Sterk schaamtegevoel
Alie Hoek - van kooten | 2 reacties | 15-07-2025| 08:07
Vraag
Ik heb een heel sterk schaamtegevoel. Zo erg dat ik ‘s nachts lig te malen en ik het liefst niet meer leven wil (alleen dan op het moment van zo'n terugkerende gedachte). Er komen dan allerlei schaamte en spijtmomenten naar boven en dan heb ik ook vloeken in mijn hoofd. Ik kan er niets aan doen, merk ik. Wat kan de oorzaak zijn van een zeer sterk schaamtegevoel?
Antwoord
Beste vraagstelster, ik denk dat je een meisje / vrouw bent. Je schrijft er niet bij hoe oud je bent en ook niet hoe lang je er al last van hebt. Het maakt nog al wat uit of je nog in de puberteit zit of al wat ouder bent. Als je in de puberteit zit dan kan het tijdelijk zijn. Als je al wat ouder bent, is het vaak hardnekkiger. Je hebt erg veel last van die schaamtegevoelens zo schrijf je en het gaat er dan over hoe je omgaat met je medemensen.
Schaamte wil zeggen dat je door de ogen van een ander naar jezelf kijkt en dat je dan ervaart dat je iets niet goed hebt gedaan. Je had iets of anders of veel beter moeten doen. Schaamte is op zich een nuttig iets want het is goed om steeds weer naar jezelf te kijken. Je kunt er van leren en het dan een volgende keer beter doen. Schaamtegevoelens wijzen je dan als het ware de weg hoe iets een volgende keer te verbeteren. En dat is nuttig zo.
Als iemand daarentegen schaamteloos is, dan zal zo iemand zich van niets en niemand wat aantrekken en dat is in het sociale verkeer, het omgaan van mensen met elkaar erg lastig. Zo iemand doet dan waar hij of zij zelf zin in heeft en vindt dat dan nog normaal ook.
Maar ik heb het gevoel dat die schaamtegevoelens bij jou een beetje te erg zijn doorgeslagen. Dat je er eigenlijk al heel snel last van hebt en dat die gevoelens dan ook nog eens heel sterk zijn. Te sterk. En dan gaat het je belemmeren en blokkeren.
Je schrijft ook dat je vloeken in je hoofd hebt. Je wilt dat natuurlijk absoluut niet en als je dat dan zo echt niet wilt dan lijkt het alsof je er juist naar wordt toegetrokken en het dan toch gebeurt. Probeer dan vooral snel aan iets anders te denken of ga iets doen wat afleidt.
Dat je zulke sterke schaamtegevoelens hebt, heeft waarschijnlijk te maken met een sterk gevoel van perfectionisme. Nu is dat een goede en mooie eigenschap als je perfectionistisch bent maar het moet niet doorslaan. Je wilt alles heel goed en precies doen en als dat dan niet (helemaal) lukt dan ervaar je die schaamtegevoelens. Je bent dan ook bang dat andere mensen jou daar dan op zullen afrekenen. Maar ik kan je geruststellen dat dat echt niet zo is. Ieder mens heeft genoeg aan zichzelf moet je maar denken.
De Amish in Amerika is een bepaald religieuze stroming die heel dicht bij de Bijbel wil leven en een eenvoudige leefwijze nastreeft. Zo maken de Amish-vrouwen prachtige quilts. Dat zijn handwerken met allemaal kleine stukjes stof die aan elkaar worden genaaid. Ze doen dat werkelijk schitterend. Maar zij zetten altijd expres één stofje er verkeerd in. Want, zo zeggen zij: “Alleen God is volmaakt en wij niet.” Dat is voor jou misschien ook wel belangrijk om te beseffen dat alleen God volmaakt is en wij mensen niet.
Probeer dus die te erge schaamtegevoelens wat te relativeren. We kunnen immers met ons verstand onze gevoelens als het ware corrigeren. Dat je dan tegen jezelf zegt dat je te sterk reageert op iets en dat dat niet nodig is. Maar lukt dat niet en blijf je er echt last van houden dan is het goed om er eens met een deskundige over te gaan praten. Op de website ikzoekchristelijkehulp.nl kun je dan hopelijk iemand in jouw buurt vinden om er dan mee aan de slag te gaan.
Alie Hoek-van Kooten
Dit artikel is beantwoord door
Alie Hoek - van kooten
- Geboortedatum:27-08-1949
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Actief

Bijzonderheden:
Auteur van o.a.
- 'Vonk of vuur' (als je verliefd bent...)
- 'Trouw en teder' (seks in het huwelijk)
- 'Verkeringsperikelen' (50 vragen)
- 'Tiener op weg' (seksuele opvoeding)
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Mijn ervaring is dat met name in (ge)reformatorische kring grote en onevenwichtige beelden zijn gemaakt en door generaties zijn en worden voortgezet over zaken die "schuld" aan gaan. Bij schuld hoort in deze kringen vrijwel altijd veroordeling. Daarbij is ook vaak het beeld dat mensen naar elkaar willen uitdragen erg bepalend. Ik bedoel daarmee dat mensen naar elkaar de schijn proberen op te houden en wanneer dat niet lukt (omdat er iets mis is gegaan) men elkaar de maat neemt en veroordeelt. (denk maar eens hoe gespannen in deze kringen wordt omgegeaan met het thema seksualiteit)
Schaamte is een natuurlijke berscherming om zaken die de moraliteit aangaan binnen de perken te houden. Zie het als een natuurlijk kompas. Wanneer schaamte je leven gaat beheersen gaan er zaken behoorlijk mis. Daarbij is het goed te ontdekken waar dat precies vandaan komt en is het zeker niet ondenkbaar dat schaamte intergenerationeel is doorgeven. Als dat het geval is loop je zelf ook weer het risico het aan de volgende generatie door te geven. Tijd dus om het aan te pakken.