Eredienst in de reformatorische kerken (2)

Ds. J.L. Schreuders | Geen reacties | 30-06-2017| 12:09

Ik heb opnieuw een vraag met betrekking tot de samenkomsten van de gemeente. Ik heb het antwoord gelezen bij de vraag 'Eredienst in de reformatorische kerken', maar heb met betrekking tot het antwoord nog wel enkele vragen. Er wordt gezegd dat de vraag over de eredienst complex is en er haast een boek nodig zou zijn om de vraag te beantwoorden. Ik snap wel dat dit het geval is wat betreft het menselijk aspect en de geschiedenis, maar ik vraag me af of we bijbelse gronden hebben om samen te komen zoals we dat nu doen. De vraagsteller haalde geheel terecht 1 Korinthe 14:26 aan, waarbij het antwoord was dat we nu eigenlijk een beter systeem hebben dan toen. Ik vraag me dan af: willen we het dan beter weten dan de Schrift?

In het antwoord werd ook Handelingen 2 aangehaald, maar de parallellen met onze samenkomsten waren zeer beperkt. Men was volhardende in de gebeden. Hoe kan het dan zijn dat in veel gemeenten niet eens een gezamenlijke bidstond is? Verder staat er dat we terug gaan op de synagoge. Ten eerste kwamen de eerste christenen niet zozeer samen in een synagoge en in een synagoge mochten ook meerdere mannen spreken (zie de geschiedenis over Jezus in Nazareth).

Er zijn duidelijke handvatten gegeven door de apostel Paulus en in de Handelingen van de apostelen: volharden in de leer van de apostelen en in de gemeenschap, in het breken van het brood en in de gebeden, regelmatig broodbreking (dagelijks tot eenmaal per week), iedereen heeft een psalm of onderwijzing, laten twee of drie profeteren (woordverkondiging). Waarom zien we hier zo ontzettend weinig van terug en zijn we zo ver af van hoe het bedoeld is? Is er geen nadere reformatie nodig wat onze samenkomsten als gemeente betreft?

Beste vragensteller, 

Het is bij uitzondering dat ik nog reageer op een reeds gegeven antwoord. Ik heb namelijk niet zoveel behoefte aan uitgebreide discussies. Dus ik reageer ook maar een keer.

De manier van samenkomen zoals ‘wij’ dat doen valt niet in zijn geheel zo rechtstreeks uit de Bijbel af te lezen. Ik heb dat de vorige keer ook al gezegd. Dat geldt voor zoveel dingen. Onze kerkorden zijn ook niet een op een aan de Bijbel ontleend. Toch kan geen kerk een kerkorde missen om het kerkelijk leven te reguleren. Een kerkorde mag echter niets bevatten dat strijdig is met Gods Woord. Daarbuiten is er een zekere vrijheid dingen te regelen die geregeld moeten worden. De keuze kan per kerk en naar de omstandigheden die er zijn verschillen. Zo is het ook met de liturgie van een kerk of gemeente. Zelfs binnen een kerkformatie bestaan er enige verschillen.

De vragensteller is van mening dat de overeenkomst tussen Hand. 2 en onze kerkdienst zeer beperkt is. Ik deel die mening zeker niet. De bestanddelen die daar genoemd worden dekken minimaal 80 procent van onze huidige kerkdiensten. De andere zijn uit overige Schriftgedeelten te verklaren. De bijbelse grond voor onze liturgie is dan ook zeer royaal aanwezig. 

Wat 1 Kor. 14  betreft wijs ik er met nadruk op dat Paulus daar orde schept in de chaos. Ik geloof dat velen die moeite hebben met onze vaste orden van dienst liever het tegenovergestelde zouden doen: chaos in de orde. Het gaat over huissamenkomsten. Daar konden inderdaad meerdere mensen aan het woord komen en Paulus verhindert dat niet. Inderdaad kon dat op uitnodiging in de synagoge ook gebeuren, al betrof het daar voornamelijk het lezen en uitleggen van de Schrift. Daar zijn enkele voorbeelden van in de Bijbel. Ik kan echter niet inzien dat Paulus hier gebiedt dat in de gemeentesamenkomst meerdere personen het woord moeten voeren. Wat kan is nog niet bevolen. In elk geval moeten orde en stichting zorgvuldig worden bewaard. Dat zijn des Heeren geboden (vers 37) en daar gaat het Paulus in dit hoofdstuk om.

Wat de gebeden betreft: wordt er in jullie kerk dan niet gebeden? Bij ons gebeurt dat minimaal vier maal op een zondag. Of en hoe men dat ook naast de kerkdiensten doet, is aan elke gemeente zelf om uit te maken. Als men aparte gebedssamenkomsten belegt: als ook dan de orde en de stichting er maar is. 

Jij schrijft: waarom zijn we zover af van hoe het bedoeld is. Uit Handelingen kan ik sowieso niet opmaken dat dit het geval is. Uit  1 Kor. 14 ook niet, omdat Paulus daar geen les liturgiek geeft maar orde schept in chaotische praktijk van de gemeente van Korinthe. Hij noemt daarbij de mogelijkheid dat twee of drie en zelfs meer spreken en niet zoals bij ons een. Ik zie daarin echter geen bevel: zo moet het gebeuren, ook in Nederland en overal. Daarmee zeg ik dus evenmin dat onze manier van doen de enige mogelijkheid is. Ordelijk is hij in elk geval wel en daar zou Paulus niet veel op tegen hebben. Er zijn daarnaast tal van andere manieren in de christelijke gemeente om met elkaar het gesprek over het Woord te voeren. Straks begint het winterwerk weer. Dat de een dan zowel als de ander spreke... In kerkdiensten met honderden kerkgangers zie ik dat niet zo gemakkelijk gebeuren. Volgens mij is daar niets onschriftuurlijks aan. Ik ben er dankbaar voor. 

Hartelijke groeten 
Ds. J. L.Schreuders 

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.L. Schreuders

• Geboortedatum:
  24-08-1957
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Boven-Hardinxveld
• Status:
  Actief

178 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven