Zuiverste prediking
Ds. J.D. Heikamp | 34 reacties | 21-07-2012| 14:26
Vraag
Voor ds. Heikamp. Op 16 juli gaf u antwoord op de vraag van -ik denk- een jongere, betreffende de prediking in de rechterflank van de gereformeerde gezindte. U vond eigenlijk dat hij of zij er een karikatuur van maakte en gaf hem of haar het advies om minder kritisch en meer ontspannen te luisteren. Nu ben ik geen jongere meer; ik zit al meer dan 30 jaar onder de genoemde prediking, ik ben er mee opgevoed. En ik was eigenlijk helemaal niet kritisch en zat best wel ontspannen te luisteren. Nu is dat de laatste tijd wat aan het veranderen en ik moet zeggen dat ik mij wel herken in de bewuste vraag en opmerking. En gelooft u mij, velen met mij. Hoe zou het toch kunnen dat u het een karikatuur noemt en dat toch velen dit herkennen? Ik wil daarom graag ook iets vragen: Ons wordt vaak gezegd dat wij bekeerd moeten worden. Ook dat wij daartoe onmachtig en onwillig zijn en dat het daarom enkel en alleen een Drieënig Godswerk is. Nu geloof ik dat dit de waarheid is, maar waarom preekten de Heere Jezus, Johannes de Doper, de apostelen "bekeert u en gelooft het evangelie", zonder de onmacht erbij te vermelden? Zou het wellicht zo kunnen zijn, dat als dit steeds vooraf wordt gepredikt, dat mensen er lijdelijk en moedeloos bij neer gaan zitten? Ik weet ook uit gesprekken met anderen hierover dat het wel zo wordt ervaren. Dus ik denk dat genoemde vraagsteller hier wel een punt heeft: genoemde bijbelse personen preekten anders. Een groet van een niet meer zo jongere.
Antwoord
Bedankt voor de vraagstelling omdat ik mij genoodzaakt zag er verder over na te denken. Goede zomerse tijdsinvulling te midden van regen en wind.
Ik heb de moeite genomen om een aantal preken te beluisteren, meditaties te lezen van predikanten uit de bevindelijke hoek van kerkelijk Nederland. Ik luister en hoor natuurlijk ook graag dingen waar ik het mee eens ben, dus is een zuivere houding om ongenuanceerd te luisteren en conclusies te trekken best moeilijk. Er waren wat appellerende preken onder die speelden met de grenzen van het remonstrantisme en andere die een meer beschouwende, bevindelijke inslag hadden.
Het probleem wat u schets over de onmacht en de onwil, althans zoals u verwoordt in uw vraag, ben ik nergens tegengekomen. Is de inhoud van die prediking die u tekent dan de verkeerde kant op geschoven? Ik kwam er niet uit, totdat ik op me in liet werken wat u zelf schrijft. U hebt meer dan 30 jaar onder deze prediking gezeten en zo was het goed. De prediking is hetzelfde gebleven, maar u bent opgeschoven en anders tegen bepaalde zaken aan gaan kijken of anders gaan luisteren. Dat ligt niet aan de prediking die u hoort, maar aan uw anders-luisteren.
U luistert naar wat u hoort en nu wat u er in mist. U mist het appellerende element in de prediking. Uw predikant zal het daar niet mee eens zijn omdat hij week-in-week-uit de gemeente opwekt zich tot God te bekeren en de ernst van dood, graf en eeuwigheid op het hart te binden. De kinderen wordt geleerd om veel te bidden om een nieuw hart en dat de Heere dat alleen geven kan en dat werkt in het hart van degenen die Hij daartoe van eeuwigheid heeft uitverkoren.
Uw opmerking dat de mensen onder zo'n prediking lijdelijk en moedeloos gaan zitten is toch een karikatuur maken van deze prediking. Want centraal staat in de preek, niet om mensen in de put te preken, maar hen te leren dat ze door de val in Adam in de put zitten en hoe de Heere de Zijnen daaruit verlost, door Christus. Hoe de Heilige Geest dat werkt en toepast in het hart van verloren zondaren. Het Drieënig eenzijdig Gods werk staat daarin centraal en niet de mens. Gelijk Paulus dat schrijft: We moeten als een goddeloze gerechtvaardigd worden door het geloof in Christus.
Ik heb appellerende prediking gehoord die ruim binnen de grenzen van Gods Woord en de belijdenissen van de Kerk bleef. Laat een bevindelijk prediker hier goed naar luisteren en er zijn winst mee doen, zijn prediking zal er alleen nog zuiverder van worden.
En de zuiverste prediking is dat God op het hoogst wordt verheerlijkt en de zondaar op het diepst wordt vernederd, maar zeker ook hoe een verloren zondaar met God verzoend wordt, door het geloof in Christus.
Staande voor de kansel in gebed hoop ik altijd dat de gemeente met mij bidt, voor mij en ik voor hen. Bidt voor hen die u voorgaan in de prediking van Zijn woord. Samen onder de kansel in het stof met de bede: HEERE, schenk ons, uit genade om Christus, de leiding en bediening van Uw lieve Geest.
Schenke de Heere bukkende en verootmoedigende genade om Christus wil,
Ds. J. D. Heikamp
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.D. Heikamp
- Geboortedatum:09-11-1939
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Staphorst
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Van harte aanbevolen om te lezen:
U werpt mij tegen: U roept zondaars op om te geloven, en te geloven met een verzekerd geloof. Maar wat heeft het voor zin: het geloof is een ‘gave Gods’, het werk van Zijn Geest. Ik heb geen kracht om te geloven, voordat God in mij werkt, en daarom kan ik me al die moeite in een poging om te geloven wel besparen. Ik antwoord: Dat u niet in staat bent om te geloven, door enige macht of kracht van uzelf, is helemaal geen argument tégen: het is een van de sterkste argumenten waarom u wél moet geloven. Immers: als wij u oproepen tot geloof, roepen wij u niet op om iets tot stand te brengen of iets te doen in eigen kracht, maar, omdat u geen kracht hebt, te vertrouwen op de kracht van een Ander en op wat Híj doet. Omdat Hij al uw werken voor u heeft gedaan, neemt Hij het door de belofte ook op Zich al uw werken in u te doen. Hij is bereid en gewillig om al het welbehagen Zijner goedheid te vervullen, en ‘het werk des geloofs met kracht’. Omdat Christus het geloof werkt en voleindigt, mogen we, met de grootste verzekerdheid des geloofs op deze Naam des Heeren vertrouwen. Hij zal niet alleen het goede werk beginnen, maar het ook voortzetten tot de dag van de Heere Jezus. En juist dit toevertrouwen van het werk des geloofs aan Hem, vanuit het besef van uw eigen onbekwaamheid, is het geloof waartoe wij u aansporen en oproepen. Het geloof is een genadegave die nu net voortkomt uit de puinhoop van alle zelfgenoegzaamheid en uitnemendheid. Het vindt geen gerechtigheid of kracht in zichzelf, maar kijkt in het rond en roept uit: ‘In de HEERE zijn gerechtigheden en sterkte’.
Welk mens denkt en spreekt 100% zuiver? Ieder mens maakt van een prediking, een tekening, een mooi gedicht, een prachtige foto een innerlijk beeld dat is afgestemd op je eigen innerlijke wereld, en die is nooit exact wat een ander er van maakt. Ik ben totaal overtuigd dat een ruimdenkende evangelische gelovige vaak hoofdschuddend onder een gereformeerde preek zal zitten luisteren, vanwege het 'zware' gehalte, en voor de allerzwaarst gelovige kan het nooit donker en onmogelijk genoeg gepredikt worden.
Kortom: iedere hoorder luistert op zijn eigen manier, wat is daar aan te veranderen?
"Een mens hoort niet wat de ander zegt, maar hij hoort wat hij denkt dat de ander zegt".
U schets hier zelf wat u de karikatuur noemt. Maar dat is de vraag juist. Is dit wel een goede verkondiging van het evangelie? Ik ben namelijk allang bekeerd en toch wordt ik iedere zondag opgeroepen dat alsnog te doen en ik hoor langs welke weg dat moet. Daardoor ga ik twijfelen aan het werk dat de drieënige God in mij deed en dat is zonde. Die zonde is ontstaan door de prediking. Dat ik mij die aantrek is volledig mijn eigen verantwoordelijkheid, maar de verantwoordelijkheid voor de aanleiding tot die twijfel, de preek dus, ligt volledig bij de predikant. Is dat niet wat er mis is in onze kerken?
Als mijn gelovige dochter straks naar catechisatie gaat en haar wordt verteld dat ze om een nieuw hart moet bidden terwijl ze die allang heeft zal ze, in plaats van in haar geloof te groeien, gaan twijfelen aan het geloof dat ze heeft. Dat is een zonde. En in het geval van een kind ligt de verantwoordelijkheid daarvoor volledig bij de boodschapper. Is dat niet wat er mis is in onze kerken en vergiftigen we daar niet al vroeg onze kinderen mee?
Een welgemeende hartelijke groet
Paul de Roos
Soms vraag ik me af wat je nog dringt in een dergelijke kerk te blijven.
Steeds thuis dwalingen weer rechtzetten?
Maar helaas, de volmaakte kerk of gemeente bestaat nergens. Dat komt omdat we zelf niet deugen. Er is immers niemand die goed doet, tot niet één toe. En ook in een preek waarin de gemeente wordt opgeroepen zich te bekeren, zit voedsel voor iedere luisteraar. Bekering is namelijk een dagelijks proces, dat pas stopt als we onze laatste adem uitblazen.
Ik kan me ook niet voorstellen dat iemand die uit genade heeft leren buigen voor het Woord des Heeren, zich durft te verheffen boven zondaren die Jezus Christus nog (!) niet door het geloof hebben aangenomen. Die beseft ook dat de woorden "Bekeert u en gelooft het evangelie", niet vaak genoeg kunnen klinken. Juist uit bewogenheid met zijn onbekeerde broeders en zusters.
Let er op dat je niet te snel oordeelt over hen met droefheid hun kerkverband moesten verlaten.
Wanneer de prediking niet zuiver is, heeft men de kerk te verlaten. Wanneer de mensen niet gestimuleerd worden om Christus door het geloof aan te nemen, dan deugt er iets niet.
Als ik ontelbare keren in een hoek teruggeduwd wordt: Jouw inzichten deugen niet, klinkt leuk en aardig er te blijven om een lichtje te zijn, maar als ik dan zelf uitgedoofd wordt ben ik daar vooral zélf verantwoordelijk voor, en kies ik met verstand voor weggaan, om mezelf te beschermen. Ik ben vooral bewogen met mijn eigen geestelijke groei. Als ik niet kan groeien ga ik dood.
Ik heb mij toen afgevraagd hoe dat eigenlijk zit met al die verschillende kerken, hebben ze wel bestaansrecht? En dat blijkt niet het geval. Want de enige bijbelse reden om je af te scheiden is, als er publiekelijk kwaad wordt gesproken van de weg des Heeren. (Hand 19:9) Dat moet dus aangetoond zijn, en dan móet je er ook weg. Maar alle stromingen die er bestaan zijn ook vertegenwoordigd in de PKN en dus hadden we er nooit weg gemogen. Maar als ik me daar bij zou voegen zou ik instemmen met de dwalingen die juist bij de fusie wettig zijn gemaakt en dat kon ook niet. En dus heb ik mij gevoegd bij het overblijfsel (woordgebruik is expres) de hersteld hervormde kerk.
Nu kom ik langzamerhand tot de ontdekking dat als je een dominee op de man af bevraagt, zoals ook vaak hier op refoweb blijkt, dat ze dan zeker beamen dat het evangelie gratis is, voor iedereen. Maar in de prediking wordt ik wekelijks met mijn neus op mijn schuld gedrukt. Dat ik dat wel goed moet beseffen omdat ik anders niet echt bekeerd ben. Mij wordt wekelijks gevraagd of de Christus mij al onmisbaar is geworden en of ik al een nieuw hart heb, of ik mij het moment van mijn bekering wel kan herinneren enzovoort enzovoort. Allemaal voorwaarden waaraan ik moet voldoen wil ik mogen geloven dat Jezus voor mij gestorven en opgestaan is. Als nu Jezus zegt dat het geloof in Hem gratis is, en in de kerk wordt gezegd dat dat niet zo is dan is dat mijns inziens een kwaadspreken van de weg des Heeren. En dat is nogal wat!
