Moeite met Heidelberger Catechismus
ds. D.M. Elsman | 5 reacties | 05-12-2012| 14:48
Vraag
Zelf heb ik als christin af en toe moeite met de Heidelberger Catechismus, zeker als veel kerken en kerkmensen er prat op gaan hoe goed deze wel niet is. Ik zeg niet dat de HC verkeerd is, maar neem het voorbeeld van zondag 1. Daar wordt gesproken over de enige troost, maar waarom niet van het ware geluk? Dat is voor mij veel duidelijker dan wat er nu staat. Dat het Woord ook troost biedt, dat is waar, maar de zaligheid, het heil, de bevrijding en verlossing, dat vind ik nu niet echt terug in het woord troost. Ik kan het woord troost bovendien niet direct verbinden met het geloof, al is er natuurlijk wel een relatie. Zou het onbijbels zijn als de HC begonnen was met de vraag "wat is uw ware geluk?"
Antwoord
Beste vraagsteller, bedankt voor je vraag. Wat mooi dat je begint met een getuigenis zelf christin te zijn. Dat betekent, dat je je door het geloof verbonden weet met Christus; wat een onbegrijpelijke genade dat wij, zondige mensen -omdat God ons heeft aangewezen van eeuwigheid en gezocht in de tijd- ons genoemd mogen weten naar de Naam aller namen: Jezus Christus! Dat is een wonder, dat alleen God Zelf door Zijn Geest aan ons werken kan.
De Heidelbergse Catechismus zet in met dit wonder. Zij vraagt ons niet naar onze (gelukzalige) staat allereerst -hoe belangrijk ook!- of naar onze gesteldheid of beleving, maar naar het werk van de Heilige Geest. In Johannes 14 en 16 noemt de Heere Jezus de Heilige Geest bij de naam Trooster. Troost is het werk/vrucht van de Trooster. De vraag "Wat is uw enige troost, beide in leven en sterven" is dan ook de vraag naar het werk van de Heilige Geest, heel persoonlijk in het leven van een zondaar. De verwondering klimt daaruit op: is er dan nog vertroosting voor een ellendeling, die in zijn verdoemelijke staat niets dan hopeloosheid wacht?
Zoals je weet is de drieslag ellende, verlossing, dankbaarheid het grote kader waarin de Heidelbergse Catechismus ons christelijk geloof belijdend verwoordt. In diezelfde Zondag 1, namelijk vraag en antwoord 2, wordt die troost dan ook verbonden met de kennis van mijn ellende-staat. Het is de verwoording van het onbegrijpelijke, dat de Heere mij(n ziel) van troosteloos zwart tot smetteloos en in Zijn Zoon schitterend wit wil maken door het verlossende werk van de Heere Jezus Christus. Het is het werk van de Trooster, dat Hij Christus verheerlijken gaat in het leven van een zondaar (Joh.16: 14), zodat die belijden gaat: dat ik met lichaam en ziel, beide in leven en sterven niet mijns, maar mijns getrouwen Zaligmakers Jezus Christus eigen ben, Die met Zijn dierbaar Bloed voor al mijn zonden volkomen betaald heeft...
Beste vraagsteller, blijf maar heel dichtbij het getuigenis van dit troostboek der kerk! Het is opgetekend in een tijd van grote verdrukking en tegenstand; dat geeft ongetwijfeld ook een diepere lading aan dit woord troost. Maar het is tegelijk zo Schriftuurlijk, naar Gods Woord! Hij, Die het Begin is (Kol.1: 18) is ook mijn Begin. Hij maakte van een ellendeling een verloste en daarmee zielsverheugde. Het is door Hem alleen, een wonderwerk van de Trooster Zelf. En daarmee een ongekend troostwerk.
Tot slot, lees eens het begin van 2 Korinthe en tel eens hoe vaak de apostel daar getuigt van troost! Wij stemmen in met heel ons hart: Geloofd zij de God en Vader van onze Heere Jezus Christus, de Vader der barmhartigheden, en de God aller vertroosting!
Ds. D. M. Elsman
Dit artikel is beantwoord door
ds. D.M. Elsman
- Geboortedatum:16-04-1961
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Rijssen
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Wie is ons enige Licht in dit leven?
Wie is onze enige Kracht in ons Leven?
Wie enwat is onze enige Hoop in ons leven?
Wie en wat is ons enige Doel in ons leven?
Wie en wat is onze enige Verwachting in ons Leven?
Wie is onze enige Hulp in ons leven?
Wie is onze enige Rots in ons leven?
Wie is onze enige Toevlucht in ons leven?
Wie is onze enige Voorganger in ons leven?
Daarom geloof ik dat de Heidelbergse Cathechismus nog wel een deel 2 kan gebruiken.
Overigens ben je niet verplicht om de H.C. te gebruiken. Als je je er niet in kan vinden, wees dan maar gewoon blij dat er zoveel christenen zijn die er wél troost uit putten...
In je vraag geef je aan dat het woord 'troost' niet volledig verwoord wat jij hebt mogen vinden in Christus; namelijk volkomen geluk.
Ik ben blij met je vraag. Hoe weinig wordt er getuigd van de vreugde die er te vinden is in God. En dan begin ik maar bij mezelf.
Toch denk ik dat de opstellers van de HC wel degelijk doelen op het volkomen geluk dat jij op het eerste gezicht mist. Dat is namelijk te vinden in het woordje 'zalig'. Dit woord kun je vinden in de beantwoording van vraag 1: "dat mij alle ding tot mijn zaligheid dienen moet", en ook vraag 2 verbindt het woord 'troost' aan 'zalig': "in deze troost zaliglijk leven en sterven".
Wat betekend 'zalig'? Nou, precies wat je zoekt: volkomen gelukkig. Ook ik was altijd geneigd om het woord 'zalig' vooral te zien als een ander woord voor 'bekeerd', zonder dieper na te denken over de precieze lading van dit woord. Het woord 'zalig' gaat over het genieten van een vreugde die boven al het aardse geluk uitstijgt.
Wat een wonder is het dat die zaligheid (of gelukzaligheid zoals het soms in de SV staat) hier op aarde al onze ervaring mag zijn. Dat is ook wat de HC zegt "zaliglijk leven en sterven"; niet alleen na dit leven, maar ook hier al. Lees zo eens vraag 29: Waarom wordt de Zone Gods Jezus, dat is, Zaligmaker, genoemd? Omdat Hij ons zalig maakt en van al onze zonden verlost; daarbenevens, dat bij niemand anders enige zaligheid te zoeken of te vinden is.
Met zo'n Zaligmaker kun je je geluk niet op!
- het betreft de "eerste beginselen" , de "melk" zo je wilt.
- het is mensenwerk
- het is niet volledig
Misschien dat daarin de moeite schuilt.
Persoonlijk vind ik het ook triest dat hele leerdiensten aan de paapse mis worden besteed, terwijl onderwerpen als Israel, eindtijd, internet, homoseksualiteit, leeftijd van de aarde, popmuziek, tijdgeest, enz., niet behandeld worden.
