Sola Scriptura in vroege kerk

Dr. J.H. (Jan) van Doleweerd | Geen reacties | 17-01-2024| 11:57

De Rooms Katholieke Kerk had al eeuwen last van ketterijen. Ook die van het protestantisme. Volgens de Rooms Katholieke leer is zij de enige ware kerk die teruggaat naar Jezus Christus en is “sola scriptura” ketterij. Vroeger, in de begintijd van het christendom, werd het geloof mondeling gedeeld, want toen bestond er geen Bijbel. Hoe kun je dan in die tijd “sola scriptura” aanhouden terwijl er geen Bijbel bestond?

En toen er wel een Bijbel was en mensen geen geld hadden om een Bijbel te kopen, gingen dan al die mensen naar de hel die Maria vroegen om voorbede?

Je vraag valt uiteen in twee delen: hoe kun je in de Vroege Kerk het “Sola Scriptura” aanhouden terwijl er geen Bijbel bestond? En: gaan mensen naar de hel die Maria om voorbede vroegen. Omdat het twee verschillende vragen zijn beantwoord ik ze apart.

In de Vroege Kerk werden drie ‘wapens’ ingezet om de gemeente bij de apostolische leer te houden. Het eerste was de canon. Naast de boeken die de kerk beleed als geïnspireerd door de Heilige Geest waren er namelijk allerlei geschriften in omloop die niet als betrouwbare gids voor het geloof werden gezien. Daarom was het nodig de canon te belijden. Dat zijn de boeken van het Oude en Nieuwe Testament zoals je in je Bijbel aantreft. 

Het tweede wapen was de belijdenis. In de belijdenis van de kerk, zoals bijvoorbeeld de Twaalf Artikelen van het Geloof, maar ook de belijdenis van Athanasius en die van Nicea, krijg je betrouwbare samenvattingen van de Bijbelse leer. Wat ermee in strijd was, werd als ketterij gezien.
 
Het derde wapen was het ambt. De bisschop was iemand die de leer van de apostelen diende te bewaken. Deze had vaak wel de beschikking over (een deel van) de Bijbel als boek. Deze drie ‘wapens hadden alle tot doel de gemeente te bewaren bij de Bijbelse leer. 

Je hebt gelijk als je zegt dat in die tijdsperiode de term Sola Scriptura geen betekenis had. Met de uitvinding van de boekdrukkunst en de toename van het leesonderwijs in de tijd van de Reformatie, wordt dat anders. Door de eeuwen heen kreeg de traditie een grotere stem dan de Bijbel zelf. Daar reageerde de Reformatie op. Zij beleed dat het zaligmakende geloof aan de Bijbel genoeg heeft. Daar zijn geen andere bronnen voor nodig. Zo moet je ook de term Sola Scriptura begrijpen. En daarin verschilde ze niet fundamenteel met de Vroege Kerk.

Of de mensen die Maria aanbaden, naar de hel gingen? Daar kan ik geen antwoord op geven. Het oordeel komt mij niet toe. Dat is aan God gegeven. Wel geloof ik dat er in de hemel alleen mensen zijn die hier in het leven een onvolmaakt geloof hadden. Gelukkig dat al onze beperkingen van inzicht en geloof, door wat de Heere Jezus heeft gedaan aan het kruis, geheel zijn verzoend en gereinigd. Ik zou je daarom willen adviseren je niet druk te maken om Maria-vereerders. Beter kun je je bezighouden met de oefening van je eigen geloof in het Evangelie van onze Heere Jezus Christus. Daar heb je je handen vol aan.

Hartelijke groeten
Dr. J. H. van Doleweerd

Dit artikel is beantwoord door

Dr. J.H. (Jan) van Doleweerd

• Geboortedatum:
  07-06-1961
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Driebergen
• Status:
  Actief

17 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven