Hel in Oude en Nieuwe Testament

Ds. J.A.J. Pater | Geen reacties | 25-03-2025| 11:55

 Waarom wordt er in het Oude Testament zo weinig (of niet?) gesproken over de hel en in het Nieuwe Testament zo vaak?

Beste vraagsteller,

Bij jouw vraag heb ik een tweetal vragen. In jouw vraag zit de veronderstelling dat het Oude Testament weinig of niet over de hel spreekt en het Nieuwe Testament heel vaak. Mijn eerste vraag is: Klopt dat wel? Mijn tweede vraag is: Waar denk je precies aan als je het over de hel hebt?

Het Nieuwe Testament heeft het over de hades en over gehenna. De hades is het dodenrijk. Daarin lijden de zielen van de onrechtvaardigen die gestorven zijn tot op de dag van Christus wederkomst. De gehenna is de definitieve eeuwige straf. Daarheen zal Christus in het laatste oordeel de onrechtvaardigen verwijzen.

Met andere woorden denk je aan wat er na de dood gebeurt met hen die in hun zonden sterven? We zouden dat de tijdelijke hel kunnen noemen. Of denk je aan wat er met hen gebeurt als de Heere Jezus wederkomt? We zouden dat de eeuwige hel kunnen noemen.

Het is logisch dat in het Oude Testament dit onderscheid tussen beiden niet zo duidelijk is omdat in het Oude Testament het onderscheid tussen de eerste en tweede komst van Christus nog niet zo duidelijk is als in het Nieuwe Testament. Dat is denk ik het belangrijkste antwoord op je vraag. We kunnen met Augustinus zeggen: “Het Nieuwe Testament is in het Oude verborgen, het Oude wordt in het Nieuwe onthuld” (In het latijn: “Novum Testamentum in Vetere latet, et in Novo Vetus patet.”).

Het Oude Testament spreekt op heel veel plaatsen over God die komt om te oordelen, waarbij de onrechtvaardigen gestraft worden. Vooral bij de profeten lezen we daarover. Denk bijvoorbeeld aan de profetieën over de dag des HEEREN. We kunnen die profetieën niet alleen uitleggen als tijdelijke oordelen over Israël en de volken toen. Nee, deze profetieën wijzen naar Christus komst om te oordelen de levenden en de doden. Als dat zo is, dan zou het in Oude Testament weleens meer over de eeuwige hel kunnen gaan dan in het Nieuwe Testament. Misschien minder expliciet of minder duidelijk (voor ons idee) maar daarom nog niet minder vaak!

Daarbij wil ik er ook nog op wijzen dat bijna alle beelden die in het Nieuwe Testament voor de toestand van de onrechtvaardigen na het eindoordeel gebruikt, uit het Oude Testament komen. Neem bijvoorbeeld de worm die niet sterft en het vuur dat niet uitgeblust zal worden (Mattheüs 5:22, Markus 9:48, Openbaring 20:10, etcetera) komt uit Jesaja 66:24. Of neem de hel als duisternis (Mattheüs 8:12, 2 Petrus 2:17). Dat heeft een achtergrond in het spreken over duisternis als verderf en rampspoed en oordeel van God in het Oude Testament, denk bijvoorbeeld aan Amos 5:20.

Voor zover ik kon nagaan geeft het Oude Testament inderdaad nergens uitdrukkelijk aan dat de onrechtvaardigen na het sterven meteen gestraft worden in hades, waar het Oude Testament dan het woord sjeool zou gebruiken. Wel zijn er in het Oude Testament teksten te vinden die deze kant op wijzen. Bijvoorbeeld als Asaf het in Psalm 73:17-20 heeft over het einde van de goddelozen en dan vooral vanuit de tegenstelling tot de heerlijkheid waarin God de rechtvaardigen opneemt in Psalm 73:23-27.

Maar nu moet ik wel zeggen: het feit dat de onrechtvaardigen direct na het sterven meteen gestraft worden in hades komt in het Nieuwe Testament ook niet heel veel voor. De tekst uit Lukas 16:23 is voor zover ik weet het enige uitdrukkelijke voorbeeld. De Bijbel is denk ik vooral bezig met de eindbestemming van ons mensen. Dat is op de nieuwe aarde of de poel die brandt van vuur en sulfer, de eeuwige hel.

Het is een goede vraag die je stelt. Maar de belangrijkste vraag is natuurlijk: Waarheen ben jij op weg? Mag je de Heere Jezus kennen? Hij die door de hel van het verlaten zijn van God is heen gegaan om zondaren van de toorn van God te bevrijden en hen in Zijn gemeenschap terug te brengen?

Ds. J. A. J. Pater

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.A.J. Pater

• Geboortedatum:
  09-11-1976
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Doornspijk
• Status:
  Actief

12 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven