Geen Down in de hemel

Hoe moeten we (verstandelijke) handicaps zoals bijvoorbeeld het downsyndroom zien in het kader van een goede schepping? Komen die van God en horen deze handicaps bij de schepping, of zijn ze een gevolg van de zondeval? (Ik bedoel dan de handicap zelf, en niet de mensen die dit hebben). Er wordt nog wel eens gezegd dat ziekten en handicaps zoals Down in de hemel niet meer aanwezig zullen zijn, maar suggereer je dan niet dat iemand met Down nu niet goed is zoals hij is? Met zijn handicap die toch ook deels zijn persoonlijkheid gevormd heeft? Het is misschien wat warrig maar ik hoop dat u begrijpt wat ik bedoel.

Groet, van iemand met een broer met Down.

Beste vragensteller,

Hartelijk dank voor je moeilijke vraag waarop je heel behoedzaam en zorgvuldig antwoord moet geven.

Eén ding is duidelijk in de Bijbel: in de staat der rechtheid (tussen de schepping en de val van de mens) was alles zeer goed en kwamen er geen rampen, ziekten en genetische afwijkingen die leiden tot handicaps voor.

Na de zondeval is dat dramatisch veranderd. De aarde brengt doornen en distels voort, de mens moet zweten en zwoegen om de kost te verdienen en er is iets grondigs mis in de verhouding tussen man en vrouw. Maar het belangrijkste is dat God Zijn woord waarmaakt: de mens zal sterven. Eigenlijk staat er "stervende sterven".

Vanwege Gods oordeel over de zonde is de mens vanaf de val onderworpen aan moeite, verdriet, ziekte, relatieproblemen, etcetera, en daar horen ook genetische afwijkingen bij. Moraaltheologen noemen deze categorie kwaad “natuurlijk kwaad” oftewel “het probleem van het lijden”. Je moet deze vorm van kwaad niet verwarren met “moreel kwaad”, want dat is kwaad dat het gevolg is van zondig menselijk handelen. Denk aan een moord; die wordt natuurlijk gepleegd door een moordenaar.

Veel mensen tobben met het verschijnsel “natuurlijk kwaad” en denken hierdoor dat God niet bestaat. Ze zeggen bijvoorbeeld: "Hoe kan een goede en almachtige God de holocaust (uitroeiing van de Joden onder nazi-Duitsland) hebben toegestaan?" Hun conclusie is dan dat God of niet goed is, of niet almachtig is, of helemaal niet bestaat. 

"In de hemel en op de nieuw geschapen aarde zal alles weer zijn zoals het ooit was: “zeer goed”. Denk je dat eens in: nooit meer ziekte, moeite, verdriet, sterfgevallen en ook geen mensen met het Downsyndroom."

De christelijke visie op het probleem van het lijden (dus het natuurlijk kwaad) is dat God Zelf heeft geleden doordat Zijn Zoon een bitter lijden en sterven heeft ondergaan om daardoor verzoening aan te brengen. 

Gods Zoon komt echter éénmaal terug op de wolken van de hemel om te oordelen de levenden en de doden. Er komt dan een definitieve scheiding tussen Gods kinderen (hemel) en allen die onbekeerd zijn gebleven (hel).

In de hemel en op de nieuw geschapen aarde zal alles weer zijn zoals het ooit was: “zeer goed”. Daar komt dan nooit weer natuurlijk kwaad voor. Het zal er dan simpelweg nooit zijn en ook nooit meer kunnen voorkomen. Denk je dat eens in: nooit meer ziekte, moeite, verdriet, sterfgevallen en ook geen mensen met het Downsyndroom.

Omdat God volkomen goed is kan het kwaad niet van Hemzelf afkomstig zijn. Toch gaat het niet buiten Zijn wil en kennis om. Job zegt bijvoorbeeld: “Zouden wij het goede uit de hand des Heeren ontvangen en het kwade niet?” 

Hoe Gods kennis van en wil met betrekking tot het natuurlijk kwaad precies functioneert, zou ik niet durven beweren te snappen. Dat zijn heel diepe gedachten, die ons beperkte menselijke verstand te boven gaan. Echter, één ding is zeker en onloochenbaar: na de val van de mens is er natuurlijk kwaad (onverklaarbaar lijden)  en moreel kwaad (kwaad dat mensen elkaar aandoen), maar het grote perspectief is dat beide vormen van kwaad in Gods eeuwig Koninkrijk er niet meer zullen zijn, want dan zal alles weer zeer goed zijn en zal God voor altijd de lof, eer, en aanbidding ontvangen. 

Met hartelijke groet,
G. J. Jansen