Teleurgesteld in prediking

Ds. J.A.J. Pater | Geen reacties | 18-01-2024| 17:00

Ik ben een 19-jarige jongen en ik voel me in mijn huidige gemeente (Gereformeerde Bond) niet op mijn plek. De prediking is vaak zo doods en ik ga bijna altijd verdrietig en teleurgesteld naar huis. Onder het stil gebed smeek ik de Heere of Hij nog wil spreken, maar het valt zo vaak tegen. Een heel enkele keer is er een preek die mij bij blijft, maar er is meestal geen touw aan vast te knopen. Het is vaak een hele beschouwing van een Bijbelgedeelte, maar de toepassing lijkt te ontbreken. Ik vraag me af of het aan mezelf ligt. Of (ik stel deze vraag met alle voorzichtigheid) is de Heere van onze kansel geweken?

Bovendien worden er zonder goede onderbouwing veranderingen doorgevoerd (zingen van gezangen tijdens de eredienst, mannen gaan niet meer staan tijdens het bidden en de meeste vrouwen dragen geen hoofdbedekking meer). Ik ben het er mee eens dat dit randzaken zijn, maar soms schrik ik van onbijbelse opvattingen van zeer betrokken en vooraanstaande gemeenteleden (bijvoorbeeld rondom vrouw in ambt, (homo)seksualiteit, enzovoorts). Dan ben ik bang dat het niet alleen bij de nu al doorgevoerde veranderingen blijft.

Tussen de zondagse diensten door luister ik thuis ook nog een andere preek, meestal vanuit de uiterst rechtse kant van de Gereformeerde Bond, soms ook vanuit de HHK, CGK of Ger. Gem. Deze preken zijn mij vaak tot geestelijk voedsel op de rustdag. Ze zijn wat ‘bevindelijker’ en regelmatig word ik hierin terechtgewezen. Dat doet dan pijn, maar uiteindelijk zijn deze vermaningen heilzaam. Ze drijven me uit naar de Heere Jezus. Deze terechtwijzingen en het bevindelijke element (al moet dit natuurlijk niet doorslaan!) mis ik in mijn eigen gemeente.

Ik overweeg op dit moment om naar een van de gemeenten te gaan waar ik regelmatig naar luister. Nu is er op ons dorp veel strijd geweest binnen de kerk. Bezwaar hebben tegen de prediking wordt daardoor al heel snel gezien als verdeeldheid zaaien, vooral als de preek te ‘licht’ gevonden wordt. De wonden van de kerkscheuringen zijn nog steeds heel diep. Aan alle kanten ligt er schuld. Dit is voor mij een grote drempel om dit met een ouderling te bespreken. Ik wil geen verdeeldheid zaaien, maar ik verlang ernaar om Gods Woord eerlijk en duidelijk te horen. Wat moet ik doen?

Beste vriend,

In je vraag proef ik nood over de situatie in je gemeente. Je vraagt daarbij: "Wat moet ik doen?" Laat ik voorop stellen dat alleen de Heere je dat kan vertellen. Zelf heb ik als regel altijd aangehouden dat zolang de Heere niet duidelijk maakt dat je weg moet, je niet weg mag. Nu kan de Heere daarin ook wel het advies van mensen gebruiken, maar ik vind het lastig om je advies te geven. Daarvoor weet ik gewoon te weinig over jou, over de gemeente waar je lid bent en de prediking die je doorgaans hoort. Je hebt het over een gemeente waar je mogelijk naar toe zou willen gaan. Is de predikant van die gemeente op de hoogte van de situatie in jouw gemeente? Misschien kun je hem om raad vragen?

Laat ik wel een aantal vragen en opmerkingen maken bij wat jij schrijft die je mogelijk verder kunnen helpen.

Je bent bijna altijd teleurgesteld in de prediking van je eigen predikant. Laten we voordat ik daar op in ga eerst met elkaar vaststellen wat eigenlijk de eredienst is. De eredienst is van God. Hij moet daarin de eer krijgen. Dat is de reden om naar de kerk te gaan: dat God de eer krijgt. Hoe krijgt God de eer? Doordat de Heere Jezus Christus ons dient met Zijn offer, want alleen zo kunnen wij God eren. We gaan dus niet in eerste instantie naar de kerk om iets te halen. We gaan erheen om iets te brengen: onszelf met al onze verdoemelijke schuld en zonde.

Je smeekt de Heere onder het stil gebed of Hij nog wil spreken. Maar zolang er in de kerkdienst uit de Bijbel gelezen wordt spreekt de Heere. De Bijbel is namelijk Zijn eigen Woord. Mijns bescheiden inziens kun je de Heere beter smeken of jij en de gemeente ook zullen horen en geloven wat de Geest tot de gemeente zegt. Daarbij hoop ik dat dit niet je eerste gebed voor de dienst is. Bid vooral ook door-de-week voor de je predikant. Wat hebben we het nodig dat de gemeente voor ons bidt!

Nu is het al een ontzettend groot wonder dat de gemeente samen mag komen, dat er uit de Bijbel gelezen wordt en dat de Heere daarin tot ons komt. Dat je het geloof mag belijden, de Psalmen mag zingen, de zegen mee krijgt. Dat is pure genade. Wij hebben daar namelijk geen enkel recht op. Al geeft de HEERE ons maar één woord, dat is al een wonder! Als jij arm en rechteloos naar de kerk gaat, zou de Heere je dan voorbij gaan denk je?

Dat neemt niet weg dat de prediking teleurstellend kan zijn omdat deze niet is wat deze zijn moet, namelijk de bediening der verzoening. Dat is hierom ernstig, omdat de HEERE er recht op heeft dat Zijn Woord in alle rijkdom klinkt, dat de Heere Jezus Christus groot gemaakt wordt in de prediking, dat zondaren gebracht worden tot geloof en bekering, dat de gemeente gesterkt wordt in het geloof en dat onder de prediking het bloed der verzoening druppelt op schuld-verslagen zondaren.

Als dat helemaal niet gebeurt, dan kun je verdrietig en teleurgesteld naar huis gaan. Maar waarover ben jij verdrietig of teleurgesteld? Is het omdat jij niet kreeg waar jij naar verlangt? Daar mag je ook wel verdrietig over zijn, maar jij hebt nergens recht op. Of ben je (ook) verdrietig omdat de Heere niet kreeg waar Hij recht op heeft? Daar gaat het namelijk om! Dan mag je dat verdriet ook bij de Heere brengen. Bid maar: "Heere, verheerlijk Uzelf."

Al is de prediking zeer gebrekkig dan is het nog de vraag wat jij met de prediking doet. Ga je met de gehoorde preek alsnog naar de Heere terug? Vraag je jezelf na de dienst voor Gods aangezicht af wat de Heere, jou en de gemeente door deze preek te zeggen had? Leg je de preek en de prediker opnieuw voor de Heere neer?

Je geeft aan dat je in de preken een hele beschouwing van een Bijbelgedeelte mee krijgt. Wees daar dankbaar om ook als de toepassing lijkt te ontbreken. Probeer dan wel het Bijbelgedeelte op jezelf toe te passen met het gebed: "Heere, laat mij zien hoe ik dit preek kan en mag toepassen in mijn leven."

Neem je na de preek nog weleens een commentaar (bijvoorbeeld Matthew Henry) erbij om jezelf (verder) te verdiepen in het gedeelte dat in de kerk gelezen is? Dan kunnen, onder Gods zegen, zelfs preken waar geen touw aan vast te knopen viel nog tot een zegen worden, omdat ze je het Woord in drijven.

Je vraagt of de Heere misschien van jullie kansel geweken is. Het lijkt mij dat zolang er nog uit de Bijbel gelezen wordt en de waarheid van Gods Woord niet geloochend wordt de Heere nog niet geheel van de kansel geweken is.

Als jij schrijft: "Aan alle kanten ligt er schuld" dan ga ik er vanuit dat je dat meent. Ooit hoorde ik een kind van de Heere zeggen: "Als de dominee niet goed preekt dan ligt het aan mij en dan vraag ik mij af: Heere, ben ik de ban in het leger?"

Als jij beleeft dat er aan alle kanten schuld ligt, wat doe je daar dan mee? Daar kom je niet vanaf door naar een andere gemeente te gaan. Voor schuld is maar één oplossing: de Heere Jezus. Schuld hebben we te belijden, te bewenen en bij Hem te brengen.

Als waar ik hierboven heb geschreven allemaal zo is, dan kun je toch niet uit je gemeente vertrekken zonder ooit met je wijkouderling de nood rondom de prediking gedeeld te hebben?
Nu geef je aan dat in jouw gemeente bezwaar tegen de prediking al heel snel gezien wordt als verdeeldheid zaaien. Heb jij bezwaar tegen de prediking omdat deze niet volgens de Schrift en belijdenis is? Of mis jij er het één en ander in. Dat is een groot verschil. Als ik goed lees is bij jou het tweede aan de hand.

Je geeft aan dat je de prediking lastig te volgen vindt en dat je de toepassing mist. Dat lijkt mij (helaas) niet per definitie een kenmerk van 'lichte' preken. Dus als je dit als moeite aangeeft dan lijkt mij dit geen verdeeldheid zaaien. Je mag in alle kwetsbaarheid, nederigheid en bescheidenheid delen wat je mist in de prediking.

Laten we er vanuit gaan dat je predikant echt werk maakt van zijn preken en echt de bedoeling heeft om het Woord van de Heere tot klinken te brengen. Daarbij hebben we dan geduld te hebben ook met de zwakheden van die over ons gesteld zijn. Uiteraard kun je jouw predikant niet ter verantwoording roepen over zijn prediking. Misschien heeft hij zelf ook wel door dat er iets hapert en is het voor hemzelf ook wel moeilijk dat het blijkbaar niet overkomt? Als je iets terug geeft van hoe je de prediking beleeft, dan kan dat ook een cadeautje zijn.

Geef naar je ouderling maar aan dat je het lastig vind om er over te beginnen, omdat je de predikant die boven je gesteld is wil eren, omdat je niet kritisch wil zijn, omdat je al helemaal geen verdeeldheid wil zaaien, maar dat je toch eerlijk je moeiten rondom de preken wil delen.

Nu begrijp ik wel dat het wat lastiger wordt als je ook inhoudelijke kritiek hebt op de inhoud van de prediking en ik begrijp dat jij vooral het ontdekkende element in de preken mist? Het is belangrijk dat je eerst voor jezelf helder hebt waar je nu precies tegenaan loopt. Neem één of meer concrete preken waar je heel verdrietig van werd (het mooiste is als je ze uitschrijft). Stel jezelf dan eens de vraag: waar gaat het nu mis? Waar wordt de preek dan onbegrijpelijk? Welke toepassingen worden er wel gemaakt? Waar ontbreekt een toepassing? Welke toepassingen hadden er gemaakt kunnen worden? Waar zou een ontdekkend element ingevoegd kunnen worden? Als de ouderlingen dan naar concrete voorbeelden vragen dan kun je die ook geven.

Behalve met de prediking heb je nog een aantal problemen met je gemeente. Maar je schaart bijvoorbeeld het zingen van gezangen wel erg snel bij de randzaken. Nee, het is niet de hoofdzaak, maar tussen hoofdzaak en randzaak zit nog een heel groot gebied van zeer belangrijke, behoorlijk belangrijke en een beetje belangrijke zaken.

Het gaat me er nu niet om waar de door jou genoemde zaken precies bij horen. Maar het hele probleem is misschien wel dat we het zicht op de eredienst kwijt zijn. In de eredienst dient Christus ons. Het is niet ons feestje waarin wij kiezen en doen en wat we willen of wat goed voelt. Daar gaat het niet om. Het gaat om het Woord. Laat Hem heerschappij hebben in onze harten.

Van harte wens ik je alle licht en wijsheid van de Heere en dat Hij je de weg wijst!

Hartelijke groet,
Ds. J. A. J. Pater

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.A.J. Pater

• Geboortedatum:
  09-11-1976
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Doornspijk
• Status:
  Actief

10 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven