Gezangen en instrumenten in eredienst

Beste vraagsteller,

Draait het om de kerk als lichaam met Christus als Hoofd of draait het om jou en wat jij prettig vindt?

Je bent er tegen maar weet niet waarom?
Tegen andere instrumenten lijkt me voornamelijk een kwestie van smaak (de positie van het orgel als enig toegestaan instrument is bijbels niet te onderbouwen)
Tegen nieuwe liederen lijkt me vooral een kwestie van traditie.

Wellicht is het verstandig om, als je ergens op tegen bent zonder geldige reden (smaak en traditie mogen niet leidend zijn) je standpunt te heroverwegen?!
Bedenk dat er gegarandeerd een broeder of zuster in de kerk zit te genieten in een dienst waarin het orgel nu eens niet de boventoon voert.
Bedenk dat er gegarandeerd een jongere zit te genieten omdat hij of zij God mag loven in een taal die hijzelf ook spreekt.
Is hun beleving het doel? Nee, maar ook jouw beleving niet...

Als vraagsteller een paar dingen:
- in onze gemeente draait alles om de liturgie...er wordt een misschien zelfs een nieuw gebouw voor gebouwd.
- sinds de bijzondere diensten komt er een ander soort predikant, soms is het niet volgens de gereformeerde belijdenis.
- er zijn nog twee van de acht diensten waar geen gezangen/instrumenten zijn.
- toen vijftigers jong waren, was er in gereformeerde bondsgemeenten ook geen muziekgroep...

@PaulCC
Ik snap je angst om op een hellend vlak terecht te komen.
Toch even mijn gedachten bij de punten die je aanstipt:

-Als ik zie hoe prominent de orgels in veel reformatorische kerken zijn, de hoeveelheid bladgoud die er op zit en de bedragen die er aan gespendeerd zijn kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat de door jou gestelde zin "in onze gemeente draait alles om de liturgie...er wordt een misschien zelfs een nieuw gebouw voor gebouwd" exemplarisch is voor zowel de linker als de rechterzijde van het protestantisme.
Of het daarmee goed te praten is is inderdaad een vraag, maar een stijlbreuk is het in die zin niet.

-Dat de belijdenis losgelaten wordt is dat inderdaad een hellend vlak. Met je punt eens!

-als een kwart van de diensten deze vormen niet hebben wordt er blijkbaar ook aan mensen van jouw doelgroep gedacht. Daar kunnen veel kerken wellicht nog wat van leren.
Blijft de vraag staan waarom je op een piano, gitaar, dwarsfluit of voor mijn part drumstel tegen bent.
Ook veel traditionele diensten ontaarden in halve orgelconcerten.
Ik ken de inhoud van de gezongen gezangen niet, maar veel gezangen zijn mijns inziens wel goed.

-Toen vijftigers jong waren waren er inderdaad geen muziekgroepjes in de kerk. Of daarmee gezegd is dat het toen goed gedaan werd kun je je afvragen. En of dat automatisch impliceert dat het uitbreiden van het muzikale arsenaal (zie psalm 150, en besef dat het orgel er door de statenvertalers ingerommeld is) slecht is lijkt me helemaal een onverdedigbaar standpunt.

Maak onderscheid tussen wat jouw persoonlijke smaak is, en wat echt tegen Gods woord ingaat en vanuit daaruit genoemd behoort te worden. Jouw smaak, daarin is net als bij iedere christen het wel fijn om er wát van terug te zien, maar omdat er meer dan twee verschillende smaken zijn, is niet te verwachten dat je 50/50 in die smaak tegemoet gekomen wordt. Daarin is het onze taak als christenen om de minste te willen zijn, en te zien dat het om Gods eer gaat in de dienst, niet om onze eigen eer.
Dingen die in de dienst echter onafhankelijk van smaak tegen Gods eer in gaan, dáár mag je zéker een punt van maken. Wees echter wel eerlijk wat daarin werkelijk om Gods eer gaat, en ga je zelf niet hooghartig gedragen want dan is het een kwestie van pot verwijt de ketel en ben je niet geloofwaardig. Zet eerst eens voor jezelf op een rijtje wat smaak is (bijv behoudend in traditie kan je neiging zijn, en dat is prima, maar maak er geen halszaak van. Alleen als dingen uit die traditie essentieel zijn voor het hele geloof, en niet in progressie verloren mogen gaan omdat dan het kind met het badwater weggegooid wordt.)

Hij is weer geweldig! "Ik ben er tegen maar ik weet niet waarom"

- natuurlijk is het deels smaak, dat valt niet te ontkennen.
- ten tweede: ik ga tegenwoordig naar een 'klassieke' eredienst. Maar ik maak mij ernstige zorgen. Waarom? Het zijn ook leden van dezelfde gemeente. Wat is er mis mee? Sinds de diensten met muziekgroep en kindermoment komt er een ander soort predikanten. En het zijn niet altijd gereformeerde bonds dominees. Bijna altijd wel, maar alsnog hoor je dan meestal weinig/tot niets over de wedergeboorte/zonden. En het effect is er. In het beleidsplan staat: 'de jongeren zijn zich niet bewust van de gereformeerde identiteit.' En: 'de mensen die de vernieuwde diensten bezoeken noemen zich snel Gods kind.' In vijf jaar tijd gaan er dubbel zoveel mensen aan het Avondmaal. Het beleidsplan meld al deze dingen met geen zorg. Het is alleen een soort schets van de situatie. Dus ik blijf mijn zorgen hebben, die zijn door niets of niemand om te keren.
- in het buitenland spelen questies als deze niet. Dat hoor je vaak. Onze traditie is alleen psalmen en het orgel. Voldoet het niet meer? De gereformeerde kerken deden dit jaren eerder: gezangen en andersoortige muziekinstrumenten! Nu staan de gebouwen vaak leeg, worden gesloopt of hebben weinig kerkgangers.

@sydneylover dat is de vraag die je aan de vernieuwers moet vragen. Zij willen het anders, zij doen alsof zij jet middelpunt zijn. Ik ben niet star ofzo. De herziene statenvertaling, hertaalde formulieren en het ritmisch zingen heb ik (blij) omarmd.

@Paulcc,
Er zijn verschillende dingen die ik in jouw verhaal hoor. Als meer mensen aan het avondmaal gaan en meer mensen weten dat ze Gods kind zijn, lijkt mij dat iets heel erg moois!
Jij vertelt het echter alsof het iets ernstigs is, wat wel aan moet duiden dat het slecht met de gemeente gaat.
Zit hier de zorg achter dat zij zichzelf onterecht Gods kind noemen en zichzelf een oordeel eten aan het avondmaal? Zoja, ís dat ook echt zo? Ben je met deze mensen in gesprek geweest over hun geloof? Wat voor beeld heb jij zelf van ‘waar geloof’ wat zou rechtvaardigen dat je jezelf Gods kind noemt en waarmee je aan het avondmaal zou mogen? Is dit beeld bijbels of vooral traditioneel en gereformeerd? In veel kerken om mij heen zie ik de tendens van het over kerkmuren heen kijken, en ook belijden wij een heilige algemene christelijke kerk. Is het erg als jongeren zich niet persé als ‘gereformeerd’ beschouwen, maar als ‘christelijk’? Er zijn natuurlijk goede dingen aan het gereformeerde geloof, zoals waarheidsvinding die hoog in het vaandel staat, maar dit kan doorslaan in hevige dogmatisering. Hierin lijkt mij het juist goed als men meer ‘het midden’ gaat zoeken met andere christenen. Hierbij mag de liefde voor waarheidsvinding natuurlijk blijven bestaan, maar misschien ook ontdekt worden welke kanten van God christenen van andere nominaties zien, bijvoorbeeld zijn schoonheid of goedheid. Samen zie je de volheid van God en behoed je elkaar voor doorslaan in je eigen perspectief.
Het is wat anders als jongeren het ‘gereformeerde’ gaan verruilen voor ongeloof. Dat lijkt mij een werkelijk zorgelijke ontwikkeling. Weet echter wel dat gereformeerd zijn niet redt, maar dat geloof in Jezus redt. De mooie dingen die naar voren komen in de gereformeerde leer hoef je zeker niet los te laten, maar er is meer dan waarheid. Er is ook liefde. God combineert beide, en vraagt van ons hetzelfde. Laat waarheid niet voor liefde gaan, en liefde evenmin voor waarheid, maar spreek de waarheid in liefde.

Er zijn vele gesprekken geweest. In de betreffende wijk gaat tegenwoordig iedereen aan het Heilig Avondmaal. Met uitzondering van een paar mensen. Helaas komt een gedeelte door verbondsautomatisme. Oordelen verbied God, maar als we het over geloof krijgen is het antwoord: Jezus is de redder van de wereld, dus ook van mij. Dit geldt natuurlijk niet voor iedereen, maar daar is de toename grotendeels aan te danken. Traditioneel, modern of behoudend hervormd: wij hebben allen de Bijbel als norm en moeten dus Jezus leren kennen.

Een Gereformeerde predikant zei eens: "We hebben in het verleden allerlei zaken geprobeerd om meer mensen naar de kerk te krijgen. Het tegendeel is gebleken....." Het alternatief? Een (voor Gereformeerde begrippen) redelijk klassieke liturgie, met ook wel eigentijdse liederen, maar een stevige verkondiging. Het resultaat? De gemeente bloeit en groeit...

Grappig dat er in de Bijbel helemaal geen richtlijnen voor de eredienst en de liturgie staan, allemaal "man made" dus en daarom kan en mag je daarover van mening verschillen. Wat wel Bijbels is, is Psalm 96: Zing de Heere een nieuw lied.

@John61 ->ik had het gezegd kunnen hebben...
@sydneylover -> zo is het maar net! Mijns inziens dan.
@Gouwenaar 9-3/13:24 -> roerend met uw laatste zin eens.
@Gouwenaar 9-3/13:54 -> citaat "-Dat de belijdenis losgelaten wordt is dat inderdaad een hellend vlak. Met je punt eens!" Is dit echt het geval? Ik twijfel daaraan. Is het de leer die misschien wordt los gelaten?

Bedenk dat het orgel een verzameling van instrumenten is...

@Mus
Dat is de synthesizer in nog veel sterkere mate.
Maar is de stelling dat het orgel een verzameling van instrumenten is (waar ik het overigens niet mee eens ben) voldoende grond voor het afwijzen van andere instrumenten?

@Paul, ik begrijp niet waarom je zegt:
maar gezangen en psalmen in de nieuwe berijming wijs ik af.

Gezangen kan ik nog wel enigszins begrijpen omdat er dan altijd een discussie is welke gezangen wel en niet verantwoord zijn, neem Weerklank zou ik zeggen.

Maar psalmen in de nieuwe berijming afwijzen snap ik echt niet. Ben je er van op de hoogte dat de berijming van 1773 vol zit met het verlichtingsdenken? Dat er bewust "Heer" gebruikt moest worden in plaats van "Heere"? (Vandaar ook dat rare woord "ai" in psalm 25:2). De apestrofjes van de GBS horen er niet bij, dat is zelf bedacht.
De nieuwere psalmberijming van 1968/69 is vele malen beter berijmd, en dichter bij de grondtekst, dan 1773.

Dat je een nieuwe psalmberijming afwijst snap ik daarom echt niet.

@Gouwenaar
Ik bedoel: Omdat het orgel al vele instrumenten bevat, kun je niet tegen het gebruik van andere instrumenten zijn...

@MUS
Dan had ik je inderdaad verkeerd begrepen.
De stelling dat een orgel een verzameling andere instrumenten is vind ik alleen wat discutabel...

Ik voel wel wat voor het standpunt van de vraag steller. De oude liederen zingen en geen gekkegheid in de kerk. Maar ik schrok ook toen ik ergens las dat een synthesizer geen echte instrumenten had. Het is allemaal namaak. (Ik heb 2 synthesizers en die gebruik ik niet in de kerk. Ik gebruik liever het orgel in de kerk, maar dat orgel kan ik denk ik verwijderen over een paar weken. Dan krijg ik een briefje van de kerkraad dat het orgel ...niet meer gebruikt...nu toch echt weg moet. Verschrikkelijk.) Maar het punt is...ik herinner me volop dat toen mijn vader organist was en speelde in de kerk ik de registers bekeek en aan en uit mocht zetten. "trompet" stond erop. Ik dacht: dat klinkt niet echt als een trompet. Roerfluit? Klopt niet veel van. Het orgel is precies een synthesizer met nagemaakt geluid. Dus, niet te snel oordelen over hen die het moderner willen. Ik pas me dus ook aan en gebruik modernere liederen in de kerkdienst. Het gaat niet om mijn smaak maar dat zoveel mogelijk mensen God lof kunnen en willen toezingen tijdens de eredienst. Thuis luister ik (onder andere) naar het kerkorgel en mooi hard ook! Heerlijk! Wat kan zo'n instrument zingen!

@ali636
Met je eens dat een synthesizer een "nep-instrument" is.
Maar je zult met me eens zijn dat een goedkoop keyboard betere imitaties van andere instrumenten neerzet dan een pijporgel.
Het gaat me er geenszins om om de synthesizer te introduceren (al zou ik er principieel niks tegen hebben) in de kerkdiensten, het was meer dat ik het argument van MUS dat een kerkorgel een verzameling instrumenten is tegenspreek.

En of een orgel een mooi instrument is (om naar te luisteren) is nu echt een kwestie van smaak.
Toch moeten we in de refo-hoek uitkijken dat we de orgels niet dezelfde rol geven (of gegeven hebben) als de door ons zo verfoeide Rooms Katholieke beeldendienst. Als ik tenminste lees dat er orgels worden aangeschaft die over het miljoen gaan, dat er een kwart miljoen voor renovatie moet worden neergeteld en dat gebouwen bouwkundig worden aangepast (extra fundering) als er een nieuw orgel komt schrik ik soms.
Wat dat betreft stemt jouw opmerking dat er kerken zijn waar het orgel uitgefaseerd wordt mij weer enigszins hoopvol op deze lentedag ;-)