Niet op gemak bij schoonvader

drs. J(oke) Ronner-Wattel | 4 reacties | 22-03-2013| 16:17

Ik voel me niet op mijn gemak bij mijn schoonvader. Als we elkaar ontmoeten of op bezoek zijn dan gaan zijn ogen altijd over mijn lichaam heen. Ik voel me daarbij altijd erg onzeker en ik let altijd op mijn kleding als we elkaar ontmoeten. Ik heb dit tegen mijn man gezegd, maar die ziet het niet gebeuren en denkt daarom dat het aan mij ligt. Maar dat is niet zo. Het gebeurt altijd en bij andere mannen heb ik die ervaring niet. Alleen mijn eigen vader was vroeger zo. Later is dat overgegaan, maar de pijn zit er nog (al wel therapie voor gehad). Maar nu mijn schoonvader het doet, komt dat heftig binnen. Ik weet hier geen raad mee. Dit tegen mijn schoonvader zeggen, durf ik niet goed. Ik ben bang dat hij dan boos wordt of het gaat ontkennen en dat hij dan mij te kijk zet als leugenaar, aanstelster of iets dergelijks. Dit is echter al jaren aan de gang en ik word er heel onzeker van en zie erg tegen bezoekjes op. Het kan niet anders of hij merkt mijn verlegenheid en ongemak op. Ik zit meestal met mijn armen om mijn lichaam heen (het hele bezoek vrij verkrampt) of met een kussen op schoot. En ruime kleding dus om mijn lichaam maar aan zijn blikken te onttrekken. Maar sta ik op, dan voel ik direct zijn ogen weer over me heen gaan. Ik word er gek van. Ik wil dit niet meer. Ik wil dat dit stopt, maar de angst om er iets van te zeggen en mogelijke gevolgen is nog groter. En wat zou ik moeten zeggen? Mijn man wil er ook niet met hem over spreken en hij vindt het mijn probleem. Mijn schoonvader en ik hebben geen fijne band met elkaar. Hoewel hij me aandacht geeft met zijn ogen, negeert hij me verder vrijwel totaal. Hij praat alleen maar met zijn zoon als we op bezoek zijn. Ik luister en zit er verder maar een beetje bij de hele avond. Ik doe altijd wel pogingen om mee te praten, maar in vrijwel alle gevallen negeert hij mijn inbreng. Hij bepaalt ook de gespreksonderwerpen en die gaan in de meeste gevallen over zaken waar ik helemaal niet over wil praten (kritiek op alles en iedereen). Tegen ieder bezoek zie ik op en ik ben altijd weer een tijdje van slag (angstig, verdrietig en boos) als ik daar geweest ben. Nu ben ik inmiddels op een punt dat vooral de boosheid overheerst omdat ik me door hem in het geniep getreiterd voel. In mijn boosheid neem ik me dan voor om voorlopig niet meer te komen. Maar hij is en blijft onze (schoon)vader, dus we blijven hem natuurlijk bezoeken. Maar ik ben bang voor hem, ben boos op hem en ik wil dat er aan die gevoelens en de hele situatie een einde komt. Kunt u me misschien raad geven hierin, wat ik het beste kan doen? Bovendien... ik word ook zo moe van mezelf. Mijn omgeving heb ik van jongs af aan als onveilig ervaren. Daar waren in mijn jeugd ook wel redenen voor. Inmiddels ben ik getrouwd en zijn er moeilijkheden geweest in mijn leven en die zijn er nog. Van binnen voel ik soms een vreselijke woede. Woede op mijn medemens, de mensen in het algemeen. Vanwege het onrecht wat gebeurd is en nog telkens weer gebeurt. Niemand (buiten mijn partner) weet van deze gevoelens, van buitenaf gezien is er ook niet veel aan me te merken. Maar in mij woedt die boosheid, woede en naar ik vrees soms zelfs haat. Dat wordt de laatste tijd zo erg, dat ik er zelf bang van word. Het liefst zit ik hele dagen en weken thuis en ontmoet ik geen mensen meer. Geen mensen betekent ook geen prikkels en geen heftige gevoelens. Wat is er mis met mij en wat kan ik hier aan doen? Kunt u mij misschien een boek aanraden waarin raadgevingen staan om met mijn problemen om te gaan?

(Op verzoek van vraagsteller is deze vraag ingekort, red.)

Je schetst in je mail twee problemen. Allereerst de relatie met je schoonvader, daarnaast beschrijf je meer algemene problematiek, als ik het goed begrijp voortkomend uit je onveilige jeugd. Je schrijft dat je verschillende therapieën hebt gehad, maar zonder al te veel resultaat.

Wat me opvalt in je beschrijvingen is dat je vooral op een passieve manier met de problemen omgaat. Je wilt dat de manier waarop je schoonvader naar je kijkt stopt, maar je wilt er niets van zeggen. Ook ervaar je nog steeds onrecht van andere mensen, maar je laat daar niemand wat van merken. Ja, dan verandert er natuurlijk niet zo veel.
 
Ik weet niet vanuit welke benadering de therapieën waren die je gevolgd hebt. Mogelijk herken je je in de schemagerichte benadering van Jeffrey Young. Het boek "Leven in je leven" gaat van deze benadering uit. In dit boek en in deze therapie wordt er vanuitgegaan dat je vroeg in je leven een aantal schema's, ook wel valkuilen genoemd, hebt ontwikkeld. Een schema is de manier waarop je naar jezelf en anderen kijkt. Als mensen een jeugd met veel onveiligheid hebben gehad, ontwikkelen ze dikwijls het schema "wantrouwen." Je gaat er, vaak onbewust, vanuit dat andere mensen geen eerlijke motieven hebben en er op uit zijn je schade te berokkenen. Het lastige is dat, als je zo'n schema hebt ontwikkeld, je vooral informatie oppikt die je schema bevestigt. Dus alle signalen die bijvoorbeeld je schoonvader uitzendt geven jou het gevoel dat hij op je neer kijkt, je treitert. Ook als hij dat helemaal niet zo bedoelt.

Nog een voorbeeld om het wat te verduidelijken: stel voor iemand heeft het schema "mislukking." Hij is er van overtuigd dat hij tekort schiet in prestaties op velerlei gebied. Als zo iemand kritiek krijgt, bevestigt dat zijn schema, maar een compliment komt vaak niet binnen of wordt niet geloofd.
 
Schema's kunnen dus erg hardnekkig zijn omdat vooral schemabevestigend gedrag wordt gezien of gehoord. Het is goed mogelijk dat dit ook bij jou een deel van je klachten verklaart. In schematherapie ga je aan de slag om de schema's die jouw problematiek in stand houden op te sporen. Je gaat begrijpen waarom je ze ontwikkeld hebt en dat je daar ook alle reden toe had gezien je jeugdervaringen en je gaat leren hoe je er op een andere manier mee om kunt gaan. Het boek wat ik noemde legt uit wat schema's of valkuilen zijn en bespreekt van een aantal hoe je er van af kunt komen. Maar gezien de complexiteit van je problemen denk ik dat je beter zou kunnen profiteren van schematherapie. Deze wordt bij veel GGZ-instellingen gegeven, bijvoorbeeld bij Eleos, zowel in groepen als individueel.
 
Drs. Joke Ronner-Wattel

Dit artikel is beantwoord door

drs. J(oke) Ronner-Wattel

• Geboortedatum:
  26-06-1960
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerd Vrijgemaakt
• Woon/standplaats:
  -
• Status:
  Actief

151 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven