Frozen

Ds. D. van der Wal | 2 reacties | 11-05-2021| 12:00

Onze dochter is kleuter en komt via school en vriendinnetjes veel in aanraking met Frozen. Dit is -zoals waarschijnlijk wel bekend- ontzettend populair bij kinderen. Ik heb al via Wikipedia e.e.a. opgezocht. Kan iemand iets meer vertellen over de achtergrond van Frozen en hoe we hier als christelijke ouders mee om kunnen gaan? Het lijkt bijna of wij de enige zijn die liever geen Frozenartikelen kopen etc. We proberen dit te mijden en dat is niet altijd makkelijk. Ditzelfde geldt ook, zij het in iets mindere mate, voor Unicorn. Het gaat ons bij beide om de magische krachten die worden genoemd.

Beste vraagsteller,
 
Ik wil mijn antwoord beginnen met het uitspreken van mijn waardering. Ik merk in de vraag dat jullie als ouders de doopbelofte serieus willen nemen en zoeken naar wegen om jullie dochter voor te gaan in een christelijke levenswandel. En daarbij merk je al vrij snel dat het niet een ‘gelopen race’ is maar eerder een zoektocht naar wat je als ouder wel en wat je niet toe wilt laten waarbij niet altijd ene klip-en-klaar Bijbels antwoord is te geven. In dat soort situaties mogen we, om het met de woorden van Paulus te zeggen: alle dingen beproeven en het goede behouden (1 Thess. 5 vers 21). Zo is het ook met sprookjes. Je schrijft zelf dat je al op wikipedia e.a. op zoek bent gegaan naar de achtergronden van Frozen. Dan heb je waarschijnlijk ook wel gelezen dat het verhaal van Frozen (losjes) gebaseerd is op een sprookje van Hans Christian Andersen, genaamd “De Sneeuwkoningin”. Naast dit verhaal was hij de auteur van talloze andere bekende sprookjes zoals het lelijke eendje, de Chinese nachtegaal en de kleine zeemeermin. Wat opvalt bij het verhaal van de sneeuwkoningin is dat er verschillende Bijbelse lijnen in lopen. 
 
Zo wordt er gesproken over de duivel die een spiegel heeft waarmee hij alle schoonheid in de schepping kan vervormen tot wat slechts. Hij wil daarmee het goede in de mens voor zover hij kan uitwissen en het slechte/kwade bevorderen. Met die spiegel wil de duivel de engelen in de hemel omvormen tot dienaars van het kwade, maar dat mislukt omdat de duivel geen macht in de hemel heeft en daardoor valt zijn spiegel in duizenden stukjes op de aarde. Eén van die stukjes raakt het jongetje Kay die tot op dat moment beste vrienden was met zijn buurmeisje Gerda. Door de splinter van de spiegel verandert Kay in een boosaardig joch en wordt hij meegenomen door de sneeuwkoningin. Hij is betoverd door haar verschijning en rijkdom en wil dat ook. 
 
Nu voert het te ver om het hele sprookje hier uitgebreid te beschrijven en te analyseren, maar een paar elementen wil ik toch aanstippen. Neem nu het begin, de duivel die het goede in Gods schepping probeert te vernietigen. En dat hij daarbij zover gaat dat hij zelfs probeert de engelen in de hemel tegen God op te zetten. Of de hebzucht van Kay waardoor hij betovert wordt. Je merkt wel dat Andersen Bijbelse verhaallijnen verweeft in zijn sprookje. Hetzelfde zie je terug aan het einde van het verhaal als Gerda het paleis van de sneeuwkoningin vindt. Voor ze naar binnen gaat bidt ze het Onze Vader en eenmaal binnengekomen ontmoet ze Kay. De jongen is helemaal blauw van de kou en Gerda omhelst hem en huilt tranen van geluk. Haar tranen ontdooien Kay en dan zingt, zo vervolgt Andersen, Gerda een lied, genaamd: "Rozen groeien in het dal Waar ik Kindeke Jezus treffen zal!" (Engels: “The roses are in blossom in the vale; There the Christ child too speaks without fail.”) Kay valt in en zo zingen ze samen. Helemaal aan het einde, als de beide kinderen weer veilig thuis zijn leest grootmoeder uit de Bijbel Mattheüs 18 vers 3: “Als u zich niet verandert en wordt als de kinderen, zult u het Koninkrijk der hemelen beslist niet binnengaan.” Daarna zingen Kay en Gerda opnieuw dat lied en daarmee is het sprookje afgelopen. 
 
Je ziet de Bijbelse lijnen die, voor zover ik het kan overzien, ook geen geweld worden aangedaan, in die zin dat ze niet door de schrijver compleet veranderd worden (bijv. dat de duivel wel sterker is dan God of de duivel verheerlijkt wordt). In dat opzicht zou ik met dit sprookje weinig moeite hebben, zij het dat ik wel kanttekeningen plaats bij de ‘magische’ elementen die erin zitten. Helaas hebben de mensen bij Disney bij het gebruiken van dit sprookje alle Bijbelse elementen eruit gefilterd en blijft er slechts de strijd over tussen goed en kwaad, waarbij het kwaad oppermachtig lijkt maar het goede uiteindelijk overwint. Nog steeds een Bijbelse notie, maar alle Bijbelse verwijzingen zijn verdwenen. Daardoor zou je, als je echt een keuze zou moeten maken, wellicht nog beter met het originele sprookje uit de voeten kunnen dan met Frozen. Maar hoe ga je er dan mee om? Je hebt waarschijnlijk al wel door dat er geen definitief antwoord komt waarmee de zaak eens en voor altijd is afgedaan. 
 
In jullie vraagstelling merk ik dat jullie voor jezelf er al over uit zijn om het zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Een goede keuze wanneer je bij jezelf merkt dat je het niet voor de Heere kunt verantwoorden dat jouw kind naar dat soort films kijkt. Dat vraagt m.i. wel een duidelijke en transparante verantwoording richting jullie dochter. Niet alleen “dat kijken we niet”, maar vooral ook wáárom we dat niet kijken. Probeer het, voor zover het gaat, jullie dochter in jullie gedachtegang mee te nemen en uit te leggen waarom je dat tegenover God niet kunt verantwoorden. Wat is het dat jullie tegen de borst stoot en waarom?

Mocht je toch tot de overtuiging komen dat het wel kan, of in situaties terechtkomen waarbij je ervoor geplaatst wordt, probeer dan het verhaal van Frozen te gebruiken in de geloofsopvoeding van jullie dochter. Want bepaalde stukjes (bijvoorbeeld de strijd tussen goed en kwaad, de verleidingskracht van het kwaad of de eindoverwinning door het goede) bieden zeker wel aanknopingspunten om ze naast Gods Woord te leggen en zo een geloofsgesprek op gang te brengen. 
 
Op zo’n manier kun je zelf en je kind(eren) op weg gaan in de christelijke levenswandel waarbij je de dingen die op je afkomen beproeft op basis van Gods Woord en kijkt naar wat schadelijk is of kan zijn voor jouw ziel. Waarbij ik tot slot wil opmerken dat we niet alleen kijken naar wat er zich aandient en dat stoppen in een hokje ‘goed’ of ‘fout’, maar zeer zeker ook beproeven wat er van binnen bij ons gebeurt en hoe wij er zelf op een verantwoorde manier mee om kunnen gaan! Ik wens jullie veel wijsheid en kracht van onze Hemelse Vader toe! 
 
Met vriendelijke groet,
Ds. D. van der Wal

Dit artikel is beantwoord door

Ds. D. van der Wal

• Geboortedatum:
  06-05-1987
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Aalten
• Status:
  Actief

43 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven