Laatste Avondmaal zonder paaslam?

Ik zag op de website dat er al heel veel vragen zijn gesteld over het Heilig Avondmaal, maar ik kon mijn vraag niet vinden, vandaar dat ik deze mail stuur. Klopt het dat -bij de instelling van het Heilig Avondmaal- de Heere Jezus niet de vierde beker dronk omdat dat de beker van verlossing is en Hij nog aan het kruis moest sterven om de verlossing ook daadwerkelijk te maken? En was er geen lam bij die maaltijd omdat Jezus het lam was? Ik weet dat dit niet de belangrijkste zaken van het avondmaal zijn, maar door een boek wat ik las werden deze vragen bij mij opgeroepen.

Mooie gedachten! Inderdaad spreekt de Heere Jezus Zelf over een drinkbeker die Hij moet drinken. Hartverscheurend en ontroerend klinkt Zijn gebed in Gethsémané: “Mijn Vader, als het mogelijk is, laat deze drinkbeker aan Mij voorbijgaan” (Mattheus 26:39 b, verg. ook Joh.18:11 b; Mat.20:22; Markus 10:38). Met “drinkbeker” wordt hier het vreselijke oordeel en het diepe lijden uitgedrukt dat Hem zal treffen (verg. Ps. 75:9; Jes. 51: 17, 22; Jer. 25:15; Jer. 51:7). Ook is Hij het Paaslam – 1 Kor. 5:7: “Ook ons Paaslam (Pascha) is voor ons geslacht: Christus.”

Toch kunnen we de gedachten die je noemt niet één op één afleiden uit het feit dat de Heere niet de vierde beker heeft gedronken en er geen lam geslacht en gegeten zou zijn. Overigens worden de benamingen “beker der verlossing” en “beker der dankzegging” door elkaar gebruikt, waarmee dan de derde beker is bedoeld.

Uit het ontbreken van het paaslam in de beschrijving van de evangelisten kunnen wij niet opmaken dat er geen paaslam zou zijn geslacht en gegeten (zie Luk. 22:15). Bij de instelling van het Avondmaal heeft de Heere Jezus Zich aangesloten bij twee momenten uit de paasmaaltijd: het breken van het brood na het rondgaan van de tweede beker – en vervolgens het rondgaan van de derde beker. Tussen beide momenten lag de eigenlijke paasmaaltijd: het eten van het paaslam. Bij de bediening van het Avondmaal liggen beide momenten vlak bij elkaar.

Dat de Heere niet het Paaslam, maar het brood en de wijn noemt, verklaart prof. H. N. Ridderbos als volgt: “Niet het vlees, dat gebraden op tafel kwam en als smakelijke spijze door allen genuttigd werd, maar het bloed dat bij het altaar was uitgestort, was het verzoeningsmiddel (...) De verlossingsgedachte die in heel de maaltijd gesymboliseerd lag, was niet alleen aan het vlees, maar evenzeer aan het brood en aan de andere elementen van de maaltijd verbonden” (“Korte Verklaring” bij Mattheüs 26: 26).

Terecht merk je op dat wat je vraagt niet de belangrijkste vragen zijn. De belangrijkste vraag is of jij er door Gods genade van mag weten dat de Heere ook tegen jou zegt: “Wie Mijn vlees eet en Mijn bloed drinkt, heeft eeuwig leven, en Ik zal hem doen opstaan op de laatste dag. Want Mijn vlees is het ware voedsel en Mijn bloed is de ware drank” (Joh. 6: 54-55). En: “Niemand heeft een grotere liefde dan deze, namelijk dat iemand zijn leven geeft voor zijn vrienden” (Joh.15: 13). Ken jij Zijn liefde? Bid er om! Smeek er om! Niets is belangrijker. Het gaat om de eeuwigheid!

Ds. D. M. Elsman