Muziek van Olivier Messiaen
G. Slurink | 7 reacties | 10-07-2020| 07:59
Vraag
De (orgel)muziek van Olivier Messiaen is geïnspireerd op het Roomse (bij)geloof. Mag je deze muziek dan wel beluisteren?
Antwoord
Beste vraagsteller,
Ik ben niet goed bekend met Olivier Messiaen. Ik weet niet wat zijn denkbeelden waren en wat zijn geloof precies inhield. Hij was blijkbaar een overtuigd rooms-katholiek, maar dat kan van alles inhouden. En Franciscus van Assisi was blijkbaar een grote inspiratiebron voor hem, maar dat zegt verder ook niet zoveel. Ik denk dat zijn muziek vooral voortkomt uit zijn eigen denkbeelden en uit zijn eigen interpretatie van zaken en mensen waar hij zegt door geïnspireerd te zijn. Deze muziek, voor zover ik het heb gehoord, spreekt mij niet aan, maar ik ken het ook niet goed genoeg om er een inhoudelijk oordeel over te kunnen geven.
Maar misschien moeten we de vraag wat algemener maken en iets anders stellen: doet een christen er goed aan muziek te luisteren waar allerlei twijfelachtige denkbeelden, van wat voor een aard dan ook, achter zitten? Ik denk van niet, maar ik wil het aan je eigen oordeel overlaten in welke mate dat hier van toepassing is.
In het geloof draait het om een herstelde vertrouwelijke relatie, tussen jou en de Heere Jezus en door Hem tussen jou en de hemelse Vader. Een relatie die eeuwig duurt, waarbij niets verborgen blijft en je wilt leren de zaken net zo te beoordelen als de Heere Jezus. De vraag die ik mezelf dan ook zou stellen in zo’n geval, of het nu popmuziek of klassieke muziek betreft, is dan ook: past het beluisteren van deze muziek in die relatie? Kan die daar deel van uitmaken of past die daar niet in? Kan ik God er voor danken en loven? Kan ik alles wat ik tegenkom en wat me aanspreekt in deze muziek openhartig en met een zuiver geweten delen met Hem in gebed? Of zijn er toch allerlei zaken waarbij ik een zekere frictie ervaar, waarvan ik wel besef dat die een verkeerde en duistere kant opgaan en dat die geen plaats hebben in Gods koninkrijk. In dat geval is het beter het te laten liggen. Een christen leeft uit geloof. En alles wat niet uit het geloof is, is zonde. Dat wil zeggen dat alles wat buiten deze geloofs- en vertrouwensrelatie omgaat zonde is. Lees ook Romeinen 14 in dit verband. Ik denk dat de beste maatstaf is: kan je dit uit een zuiver geweten in geloof doen. Indien niet dan is beter het te laten. Ik zou zeggen luister deze muziek nog eens vanuit dat perspectief en handel dan uit geloof en vanuit een oprecht geweten.
Ik hoop dat dit antwoord helpt.
Een hartelijke groet,
Gerard Slurink
Dit artikel is beantwoord door
G. Slurink
- Geboortedatum:12-02-1963
- Kerkelijke gezindte:Reformatorisch
- Woon/standplaats:Lahti, Finland
- Status:Actief
Bijzonderheden:
*Voormalig popmuzikant
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Moeten we nu Feike Asma in de ban doen? Messiaen was Katholiek maar er waren meer organisten/componisten Katholiek. Probeer niet Roomser te zijn dan de Paus zou ik zeggen, Als je deze muziek mooi vind geniet er dan van en maak het je niet zo moeilijk.
Frans Schubert stierf aan een geslachtsziekte, dat kwam ook ergens door toch? Moeten we Schubert dan maar vergeten?
Veel muziek is gecomponeerd tot eer van God; er is ook muziek die Zijn Naam juist onteert. Bestaat er neutrale muziek?
"Er bestaat niet-religieuze muziek waarvan je zegt: God heeft de componist, de musicus de gave gegeven om het te maken, om het te spelen. Stel jezelf de vraag: welke sfeer hangt er om de muziek heen? Is het een wereldse sfeer? Ja, er zijn componisten van klassieke muziek die een losbandig leven leidden, maar je hoeft je niet in het leven van de componist te verdiepen voordat je van zijn muziek kunt genieten. Is het lieflijk, brengt het rust? Tegelijk kunnen ook rauwe klanken prachtig zijn. Er is vrijheid om hierin zelf een beslissing te maken."
https://pure.uva.nl/ws/files/3760755/22125_Thesis.pdf
Simpele antwoorden zijn er vaak niet te geven op dit soort kwesties. Ik vind het nogal wat dat je de oprechte muziek van een groot componist door de hoepel van je eigen geloof laat springen en vervolgens gaat beoordelen of het allemaal wel deugt. Luister, onderzoek, bevraag de muziek, bevraag jezelf en ga zo door. Wie weet volgt er wel een genuanceerd antwoord dat bestaat uit voors en tegens. Dat zou toch heel mooi zijn? Misschien brengt het ons wel in verwarring en blijkt de realiteit complexer dan we dachten. Dat zou toch een geweldig inzicht zijn?
In het heel kort, en dan ga ik aan veel voorbij, zijn de natuur en in het bijzonder de vogels, en het goddelijke Licht de twee grootste inspiraties in zijn muziek. Dit niet alleen als “verhaaltje” in de muziek, maar als daadwerkelijke klankbron. Je kan het stralen van het Licht horen in zijn muziek.
Mijns inziens is dit niet van twijfelachtige oorsprong. Anderzijds verwijzen sommige titels wel degelijk naar het rooms-katholieke geloof. Weeg dat af voor jezelf.
Ik denk dat het muziek die vele malen meer door het christelijk geloof geïnspireerd is dan heel veel andere muziek die in reformatorische kringen geluisterd wordt.
Mag je van een gotische, maar katholieke kathedraal genieten? Als dat ja voor jou is, dan mag de muziek van Messiaen ook. Zeg je nee daarop, dan kom je misschien wat betreft de muziek ook op een andere conclusie uit.
Ik houd erg van de muziek van Messiaen.
