Een Ismael wordt nooit een Izak

Wat betekent: een Ismael wordt nooit een Izak?

Het gaat hier om een gangbare uitdrukking in de omgangstaal met verschillende Bijbelse inhouden. Izak is een voorafschaduwing van Christus. Denk aan Genesis 22:1, daar zegt God tegen Abraham: “Roep je zoon, je enige, van wie je zoveel houdt, Isaak, en ga met hem naar het gebied waarin de Moria ligt. Daar moet je hem offeren op een berg die ik je wijzen zal” (Gen. 22:1). Hoewel de Bijbel hier spreekt over zijn enige zoon had hij op dat moment twee zonen: Ismaël en Isaak. De eerste was het resultaat van een oplossing bedacht door Abraham en Sara (en was geboren uit haar slavin) terwijl Isaak -door een wonder- de zoon van Sara zelf was. In Galaten drukt Paulus dat als volgt uit: “De zoon van de slavin dankte zijn geboorte aan de loop van de natuur, maar die van de vrijgeboren vrouw aan de belofte” (Gal. 4:23). Abraham behoeft echter Izak niet te offeren. Daarom noemde hij die plaats dan ook “De HEERE zal erin voorzien” (Gen. 22:14). God zegt tegen Abraham “Omdat je dit hebt gedaan, omdat je mij je zoon, je enige, niet hebt onthouden, zal ik je rijkelijk zegenen…” (Gen. 22:16) en Paulus denkt wellicht daaraan als hij aan de Romeinen schrijft: “Zal hij, die zijn eigen Zoon niet heeft gespaard, maar hem omwille van ons allen heeft prijsgegeven, ons met hem niet alles schenken?” (Rom. 8:32). De Griekse tekst is nagenoeg identiek, waarbij “onthouden” in Genesis en “gespaard” in Romeinen hetzelfde Griekse woord weergeven. Ismaël, de zoon van Abram en Sarai’s Egyptische dienstmaagd Hagar, is de stamvader geworden van Arabische volken.

Als het gaat om Gods bijzonder plan met Izak en niet met Ismaël, dan staan we voor een geheim. De Heere is soeverein en mag Zijn plannen maken zoals Hij dat wil. Gods verbond gaat verder met Izak, daarna met Jakob en niet met Ezau.

Wat in onze gangbare uitdrukking gezegd wil zijn, is dit dat je kunt doen wat je wilt, maar zonder Gods verbondsgenade in Christus blijf je die je bent. Het kan er allemaal heel veel op lijken, maar zonder wedergeboorte blijf je die je bent.

Zelfs zijn hier lijnen te trekken naar de Dordtse Leerregels als het gaat over uitverkorenen en verworpenen. Gods verkiezing en predestinatie tot het eeuwige leven is soeverein. Je kunt doen wat je wilt, maar vrije genade is nooit na te doen in je leven. Ismael wordt nooit een Izak. Dit voedt niet het fatalisme, maar het realisme van de vrije gunst die eeuwig God bewoog. Dit mag vandaag wel meer worden bedacht en overdacht nu we vaak Dordt interpreteren zoals ons dit het beste uitkomt. Wie de verwerping losmaakt van de verkiezing, laat in feite Dordt vallen en vervalt in een dwaalleer waarin wordt geprobeerd via een tijdgeloof van Ismael een Izak te maken. De vrije genade van de Dordtse Leerregels is dan in het geding en dan word de gereformeerde leer van binnenuit aangetast. Met als gevolg dat velen, zelfs in uiterlijk rechtzinnige gemeenten, wankelen ten dode.

Ismael wordt nooit een Izak. Een aansporing om op je hoede te zijn.

Met hartelijke groet,
Ds. C. A. van der Sluijs

Dit artikel is beantwoord door

Dr. C. A. van der Sluijs

• Geboortedatum:
  14-09-1942
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Inactief

174 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven