Schuldbelijdenis willen doen
Ds. H.H. Klomp | 57 reacties | 21-12-2016| 11:54
Vraag
Ik ben 18 jaar en heb een kindje van een half jaar. Helaas ben ik met mijn ex-vriend te ver gegaan waardoor ik zwanger raakte. Hij is helemaal uit beeld. Graag wil ik schuldbelijdenis doen. Toch vraag ik mij af of ik wel schuldbelijdenis kan doen om de volgende twee redenen:
1. Dagelijks vraag ik om vergeving voor (deze) zonden. Ik voel en weet niet of God mijn zonden vergeven heeft. Moeten mijn zonden vergeven zijn om schuldbelijdenis te kunnen doen?
2. Mag/kan je schuldbelijdenis doen als je nog zo vaak zonden doet. Het komt voor mij zo tegenstrijdig over. Schuldbelijdenis doen van hetgeen waar je berouw van hebt en dan toch elke keer weer zonden doen.
Antwoord
Beste jonge moeder,
Wat vervelend voor je. Wat een slappe ex, die ervan door gaat terwijl hij de vader is. Het is natuurlijk wel een verkeerde start, maar ik hoop dat je van je kindje geniet en er een goede moeder voor zult kunnen zijn. De vraag blijft: is het echte liefde geweest, of pure lust. Goed dat je niet getrouwd bent, want er moet voor een echt huwelijk wel meer zijn dan alleen lichamelijkheid.
Je hebt concreet in de zonde geleefd. Fijn dat je je schuldbewust tegenover God weet. Dat is niet van jezelf. Bijzonder als je deze zonde ook voor de Heere mag belijden. Die concreet noemen voor Gods Aangezicht is nodig en goed. Ook al blijf je ook op andere terreinen zonde doen. Heb je ook (ambtelijke) hulp of persoonlijke ondersteuning bij de verwerking gehad? Ik hoop het maar want als je hier doorheen gaat, kan er zomaar een stuk eenzaamheid zijn.
Kon/mocht je kindje gedoopt worden? Of door jouw ja-woord als de moeder of door dat van je ouders? Ik stel me voor dat in het eerste geval een (officiële) schuldbelijdenis door de kerkenraad wordt gevraagd. Dat is heel goed voor een geestelijke afsluiting. En de schuldbelijdenis betreft dan niet je kindje. Dat leven heeft God ook gegeven! Maar het gaat in de schuldbelijdenis er om dat je vooruitgegrepen hebt op het officiële huwelijksleven. Een zonde die vergeven kan worden. Ik hoop dat je van deze moeilijke periode ook nog positieve dingen hebt geleerd. Die vormen dan je leven als moeder, en als vrouw voor de toekomst.
Ik wens je Gods nabijheid toe als moeder en kind.
Groet, ds. H. H. Klomp
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H.H. Klomp
- Geboortedatum:05-04-1949
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Actief
136 artikelen
Bijzonderheden:
Met emeritaat sinds januari 2017.
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
57 reacties
AHHK76
21-12-2016
/ 12:56
Als wij onze schuld belijden, dan is God zo goed dat Hij ze vergeeft. Lees maar eens in 1 Joh. 1 : 9. (Liefst ook heel hoofdstuk 1 en 2). Elders in de Bijbel staat ook dat God graag vergeeft.
Dit schuld belijden is vooral belangrijk in het gebed voor God. Of je het ook voor de mensen doet en wilt of moet vanwege bepaalde kerkelijke regels, dat is wat minder belangrijk. Het gaat om God en jouw hart!
Als wij wachten tot wij geen zonde meer doen, voordat we om vergeving vragen of op vergeving mogen rekenen, dan zal dit nooit gebeuren. Want dat is pas mogelijk in de hemel. Terwijl wij juist nu de zonde doen en vergeving nodig hebben. Jezus leerde ons toch bidden: Vergeef ons onze schulden?
Dat mag je dus dagelijks vragen. Dat je niet durft te geloven dat God jouw zonde vergeeft, dat is een moeilijk en herkenbaar punt. Lees hoe het in de Bijbel staat. Vraag God of Hij je wil geven dat jij dat durft te geloven. Je mag God ook danken voor het lijden van Zijn Zoon voor onze zonden. Want laat al je begeerten met bidden en smeken en DANKZEGGING bekend worden bij God. (Filipp. 4: 6) Het klinkt misschien te Evangelisch om al te danken voordat je iets voelt. Maar het staat dus gewoon in de Bijbel en het is de ervaring van veel christenen dat ze het juist gaan voelen door te danken.
Lees de Psalmen maar hardop als gebed. Psalm 51, 32, 130. Je bent niet de enige die met een zondelast worstelde. David voelde het ook, maar pas nadat Nathan hem had gewezen op zijn grote fouten: overspel en moord. En toch kreeg ook David vergeving.... Ik wens je het toe dat jij ook dit mag gaan weten en in dankbaarheid daarover verder leven!
Ik geloof dat God jou wil zegenen met vergeving, vrede en jou een hoopvolle toekomst wil geven.
Dit schuld belijden is vooral belangrijk in het gebed voor God. Of je het ook voor de mensen doet en wilt of moet vanwege bepaalde kerkelijke regels, dat is wat minder belangrijk. Het gaat om God en jouw hart!
Als wij wachten tot wij geen zonde meer doen, voordat we om vergeving vragen of op vergeving mogen rekenen, dan zal dit nooit gebeuren. Want dat is pas mogelijk in de hemel. Terwijl wij juist nu de zonde doen en vergeving nodig hebben. Jezus leerde ons toch bidden: Vergeef ons onze schulden?
Dat mag je dus dagelijks vragen. Dat je niet durft te geloven dat God jouw zonde vergeeft, dat is een moeilijk en herkenbaar punt. Lees hoe het in de Bijbel staat. Vraag God of Hij je wil geven dat jij dat durft te geloven. Je mag God ook danken voor het lijden van Zijn Zoon voor onze zonden. Want laat al je begeerten met bidden en smeken en DANKZEGGING bekend worden bij God. (Filipp. 4: 6) Het klinkt misschien te Evangelisch om al te danken voordat je iets voelt. Maar het staat dus gewoon in de Bijbel en het is de ervaring van veel christenen dat ze het juist gaan voelen door te danken.
Lees de Psalmen maar hardop als gebed. Psalm 51, 32, 130. Je bent niet de enige die met een zondelast worstelde. David voelde het ook, maar pas nadat Nathan hem had gewezen op zijn grote fouten: overspel en moord. En toch kreeg ook David vergeving.... Ik wens je het toe dat jij ook dit mag gaan weten en in dankbaarheid daarover verder leven!
Ik geloof dat God jou wil zegenen met vergeving, vrede en jou een hoopvolle toekomst wil geven.
ereunao
22-12-2016
/ 21:10
Ik weet dat het in vele kerken de gewoonte is dat een jong paar dat moet trouwen belidenis voor de kerkenraad te laten doen van de zonde tegen het 7e gebod. Maar ik vraag mij af of dot wel overspel genoemd mag worden. Want ze zijn (nog)niet getrouwd, hoe kan het dan overspel zijn? In mijn jeugd kwam het zelfs wel voor dat het stel met het gezicht naar de gemeente voorin de kerk gezet werd. Afschuwelijk! En als het dan bij de bekendmaking van het voorgenomen huwelijk nog maar sober en discreet behandeld werd. Maar ik heb het recent nog meegemaakt dat de kerkenraad zichzelf presenteerde als de liefdevolle kerkenraad die het jonge paar een dus niet bedreven zonde 'goedgunstig en met blijdschap' vergeven had. En vervolgens werd er in het gebed nog met nadruk bij stil gestaan en de Heere gedankt voor Zijn genade. Het klonk mij in de oren als vloeken in de kerk. Zeker, ze hebben vooruitgegrepen op het huwelijk en het is goed dat ze dat voor God en zijn gemeente belijden, maar het is m.i geen overspel. In Deut.22 lezen wij dat een man in een vergelijkbaar geval de vader van het meisje 50 zilverstukken moest betalen en verplicht was haar tot zijn vrouw te nemen. Maar dat doet hij toch ook? Dan is hier verder dus niets aan de hand. En waarom wordt het 7e gebod altijd zo zwaar aangezet? Ik heb nog nooit gehoord dat dieven en leugenaars op een dergelijke wijze behandeld werden!
Wonder
22-12-2016
/ 23:05
Ik ben het helemaal met ereunao eens ,
een goede reactie!
een goede reactie!
CB
24-12-2016
/ 15:59
Goede reactie van AHHK76. Op 1 punt heb ik wel een meningsverschil. U zei: "Je bent niet de enige die met een zondelast worstelde. David voelde het ook, maar pas nadat Nathan hem had gewezen op zijn grote fouten: overspel en moord" ...
Mijns inziens worstelde David met zijn zondelast al maanden lang vóór de komst van Nathan. Niet erna. Uit die worsteling is psalm 32 ontstaan. Tijdens het bezoek van Nathan kwam David wel tot het openlijk belijden van zijn zonden. En opvallend, direct na de belijdenis van David zei Nathan dat zijn zonden al waren vergeven! (2Sam.12:13)
Lijkt me een goede opsteker voor de briefschrijfster!
Mijns inziens worstelde David met zijn zondelast al maanden lang vóór de komst van Nathan. Niet erna. Uit die worsteling is psalm 32 ontstaan. Tijdens het bezoek van Nathan kwam David wel tot het openlijk belijden van zijn zonden. En opvallend, direct na de belijdenis van David zei Nathan dat zijn zonden al waren vergeven! (2Sam.12:13)
Lijkt me een goede opsteker voor de briefschrijfster!
John61
27-12-2016
/ 16:15
Ik heb altijd moeite met zo'n openbare schuldbelijdenis vanwege seks voor het huwelijk. Zo'n meisje heeft de "pech" dat haar daad zichtbaar is, omdat ze ervan zwanger is geraakt. Hoevelen zijn er niet die niet die pech hebben en hun huwelijk daarna zonder blikken of blozen kerkelijk laten bevestigen?
Ik zou er minder moeite mee hebben als bij zo'n openbare schuldbelijdenis aan alle gemeenteleden de vraag gesteld zou worden "als je ook seksuele omgang met elkaar hebt gehad voor het huwelijk, wil je dan eerlijk zijn net als deze mensen en gaan staan en ook je zonde belijden?".
Ik zou er minder moeite mee hebben als bij zo'n openbare schuldbelijdenis aan alle gemeenteleden de vraag gesteld zou worden "als je ook seksuele omgang met elkaar hebt gehad voor het huwelijk, wil je dan eerlijk zijn net als deze mensen en gaan staan en ook je zonde belijden?".
CrA
27-12-2016
/ 20:30
@John61, verborgen zonden worden alleen in het verborgen beleden en de gemeente wordt er niet door gebouwd als iedere christen zijn verborgen zonden aan de ander zou onthullen. Openbare zonden belijd je in het verborgen voor God, maar ook in het openbaar voor de christelijke gemeente. En dat is niet om iemand aan de schandpaal te nagelen, maar om schoon schip te maken naar de omgeving. Een ongehuwde christin behoort niet zwanger te zijn(=hoererij) en de onkerkelijke omgeving zal het je ook wel vertellen dat dit niet kan. Laat de kerk dit lopen, dan is dat tot oneer van God.
@ereunao, je zegt: "En waarom wordt het 7e gebod altijd zo zwaar aangezet?Ik heb nog nooit gehoord dat dieven en leugenaars op een dergelijke wijze behandeld werden!" Dat gebeurt wel, alleen minder omdat er vaak geen 100% bewijs is en dat is een vereiste bij openbare schuldbelijdenis.
@ereunao, je zegt: "En waarom wordt het 7e gebod altijd zo zwaar aangezet?Ik heb nog nooit gehoord dat dieven en leugenaars op een dergelijke wijze behandeld werden!" Dat gebeurt wel, alleen minder omdat er vaak geen 100% bewijs is en dat is een vereiste bij openbare schuldbelijdenis.
ereunao
27-12-2016
/ 22:26
ereunao, je zegt: "En waarom wordt het 7e gebod altijd zo zwaar aangezet?Ik heb nog nooit gehoord dat dieven en leugenaars op een dergelijke wijze behandeld werden!" Dat gebeurt wel, alleen minder omdat er vaak geen 100% bewijs is en dat is een vereiste bij openbare schuldbelijdenis.
Dat is zoo, maar er is helemaal geen bewijs van overtreding van het 7e gebod, want het is helemaal geen overspel. In Deut 22 lezen wij dat de man in een vergelijkbaar geval verplicht is met haar te trouwen, maar dat doet hij toch ook? Dus is hier verder niets aan de hand! In onze gemeente is het zelfs gebeurd dat een lid in de gevangenis gezeten heeft in later in hoger beroep vrijgesproken is. Maar de kerkenraad heeft zowel het een als het ander altijd onder de pet gehouden
Dat is zoo, maar er is helemaal geen bewijs van overtreding van het 7e gebod, want het is helemaal geen overspel. In Deut 22 lezen wij dat de man in een vergelijkbaar geval verplicht is met haar te trouwen, maar dat doet hij toch ook? Dus is hier verder niets aan de hand! In onze gemeente is het zelfs gebeurd dat een lid in de gevangenis gezeten heeft in later in hoger beroep vrijgesproken is. Maar de kerkenraad heeft zowel het een als het ander altijd onder de pet gehouden
CrA
27-12-2016
/ 23:27
@ereunao,
De kerk volgt vrijwel altijd de uitspraak van een rechter. Heel verstandig van jullie kerkenraad dat zij de uitspraak van het hoger beroep hebben afgewacht. Stel je voor dat ze dit niet hadden gedaan, dan had die persoon al openbare schuldbelijdenis afgelegd, terwijl achteraf bleek dat hij onschuldig was. Je ziet hoe belangrijk het is, dat er 100% bewijs is. In geval van zwangerschap bij een ongehuwde is dat 100% bewijs (van hoererij, niet van overspel) er.
De kerk volgt vrijwel altijd de uitspraak van een rechter. Heel verstandig van jullie kerkenraad dat zij de uitspraak van het hoger beroep hebben afgewacht. Stel je voor dat ze dit niet hadden gedaan, dan had die persoon al openbare schuldbelijdenis afgelegd, terwijl achteraf bleek dat hij onschuldig was. Je ziet hoe belangrijk het is, dat er 100% bewijs is. In geval van zwangerschap bij een ongehuwde is dat 100% bewijs (van hoererij, niet van overspel) er.
ereunao
28-12-2016
/ 09:25
CrA:
De kerk volgt vrijwel altijd de uitspraak van een rechter. Heel verstandig van jullie kerkenraad dat zij de uitspraak van het hoger beroep hebben afgewacht. Stel je voor dat ze dit niet hadden gedaan, dan had die persoon al openbare schuldbelijdenis afgelegd, terwijl achteraf bleek dat hij onschuldig was. Je ziet hoe belangrijk het is, dat er 100% bewijs is. In geval van zwangerschap bij een ongehuwde is dat 100% bewijs (van hoererij, niet van overspel) er.
Jawel, maar zij heeft hem ook nooit gerehabiliteerd na zijn vrijspraak terwijl het intussen in de gemeente een publiek geheim
was dat hij in de gevangenis zat. Daarom heb ik op eerherstel aangedrongen, maar tevergeefs
De kerk volgt vrijwel altijd de uitspraak van een rechter. Heel verstandig van jullie kerkenraad dat zij de uitspraak van het hoger beroep hebben afgewacht. Stel je voor dat ze dit niet hadden gedaan, dan had die persoon al openbare schuldbelijdenis afgelegd, terwijl achteraf bleek dat hij onschuldig was. Je ziet hoe belangrijk het is, dat er 100% bewijs is. In geval van zwangerschap bij een ongehuwde is dat 100% bewijs (van hoererij, niet van overspel) er.
Jawel, maar zij heeft hem ook nooit gerehabiliteerd na zijn vrijspraak terwijl het intussen in de gemeente een publiek geheim
was dat hij in de gevangenis zat. Daarom heb ik op eerherstel aangedrongen, maar tevergeefs
Steinway
28-12-2016
/ 13:24
CrA\
Het meisje moet boeten en belijden omdat zij zo dom is geweest om zwanger te raken.
Dan komen de leugenaars en bedriegers er toch maar makkelijk vanaf.
Het meisje moet boeten en belijden omdat zij zo dom is geweest om zwanger te raken.
Dan komen de leugenaars en bedriegers er toch maar makkelijk vanaf.
CrA
28-12-2016
/ 13:58
@ereunao, als iemand openbare schuldbelijdenis heeft afgelegd en er volgt daarna in hoger beroep vrijspraak, dan is rehabilitatie door de kerk op zijn plaats.
@Steinway, dat lijkt zo, maar is het niet. Voor de mensen lijken die leugenaars en bedriegers er makkelijk mee weg te komen, maar voor God niet. En als je met Hem te maken krijgt, wat stelt een gunstig oordeel van mensen dan nog voor? Niets.
@Steinway, dat lijkt zo, maar is het niet. Voor de mensen lijken die leugenaars en bedriegers er makkelijk mee weg te komen, maar voor God niet. En als je met Hem te maken krijgt, wat stelt een gunstig oordeel van mensen dan nog voor? Niets.
huibertus
28-12-2016
/ 14:20
CrA
Een jongen en een meisje worden verliefd, en komen bij elkaar als man en
vrouw. Met het gevolg zwangerschap m.a.w voor God getrouwd,nu gaan ze
naar de kerk en belijden dat ze met de daad te vroeg waren,maar vragen
wel om een huwelijks zegen. nu zegt u hier is het bewijs van echtbreuk en
hoererij,dat is toch te gek voor woorden. Als dat regel is,dan is het toch
logisch dat ze de kerk voorbij lopen,en een andere kerk op zoeken
Een jongen en een meisje worden verliefd, en komen bij elkaar als man en
vrouw. Met het gevolg zwangerschap m.a.w voor God getrouwd,nu gaan ze
naar de kerk en belijden dat ze met de daad te vroeg waren,maar vragen
wel om een huwelijks zegen. nu zegt u hier is het bewijs van echtbreuk en
hoererij,dat is toch te gek voor woorden. Als dat regel is,dan is het toch
logisch dat ze de kerk voorbij lopen,en een andere kerk op zoeken
ereunao
28-12-2016
/ 14:32
ereunao, als iemand openbare schuldbelijdenis heeft afgelegd en er volgt daarna in hoger beroep vrijspraak, dan is rehabilitatie door de kerk op zijn plaats.
Hij heeft in de gevangenis natuurlijk geen openbare schuldbelijdenis afgelegd! En ongewenste zwangerschap is ook geen hoererij, ze is niet met een vreemde man, maar te vroeg met haar eigen verloofde naar bed gegaan
Hij heeft in de gevangenis natuurlijk geen openbare schuldbelijdenis afgelegd! En ongewenste zwangerschap is ook geen hoererij, ze is niet met een vreemde man, maar te vroeg met haar eigen verloofde naar bed gegaan
CrA
28-12-2016
/ 14:59
@ereunao, @huibertus
Er is verschil tussen overspel en hoererij. Overspel kan alleen gedaan worden door iemand die getrouwd is en die vervolgens vreemd gaat. De echtelijke verbinding wordt verbroken. Hoererij is, dat een ongehuwde seks heeft met een ander. Ook als is die ander je verloofde, het blijft hoererij.
Er is verschil tussen overspel en hoererij. Overspel kan alleen gedaan worden door iemand die getrouwd is en die vervolgens vreemd gaat. De echtelijke verbinding wordt verbroken. Hoererij is, dat een ongehuwde seks heeft met een ander. Ook als is die ander je verloofde, het blijft hoererij.
ereunao
28-12-2016
/ 16:06
CrA:
Er is verschil tussen overspel en hoererij. Overspel kan alleen gedaan worden door iemand die getrouwd is en die vervolgens vreemd gaat. De echtelijke verbinding wordt verbroken. Hoererij is, dat een ongehuwde seks heeft met een ander. Ook als is die ander je verloofde, het blijft hoererij.
Maar niet volgens Gods Woord! Want op hoererij stond de doodstraf door steniging,maar in Deut.22:29 is zelfs geen sprake van een offer. Hoererij is een ander woord voor prostitutie, en daar is hier geen sprake van.En dat dieven en leugenaars er voor God niet mee weg komen zal waar zijn; maar het gaat hier over het recht voor de mensen in de Gemeente op aarde.
Er is verschil tussen overspel en hoererij. Overspel kan alleen gedaan worden door iemand die getrouwd is en die vervolgens vreemd gaat. De echtelijke verbinding wordt verbroken. Hoererij is, dat een ongehuwde seks heeft met een ander. Ook als is die ander je verloofde, het blijft hoererij.
Maar niet volgens Gods Woord! Want op hoererij stond de doodstraf door steniging,maar in Deut.22:29 is zelfs geen sprake van een offer. Hoererij is een ander woord voor prostitutie, en daar is hier geen sprake van.En dat dieven en leugenaars er voor God niet mee weg komen zal waar zijn; maar het gaat hier over het recht voor de mensen in de Gemeente op aarde.
CrA
28-12-2016
/ 19:25
@ereunao, je haalt Deut. 22:28-29 Een vergelijkbare situatie is die van Hemor met Dina (Gen. 34) en daar wordt gesproken over verontreinigen/onteren en een schandelijke daad. Dus hoe je ook noemt, het is zonde.
ereunao
28-12-2016
/ 23:01
CrA:je haalt Deut. 22:28-29 Een vergelijkbare situatie is die van Hemor met Dina (Gen. 34) en daar wordt gesproken over verontreinigen/onteren en een schandelijke daad. Dus hoe je ook noemt, het is zonde.
Ik zeg ook niet dat het geen zonde is om vooruit te grijpen op het huwelijk. Maar het is geen overspel en geen hoererij. In de Schrift zijn dat identieke begrippen:
Twist tegen ulieder moeder, twist, omdat zij Mijn vrouw niet is, en Ik haar Man niet ben; en laat ze haar hoererijen van haar aangezicht, en haar overspelerijen van tussen haar borsten wegdoen.Hos.2:2.
Maar deze jonge vrouw is zwanger van de man waarmee ze voornemens is te trouwen.
Ik zeg ook niet dat het geen zonde is om vooruit te grijpen op het huwelijk. Maar het is geen overspel en geen hoererij. In de Schrift zijn dat identieke begrippen:
Twist tegen ulieder moeder, twist, omdat zij Mijn vrouw niet is, en Ik haar Man niet ben; en laat ze haar hoererijen van haar aangezicht, en haar overspelerijen van tussen haar borsten wegdoen.Hos.2:2.
Maar deze jonge vrouw is zwanger van de man waarmee ze voornemens is te trouwen.
CrA
29-12-2016
/ 11:43
@ereunao, en als het zonde is, is het toch op zijn plaats dat ze openbare schuldbelijdenis doet? Dat is ook haar wens.
ereunao
29-12-2016
/ 12:29
ereunao, en als het zonde is, is het toch op zijn plaats dat ze openbare schuldbelijdenis doet? Dat is ook haar wens. CrA
Jawel maar de kerkenraad dwingt haar een zonde te belijden die ze niet gedaan heeft en misbruikt de naam des Heeren als ze ambtelijk in Zijn naam die zonde vergeeft!
Jawel maar de kerkenraad dwingt haar een zonde te belijden die ze niet gedaan heeft en misbruikt de naam des Heeren als ze ambtelijk in Zijn naam die zonde vergeeft!
CrA
29-12-2016
/ 16:47
@ereunao, als ik je goed begrijp is jouw bezwaar dat ze schuld moeten belijden van overtreding van het 7e gebod, terwijl dit gebod alleen maar van overspel spreekt en het is geen overspel en jij wilt het geen hoererij noemen. Hoe wil je het dan noemen, we hadden immers al geconcludeerd dat het zonde is. Moeten ze dan schuld belijden van ontucht, onreinheid, vernedering, ontering, een schandelijke daad, een dwaasheid in Israël of van iets wat je doet met een hoer?
Verder weet ik niet in welke kerk je zit, maar de kerk vergeeft geen zonden, dat doet God alleen. Dat is helemaal het doel niet van opb. schuldbelijdenis. Verder dwingt de kerk niemand. Het initiatief daartoe gaat van de persoon uit. Wel stelt de kerk een grens, dat als iemand zwanger is voor het huwelijk en zij met een verzoek bij de kerkenraad komen om hun huwelijk kerkelijk te laten bevestigen, de kerk dit niet doet voordat er in het openbaar schuld is beleden.
Verder weet ik niet in welke kerk je zit, maar de kerk vergeeft geen zonden, dat doet God alleen. Dat is helemaal het doel niet van opb. schuldbelijdenis. Verder dwingt de kerk niemand. Het initiatief daartoe gaat van de persoon uit. Wel stelt de kerk een grens, dat als iemand zwanger is voor het huwelijk en zij met een verzoek bij de kerkenraad komen om hun huwelijk kerkelijk te laten bevestigen, de kerk dit niet doet voordat er in het openbaar schuld is beleden.
