Kerkenraadsleden vooraan in kerk in het zwart
Redactie Refoweb | 7 reacties | 29-08-2025| 08:05
Vraag
Wat is de reden dat kerkenraadsleden vooraan in de kerk zitten in een zwart pak en niet tussen de ‘gewone’ kerkmensen?
Antwoord
De plaats van kerkenraadsleden in de kerk -vooraan, vaak in zwart pak- heeft zowel een praktische als een symbolische achtergrond.
1. Praktische redenen
-Zichtbaarheid en bereikbaarheid: De ouderlingen en diakenen hebben een taak tijdens de dienst (bijvoorbeeld het collecteren, het begeleiden bij doop/avondmaal, of het ordelijk laten verlopen van de dienst). Vooraan zitten maakt dit praktisch.
-Direct contact met de predikant: In sommige tradities is er ook contactmoment (bijvoorbeeld bij het voorlezen van afkondigingen, de handdruk na afsluiting van de eredienst, of bij tucht- en bevestigingszaken).
-Ordehandhaving: Vroeger (en soms nog steeds) hadden ouderlingen de taak om de orde in de dienst te bewaren. Als ze samen vooraan zitten, hebben ze overzicht over de gemeente.
2. Symbolische en historische redenen
-Ambtelijke vertegenwoordiging: De kerkenraad vertegenwoordigt in de dienst de ambten (ouderlingen en diakenen samen met de predikant). Hun aparte plaats benadrukt dat zij een bijzondere verantwoordelijkheid dragen in de leiding van de gemeente.
-Vroegere tuchtfunctie: Historisch hadden ouderlingen ook de taak om te waken over leer en leven van de gemeenteleden. Hun zichtbare plaats benadrukte hun roeping om te “waken over de kudde”.
-Liturgische traditie: In veel protestantse kerken zijn de zitplaatsen vooraan (bijvoorbeeld de banken der ouderlingen) eeuwenoud gebruik. Het zwart pak (soms ook met hoed) was een manier om eerbied en waardigheid uit te drukken in de ambtelijke dienst, sober en uniform.
-Afzondering van de gemeente: Niet in de zin van "boven de gemeente staan", maar om te laten zien: deze broeders dienen de gemeente in een bijzonder ambt en dragen verantwoordelijkheid voor de eredienst.
3. Waarom zwart pak?
-Eerbied en waardigheid: Het sobere zwarte pak drukt ernst en eerbied uit tegenover God en Zijn dienst.
-Gelijkheid in het ambt: Door uniformiteit (iedereen in het zwart) wordt benadrukt dat alle ambtsdragers gelijk zijn, ongeacht hun maatschappelijke positie.
-Traditie: Dit is vooral bewaard gebleven in meer behoudende reformatorische kerken. In andere tradities zie je dat ouderlingen en diakenen gewoon in hun normale kleding plaatsnemen tussen de gemeente.
Dit artikel is beantwoord door
Redactie Refoweb
Bijzonderheden:
Mailadres: vragen@refoweb.nl
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Gekker wordt het wanneer de traditie wordt opgelegd. Het is natuurlijk nergens voorgeschreven dat ambtsdragers voorin de kerk zouden moeten zitten of allemaal hetzelfde pak aan moeten hebben. Dat hebben mensen er zelf van gemaakt. Ik wete heus wel wie er in onze kerk ambtsdrager (of amtsdraagster) is. Daarvoor hoeven ze zich niet speciaal te kleden. Ook hun gezag ontlenen ze niet aan hun gewaad. De toga die in sommige denominaties wordt gedragen door de voorganger om daarmee de geleerdheid te verbeelden is ook zo'n traditie die verder niet ter zake doet. Vind je het leuk dan is dat prima, vind je het onzin dan is dat net zo goed.
Helemaal eens.
Het is op zich niet verkeerd, als je de binnenkant in de gaten blijft houden.
Ik hoorde zelfs dat er in bepaalde gemeenten de diakenen een grijs stropdasje mogen, de ouderlingen niet…
Raak niet en smaak niet, hier een weinig daar een weinig.
Terug, broeders, zusters, op de knieën, naar de Christus, de Zoon van de levende God!!
