Zelfverdediging van het individu

Ds. A. de Lange | 2 reacties | 10-11-2022| 16:04

Wat zegt de Bijbel over de zelfverdediging van het individu? Er zijn wel antwoorden op Refoweb over het leger maar die gaan over een regering, maar hoe zit dat met een individu? Hier in Nederland mag je sowieso geen wapens houden, maar bijvoorbeeld in Amerika wel. Stel je wordt daar overvallen en uit zelfverdediging breng je de indringer (per ongeluk) om het leven. Wat zegt de Bijbel daarover?

Zouden we ons moeten laten overrompelen? Mogen we ons (zonder wapens) verdedigen? Mogen we ons met wapens verdedigen? Ik hoop dat er wat Bijbelse handvatten gegeven kunnen worden.

Ik begrijp dat je vraag vooral gericht is op fysieke zelfverdediging, waarbij het gaat om toepassen van geweld om bedreiging van buiten te voorkomen. 

Wat ik als kind meegekregen heb en wat ik mijn eigen kinderen ook meegegeven heb is: maak geen ruzie en begin zelf geen gevecht. Maar als een ander het op je voorzien heeft, sta dan je mannetje en doe wat nodig is om hem te laten voelen dat hij verkeerd bezig is. Ik denk dat velen van ons wel een soort bewondering voelen voor degene die er zelf goed in probeert te staan en de kwaaddoener op een zo barmhartig mogelijke manier weet te stoppen.
 
Maar goed, is dat Bijbels? Ik zou denken van wel. Maar als ik onder de Amish in Pennsylvania was opgegroeid zou ik hebben meegekregen dat je je never en nooit verdedigt. 

Wat zegt de Bijbel hierover? Amish-mensen beroepen zich wellicht op een woord van Jezus als: “U hebt gehoord dat er gezegd is: Oog om oog en tand voor tand. Ik zeg u echter dat u geen weerstand moet bieden aan de boze; maar wie u op de rechterwang slaat, keer hem ook de andere toe” (Matt. 5:38-39). En: “Wreek uzelf niet, geliefden, maar laat ruimte voor de toorn, want er staat geschreven: Mij komt de wraak toe, Ik zal het vergelden, zegt de Heere” (Rom. 12: 19).

Ik vraag me af, of God van ons vraagt dat we niets doen ter zelfverdediging. Ik meen dat het een juiste interpretatie van deze woorden is om ze te verstaan als een aanzet tot het helpen van de-escalatie van geweld in plaats van er nog een schepje boven op te doen. De bedoeling van de Heere Jezus en Paulus in de context waarin zij deze dingen zeggen is om mensen die God vrezen er fundamenteel anders in te laten staan. “Gij geheel anders, want gij hebt Christus leren kennen” (Ef. 4:20, vertaling NBG); “Maar u hebt Christus zo niet leren kennen... als u tenminste door Hem bent onderwezen, dat u vernieuwd wordt in de geest van uw denken...” (Ef. 4:20-22 HSV). Een mens van zichzelf -en dat geldt ook van de godsdienstige mens- beantwoordt geweld met geweld en de slag die hij uitdeelt is liefst nog een beetje harder dan de slag die hij kreeg. 

Een christen is geroepen tot liefhebben van de naaste. Jezus zegt: daar hoort ook je vijand bij (Mattheüs 5:44). Een christen verwacht niet dat hij het de kwaaddoener zelf allemaal betaald moet zetten, want hij weet dat God dat doet. Christus zal immers komen om allen te oordelen? Maar een christen is wel geroepen om bepaalde waarden te beschermen: de kuisheid van zichzelf en zijn gezinsleden. En wat doe je als een aanrander het op je voorzien heeft? Dan verdedig je je. Met je stem, je roepen. Komt hij te dichtbij dan mag je je nagels gebruiken, van je aftrappen, de zware kaarsenstandaard als verdedigingswapen gebruiken. Je doel is niet om hem te doden, maar om hem van je af te houden. Als hij gaat stop je. En je laat het vervolgens aan de autoriteiten over. 

En als je nu een wapen hebt: een mes, een pistool, een jachtgeweer? Ik ben er niet rouwig om dat Nederland aan burgers geen wapenbezit toestaat. Maar in een land waarin de meesten er één hebben zou ik het niet veroordelen als een christen er ook één heeft. En als ze daar met een pistool op je afkomen zou ik het niet veroordelen als iemand zijn pistool ook heft en als hij de aanvaller ook raakt, gericht op niet levensbedreigende plaatsen. 

Ondertussen: laten we niet het meest bezig zijn met zelfverdediging. De keer dat Jezus niet enkel maar sprak en met woorden orde op zaken stelde, zoals Hij gewoonlijk deed, is dat Hij de tempel van God binnenging en allen die in de tempel verkochten en kochten naar buiten dreef, en Hij keerde de tafels van de wisselaars om en de stoelen van hen die de duiven verkochten” (Matt. 21:12). Jezus trad toen stevig tegen de ‘rovers’ op. Maar Hij  ‘verdedigde’ niet Zijn fysieke bestaan, maar de eer van God. Waaruit we niet de les moeten trekken dat we ons geloof te vuur en te zwaard moeten verdedigen en zo mogelijk verbreiden. Maar wel dat er een hogere zaak is waarvoor we kunnen gaan dan voor onze fysieke veiligheid.
 
Er zijn vele voorbeelden vanuit de geschiedenis en vanuit de huidige tijd van christenen die om Jezus wil lijden en verdrukking hebben meegemaakt en aanvaard en er zelfs het leven bij hebben gelaten. En Jezus leert ons zo denken dat hen dan niet het allerergste is gebeurd. “En wees niet bevreesd voor hen die het lichaam doden en de ziel niet kunnen doden, maar wees veeleer bevreesd voor Hem Die zowel ziel als lichaam te gronde kan richten in de hel. Worden niet twee musjes voor een penninkje verkocht? En niet een van die zal op de aarde vallen buiten uw Vader om. En ook de haren van uw hoofd zijn alle geteld. Wees dus niet bevreesd, u gaat veel musjes te boven” (Matt. 10:28-31).

Ds. A. de Lange,
Nieuw-Lekkerland

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A. de Lange

• Geboortedatum:
  06-03-1960
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Nieuw-Lekkerland
• Status:
  Actief

198 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven