Het liedboek Weerklank
Redactie Refoweb | Geen reacties | 17-03-2016| 08:05
Vraag
Een vraag aan één van de initiatiefnemers van het liedboek "Weerklank". Ik lees dat er 150 psalmen in een nieuwe berijming worden opgenomen en van sommige psalmen een tweede versie wordt toegevoegd. Uit welke psalmberijmingen worden deze psalmen gehaald? Is het wel verstandig om zo selectief te gaan shoppen binnen psalmberijmingen? Kan niet beter één psalmberijming sowieso in z'n geheel opgenomen worden (eventueel met af en toe een extra toegevoegde versie)? Het zou mijns inziens goed zijn als liedboek Weerklank hiermee gewoon bij de PKN aansluit door het hanteren van de nieuwe berijming en dit gelijk de standaard is in het (nieuwe) liedboek. Dit lijkt me ook verstandig met het oog op de eenheid van de kerk. Ik kijk uit naar de uitgave van dit liedboek. Wanneer kan ik de uitgave hiervan verwachten?
Antwoord
Hartelijk bedankt voor uw vraag, waar ik graag op antwoord. Wat ik erg waardeer in deze vraag is het verlangen naar eenheid dat er uit spreekt. Vandaar dat de vraagsteller ervoor pleit om ‘gewoon’ aan te sluiten bij de PKN en de Nieuwe Berijming als ‘standaard’ te aanvaarden. Hier lijkt inderdaad veel voor te zeggen, want werkt een andere keuze geen verscheidenheid in de hand?
Toch is het te kort door de bocht om zo’n andere keuze slechts negatief te waarderen als ‘selectief shoppen’. Want het moge waar zijn dat de Nieuwe Berijming sinds 1968 voor velen dé vertrouwde berijming geworden is, wanneer deze Berijming nu voor het éérst in gemeenten wordt neergelegd, zal menigeen de ‘nieuwheid’ van deze berijming niet meer zo herkennen. Het is immers al meer dan 60 jaar geleden dat men aan de NB begonnen is. Eerlijk gezegd is die datum aan de berijming af te lezen.
Natuurlijk zijn er onovertroffen psalmberijmingen in de NB, die niemand zou willen missen. Dat hoeft ook niet; uiteraard nemen we die op. Maar tegelijk moeten we eerlijk erkennen dat ook het taalkleed van diverse psalmen van de NB alweer enigszins gedateerd is. Nogmaals: wanneer men er inmiddels vertrouwd mee is wordt dat minder ervaren, maar wanneer men haar voor het eerst ontvangt, kan deze berijming opnieuw de vervreemding van een taalkloof geven. Zodat ‘komend vanuit de Oude Berijming’ de vraag gesteld wordt wat nu eigenlijk de winst aan verstaanbaarheid is?
Dat ik -naast de dankbaarheid voor het vele mooie van de NB- dit bezwaar eerlijk durf te benoemen, komt omdat ik weet dat dit ook in de PKN zèlf is onderkend. Niet voor niets is er voor het nieuwe Liedboek (2013) opdracht gegeven om aan diverse psalmen een andere berijming toe te voegen. Dat was vanuit deze zelfde realiteit! Eigenlijk ervoer men het verlangen naar een heel nieuwe psalmberijming, maar daar ontbraken de dichters voor.
Daar komt nog iets bij. In brede delen van de PKN worden de psalmen niet in grote aantallen gezongen. De introïtuspsalm is meermalen de enige psalm in de dienst. In gemeenten, die ‘Weerklank’ zullen gaan gebruiken nemen de psalmen echter een veel grotere plaats in, omdat ‘het primaat van de psalmen’ daar ook getalsmatig wordt gepraktiseerd. Dit veel grotere gebruik maakt bij ons de wens van verstaanbaarheid ook veel dringender. Vandaar dat wij -naast de NB- ook naar andere psalmberijmingen hebben gekeken. Maar dit was geen willekeurig ‘selectief shoppen’. Want in grote lijn volgen wij het Gereformeerd Kerkboek, dat ook een combinatie kent van de NB en de eigen berijming van 1986. Deze recentere berijming is qua taal veel toegankelijker; en staat qua stijl -paradoxaal genoeg- juist dichter bij de OB. Uitgezonderd enkele (nieuwe) uitzonderingen hebben we dus welzeker aansluiting gezocht bij een bestaande berijming.
Kortom: hoewel wij met Weerklank ook naar eenheid streven (wij beogen een hernieuwde eenheid te verkrijgen), woog bij de psalmenkeuze de verstaanbaarheid van de Bijbelse inhoud principieel nog zwaarder. Maar nogmaals: noem dit niet te snel ‘selectief shoppen’. Want is destijds ook de Oude Berijming niet op vergelijkbare wijze, als een compilatie, samengesteld?
Tenslotte: het is fijn om te lezen dat u uitkijkt naar de verschijning van Weerklank. Hij wordt gepresenteerd op D.v. donderdag 21 april in de Joriskerk te Amersfoort. Aanvang: 20.00 uur. Toegang vrij - iedereen is van harte welkom! Daags daarna is Weerklank bij de boekhandels te koop.
Met een hartelijke groet,
Ds. A. Schroten
Lees ook het antwoord van 19 april 2014 'Nieuw liedboek Gereformeerde Bond'
Dit artikel is beantwoord door
Redactie Refoweb
Bijzonderheden:
Mailadres: vragen@refoweb.nl
