Narcistische moeder
N.J. Teerds | Geen reacties | 20-11-2023| 10:19
Vraag
Ik worstel met een groot probleem. Ik ben een getrouwde vrouw van middelbare leeftijd en ben opgegroeid met een narcistische moeder. Alles stond vanaf mijn vroege jeugd in het teken van haar. Ze had een slechte jeugd gehad en was mishandeld, daarom moesten mijn zus en ik altijd lief zijn en stil, geen overlast geven. Er werd nooit ergens over gesproken. Er hing een babyfoto in de huiskamer. Op de vraag van mijn zus of zij dat was kwam het antwoord: dat is je overleden zusje. We moesten dus zo ontdekken dat we een zusje hebben gehad. Mijn moeder neusde in mijn dagboek en bestrafte me over mijn gevoelens die ik erin schreef.
Op mijn 17e werd ik gedwongen een contactadvertentie te zetten, omdat het tijd was dat ik zou gaan trouwen want dat zat er anders niet in. Immers, de omgeving verwachtte dat ik netjes zou gaan trouwen en aan het perfecte plaatje zou voldoen. Ik deed het en trouwde zonder liefde; een huwelijk dat niet veel later stukgelopen is. Nooit was er plaats om te praten. Ze zei: “Ik wist dat je ongelukkig was in je huwelijk, maar daar kan ik niets mee.” Ze heeft nooit gevraagd hoe het met me was, terwijl ik aan de antidepressiva zat en nog maar een schim van mezelf was.
Nu mag ik alweer ruim 20 jaar gelukkig getrouwd zijn met een lieve man en heb ik God leren kennen en liefhebben. Dat is een zegen! Maar de omgang met mijn moeder blijft zwaar. Ze gaat steeds meer op me leunen en klaagt alleen maar over alles wat mijn vader verkeerd doet. Ze probeert iedereen in een kwaad daglicht te stellen om zelf op nummer één te staan. Ook tussen mijn man en mij probeert ze soms te stoken. Ze stoot iedereen van zich af die een andere mening heeft. Verbreekt dan ieder contact, om vervolgens bij mij te komen klagen dat ze niemand heeft.
Ook op geestelijk gebied is het aantrekken en afstoten. Als ze me nodig heeft gaat ze geestelijke vragen stellen en haar interesse tonen. Heeft ze me weer in haar vingers, dan kraakt ze alles af en maakt ze gemene opmerkingen over ons kerkverband. Ik word verscheurd door loyaliteit aan de ene kant, maar aan de andere kant ben ik zo moe van dit voortdurende negatieve spel. Ik heb een burnout gehad en kan dit niet meer aan. Maar aan de andere kant ben ik bang dat als ik haar niet meer steun, ze niemand heeft en zich dan ook volledig gaat afreageren op mijn vader. Die gaat in alles mee om geen problemen te krijgen.
Mijn zus is altijd het zwarte schaap geweest. Zij heeft er voor gekozen geen contact meer te hebben. Maar dat maakt de druk op mij nog groter. Hoe ga ik hiermee om op de manier die God van mij vraagt? Wat mag ik doen om mezelf te beschermen en wat is mijn taak hierin naar haar toe? Een vraag voor iemand van de Ger. Gem.
Antwoord
Beste vraagstelster,
Je levensverhaal met het grote probleem heb ik een paar keer moeten lezen. Wat heb je een verdrietige en moeilijke jeugd gehad. Wat waren er in je jonge jaren al veel grote zorgen en problemen, die voor een kind eigenlijk te groot en te zwaar zijn. Dat zijn pijnlijke herinneringen en die blijven. De problemen zijn er nog, maar wel anders dan in je jeugd. Het heeft er echter wel alles mee te maken.
Je schrijft dat je na een kort huwelijk uit elkaar bent gegaan. Dat was ook een verdrietige ervaring die blijven zal. Die stap leverde echter wel een grote verandering ten goede op. De Heere gaf je daarna een gelukkig huwelijk van nu al ruim 20 jaar. Toen ik dat las, dacht ik: wat is dat een zegen als je dat mag opschrijven. Het zal al die jaren niet volmaakt geweest zijn, maar als je op deze manier zo lang samen bent, mag de dankbaarheid overheersen. Daarbij weet de Heere van je af. Hij is je Leidsman.
Zorgen zijn er dus nog steeds en wel als het gaat om de relatie met je moeder. De contacten met haar zijn wisselend. Soms aardig, maar volgens mij met een wat dubbele bodem. Soms zijn die contacten niet aardig en claimend. De vraag van jou is, wat je daarmee aan moet. Ik zal proberen met je mee te denken. Je vreest als er meer afstand komt, dat dan alles op je vader zal worden afgereageerd. Die vrees zal niet ongegrond zijn, want dat is in het verleden ook zo gegaan. Jij wil je vader sparen en je moeder niet teleurstellen. Dat gaat volgens mij ten koste van jou.
Jouw zus heeft gebroken met thuis. Ze kon het niet meer aan om het zwarte schaap te zijn. Gelet op alles wat er is gebeurd, is het begrijpelijk maar zeer verdrietig. Hopelijk heb jij nog wel contact met je zus. Nu sta jij min of meer alleen in de contacten met thuis. Hoe ga je dit volhouden?
Ik vraag me steeds af waar is je vader? Wat is zijn rol? Die blijft wat op de achtergrond. Toch moet wel onder ogen gezien worden dat je vader met je moeder getrouwd is en dat zij samen verantwoordelijk zijn voor hun relatie. Daar lees ik weinig over. Het lijkt alsof jij verantwoordelijk bent voor de relatie tussen je vader en je moeder. Dat is echter niet zo. Jij kunt de relatie niet verbeteren en er ook niets aan veranderen.
Wat dan? Je lijdt eraan en daarom zou ik je willen adviseren: ga voor jezelf grenzen stellen. Dat betekent niet dat je moet afstoten of het contact verbreken, maar dat betekent wel dat je je beperkt en grenzen stelt. Dat heeft als doel dat jij het beter kunt volhouden. Gaat dat vanzelf? Helemaal niet en het kan een lange periode vereisen voor je zover bent. Als je nu eens stelt dat je over een half jaar bij leven en welzijn minder druk ervaart, dan zou dat een zegen zijn. Dat geeft ook uitzien.
Hoe moet je dat gaan doen? Mogelijk heb je iemand in je omgeving die je daarbij helpen kan. Je kunt ook iemand van de hulpverlening inschakelen om dit proces te begeleiden. Dan kan er nagedacht worden welke stappen je kunt ondernemen en welke problemen je kunt tegenkomt om de relatie te behouden én te begrenzen.
Het zou mooi zijn als je het contact met je moeder niet verbreekt én niet boven je macht een relatie in stand houdt. De Heere vraagt dat niet van jou. In de Bijbel lezen we: “Gij vader, moeder, verwekt uw kinderen niet tot toorn!” Dat wordt door ouders nogal eens vergeten.
Van harte hoop ik dat je iemand kunt vinden die jou op deze weg helpen kan. Doe dat biddend, vragend om Gods ondersteuning. Probeer eraan te beginnen. Als je het niet doet, kunnen de gevolgen groot zijn. Je hebt immers al een burn-out gehad.
Veel wijsheid en sterkte toegewenst. Moge de zondagen je tot zegen zijn, zodat je met Gods hulp de week door kan.
N. J. Teerds
Dit artikel is beantwoord door
N.J. Teerds
- Geboortedatum:24-09-1944
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Hendrik Ido Ambacht
- Status:Actief
Bijzonderheden:
ouderling; docent