Hoogbegaafdheid versus hooggevoeligheid
Alie Hoek - van kooten | 2 reacties | 12-06-2025| 10:22
Vraag
Mijn man (en kinderen) zijn hoogbegaafd en het is soms lastig om daar mee om te gaan. Ze zijn erg op zichzelf gericht, niet in de zin van egoïsme bedoel ik, maar dat ze met grote problemen bezig zijn, oplossingen zoeken, studeren, lezen, verdiepen, maar dat allemaal in hun zelf. Soms wordt er wel met elkaar over gepraat, of vooral gefilosofeerd. En begrijp me goed, ik zie echt de mooie kanten hier wel van. Maar het maakt me soms zo vreselijk moe.
Ik ben zelf totaal niet zo. Ik ben hooggevoelig, heb veel rust en slaap nodig, eigenlijk steeds meer naarmate de jaren verstrijken. Ik ga ook wel vroeg naar bed maar het blijft beneden maar doorgaan met praten, papieren printen, discussiëren, met soms verheven stemmen. Het is ook niet gezellig als ik me steeds terug trek in de avond, wat ik wel het liefst zou doen. Het put me echt uit.
Mijn man weet dat wel en probeert er op te letten, maar ja pubers niet natuurlijk. Tevens vind ik het mooi dat ze hierin hun vader hebben omdat ik zo anders ben. Een discussiesfeer komt op mij al snel bedreigend over, waardoor ik nerveus word. Bij ons thuis was dat vroeger niet, we waren het bijna allemaal eens met elkaar al werden m’n ouders weleens boos als iemand iets verkeerd deed natuurlijk. Dat werd niet getolereerd.
Ook vind ik gesprekken met hen een-op-een lastig. Over koetjes en kalfjes wordt nauwelijks gepraat. Soms doe ik er een poging toe, maar ik ben van mijzelf al niet zo’n prater. Vragen van mij worden afgekapt als: “Oh prima. Ik red me wel.” Dat stralen ze gewoon al uit. M’n man ook. Dat voelt soms zo afgewezen. Ik voel ook heel sterk, dat weet ik. Maar dat hou je niet tegen. Ik wil er gewoon zijn voor m’n gezin, maar ik lijk meer bij het meubilair te horen. Is er iemand met tips/herkenning?
Antwoord
Beste mevrouw, best bijzonder dat uw kinderen en man hoogbegaafd zijn en dat ze op deze manier veel aan elkaar hebben. Maar hebben ze wel door dat ze op deze manier u een beetje aan het uitsluiten zijn? U moet steeds rekening houden met hun hoogbegaafdheid maar andersom houden ze geen rekening met uw hooggevoeligheid.
U zegt dat u het fijn vindt voor uw kinderen dat ze uw man hebben en dat is denk ik ook zo. Maar aan de andere kant merk ik dat u zich steeds meer aan de zijlijn voelt staan en zich gaat terug te trekken om de anderen niet ‘tot last’ te zijn. U mag hen voeden, laven, de was doen, hun rommel opruimen, hen verzorgen als ze ziek zijn, enzovoorts.
De kinderen zijn ook pubers, schrijft u, dus wat dat betreft is er nog niet zo heel veel te verwachten van hun inlevingsvermogen naar hun ouders toe, maar je bent wel met elkaar een gezin en hebt rekening te houden met elkaars gaven en beperkingen. Ik denk dat het goed is dat ook de pubers een taak hebben in het gezin zoals boodschappen doen, de vaatwasser leeghalen, de tuin onderhouden, hun kamers opruimen, zelf hun bedden afhalen, etcetera. Het kan toch niet zo zijn dat de kinderen en uw man heel slim doen met elkaar en dat u een soort van veredelde slaaf aan het worden bent.
Aan de andere kant moet ik zeggen dat het fijn is dat de kinderen het onderling goed met elkaar kunnen vinden en dat ze zich niet bezighouden met alcohol en drugs en uitgaan.
Zou u ook onder woorden kunnen brengen hoe u het dan wel zou willen hebben? Want als je dat weet, kun je er naartoe proberen te werken. Hoe zou het moeten zodat u zich ook prettig bij voelt. We weten vaak wel hoe het niet moet, maar vinden het moeilijk te zeggen hoe het dan wel moet.
Ik zou u in ieder geval willen aanraden ook iets voor uzelf te gaan zoeken. Bijvoorbeeld een vrouwenvereniging, een sportclubje, vriendinnengroepje, vrijwilligerswerk of een cursus volgen of wat dan ook. En wel zo dat u ook eens een hele dag weg bent en thuis niet altijd als vanzelfsprekend voor de andere gezinsleden klaarstaat.
U schrijft dat u niet zoveel energie heeft en veel rust nodig heeft, maar van dingen doen kun je juist ook energie krijgen. Om het met elkaar beter en gezelliger te krijgen zal iedereen er aan mee moeten werken, zowel de kinderen en uw man als uzelf.
Alie Hoek-van Kooten
Dit artikel is beantwoord door
Alie Hoek - van kooten
- Geboortedatum:27-08-1949
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Actief

Bijzonderheden:
Auteur van o.a.
- 'Vonk of vuur' (als je verliefd bent...)
- 'Trouw en teder' (seks in het huwelijk)
- 'Verkeringsperikelen' (50 vragen)
- 'Tiener op weg' (seksuele opvoeding)
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Wat ik wil zeggen is dat het misschien ook bij verschillende levensfasen hoort dat de rol die de ene ouder vervult meer past dan de andere ouder en dat zich dat dus ook afwisselt!
Wat niet wegneemt dat het gezin zich inderdaad ook op jou mag afstemmen. Hier doen we dat door op vrije dagen bijvoorbeeld verschillende dingen te doen, meestal doen mijn kinderen uitgebreide spelletjes met hun vader, maar eens in de drie weken gaan we met zn allen wandelen omdat mama dat fijn vindt. Vinden ze niet altijd leuk, maar ook in een gezin is het geven en nemen.
Ik ben moeder van 5 en zowel mijn man als mijn 5 kinderen zijn allemaal hoogbegaafd en hoogsensitief.
Zelf ben ik iets boven gemiddeld begaafd, maar wel heel hooggevoelig
Wat ik vooral herken in je verhaal is het gevoel er niet "echt" bij te horen en een soort van minderwaardig te zijn aan de andere gezinsleden.
Zij denken op een heel andere manier, lossen de dingen ook heel anders op dan ik en hebben een hele sterke overtuigde mening over bepaalde onderwerpen, waar het bij mij altijd wat langer duurde voor ik ergens een besluit of conclusie over nam.
Resultaat was dat er veel gesprekken, discussies waren waar ik nog geeneens bij betrokken werd. Het denk tempo was te snel of de onderwerpen lagen buiten mijn leefwereld.
Daarnaast even als kanttekening: ik ben er ondertussen wel van overtuigd dat discusieren bij mijn man en kinderen een soort levensbehoefte is. "Gewone" ruzie wordt er na de kinderleeftijd in ons gezin nooit meer gemaakt maar des te meer intense discussies. Deze manier van communiceren houd ze scherpt. Sinds mijn oudste dochter op zichzelf woont geeft ze ook aan dat ze die discussies het meest mist sinds ze uit huis is.
Lange tijd heb ik me echt verdrietig hierover gevoeld. Waar was mijn plek in ons gezin. Sterker nog in de pubertijd werd me soms ook echt gezegd: "ja mam, daar ben jij te dom voor"
Mijn man begreep mij gelukkig wel goed, maar kon ook niet echt inleven wat ik voelde en bedoelde. Hij steunde mij wel, maar dat werkte voor mij vaak ook niet echt.
Ik ben echt zelf hiermee aan het werk gegaan. Wie ben ik, wat kan ik, wat zijn mijn kwaliteiten en hoe kan ik mijn plekje weer innemen. Want echt, door dat ik mezelf zo voelde ging ik door mijn zelfbescherming ook steeds meer naar de rand van het gezin. En dat hadden eerlijk gezegd, de anderen geeneens door. Het was een eenzame tijd.
Wat ik heb ontdekt is: er zijn altijd kwaliteiten in jezelf die de anderen juist niet hebben. Benoem die en ga het gesprek aan over onderwerpen die jou goed liggen. Het leuke is, dat de anderen dan eens met een mond vol tanden staan en geen idee hebben hoe ze moeten reageren. Dan komt er uiteindelijk meer balans in het gezin. Mijn ervaring is dat hoogbegaafden een behoorlijke blinde vlek hebben op sociaal gebied. Ja ze zijn hooggevoelig, maar dat geld alleen hun eigen gevoel. Hun voelsprieten naar anderen toe zijn meestal niet zo sterk ontwikkeld. Sterker nog daar zijn ze vaak helemaal niet zo mee bezig. Terwijl ikzelf in het sociale leven buitenshuis juist hele leuke contacten heb en gesprekken. Ook op praktische zaken scoren mijn kinderen nou niet bepaald hoog. Hoe houd je ritme en regelmaat, hoe houd je je kamer schoon. Hoe kook je het eten of strijk je je kleren. Vaak komt dan hun onhandigheid naar boven. Zij vinden dat allemaal niet van die interessante onderwerpen en niet zo heel belangrijk, maar hoe run jezelf dan later je huishouden en voed je je kinderen op? Vaak zijn zulke kinderen ook eenlingen in hun omgeving en klas, ik heb hier juist veel gesprekken over met ze. Hoe reageren andere kinderen op hen en waarom? Die denken anders dan zij, en ik kan uitleggen hoe dat werkt bij "gemiddelde" kinderen/ jongeren... zo kunnen ze ook van jou leren en zien ze ook hoe belangrijk het is om buiten hun eigen bubbel te kijken en te integreren in de maatschappij. Want ze horen nu eenmaal maar bij die 2,5% die hoogbegaafd zijn in Nederland. Dat betekent dat zij wel in de minderheid zijn en ook met anders denkende om moeten kunnen gaan. En waar kunnen ze dat beter leren dan bij hun moeder. Leer hen de meerwaarde in te zien van verschillende niveau's in het gezin en dat ze daarvan kunnen leren en sociaal ontwikkelen.
Het is een lang antwoord geworden... het beste advies dat ik je kan geven, bid om de wijsheid die Salomo bezat. Wijsheid is veel meer dan hoge intelligentie en God wil je die wijsheid ook geven om juist in eenvoudigheid te wijzen op Christus. Als je zo je kinderen mag wijzen op Hem, dan worden ze stil en blijft er van hun eigen hoge dunk niet veel meer over.
leuke anekdote: voor de grap had ik eens mij EQ laten meten, daar kwam 145 uit, daarna nooit meer de reactie gehad, mam dat snap jij niet :) Wijsheid is meer dan kennis!