Zwak geloof met minder zekerheid

Ds. J.A.J. Pater | Geen reacties | 23-03-2022| 15:55

Ik heb een aantal vragen en antwoorden over rechtvaardigmaking gelezen. Toch blijf ik met een vraag zitten. Ik las in één van de antwoorden ('Vergeving en rechtvaardigmaking'):

“Er is in de rechtvaardiging geen graad of trap. Men is in Christus en daarmee voor God rechtvaardig, of niet. Maar in het geloof zélf zijn trappen. Er is een zwak en een geoefend geloof. Er is in het geloof meerdere of mindere kennis. Daarmee is er ook meer of minder vertrouwen. Maar ook zwakke geloof omhelst wat in Christus is en deelt in Zijn genadeschatten. Hoewel er dan minder zekerheid is.”

Ik besef dat ik in die zwakke geloofsgroep zit, het is zo vaak een getob en getwijfel. Ik heb er vaak zo’n last van dat ik telkens voorneem om beter te gaan leven, m’n vruchten af te werpen, maar ik kom er ook elke dag weer achter dat het me niet lukt. Nu weet ik echt dat het niet uit mezelf gaat komen, maar dat het uit Gods Geest komt, maar m’n gevoel klaagt me zo erg aan. Elke dag voel ik weer: zie je wel, je kan het niet, je bent niet een kind van God anders had je wel beter gedaan.

Ik heb zo vaak het idee dat ik mezelf goede dingen aanpraat, want hoe kan een kind van God nou zo leven als ik leef? Ik heb m’n naasten niet lief, ook al wil ik dat zo graag en ik lees in verhouding met een kind van God zo weinig uit de Bijbel. Neem nou een dominee of ouderling of een gewoon gemeentelid van wie iedereen weet dat zij bij God horen... die leven echt anders. Die onderzoeken en beproeven zichzelf. En ik? Ik werk heel de dag en ‘s avonds ben ik vaak te moe om me goed te verdiepen in Zijn Woord terwijl ik het zo graag wil.  De dagelijkse bekering is zo nodig.

Maar aan de andere kant: bij de rechtvaardiging lees je dat God de wet heeft vervuld, dus wij niets toe te voegen hebben. Anderzijds staat er in de Bijbel dat het geloof zonder de werken een dood geloof is... Begrijpt u deze worsteling? Kan een dominee hier alstublieft een persoonlijk antwoord op geven?

Bij het lezen van je vraag dacht ik eerst, dit is iemand die worstelt met de vraag: hoe ben ik rechtvaardig voor God? Maar toen ik doorlas ontdekte ik dat je vraag is: Hoe weet ik of mijn geloof geen dood maar een waar geloof is en dat ik een kind van God ben?

Dit zijn verschillende vragen. Ze hebben wel met elkaar te maken. Maar ze zijn verschillend. De vraag hoe we rechtvaardig zijn voor God behandelt onze catechismus in vraag en antwoord 60. De vraag hoe we verzekerd worden dat ons geloof het ware is behandelt zij onder andere in vraag en antwoord 64 en vooral in vraag en antwoord 86 waar staat dat we uit de vruchten van ons geloof verzekerd worden.

Nu is het hele punt dat je de tweede vraag (of je een waar geloof hebt en een kind van God bent) pas kunt beantwoorden vanuit de eerste vraag, vanuit het rechtvaardig zijn voor God.

Wij hebben altijd weer de neiging om aan de verkeerde kant te beginnen. We willen eerst weten of we een kind van God zijn en of we een waar geloof hebben en dan pas geloven in de Heere Jezus. Maar het werkt alleen andersom.

Je meent dat je in de zwakke geloofsgroep zit. Maar probeer je hiermee nu niet van je geloof een grond te maken? We zijn God niet aangenaam vanwege ons geloof, maar alleen vanwege de genoegdoening, gerechtigheid en heiligheid van de Heere Jezus, die we alleen door het geloof ontvangen. De Heere Jezus wordt in het Evangelie geopenbaard en geschonken aan totaal verloren mensen.

Begin nu maar met het besef dat jij zonder de Heere Jezus totaal verloren bent en vlucht tot Hem zoals Hij in het Woord geopenbaard wordt. Dan kan nadat je daadwerkelijk gelooft in de Heere Jezus uit de vruchten ook gaan blijken dat dit geloof het ware geloof is.

Voordat er vruchten kunnen zijn moet er eerst een boom zijn. Jij bent bezig om te proberen vruchten af te werpen en het lukt je niet, zeg je. Goed, je weet dat die vruchten van Gods Geest komen. Maar je slaat wel Iemand over. De Heilige Geest verbindt aan de Heere Jezus Christus. Zijn je ogen ook voor Hem open gegaan? Ben je met al je vruchteloosheid ook tot Hem gevlucht en doe je dat dagelijks?

Je schrijft dat God de wet heeft vervuld. Hieruit meen ik voorzichtig af te kunnen leiden dat je weinig of geen zicht hebt op de Heere Jezus. Want niet God heeft de wet vervuld, dat heeft de Heere Jezus gedaan. Geloof je ook echt dat Hij de wet vervuld heeft en wij niets toe te voegen hebben? Of zoek je misschien toch nog iets bij jezelf? Waar zoek je het leven? Bij jezelf of buiten jezelf in de Heere Jezus Christus?

Je hebt je naaste niet lief en leest te weinig uit de Bijbel. Wil je het anders? Waarom wil je dat? Omdat je dan tenminste de conclusie zou kunnen trekken dat je toch wel een kind van God bent? Of wil je het anders omdat je de Heere God zoveel verdriet doet?

Je schrijft dat wij niets toe te voegen hebben. Zo is het, maar geloof je dat echt? Maar weet je, niet alleen hebben we niets toe te voegen, het is erger: wij hebben tegen God gezondigd.

Je gevoel klaagt je aan. Wat is de inhoud van die aanklacht? Je hebt het over de aanklacht dat de je niet leeft zoals kinderen van God leven. Nou ik denk dat elk kind van God vindt dat hij of zij niet leeft zoals een kind van God hoort te leven.

Maar ik vind het toch nog wel een verschil of je gevoel of geweten je aanklaagt omdat je niet leeft zoals een kind van God leeft, of dat je geweten je aanklaagt zoals de catechismus zegt in vraag en antwoord 60. Namelijk dat het je zo aanklaagt dat je tegen al (!) de geboden van God zwaar gezondigd hebt en geen (!) daarvan gehouden hebt en nog steeds tot alle (!) boosheid geneigd bent.

Ik wil voorzichtig zijn, maar ik wil het je toch vragen: zou het zo kunnen zijn dat je nog niet als een failliete zondaar gerechtvaardigd wil worden door het werk van de Heere Jezus alleen? Is het misschien nog zo dat je toch je eigen gerechtigheid niet los wil laten om alleen op Zijn offer te rusten?  

Je vraagt of ik je worsteling begrijp. Zeker wel! Daarom durf ik je deze toch wel kritische vragen ook te stellen. Omdat ik ze ook aan mijzelf moet stellen en vooral omdat het van zo groot belang is om afgesneden te worden van alle eigengerechtigheid en te rusten op de Heere Jezus alleen. Neem deze vragen dus alsjeblieft ernstig en kom er mee voor God. 

Als je vruchten wilt dragen, richt jezelf dan op Hem! Vanuit Hem komt er lust en liefde om naar alle geboden van God te leven. En van Hem uit komen er ook vruchten.

Je noemt ook een praktisch probleem: “Ik werk heel de dag en 's avonds ben ik vaak te moe om me goed te verdiepen in Zijn Woord terwijl ik het zo graag wil.” Inderdaad vermoeidheid kan het lastig maken om je te verdiepen in het Woord van de Heere. Dat mag je dan ook tegen de Heere zeggen. En dan óf proberen andere momenten te zoeken om dat te doen (bijvoorbeeld in de morgen voor je aan het werk gaat of op vrije dagen) óf misschien ook ondanks je moeheid toch jezelf verdiepen, ook al kun je dat dan misschien niet lang volhouden. Het gaat hier niet om kwantiteit. Beter een paar verzen lezen en daarover bidden dan een heel Bijbelboek en er niets mee doen.

Verder moest ik bij deze vraag nog denken aan wat de Dordtse Leerregels schrijven in hoofdstuk 1 paragraaf 16. Het zijn woorden die daar weliswaar in een ander verband staan, maar die misschien ook wel op jou van toepassing zijn.

“Die het levend geloof in Christus, of het zeker vertrouwen des harten, de vrede der consciëntie, de betrachting van de kinderlijke gehoorzaamheid, de roem in God door Christus, in zich nog niet krachtig gevoelen, en nochtans de middelen gebruiken, door welke God beloofd heeft deze dingen in ons te werken, die moeten niet mismoedig worden [...] maar in het waarnemen der middelen vlijtig voortgaan, naar den tijd van overvloediger genade vuriglijk verlangen, en die met eerbiedigheid en ootmoedigheid verwachten.” En: “Veel minder behoren [...] verschrikt te worden degenen, die ernstig begeren zich tot God te bekeren, Hem alleen te behagen en van het lichaam des doods verlost te worden, en nochtans in den weg der godzaligheid en des geloofs zo ver nog niet kunnen komen, als zij wel wilden; aangezien de barmhartige God beloofd heeft, dat Hij de rokende vlaswiek niet zal uitblussen, en het gekrookte riet niet zal verbreken.”

Ds. J. A. J. Pater

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.A.J. Pater

• Geboortedatum:
  09-11-1976
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Doornspijk
• Status:
  Actief

11 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven