Drie Goddelijke Personen

De drie-enig God bestaat uit de drie Goddelijke personen: Vader, Zoon en Heilige Geest. Dat Vader, Zoon en Heilige Geest personen zijn is niet direct in de Bijbel terug te vinden, maar is m.i. meer een theologische duiding. Hoe moeten we deze 'personen' zien? In onze wereld zijn personen ménsen, maar dat kan van de Vader en de Heilige Geest natuurlijk niet gezegd worden. Toch heb ik het idee dat het belangrijk gevonden wordt om óók de Vader en de Heilige Geest als persoon te zien. Waarom is dat? Je zou namelijk ook kunnen zeggen dat dit juist iets afdoet van het goddelijke karakter.

Zowel de term “persoon” als de term “Drieëenheid” zijn inderdaad theologische duidingen. We kunnen ons Gods wezen als bestaande in drie personen ook niet voorstellen. Daarom zijn er in de loop van de kerkgeschiedenis bezwaren tegen deze en andere termen geweest. Willen we zo niet méér zeggen over God dan mogelijk is? 

Over de term “persoon” is te zeggen dat het aan wil duiden dat bijvoorbeeld God de Vader iets eigens heeft dat van de Zoon of de Heilige Geest niet kan worden gezegd. Ook de Zoon heeft iets eigens, bijvoorbeeld dat Hij mens is geworden. Zo ook de Heilige Geest, die als Geest op aarde werkt.
  
In artikel 8 en 9 van onze Nederlandse Geloofsbelijdenis wordt de drie-eenheid beleden. Artikel 9 voert gegevens uit de Bijbel aan die aanleiding tot deze theologische duiding hebben gegeven om zodoende enige duidelijkheid te geven en ketterijen uit te sluiten (zoals de leer dat de Zoon niet goddelijk is of dat er geen drie goddelijke personen zijn). En in Zondag 8 van de Heidelbergse Catechismus wordt terecht beleden dat God in zijn Woord geopenbaard heeft dat deze drie onderscheiden Personen de enige, waarachtige en eeuwige God zijn.  

In het Oude Testament lezen we een meervoudsvorm wanneer God over Zichzelf spreekt, zoals in  Genesis 1:26 (“Laat ons mensen maken”) en Genesis 11: 7 (“Laat ons neerdalen”). In het Nieuwe Testament openbaart Hij Zich duidelijker, mede omdat de beloofde Zoon op aarde komt.

De Bijbel spreekt van de eeuwige God ( bijvoorbeeld Deuteronomium 33: 27), de eeuwige Zoon (Hebreeën 7: 28) en de eeuwige Geest (Hebreeën 9: 14). Dus drie Personen als eeuwig bestaand. Het duidelijkst zien we dat bij de doopformule aan het einde van het Mattheüs-evangelie: “In de naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest” (Mattheüs 28: 19). Dat kunnen alleen drie gelijkwaardige personen van goddelijk wezen zijn. Verder is bijvoorbeeld nog te wijzen op de doop van Jezus in de Jordaan, waar de stem van God de Vader klinkt en de Geest als een duif op Christus komt (Mattheüs 3: 13-17).

Ook de zegenbede aan het eind van Paulus’ tweede brief aan de Korinthiërs is duidelijk: ”De genade van de Heere Jezus Christus, en de liefde van God, en de gemeenschap van de Heilige Geest zij met u allen.”    

Dat Vader, Zoon en Geest samenwerken blijkt bijvoorbeeld uit Gal. 4:6: “God heeft Zijn Geest uitgezonden in uw harten, Die roept: Abba, Vader.” Ook bij de schepping was er samenwerking van God, de Heilige Geest (Genesis 1:1) en de Zoon (Efeze 3:9). En in Johannes 14: 26 belooft Jezus dat de Vader de Trooster, de Heilige Geest zal zenden, maar in Johannes 16:7 belooft Hij dat Hij dat Zelf zal doen. Er zouden nog veel andere Schriftgegevens te noemen zijn, zoals we bijvoorbeeld lezen in Johannes 14: 6 en 1 Korinthe 12:3 dat er geen komen tot de Vader is dan door Christus en geen geloof in Christus dan door de Heilige Geest. 

Het lijkt me niet dat al deze gegevens iets zouden afdoen van het goddelijk karakter van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest als we over hun Persoon spreken. We kunnen in plaats van over Gods wezen verstandelijk te denken beter bidden: “O Vader, dat Uw liefde ons blijk’, O Zoon, maak ons Uw beeld gelijk. O Geest, zend Uwe troost ons neer. Drie-enig God, U zij al de eer!”

Ds. H. D. Rietveld