Tot geloof gekomen huisgezin dopen (2)

Hoe gaat een Hersteld Hervormde gemeente om met de doop van kinderen wanneer ouders -die zelf nog niet eerder gedoopt zijn- tot geloof komen en voor het eerst willen toetreden tot de kerk? Stel dat deze ouders vier kinderen hebben van respectievelijk 6 maanden, 3 jaar, 6 jaar, 12 jaar en 16 jaar. Worden al deze kinderen samen met hun ouders gedoopt, of alleen de jongere kinderen? Wat is in dat geval de leeftijdsgrens en op welke Bijbelse of theologische gronden wordt dit gebaseerd?

Bedankt voor je mooie vraag. Sorry dat het antwoord even op zich liet wachten.

Zoals je wellicht verwacht, is er geen eenduidig antwoord op te geven. Per situatie zal verschillen wat mogelijk en gewenst is. Wel is duidelijk dat een kerkenraad hierin zelfstandig een afweging moet maken.

In je vraag gaat het eigenlijk om de doop van de oudste twee kinderen. De ouders zullen immers openbare geloofsbelijdenis afleggen en daarna gedoopt worden. Vervolgens is de vraag of de kinderen tegelijk met hen gedoopt kunnen worden, of niet.

De kerkorde schrijft hierover het volgende: "Indien een kind de leeftijd heeft bereikt waarop het de gewone catechese kan volgen, wordt als regel met de bediening van de doop gewacht tot na de openbare belijdenis des geloofs" (ordinantie 8-2). Dit was de regel binnen de voormalige Nederlandse Hervormde Kerk en geldt nu ook binnen de Hersteld Hervormde Kerk. Er wordt geen exacte leeftijdsgrens genoemd, maar er wordt verwezen naar het moment waarop een kind catechese kan volgen. De gebruikelijke leeftijd hiervoor is twaalf jaar (ordinantie 9-3-1). De gedachte hierachter is dat catechese bedoeld is als voorbereiding op de openbare geloofsbelijdenis. Een kind dat catechese volgt, zal zelf tot een geloofskeuze en -belijdenis moeten komen, waarna de doop bediend kan worden.

Hiermee is echter niet alles gezegd. Ordinantie 8-2-4 biedt de mogelijkheid om een volwassene te dopen zonder dat vooraf openbare geloofsbelijdenis is afgelegd. Een van de redenen hiervoor is juist de situatie die je noemt, namelijk dat een heel gezin tegelijk wordt gedoopt. “Volwassene” wordt hier dus vrij breed opgevat. 

Een kerkenraad zal dus moeten afwegen wat in zo’n situatie verantwoord is en wat door de leden van het gezin gewenst wordt. Er kan worden gekozen voor de hoofdlijn: om de jongste kinderen tegelijk met de ouders te dopen, terwijl de oudste twee nog wachten. Op grond van de 'huisteksten' in de Schrift en de kerkordelijke ruimte kan echter ook besloten worden om het gehele gezin in één keer te dopen. Tegelijk kan ik me voorstellen dat het kind van twaalf jaar nog wel wordt gedoopt, maar dat de zestienjarige ervoor kiest om eerst openbare geloofsbelijdenis af te leggen alvorens gedoopt te worden.

Hopelijk geeft dit wat inzicht!

Hartelijke groet,
Ds. P. D. van den Boogaard