Ik sta dus voor een beslissing of ik er moet blijven of dat ik terug moet naar waar ik vandaan kwam. Een andere keuze is er niet want ook ik ben van mening dat je in je gemeente geplaatst bent. Als je elders niet terecht kunt moet je dus blijven waar je bent, of in mijn geval, er naar terugkeren. Bah, wat een ellende!
Ik bewonder altijd je openhartigheid.
Zelf heb ik me in zo'n fase het recht gegund om eens even 'pauze' te nemen. Je mag toch wel eens tegen God zeggen: God ik weet het ff allemaal niet meer, ik ga es even helemaal rustig in mn eentje tot bezinning komen. Altijd maar die en die mensen horen, ik vond het zoveel ruis, ik wilde God Zelf alleen nog maar horen. God was niet boos dat ik dit nodig had. Alle mensen om mij heen zien me als de grootste afvallige, alleen God en ik weten beter.
Je kunt ook het gevaar lopen je bij farizeers te hebben aangesloten zonder dat je het in de gaten hebt. Ik weet niet zo zeker waar en of God mensen echt in een gemeente plaatst met als hoofddoel er te blijven. Dit heb ik nooit op een briefje gekregen van God.
Nee, ik heb heb de hele bijbel doorgenomen en onderhoud dat nog dagelijks. En "je afscheiden" komt onder geen andere dan genoemde reden voor. Ik weet dat ik straks bij God zal zijn omdat ik persoonlijk in Hem geloofde maar het is nu eenmaal wel zo dat de gemeente van gelovigen van heel groot belang is. Zoals gezegd, Jezus is daar het hoofd van. De brieven zijn ook op meestal aan een gemeente gericht, en een enkele aan een persoon, en van de vier aan een persoon gaan er drie over zijn functioneren in een gemeente. De Corintiërs krijgen om hun oren vanwege het gedoe bij het avondmaal, en vraagt Paulus zich dan af, minachten jullie de gemeente van God?
Dus nee, ik kan ook niet letterlijk vinden dat je bij de gemeente moet blijven waar je geplaatst bent, wel dat het niet de bedoeling is er zomaar weg te lopen.
@vlokje Je zegt: "Ik kies vooral voor mijn eigen geestelijke groei." Dat had ik inderdaad al begrepen uit je reactie. We weten precies wat goed voor ons is en kiezen nogal graag voor onszelf. Ik ook. Maar het wonder van genade is nu juist om God voor ons te laten kiezen. En Christus te volgen. Hij koos nooit voor Zichzelf, maar altijd voor anderen. Hij maakte Zich ondergeschikt aan ons. En Zijn voetstappen drukken is ongelooflijk moeilijk. Hij spreekt niet voor niets over "strijden om in te gaan", "het leven verliezen", "verdrukking" enz. Een knecht is niet meerder dan zijn meester. Het duurt een leven lang om niet meer meester te willen zijn van je eigen leven, maar je te laten leiden. En in dat leiden (vaak lijden) gaat onze hemelse Vader je gebruiken ten dienste van je naaste en ter verheerlijking van Zijn Heilige Naam.
@plderoos Je wordt wekelijks in de prediking met je neus op je schuld gedrukt. Welaan, dan zit je in ieder geval in de juiste gemeente ;-) Zonder schuld, kan er ook geen vergeving zijn. En eerlijk gezegd, de 'voorwaarden' die je noemt (het zijn overigens kenmerken) zijn nog juist ook. Als je Christus nog kunt missen, kan er ook geen sprake zijn van bekering. Nu snap ik ook beter waarom je dominee (nog) oproept tot geloof en bekering ;-) Als je geïrriteerd raakt door deze, m.i. voluit bijbelse vragen, moet je dan niet bij jezelf te rade gaan? Is zelfbeproeving niet een kenmerk van een ware christen? Zelfbeproeving heeft overigens niets met twijfel te maken! En deze woorden richt ik net zo goed tot mezelf als aan jou. Je zult het met me eens zijn dat een wedergeboren mens kenbaar is aan de vrucht van de Geest (het is één vrucht, met een negental kenmerken): liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelijkheid (of: goedertierenheid), goedheid, geloof (of trouw), zachtmoedigheid en zelfbeheersing (of matigheid). Als ik bij mezelf te rade ga, dan moet ik beschaamd het hoofd buigen. Wat schiet ik hierin tekort, vooral naar mijn naaste, mijn broeder of zuster in mijn eigen gemeente. Wat (ver)hindert ons om een getuige van Christus te zijn in onze eigen gemeente (ook in het dienen) als je dominee of ambtsdragers daarin tekort schieten? Als ik je opmerkingen over de prediking in je gemeente zo lees, dan denk ik dat heel wat kerkgangers in onze achterban graag met je willen ruilen. Trouwens, heel wat opwekkingen zijn begon met het aanhoudend gebed van één kerkganger...
En nogmaals, ik ken onze achterban goed genoeg om te weten dat er aan de volheid van de prediking vaak nogal wat schort. Dominees zijn soms net mensen, met al hun tekorten en gebreken. Maar de volmaakte gemeente zul je hier op aarde nergens vinden. Gelukkig maar...
En bedenk wel Omega, laat ik me netjes uitdrukken, dat het er sterk op lijkt dat je daar in mee gaat. En daar moet je voor uitkijken. De mens is wel schuldig, maar het besef ervan is NIET noodzakelijk om vergeving te krijgen, sterker nog, onwetendheid is een reden om vergeving te krijgen, al heb je zojuist nog Jezus of Stefanus vermoord! Zodra je gelooft, zodra je je vertrouwen op Jezus stelt, zijn al je zonden je vergeven. Er is slechts één voorwaarde voor je behoud: Vertrouw op Jezus, punt.
De prediking die wekelijks over onze schuld gaat zorgt ervoor dat mensen er NIET meer op vertrouwen dat al hun zonden vergeven zijn. Anders zouden ze wel onbevangen aan het avondmaal gaan. En met al onze standvastigheid en onze tradities is dat een dwaling die zijn weerga niet kent. En dáárvan hebben we bekering nodig!
Het is zeker zo dat de mate van (verstandelijk) schuldbesef er niet toe doet. Er is zoveel zondekennis nodig dat het ons steeds uitdrijft naar Christus, dat we Hem nodig krijgen en nodig houden. Nee, we hoeven niet als Paulus de grootste der zondaren te zijn. Dat was Paulus gelukkig al... Maar wat moet je met een Verlosser en Zaligmaker zonder enige zondekennis en schuldbesef? Waar moet je dan van verlost worden?
Jij verwart het hebben van zondekennis met het komen tot Christus. Dat is onvoorwaardelijk. Maar aan het krijgen van vergeving, gaat altijd het belijden van schuld vooraf, aldus Gods Woord (Spr. 28:13/1. Joh. 1:9).
Geloof heeft per definitie als gevolg: vergeving van de zonden. En hun geloof ziende zeide Hij, uw zonden wijn u vergeven.
Ik leef naar mijn beste weten en val soms in zonde, soms moedwillig zelfs. Ik vraag daar vergeving voor en ben overtuigd van die vergeving. Maar er is ook veel zonde waarvan ik niet eens weet dat dat zonde is. En die wordt mij niet vergeven? Arme ik, dan ga ik naar de hel, want zonder totale vergeving heb ik geen toegang tot de hemel. En dan heb ik blijkbaar voor niets mijn hoop op Christus gesteld en ben ik de beklagenswaardigste van alle mensen.
Maar gelukkig is mijn vergeving afhankelijk van Christus, en niet van mij. In Hem is de zonde "in het vlees" geoordeeld zodat wij nooit meer geoordeeld zullen worden. Niks schuldbesef als voorwaarde tot vergeving. Drijft jouw schuld je uit tot Christus? Daar ben ik blij om want dan heeft het bij jou in ieder geval een functie. Maar bij, naar ik denk, een meerderheid heeft het de functie dat we twijfelen aan ons behoud. Daarnaast is schuldbesef niet noodzakelijk om je uit te drijven naar Christus. Dat ervaar jij misschien zo, maar dat zegt niets over de waarheid daarvan. Mijn drijfveer is juist de dankbaarheid voor God's enorme inspanningen om het goed met mij te maken. En wees niet bang, want dankbaarheid volgt in mijn geval pas na het besef hoe zo'n enorme bende wij ervan gemaakt hebben en waar we dan allemaal wel niet helemaal van gered zijn. Maar een voorwaarde voor mijn behoud is dat niet! Dat is een belediging van het volkomen offer van Jezus Christus!
Waar het in mijn vorige reactie om gaat, is iemand die niet bekeerd is, maar tot Christus gaat of wil gaan. Die gang is onvoorwaardelijk. Iedereen, wie dan ook, mag tot Christus komen, 24 uur per dag. Maar de praktijk is dat alleen mensen dat doen die in meer of mindere mate zich bewust zijn van het feit dat ze Christus nodig hebben. En waarom heb je Christus nodig? Om vriendjes met Hem te worden of heb je Hem nodig als Redder en Middelaar? Vergeet niet dat het je (oude) leven kost om je aan Hem over te geven. En ik heb er heel wat gezien die in een emotioneel moment hun leven aan Jezus gaven en de volgende dag weer vrolijk de kroeg in doken. Bekering is radicaal: je omkeren van de wereld en Hem volgen in Zijn lijden en sterven, maar ook in Zijn opstanding. Waarachtige bekering kan daarom ook alleen maar gepaard gaan met wedergeboorte, de geboorte van een geestelijk nieuwe mens.
Naar ik vermoed een vraag die bij zeer velen in de reformatorische gezindte leeft.
En dat is dan weer het gevolg van het uit het oog verliezen van waar het om gaat.
Waar staat in de Bijbel dat we onze ellende moeten hebben ingeleefd, doorleefd enz voordat we mogen komen tot Christus? Nergens!
Wat zegt Jezus? 'bekeert u!, 'Mijn zoon/dochter geef mij uw hart!'
Zo simpel en zo duidelijk.
Laatst mooie uitspraak gelezen: "in elke zin die door een diensknecht gesproken wordt moet de naam van Jezus Christus van de kansel druipen" en zo is het maar net.
Helaas zit ik in een gemeente waar de naam van Jezus in preken helemaal niet meer genoemd wordt of slechts zijdelings! Hierover ben ik in gesprek en als dit niet op bijbelse wijze opgelost wordt rest mij niets anders dan afscheid nemen, hoe pijnlijk ook.
Als een gemeente verworden is tot een verzameling ja-knikkers en farizeers met naverwant gedrag die het zich op het evangelie helemaal kwijt zijn dan moet je je afvragen of je nog op je plaats zit.
Het is verdrietig dat het goede dat de reformatie ons bracht verworden is tot wetticisme en vroom gedrag
Overigens ben ik het van harte met je eens dat als je beseft wat het Jezus gekost heeft het haast niet anders kan of dat levert enorme dankbaarheid op. Maar een voorwaarde om te geloven is het nooit. En in onze gezindte wordt dat wel zo gebracht.
En dan laat ik de dagelijkse bekering maar even rusten.
Daarnaast denk ik dat het met die vermeende voorwaarden om tot Christus te komen, in onze gezindte nog wel meevalt. Die voorwaardelijke prediking vind je met name in de uiterst rechterflank van onze achterban. In de HHK zie ik daar -behoudens wellicht binnen de kring van het Gekrookte Riet- weinig van terug. En helaas heeft niet iedereen dezelfde predikant als ik. Deze man behoort tot de rechterflank van reformatorisch Nederland, maar staat wel tijdens de Vierdaagse langs de kant van de weg in een t-shirt met het opschrift: "Jezus redt". Een ruimer aanbod van genade als bij deze predikant heb ik bovendien zelden zo indringend horen verkondigen.
En je kunt wel zeggen dat het bijbels, theologisch enzovoort klopt, maar ik ga maar halverwege met je mee. Als ik zou willen omschrijven wat ik allemaal geloof kom ik op hetzelfde als Guide de Brès. Hij heeft de geloofsbelijdenis uitstekend neergezet, dat is inderdaad, tot op het detail wat ik geloof. Maar dat is NIET, ik zeg NIET allemaal noodzakelijk om behouden te worden. Want een ieder die met zijn mond belijdt de Heere Jezus, en in zijn hart gelooft dat God Hem uit de doden heeft opgewekt, die zal behouden worden. That's it! en dan neem ik de meest ingewikkelde omschrijving uit de bijbel! moeilijker dan dit is het niet, dit is het gratis evangelie! Er staat NIET bij bij: EN wie zijn zonden belijd zal behouden worden. Daar heb je, met alle respect, volledig ongelijk in.
En dan laat ik nog maar in het midden wat wedergeboorte eigenlijk is :-)
- 1
- 2