(En) de HEERE riep
Herziene Statenvertaling | 1 reactie | 22-05-2025| 10:07
Vraag
Een vraag voor de vertalers van de Herziene Statenvertaling. Ik luisterde een preek over Leviticus 1:1 over de woorden "En de HEERE riep" (Statenvertaling). In de HSV staat echter: "De HEERE riep..." De voorganger zei dat de HSV (en de meeste andere moderne vertalingen) hier verkeerd zitten. Ik heb het nagezocht en in de grondtekst begint het eerste woord (וַיִּקְרָ֖א) met een waw. Waarom is in de HSV niet de keuze gemaakt om deze letter te vertalen?
Volgens de voorganger wijst het woordje “en” op de eenheid van de Schrift. Waar het boek Exodus eindigt, gaat Leviticus verder. Hij trok deze lijn: “De tabernakel was gebouwd, waarin God bij het volk woonde, maar dat was nog niet voldoende. Leviticus gaat verder met voorschriften voor het maken van offers. Op dezelfde manier is Kerst alleen nog niet voldoende, maar de Heere Jezus moest ook als het Lam Gods de zonde der wereld wegnemen. Vandaar dat het woordje “en” er wel degelijk toe doet, ook al is het ongebruikelijk om een boek met dit woord te beginnen.”
Antwoord
Er is een duidelijk verschil tussen het gewone Hebreeuwse voegwoord “we” en het preformatief “wa” dat we hier aantreffen. Een ander verschil is dat “wa” ook nog eens de eerstvolgende medeklinker verdubbelt. Er is geen twijfel dat er een etymologisch verband bestaat tussen “we” en “wa” maar de meeste kenners van het Hebreeuws zijn het erover eens dat “wa” geen los voegwoord is maar een geïntegreerd deel van de zogenoemde “wayyiqtol” werkwoordsvorm, die vaak een narratieve betekenis heeft. Een vertaling met “en toen” is beslist te kort door de bocht.
Om een voorbeeld te geven: In 2 Samuel 11:27 vinden we de volgende opeenvolging van vayyiqtols:
• De tijd van rouw “ging voorbij”
• David “stuurde” een bode
• en “haalde” haar (Bathseba) in zijn huis
• zij “werd” hem tot vrouw
• en “baarde” hem een zoon
• wat David gedaan had “was slecht” in de ogen van de Heere.
Het moet duidelijk zijn dat deze laatste zin geen betrekking heeft op de tijd nadat Bathseba’s zoon geboren was, maar al veel eerder van toepassing was.
Hartelijke groet,
Reinier de Blois
Dit artikel is beantwoord door
Herziene Statenvertaling
- Kerkelijke gezindte:Divers
- Woon/standplaats:Divers
- Status:Actief

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Dat is de openingszin die kenmerkend is voor heel Leviticus. De Eeuwige roept de kinderen van Israël op om de door Hem vastgestelde regels te respecteren en er naar te leven.
De waw is de verbindingsletter die aangeeft dat het tweede, derde en vierde deel van de Torah een geheel zijn. Genesis als een proloog en Deuteronomium als een slot.
Exodus שְׁמוֹת begint met: en die וְאֵלֶּה
Leviticus begint met: en Hij riep וַיִּקְרָא
Numeri בְּמִדְבַּר begint met: en Hij sprak וַיְדַבֵּר
De vraagsteller heeft de juiste vraag gesteld. Jammer dat vertalers soms compromissen moeten sluiten en daardoor niet letterlijk vertalen.