Fanfare op de Veluwe
Ds. W. F. 't Hart | 5 reacties | 06-07-2021| 10:43
Vraag
Sinds een paar jaar woon ik in een dorp op de Veluwe waar veel inwoners naar een reformatorische kerk gaan. Zelf ben ik actief betrokken en belijdend lid bij een PKN-gemeente ergens anders. Daarnaast ben ik lid van de plaatselijke fanfare. Om mijn plaatsgenoten die naar een orthodox kerkgenootschap gaan te leren begrijpen ben ik Refoweb gaan volgen via social media. Ik krijg steeds meer inzicht in de levenswijze van mijn ‘buren’. Nu heb ik een vraag, waarvan ik hoop dat u mij daarop een antwoord kan geven.
Vanuit de fanfare worden muzieklessen aangeboden. Als leerlingen hun examen hebben gedaan mogen ze meespelen in het opleidingsorkest en later in het A-orkest. In de muziekkeuze word altijd afgewogen of dit past bij de christelijke signatuur van onze vereniging. Tevens wordt er met het gehele orkest overlegd of we aan de vraag voor een optreden mee willen doen. Nu is het zo dat de leerlingen vanuit de orthodoxe kerkgenootschappen meestal niet mee willen/mogen spelen in beide orkesten. Ik heb geprobeerd om hierover in gesprek te gaan met de ouders van deze leerlingen, om te begrijpen wat hun beweegredenen hiervoor zijn. Het samen muziek maken is namelijk een erg fijne hobby (volgens mij). En ik zie het als gebruiken van mijn talenten die ik heb mogen ontvangen.
De reden die gesprekspartners opgeven voor het niet deelnemen aan een optreden is dat ze het niet kunnen vanwege hun geweten: het past niet bij hun levenswijze, het past niet bij hun geloofsovertuiging. Ik vind dit lastig te begrijpen, omdat God in de Bijbel wordt geloofd met verschillende instrumenten, in verschillende samenstellingen en op allerlei manieren. Zelf vind ik het prachtig om aan een kerkdienst of samenkomst van christenen, medewerking te verlenen om God te mogen eren door het maken van muziek. Ik kan mij voorstellen dat dit voor sommige mensen niet mogelijk is vanwege een andere invulling van de zondag of omdat het een dienst is buiten hun eigen kerkgemeenschap. Binnen onze vereniging is het aan een ieder persoonlijk of hij/zij mee wil doen als we tijdens een dienst muziek maken.
Kunt u mij uitleggen waarom waarom orthodoxe christenen vaak niet deel kunnen nemen aan een muziekvereniging?
Antwoord
Beste vraagsteller,
’t Zijn soms net mensen, diegenen die tot de gereformeerde gezindte behoren. Maar soms, en in dit geval is het voor jou nu, komen ze wat vreemd over. Je vraag richt zich op hoe christenen, met name orthodoxen, zich verhouden tot het deelnemen aan een muziekvereniging. Zoals het voor jou lastig is om hen te begrijpen. Zo is het voor mij ingewikkeld om generaliserend over hen te spreken. Ik zal daarom proberen wat kenmerken te schetsen.
1. Er is een groep refo’s die dingen doet omdat het goed voelt. Ik kan me voorstellen dat er van die groep zo nu en dan zijn die wel meedoen met uitvoeringen van de muziekvereniging.
2. Een tweede groep schaar ik onder degenen die zeggen: wij doen het niet, omdat we het nooit gedaan hebben. Dat is enerzijds het makkelijkst, omdat je er dan niet over hoeft na te denken waaróm je het niet doet. Deze groep levert de meeste vragen op. Want als je vraagt: kun je het mij uitleggen, dan is het antwoord “nee”. Of het antwoord is: vanwege mijn geweten kan ik het niet. Doorvragen levert dan vaak ook onbevredigende antwoorden op.
3. Vervolgens is er een groep die niet meedoet, maar wel antwoorden heeft. Blijkbaar ben je er van hen geen een tegengekomen. Mijn inschatting waarom mensen niet meedoen, terwijl, zoals je aangeeft de Bijbel vol staat met allerlei verschillende muziekinstrumenten. En dat heeft dan alles te maken met het feit dat er in het verleden veel dingen verkeerd zijn gegaan met die soorten muziekinstrumenten. Je zou zeggen: het goede gebruik heft het slechte gebruik op, maar zo eenvoudig is dat niet. Dan gaat het om muziekinstrumenten die gebruikt zijn om geesten op te roepen, vervolgens om muziekinstrumenten die gebruikt zijn en worden in de wereld van rock ’n roll etc.
4. Tot slot, de gezindte luistert graag naar wat Calvijn zegt, althans daar geeft ze zich voor uit... Calvijn beweert dat het Oude Testament in Christus vervuld is, inclusief de dienst met muziekinstrumenten. Wat hem betreft geen muziekinstrument in de kerk. Vanuit praktisch oogpunt gedoogt hij het orgel om de mensen in staat te stellen om te zingen.
Ik heb je hiermee wat handreikingen gedaan om te begrijpen waarom je onbevredigende antwoorden krijgt. De kans is redelijk groot dat ik hierin onvolledig ben. Hopelijk schept het je wel wat duidelijkheid. Mijn wens is dat de dingen die we als refo’s doen vanuit overtuiging en niet uit gewoonte. We zijn geroepen om verantwoording te kunnen geven. In de eerste plaats van de hoop die in ons is, maar niet minder waarom we dingen wel en niet doen.
Van harte zegen gewenst, niet in het minst met musiceren tot eer van de HEERE.
Ds. W. F. ’t Hart, Tholen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. W. F. 't Hart
- Geboortedatum:16-08-1990
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Zwartebroek-Terschuur-Voorthuizen
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Dus het is inderdaad zoals dominee 't Hart zegt: het is lastig generaliserend te spreken, ook wat betreft de houding tov deze muziek. Zelf zie ik (refo) net als de vragensteller ook geen bezwaren, zolang de muziek tot Gods eer is
Ik heb de indruk dat je vooral mensen bent tegengekomen die onder nummer 2 vallen.
'We doen het niet omdat de omgeving van mij verwacht dat ik niet meedoe. En omdat ik onderdeel ben van mijn omgeving/dorp/gemeente doe ik ook niet mee. Dat is wel zo veilig, want dan val ik niet op. Kleurloos opgaan in de menigte zou je dat ook wel kunnen noemen.
Maar eigenlijk geen flauw idee waarom niet...'
Je kunt deze houding terugvinden in tig andere voorbeelden naast de fanfare. Mijn advies: als zo'n persoon je niet op goede gronden kan uitleggen waarom hij/zij niet wil meedoen: negeer dan zijn mening en trek je eigen plan. Dat is in essentie wat christelijke vrijheid inhoudt!