Christelijke popmuziekstijlen

Is het mogelijk om zelf popmuzikant of dj te zijn en tegelijk kind van God? En dan met name in de hardcore/hardstyle? Zou dit kunnen als je niet op zondag optreedt en je ziet het als een kunstuiting? En je probeert door je muziek heen iets van God te laten zien?

Beste vraagsteller,

Dank je voor je vraag. Om eerlijk te zijn zie daar wel problemen mee. Ik bedoel daarmee niet te zeggen dat iemand die deze muziek maakt of luistert geen kind van God kan zijn. Mensen kunnen oprecht hun hoop op de Heere Jezus lijken te hebben gevestigd, maar toch dingen doen of zeggen die niet passen bij wat de Bijbel zegt over hoe een kind van God in het leven zou moeten staan en voor belangrijk of voor onbelangrijk zou moeten houden. En iemand kan een kind van God zijn en toch verkeerde keuzes maken. We zien daar ook genoeg voorbeelden van in de Bijbel. En ik ken het ook van mezelf. We moeten allemaal leren en ons steeds verder laten vormen door de Bijbel. In mijn antwoord gaat het dus niet om wat te zeggen over mensen, maar op de vraag of dit een goede keuze zou kunnen zijn.

Ik ben natuurlijk bekend met christelijke hardstyle, christelijke metal en allerlei andere vormen van popmuziek waar het woordje christelijk voor is gezet. Ik kom daar zeker af en toe ook dingen tegen die ik waarderen kan. Maar eigenlijk altijd als ik er wat dieper in duik, dan kom ik ook een hoop dingen tegen die allerlei vragen bij mij oproepen zoals: waar gaat het hier nu eigenlijk om? En: wat is er hier nu eigenlijk de boodschap? Hoe verhoudt dit zich tot de boodschap van de Bijbel? Wat is er eigenlijk nog over van de boodschap van de Bijbel? Is dit wel een goede manier om van God te getuigen? Wat voor een Godsbeeld en wat voor een mensbeeld zit hier achter? Wat voor kijk op de heiligheid van God en op de zondigheid van de mens zit hier achter? En: Wie staat er hier nu eigenlijk centraal? Ik kan de gedachte dat er hier iets scheef zit nooit kwijtraken.

Toch heb ik nog eens opnieuw nagedacht en geprobeerd deze vraag zo onbevangen mogelijk te benaderen. Wat bijvoorbeeld als je een aanpak zou kiezen zoals de Cantates en Passions van Bach, met goede zuivere betekenisvolle Bijbelse teksten en die op een soort van hardstyle muziek zou zetten? Zou dat kunnen? Zou dat kunnen werken? Na wikken en wegen ben toch tot de conclusie gekomen dat dit mij geen goede aanpak lijkt, en wel om volgende redenen:

1. Het verkeerde wordt belangrijk gemaakt. Je begint hiermee aan de verkeerde kant. Want je uitgangspunt is dan dat het hardstyle moet zijn. Maar het zou moeten beginnen met te bedenken welke boodschap we moeten doorgeven en dan te overwegen wat voor muziek en wat voor een compositie het meest geschikt is om die boodschap te vertolken. De muziek moet dan de inhoud van de boodschap zo goed mogelijk ondersteunen. De muziek moet zeker niet op een hogere plaats komen te staan en het mag de boodschap niet overheersen, overschreeuwen, aan de kant drukken of ermee concurreren, of schade doen aan de inhoud ervan. Want de boodschap is immers, als het goed is, indirect afkomstig van God. De muziek is als het goed is, slechts een doorgeefluik van wat God zegt in de Bijbel. En we kunnen God niet op een tweede of lagere plaats zetten. Zeker een kind van God zou dat niet moeten willen. Kenmerkend voor een kind van God zou moeten zijn dat hij God en de Heere Jezus in alles op de eerste plek zet. De muziek moet daarom ten dienste staan van de inhoud van de tekst. In de praktijk van veel ‘christelijke popmuziek’ zie je echter helaas vaak dat het in de eerste plaats toch vooral gaat om de muziek en de muziekstijl. Dat is ook moeilijk te voorkomen omdat in veel gevallen de muziekstijl heel nadrukkelijk aanwezig is en sterk het karakter van de muziek bepaalt. En dat is in veel gevallen ook juist datgene wat de mensen aantrekt en belangrijk vinden, belangrijker dan de inhoud. Daarmee krijgt God niet de centrale plaats die Hij zou moeten hebben maar wordt op zijn best een goede tweede.
 
2. De muziekstijl is gemaakt met een ander doel en dat zit ook ingebakken in de muziek. Dat haal je er niet uit door er een andere tekst bij te doen. Ik denk dat, als je bij de Bijbel begint en je graag door middel van muziek graag iets van God en van de Heere Jezus wilt vertellen om Zijn grote daden te verkondigen (1 Petrus 2:9) en overweegt welke soort van muziek daar het meest geschikt voor is, je niet snel uit zal komen bij hardcore en hardstyle. Hardcore/hardstyle is bedoeld om op te dansen en je uit te leven. Het heeft een hoog aantal beats per minuut en euforische melodielijnen die uitwerken dat het je hartslag verhoogt en adrenaline opwekt, je zo energie geeft en een gevoel van opwinding teweegbrengt om jezelf te verdoven en alles te vergeten. Je komt ermee in een achtbaan van gevoelens terecht. Je krijgt een dopaminekick die verslavend kan werken, waardoor je je op een bepaald moment niet meer prettig zal voelen zonder hardstyle te luisteren en het nodig denkt te hebben. Het wordt dan ook iets om in te vluchten als je niet prettig voelt. Maar de Bijbel roept ons op om waakzaam en nuchter te zijn en ons houvast, troost en vreugde onder alle omstandigheden alleen te zoeken in de beloften van de Heere Jezus en niet in andere dingen (2 Korinthe 4:18). Ik denk dat je door het te zoeken in de muziek en de muziekstijl, je het in het verkeerde zoekt.

3. Het gevolg van dat het verkeerde belangrijk wordt gemaakt, is vaak ook dat de boodschap verandert. Er is al vele jaren een trend gaande waarin het meer gaat om wat de mensen willen dan om wat God heeft gezegd. Steeds meer moet alles aan de wensen van de mensen worden aangepast: wat er gebeurt, wat er wordt gedaan, wat er wordt gezegd en hoe, wat er wordt weggelaten, hoe de dingen worden ingevuld, wat wel en niet kan, wie er op de preekstoel mag staan, de invulling van de kerkdienst, alle nevenactiviteiten en de invulling ervan, de soort van muziek, enzovoort, enzovoort. Dit is niet nieuw, maar het is wel steeds sterker en nadrukkelijker aanwezig in de kerken en in het geloofsleven van de mensen. En we worden er allemaal mee besmet en door beïnvloed en gaan het steeds meer normaal vinden. Het krijgt op steeds meer gebieden uitwerking. Alles moet worden aangepast aan wat mensen willen. Paulus schrijft hier al over aan Timotheus: “Want er zal een tijd komen dat zij de gezonde leer niet zullen verdragen, maar dat zij zullen zoeken wat het gehoor streelt en voor zichzelf leraars zullen verzamelen overeenkomstig hun eigen begeerten. Ze zullen hun gehoor van de waarheid afkeren en zich keren tot verzinsels” (2 Timotheüs 4: 3-4). De eigen begeerten komen centraal te staan. Wat wil ik, wat vind ik dat ik nodig heb, wat doet het met mij, wat heb ik er aan, wat vind ik fijn, wat hoor ik graag, enzovoort, enzovoort. Je kan tientallen zaken vinden in de huidige kerken waarin dit speelt. En ik denk dat muziek en muziekstijl daar ook deel van uitmaakt. De muziek, de beleving, wat het met je doet, hoe het voelt en dergelijke is nu het belangrijkste. Wat God te zeggen heeft speelt steeds minder een rol en ook de boodschap wordt steeds meer aangepast aan wat mensen fijn vinden om te horen.

Mensen lopen hun eigen begeerten achterna, op welk gebied dan ook, en zoeken leraars die hun daar in bevestigen en hun vertellen wat ze graag horen. De gezonde leer willen ze niet meer horen, ze keren zich af van de waarheid en gaan het zoeken in verzinsels. Dit is dichter bij huis dan we misschien door hebben. We hoeven daarvoor niet naar andere kerken te kijken. Want alhoewel we misschien zelf (nog) niet met alles meegaan, zijn we er ook zelf al veel meer door beïnvloed zijn dan we ons realiseren. Misschien wijzen we niet de hele waarheid af, maar zijn er toch onderdelen van de gezonde leer die we niet meer goed verdragen en waar we liever onze oren voor sluiten en liever ons oor te luister leggen bij iemand die zegt wat we liever horen. Toen ik hier verder over doordacht besefte ik dat ik ook zelf hier niet vrij van ben.

Ik denk dat de wens om al die popmuziekstijlen zoals ook hardcore/hardstyle binnen te brengen in het geloofsleven hier ook alles mee te maken heeft. Daarom denk ik dat dit een weg is die we niet moeten kiezen en een trend waarin we niet moeten meegaan. In plaats daarvan moeten we beginnen, zoals ik al zei, met de Bijbel en goed luisteren naar wat God ons te zeggen heeft. En wanneer we daar liederen bij maken of deze boodschap op een andere manier op muziek willen zetten, wat op zichzelf een hele goede zaak is, dan moeten we beginnen met de inhoud van de Bijbelse boodschap en dan kijken wat voor een soort muziek en wat voor een compositie het meest geschikt is om die boodschap te vertolken, alles ten dienste van de boodschap. Daarmee bedoel ik niet dat we star vast moeten houden aan bepaalde tradities, maar wel dat we moeten beginnen met te luisteren naar wat God ons zegt en niet met wat we zelf graag willen. Ik denk dat Hebreeën 12:28-29 goed verwoord hoe een kind van God naar de dingen zou moeten kijken: “Laten wij daarom, omdat wij een onwankelbaar Koninkrijk ontvangen, aan de genade vasthouden en daardoor God dienen op een Hem welgevallige wijze, met ontzag en eerbied. Want onze God is een verterend vuur” (Hebreeën 12:28-29). Als we dat zouden doen dan zouden we ons veel meer richten op wat Hij te zeggen heeft, dan op wat we zelf graag willen. En ik geloof dat juist datgene dat God welgevallig is, uiteindelijk ook voor ons zelf het beste is en de meeste vreugde zal brengen. Want zo is God (Exodus 20: 6) en daartoe zijn wij geroepen.

Dit zijn zo mijn overwegingen bij deze vraag. Ik hoop dat dit je verder helpt om voor jezelf tot een antwoord te komen. 

Een hartelijke groet,
Gerard Slurink