nodig. Ze zijn samen te vatten in drie vragen: 1. Is er ook berouw over de zonde? 2. Is er ook vertrouwen in Gods vergevende genade in Christus? 3. Is er ook bereidheid om voor de Heere te leven in dienst en dankbaarheid? En vervolgens is het: Maar de mens beproeve zichzelf en ete alzo van het brood, en drinke de drinkbeker (1 Korinthe 11:28). Door de zelfbeproeving die onder gebed mag gebeuren en de bekering die daarbij hoort en waarin de Heilige Geest wil leiden ligt de gang naar het avondmaal dan weer open. 

Een onderscheid tussen wedergeboorte waarbij je Christus wel in je hart zou hebben, maar Hem nog niet kent, en waarbij je dan nog niet aan het avondmaal toe zou zijn, lijkt mij ingebracht vanuit een doorgevloeide geloofsbeleving. Deze geloofsbeleving is er zozeer op gericht geworden om tenminste aan het avondmaal de zuivere gestalte van de ware kerk veilig te stellen, dat ze allerlei fasen en trappen heeft onderscheiden in het kennen van Christus, waarbij ze de beginnende gelovigen het kennen van Christus ontzegt en daarmee ook het avondmaal. Het eigenlijke kennen van Christus dreigt daarbij te verworden tot een Christus-idee.
 
Ik denk dat we de veiligste weg gaan, als we het erop houden dat geloof in Christus, wedergeboorte, bekering, vergeving van zonden hebben en gerechtvaardigd zijn ondanks het eigen aspect dat ze in zich dragen ten diepste gaan over dezelfde zaak. Met de avondmaalgang bekennen wij inderdaad dat wij midden in de dood liggen en dat we het leven buiten onszelf in Jezus Christus zoeken. Wie dat hartelijk mee bekent mag de avondmaalgang maken. Christus zegt tegen zulke mensen: Doe dat tot Mijn gedachtenis. 

Ds. A. de Lange

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A. de Lange

• Geboortedatum:
  06-03-1960
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Nieuw-Lekkerland
• Status:
  Actief

193 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven