Vertaling Psalm 48
drs. L. B. C. Boot | Geen reacties | 17-04-2013| 09:45
Vraag
Aan ds. Boot. Al enige tijd gebruik ik met plezier de Herziene Statenvertaling. De tekst is een stuk toegankelijker dan de oude Statenvertaling. Alleen, ik hoorde een predikant iets zeggen, waarbij ik mij afvroeg in hoeverre het klopt en waarom de Herziene Statenvertaling op dit punt niet verbeterd is ten opzichte van de oude Statenvertaling. Het gaat over Psalm 48, specifiek over het laatste vers: "Want deze God is onze God, eeuwig en altijd; Hij zal ons leiden tot de dood toe." Hiervan zei de predikant dat in de grondtekst er iets anders staat, dan hier vertaald is. Namelijk dat er staat zoiets als "over de dood" of "boven de dood." De Naardense Bijbel vertaalt: "Ja, hij is God, onze God een eeuwigheid en langer, hij geleidt ons over de dood!" Deze vertaling, wanneer deze klopt, lijkt meer aan te sluiten bij het Evangelie. De dood is niet het eindpunt, maar is overwonnen door de Heere Jezus! Wat staat er nu in de grondtekst? Als de predikant gelijk heeft en de vertaling uit de Naardense Bijbel meer aansluit, kan de Herziene Statenvertaling hierin dan niet volgen?
Antwoord
Beste vraagsteller,
Bedankt voor je vraag. Ik kan daar verschillende dingen van zeggen.
1. Vanuit het vertrekpunt van de Statenvertaling: Zoals de Statenvertaling deze zinsnede vertaalt, wordt deze tekst in de traditionele uitleg van de Bijbel al eeuwenlang opgevat. Je kunt bij kanttekening 30 bij Psalm 48 lezen hoe de Statenvertalers deze zinsnede opgevat hebben. Zij schrijven daar: "Dat is, ons ganse leven lang." Met andere woorden: tot de dood toe betekent dat de Heere heel ons leven leidt. Die interpretatie vind je al bij Calvijn. Zoals al vaker gezegd, de Herziene Statenvertaling wijkt alleen af van de Statenvertaling als de lezing van de Statenvertaling fout is, of er door recenter onderzoek ander licht op deze tekst is komen te vallen.
2. Vanuit het vertrekpunt van de grondtekst: Over de uitdrukking die hier in het Hebreeuws staat, is veel onduidelijkheid. Laat staan dat je voor 100 procent zekerheid hebt hoe je deze uitdrukking moet vertalen. In de grondtekst van de Bijbel zie je dat deze uitdrukking -die alleen hier voorkomt- verschillend is overgeleverd. De vertaalmogelijkheid van de dominee "over de dood", die je ook vindt bij de Naardense Bijbel, kun je als eerste vinden in de Syrische vertaling van het Oude Testament (de Syriaca). Oude Joodse geschriften geven de volgende vertaalmogelijkheden, die je meteen ziet doorwerken in de hedendaagse commentaren op de Bijbel: (1) de uitdrukking betekent: in de dagen van de jeugd, (2) de uitdrukking is een afkorting van "als maagden." Apart is dat Luther deze lezing overneemt en bewerkt: wie die Jugent, (3) de uitdrukking betekent "in deze en de toekomende wereld." Die lezing vind je deels in de Griekse vertaling van het Oude Testament, de Septuaginta. Daar zou je tegenin kunnen brengen, dat het voor de hand liggender zou zijn geweest, dat de eerste klinker van het Hebreeuwse woord dan anders zou luiden. (4) de tekst stopt bij "Hij zal ons leiden" en de uitdrukking is een latere toevoeging die de melodie aangeeft (vergelijk Habakuk 3:19 - daar zie je hetzelfde).
Kortom, voor al deze mogelijkheden zijn argumenten vóór en tegen te noemen. De Herziene Statenvertaling volgt de lezing van de Statenvertaling. Dit is een dermate lastige tekst om te vertalen, dat je eigenlijk alle vertaalmogelijkheden in een voetnoot zou moeten vermelden. Zoals je het nu formuleert dat "de predikant zei dat in de grondtekst er iets anders staat, dan hier vertaald is", is een beetje te kort door de bocht.
Met vriendelijke groet,
Ds. L. B. C. Boot
Dit artikel is beantwoord door
drs. L. B. C. Boot
- Geboortedatum:21-10-1969
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Actief
Bijzonderheden:
* Emeritus predikant
* Bestuursondersteuner van de Stichting Herziening Statenvertaling
* Adviseur Herziene Statenvertaling bij Uitgeversgroep Jongbloed B.V. in Heerenveen