Esther is historisch boek
Ds. H. van der Ham | 4 reacties | 07-11-2025| 11:07
Vraag
Is het verhaal van Esther in Perzië echt gebeurd of is het een metaforisch verhaal?
De actualiteit verandert. De Bron niet.
Zie je ook iedere dag een stroom aan nieuws voorbijkomen? Het RD zet je aan het denken en geeft inzicht met nieuws en achtergronden in Bijbels perspectief. We duiden de actualiteit vanuit een onveranderlijke Bron. Ontdek nu één week gratis...
Antwoord
Beste jeugdige,
Dat is een vraag. Het Bijbelboek Esther heeft een eigen karakter. Het boekje beschrijft de redding van het joodse volk van de totale uitroeiing (in de Perzische tijd). Het goddeloze plan van de vreselijke jodenhater Haman lukt toch niet. Daar heeft de Allerhoogste voor gezorgd. God dank.
Esther is een historisch boek. Bij opgravingen van de burcht Susan werd duidelijk dat hetgeen in het Bijbelboek staat, nauwkeurig is en waarheidsgetrouw. Ook de gebruiken en gewoonten die in het boekje staan, komen overeen met hetgeen bekend is uit het leven in Perzië in die tijd. Oudheidkundige details kloppen eveneens. Het boekje is historisch; de zaken zijn echt gebeurd. Esther is geen “ kunstig bedachte verzinsels” (2 Petrus 1:16). Het is ook geen metaforisch verhaal, maar het is een historisch stuk en het is (terecht) een gedeelte van onze Bijbel, het Woord van God.
Het is heel zinvol ook een goede verklaring over het boek Esther te kopen en te lezen! In de befaamde reeks Korte Verklaringen staat een apart deeltje over Esther. Dat is van de hand van dr. Aalders, een heel capabele man. Ook is er een fraai boekje “Joden in ballingschap”. Dat gaat ook helemaal voer het boek Esther. Het is geschreven door dr. K. J. Popma.
Hartelijke groet,
Ds. H. van der Ham
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. van der Ham
- Geboortedatum:25-05-1955
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Driebergen-Rijssenburg
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus predikant
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Hierin laat de Eeuwige zien dat Hij, ook in het verborgene, de regie volledig in handen heeft en het niet toestaat om mijn volksgenoten prijs te geven aan hen die ons willen vernietigen.
De Eeuwige zal het niet toestaat dat uw volksgenoten prijs worden gegeven aan hen die hen willen vernietigen.
Hoe kijkt u dan naar de geschiedenis? Hitler heeft gelukkig niet het Joodse volk kunnen vernietigen, maar met 6 miljoen was wel een eind op weg.
Voor mij is dat een pijnlijke vraag. Mijn respect naar u toe is om daar het Bijbelse antwoord op te geven. Het ontroerd mij telkens weer opnieuw om de Shoah te verwoorden die ik op 28 december 2005 op papier heb gezet. (Ik hoop dat mijn reactie en antwoord niet verwijderd wordt.)
------------------------------------------------------------------------
Velen onder u zien de psalmen als liederen van een oude Joodse cultuur. Psalmen die een boodschap in zich dragen en mensen vertroosten en bemoedigen. Het is goed dat zij dit doen maar er is meer aan de hand met de psalmen. Er zijn er ook die een profetische waarde in zich hebben. De dichter van psalm 102 heeft het niet ten volle beseft wat de impact zou zijn toen deze werden opgeschreven. Toch is het G’d die via de dichter tot ons spreekt. Ik raad u aan om deze psalm vooraf met grote aandacht te lezen.
Wat wil G’d aan ons meedelen in psalm 102? De verborgen profetie daarin is glashelder als je deze in het Hebreeuws leest. G’d houdt nooit iets voor zijn kinderen verborgen. Sterker nog: Hij biedt ons Zijn hulp al vanaf het paradijs, waar in de belofte van een Verlosser wordt gegeven. Dat eenzijdige handelen van G’d moet ons tot nadenken stemmen. En als de mensheid afdwaalt, dan is er keer op keer weer die uitgestoken Hand van G’d te ontdekken. Er zijn ook momenten genoeg waarin G’d zich verbergt. Dat is ons niet onbekend, sterker nog voordat zo een moment aanbreekt G’d ons al lang heeft verteld hoe dat zal zijn. De terugkeer naar Hem is slechts een pas en geen lange weg.
Op het moment dat deze psalm aan mij uitgelegd werd stond ik er versteld van en was diep ontroerd om wat daarin beschreven staat. Deze psalm beschrijft de verschrikkingen die in de 2e wereldoorlog werden aangedaan aan het Joodse volk. Israël wordt verdrukt en opgejaagd. In kampen opgesloten, gemarteld, verkracht, misbruikt op allerlei wijze. Beroofd van alles wat zij bezitten om slavenarbeid te verrichten of om gedood te worden op de meest gruwelijke wijze.
Zij kennen deze psalm en roepen tot G’d om zijn gezicht niet voor hen te verbergen. Hun dagen zijn vluchtig als de rook en uitgebrand als een vuurhaard. Dit duidt op de crematoria die een niet aflatende stroom dode lichamen moet vernietigen en de bewijslast daarmee teniet doet. Hun gebeente kleeft aan hun vlees. Hun gebeente was door sadistische en systematische uithongering duidelijk zichtbaar geworden. Uitgemergelde mensen zien er uit als huid over zichtbare botten. Een afschuwelijk gezicht.
Zij hadden geen kracht meer in hun stem, hoe kan het ook anders na een voedselschaarste in de oorlogsjaren. Niet allen de kracht is uit het lichaam, ook de stem is van kracht ontdaan. Het geluid dat nog uit hun mond kwam klonk net zo naargeestig als die van een roerdomp of een steenuil. Hoe treffend is de psalmdichter en achteraf gezien kunnen we constateren Wie hen heeft geïnspireerd. Psalmen waren voor ons niet onbekend en bij het indachtig worden van slechts enkele regels drong het bij velen in de concentratiekampen niet eens tot hen door. Het ging over hen, zij waren het onderwerp in psalm 102.
Een overlevingsdrang maakte hen zeer waakzaam. Het uiteen rukken van de gezinnen is te vergelijken met een eenzame mus op het dak. Geen directe familiebanden meer, ondanks het feit dat alle kinderen van Israël tot een familie behoren, we kennen allen onze gezamenlijke voorvaders Avraham, Jitschak en Jaacov. Alles verkeert in een verlaten toestand waaraan steeds meer Joden worden toegevoegd.
Een vijand die tegen hen tekeer gaat en hen smaden. Zij schelden ons uit voor ….… Jood. Zonder het te beseffen wat ze uiteindelijk zeggen en wat de betekenis van deze naam inhoud namelijk G’d lover! Onbegrijpelijk is het dat op de koppelriemen van de vijanden staat “Gott mit Uns”. Vervloekt worden ze in alle toonsoorten. (Bezondig je niet aan anti Joodse uitspraken en als je dat wel hebt gedaan vraag dan G’d om vergeving)
De atmosfeer rondom de crematoria is zo verzadigd van as die uit de rokende ovens komt en neerslaan in de broodbakkerijen die bij de crematoria gebouwd zijn. Die neerslaande as werd meegebakken in het brood. Letterlijk gaat het in vervulling wat er in deze psalm staat geschreven: “Ik eet mijn as als brood”. De tranen uit hun ogen door de rook die in het kamp neerdaalt zijn een aanvulling op het schaarse water wat hun nog wordt gegund.
Waarom was dit nodig zullen velen van u af vragen. Waarom liet G’d dat toe en greep Hij niet in. Het antwoord zit opgesloten in Deuteronomium 27 en 28. G’d zelf waarschuwt Zijn volk om zich aan Zijn geboden te luisteren. Deze hoofdstukken gaan over de zegen en de vloek. Daniël 9 vers 16 is de sleutel om dit te begrijpen. Lees aandachtig deze passages en vraag om de opening om dit te mogen verstaan en te doorgronden.
Wij staan achter de feiten en kunnen daar niets meer aan veranderen, maar wel van leren. De daders van deze gruweldaden tegen Israël zullen voor G’d niet vrij uitgaan Genesis 12 vers 3. Ook niet die zeer kleine groep die geruchten hadden gehoord van wat er in de concentratiekampen aan de hand was. Zij konden niet ingrijpen of wilden neutraal aan de kant staan. Nu achteraf besef ik dat velen niet in de gaten hadden hoe geraffineerd de vijand tegenover ons stond. Eerst benoemde men ons, vervolgens brandmerkte men ons, daarna isoleerden men ons, daarna deporteerde men ons. Tot slot vernietigde men ons en deed er alles aan om de sporen uit te wissen. Maar kan men sporen uitwissen?
In de zomer van 1945 komen de berichten naar buiten. Wat erg, ook dat nog boven op al onze problemen van in puin geschoten steden en vernielde woningen. De schouders er onder was het beste medicijn om eerst de landsproblemen op te lossen. Het verdriet een plaats te geven in de samenleving. Dat geldt voor alle partijen van welke religie of aard dan ook die deze verschrikkingen hebben moeten ondergaan.
Het lijkt of de psalmdichter een korte pauze neemt en het daarna uitroept naar hen die deze verschrikkingen ziet ondergaan: Maar u Adonai blijft in eeuwigheid! Uw gedachtenis van geslacht tot geslacht. Hij mag in de toekomende jaren kijken dan het drama wat G’d hem voor ogen stelt opschrijven. U o G’d zult opstaan en u ontfermen over Sion (Jeruzalem), want de tijd om haar genadig te zijn de door U bestemde tijd is gekomen.
Het herbouwen van Sion begon ongeveer honderd jaar terug. Slechts weinige Joden woonden er in Jeruzalem een kleine gemeenschap, vrij onbelangrijk aan de wereldeconomie. Maar vandaag, is Jeruzalem één van de grootste steden in het Midden-Oosten geworden. De dichter van deze psalm neemt nota dat G’d "Sion" als teken zal opbouwen dat Messias op het punt staat te verschijnen.
Dit zal voor de generatie worden geschreven om te komen: en de mensen die geschapen zal worden zullen Adonai "prijzen (Ps. 102:19). In de Hebreeuwse tekst, wordt de term "navolgende geslacht" geschreven als האחרון הדור wat letterlijk betekend “de laatste generatie”. Dat zijn de overlevenden van de Shoah die nu nog inleven zijn, zij zijn het met name die deze strekking van de psalm herkennen. Velen kunnen er niet over praten, de wonden zijn nog steeds vers en teer. Het ging niet om een individu, maar een derde deel van het volk. Nergens anders wordt deze letterlijke betekenis in de Bijbel gevonden.
Daar zit een boodschap in, voor hen die het Hebreeuws verstaan en begrijpen is dat een grote troost, want na de opsomming komt de reddende hand van de Eeuwige naar ons toe. Hij zal opstaan en ons beschermen. Dat zien we in het wonder van 1948 waar letterlijk de profetie van Jesaja in vervulling gaat: kan op een dag een volk (staat) geboren worden?
Deze woorden worden bevestigd door Yeshua zelf als Hij spreekt: “En leer van de vijgenboom deze gelijkenis: wanneer zijn tak nu teer wordt, en de bladeren uitspruiten, zo weet u, dat de zomer nabij is. Zo ook u, wanneer u al deze dingen zult zien, zo weet, dat het nabij is, voor de deur. Voorwaar, Ik zeg u: Dit geslacht zal niet voorbijgaan, totdat al deze dingen zullen geschied zijn” (Mattheus 24 vers 32-34)
Wanneer opnieuw de benauwdheid over Israël zal gaan komen, en zij volledig alleen komen te staan zullen zij de woorden van psalm 102 herhalen: "O mijn G’d, neemt me niet weg in het midden van mijn dagen" (vers 24). Dan zal tevens in vervulling gaan vers 29 “De kinderen Uwer knechten zullen wonen, en hun zaad zal voor Uw gezicht bevestigd worden”.
Een welke ongelooflijke psalm! Wat een trouwe G’d hebben wij!
Fijn dat u de tijd en energie hebt besteed om mijn vraag te beantwoorden. Er zullen waarschijnlijk vele bezwaren en bedenkingen rijzen zo her en der, maar dat deert niet.
Ik ben erg blij dat het u troost biedt.





