Christelijke muziek beoordelen

G. Slurink | 4 reacties | 17-12-2015| 15:35

Ik heb een vraag voor de heer Slurink. U hebt zich meerdere malen kritisch uitgelaten over hedendaagse christelijke muziek en dan vooral m.b.t. de inhoud. De volgende vraag kwam bij mij boven: Hoe kan een (zondig) mens objectief zeker weten wat waar is, wat de enige juiste theologie is, etc? Die enige juiste theologie zal er vast zijn, maar is een mens in staat die helemaal te duiden? Ik denk het niet, laat staan dat we er in de buurt komen. In al onze kwetsbaarheid proberen we samen iets te vatten over hoogte, diepte, breedte.

Moeten we met deze wetenschap in ons achterhoofd niet afblijven van alle christelijke teksten die er zijn? Ik denk dat iedere christelijke schrijver namelijk de intentie heeft om een Bijbelgetrouwe tekst te schrijven.  Of die tekst dan Bijbelgetrouw is, daar zijn de meningen verdeeld over.  Misschien niet zoals ik de Bijbel lees, maar wie zegt dat dat de juiste manier is? Wie zijn wij dan om een tekst als onbijbels te bestempelen? Ik hoop dat mijn vraag zo duidelijk is.

Dank je voor je eerlijke vraag. Ik kan me je gedachte wel enigszins voorstellen. Ik vraag mezelf ook vaak weer af: oordeel ik niet te hard? En ik breng die vraag ook keer op keer weer in gebed en bid om inzicht om iets te kunnen beoordelen. Het is voor mij ook vaak een worsteling. Maar als ik er dan weer de Bijbel op na lees, dan kom ik telkens tot de conclusie: ik kan niet anders. Hoe kan ik een trouwe dienstknecht zijn en als ik Gods woorden naast me neer leg en water bij de wijn doen?

Allereerst wil ik benadrukken dat het me er nooit om gaat om een oordeel te vellen over iemand persoonlijk. Ik zie meestal maar een klein beetje van iemand en er is ook heel wat dat ik niet zie. Van hun precieze intenties, hun gedachten, hun geloof, hun oprechtheid en hun behoud weet God alleen. En als ik naar mezelf kijk... ik ben nu ongeveer 25 jaar christen en het grootste gedeelte daarvan leefde verre van voorbeeldig. We zijn allemaal zondaars die leven van Gods genade in het evangelie van de Heere Jezus Christus.

Waar het me om gaat is het toetsen van wat er gezegd wordt aan de Bijbel. Dat doe ik niet alleen met hedendaagse christelijke muziek, dat doe ik met alles wat ik lees of hoor: preken, lezingen, boeken, artikelen, films, allerhande liederen en wat dan ook. Alles wat mijn kant op komt, op wat voor manier dan ook, wil en moet ik toetsen. Dat is iets waar de Bijbel telkens weer tot oproept (zie bv. 1 Thess 5:21-22, 1 Joh 4:1, Hand 17:11, Ef 5:10 om maar een paar teksten te noemen).

Hierbij probeer ik onderscheid te maken tussen hoofdzaken en bijzaken en tussen zaken die absoluut zijn en zaken die dat niet zijn. Er zijn zaken waar ik met anderen van inzicht verschil, maar waar ik geen strijdpunt van zal maken. Er zijn ook zaken die relatief zijn en waar de Bijbel zegt dat ieder naar eigen geweten zal handelen, in geloof, tot eer van God en met liefde tot de medechristen. Maar er zijn ook zaken die heel wezenlijk zijn en die de fundamenten van het christen-zijn raken. Zaken die absoluut zijn, zaken waarvan de Bijbel zegt dat iemand die daarvan afwijkt dwaalt of het spoor bijster is of een ander evangelie heeft.

Je kernvraag is: “Hoe kan een (zondig) mens objectief zeker weten wat waar is, wat de enige juiste theologie is, etc.? Die enige juiste theologie zal er vast zijn, maar is een mens in staat die helemaal te duiden?”

Ons kennen is inderdaad beperkt. Tegelijkertijd mogen we niet afdoen van wat God heeft gezegd. We weten niet alles. Maar we kunnen ook niet zeggen dat we niets weten. God heeft tot ons gesproken, door Zijn profeten en door Zijn Zoon. Dit is aan ons overgeleverd en opgetekend in de boeken van de Bijbel. Hieruit kunnen we God en Zijn heilsplan leren kennen. Niet volledig maar wel al datgene wat Hij heeft verkozen aan ons te openbaren. Ik bouw dus op dit Woord en niet op menselijk inzicht. Mensen kunnen verschillen van mening en blijven feilbaar; Gods Woord acht ik onfeilbaar. Wat ik daarbij ook nodig heb is Gods Geest. Voordat ik christen was las ik wel eens in de Bijbel, maar begreep er niets van. Ik denk dat velen die op een later moment tot geloof gekomen zijn dat wel herkennen, dat pas na hun bekering de Bijbel voor hen open ging. En wat verder nodig is, is studie, studie en nog eens studie, en gebed, gebed en nog eens gebed. En hulp van kundige en godvrezende leraars, uit het heden of verleden, kan daarbij ook helpen. Leraars die niet hun eigen mening verkondigen, maar die aan de hand van de Bijbel moeilijke gedeelten in de Bijbel 'uitpakken'.

Ik vertrouw God dat Hij ons geen onduidelijke dubbelzinnige boodschap heeft gegeven. Er zijn zaken die moeilijk zijn (en waarvan Petrus zegt in 2 Petr 3:16 dat onkundige en onstandvastige mensen die verdraaien, tot hun eigen verderf), er zijn echter ook veel zaken die helder zijn. God vraagt om gehoorzaamheid. Hoe zou God gehoorzaamheid kunnen verlangen als Zijn woorden onduidelijk zouden zijn? Jezus maakt daar ook vaak een centraal punt van en zegt: "Waarom noemt u Mij: Heere, Heere, en doet niet wat Ik zeg?" De Bijbel heeft een heleboel duidelijke boodschappen. Je kunt deze niet ontkennen of negeren en daarbij zeggen dat niemand ze zeker kan weten. De gedachte dat we allemaal beperkt zijn van inzicht en dat daarom niemand kan weten wat juist is , klinkt misschien nederig, maar is het niet. Het is hoogmoedig en een verzetten tegen wat God tegen ons heeft gezegd.

Ik moest denken aan Luther, die op de Rijksdag van Worms werd opgeroepen zijn uitspraken ten aanzien van de roomse kerk te herroepen. Maar Luther zei niet: wij zijn allemaal beperkt van inzicht, jullie menen dat je de hemel kan verdienen met goede werken, ik meen dat het door het geloof alleen is. Laten we elkaar accepteren en van elkaars geloof afblijven. Nee, Luther zei: "Ik kan niet anders, ik sta hier voor het aangezicht van God. Mijn geweten is gebonden aan het Woord van God. Overtuig mij uit Gods woord waar ik fout zit. En zo niet, dan zal ik niets terugnemen van wat ik heb gezegd." En deze houding vindt je ook keer op keer in de Bijbel en ook bij vele duizenden trouwe christenen door de eeuwen heen. Het is een vraag van waarheid en de gordel van waarheid is waar de hele wapenrusting van Efeze 6 aan hangt. Laat je dat los, dan stort alles in elkaar en hou je op de duur niets meer over.

Als ik naar een bepaalde straat moet en ik vraag de weg, en de persoon die ik de weg vraag wijst mij, alle goede intenties ten spijt, een verkeerde kant op, en ik volg deze aanwijzingen op, dan kom ik op een verkeerde weg. En daar kom ik niet meer af voordat er op de een of andere manier een correctie komt. Zo is het ook met het geestelijk leven. Als ik luister naar mensen die mij een verkeerde geestelijke weg wijzen, op wat voor manier dan ook, en ik volg deze aanwijzingen op, dan is het gevaar groot dat ik op een verkeerd spoor kom. En dan ga ik me met de verkeerde dingen bezig houden, waarde hechten aan verkeerde dingen, en dan mis ik het goede en belangrijke.

Dat kan uiteraard op verschillende manieren gebeuren, ook bijvoorbeeld door de prediking die je hoort. Maar wat de muziek betreft: ik heb helaas nogal wat hedendaagse christelijke muziek zien voorbij komen, dat een -op z’n zachtst gezegd- onzuivere of onduidelijke weg wijst. En dat is niet zonder gevaar. Ik denk dat gospelmuziek in hoge mate kan bepalen wat mensen die dit veel luisteren geloven of waar ze waarde aan gaan hechten. De invloed van deze liedjes kan enorm zijn, zeker als je het vaak hoort. Het blijft makkelijk hangen en mensen vinden er makkelijk troost in. Het spreekt tot het hart. Kritisch te luisteren en toetsen aan wat God heeft gezegd is dan van het allergrootste belang.

Je zegt nog: "Misschien niet zoals ik de Bijbel lees, maar wie zegt dat dat de juiste manier is?"
Dit wordt vaker gezegd maar interessant genoeg alleen over de Bijbel en nooit over een brief van een geliefde, over een biologie- of geschiedenisboek van school, of over een geschrift van een historisch persoon of wat voor boek dan ook. Waarom zijn alle boeken begrijpbaar maar zou de Bijbel dat niet zijn? In de boeken van de Bijbel hebben schrijvers die boodschappen en informatie doorgeven. Ze gebruiken daarvoor woorden die een betekenis hebben. Er mogen taal en cultuur barrières te overwinnen zijn, maar de boodschap is in veel gevallen goed te achterhalen. Zeker, er zijn moeilijke gedeelten en op bepaalde terreinen bestaat verschil van inzicht. Maar dergelijke onderwerpen zijn naar mijn weten zelden of nooit het onderwerp in hedendaagse christelijke muziek. En in veel gevallen kan ik gewoon lezen wat er staat. Bepaalde gedeelten vragen meer kennis van andere bijbelboeken, maar er zijn niet heel veel manieren om te lezen wat er staat, tenzij je overal een andere betekenis aan gaat geven. Bovendien staat alles in een context. Een vers staat in de context van de paragraaf. Een paragraaf staat in de context van het hele bijbelboek of van een gedeelte daarvan. Een bijbelboek staat in de context van de hele Bijbel en de ontwikkeling van de heilsgeschiedenis. Vanuit dit samenhangend geheel komt een samenhangende betekenis naar voren. Alleen als je allerlei verzen en gedeelten als los zand gaat behandelen ga je de samenhang en de betekenis missen. De Bijbel, alhoewel het uit 66 boeken bestaat, geschreven door zo'n 40 schrijvers van allerlei achtergrond over een periode van meer dan 1500 jaar heeft uiteindelijk één auteur: de Heilige Geest, en vormt daarmee één samenhangend geheel. Naarmate ik groei in kennis en inzicht, merk ik ook telkens meer dat dat inderdaad zo is.

Uiteindelijk gaat het niet over 'onze' theologie, maar over God. Theologie betekent letterlijk 'Godsleer'. Er is maar één God, dus er kan inderdaad maar één juiste theologie zijn, namelijk de leer van deze enige God. Deze God heeft zich zoals gezegd aan ons geopenbaard en niet op een dubbelzinnige manier. Hij heeft ons niet alles bekend gemaakt maar wel alles wat we nodig hebben om te leven en te sterven en zalig te worden. De vraag is uiteindelijk, ken je deze enige God, de God van de Bijbel, de Schepper van hemel en aarde? Of is jouw God een God die gebaseerd op menselijke ideeën? En ben je verzoend met de enige God? Ken je de Heere Jezus? Is Hij jou Verzoener, Zaligmaker, Herder en Meester? Ben je Zijn discipel? Zal Hij zeggen op de jongste dag: "Dat is een schaapje van Mij, een trouwe dienstknecht." Of zal Hij zeggen: "Ik heb je nooit gekend, ga weg van Mij" (Matt 7:21-23)? Er zullen blijkbaar mensen zijn die van alles hebben gedaan in de Naam van Jezus, maar waarvan Jezus zal zeggen: "Ik heb u nooit gekend." Deze hebben nooit naar Hem geluisterd en zijn nooit Zijn discipel geweest en hebben daarmee eigenlijk nooit hun geloof op Hem gesteld. Hun hart is er nooit op gericht geweest Hem beter te leren kennen en van Hem te leren door Zijn Woord. Ze zijn wel druk geweest met van alles en menen goed te hebben gedaan. Maar de God die ze aanbaden was een projectie van hun eigen verlangens en religieuze gevoelens, en niet de levende God, de eeuwige Koning, de God die Waarheid is (Jer. 10:10), die confronteert en ons ongemakkelijk maakt, maar de Enige die onze aanbidding toekomt

Ik heb mijn hart er op gezet, in al mijn zwakheid, deze God te vereren en Hem te gehoorzamen in Zijn Zoon, de Heere Jezus Christus. Hij heeft tot ons gesproken in begrijpelijke taal. Ik weet niet alles, ik heb niet op elke vraag een antwoord, ik doorzie niet alles. Maar wat Hij heeft gezegd kan ik niet negeren. Daarom blijf ik, zonder een oordeel te vellen over mensen die ik niet persoonlijk ken, kritisch luisteren naar wat er gezegd wordt en met het geweten gebonden aan Gods woord, en oprecht voor God, toetsen of iets in overeenstemming met dit woord is of niet en ervoor waarschuwen als dat niet zo is als dit op mijn pad komt.

Ik hoop dat dit je vraag beantwoordt.

Ontvang een hartelijk groet,
Gerard Slurink

Dit artikel is beantwoord door

G. Slurink

• Geboortedatum:
  12-02-1963
• Kerkelijke gezindte:
  Reformatorisch
• Woon/standplaats:
  Lahti, Finland
• Status:
  Actief

167 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven