De toeleidende weg
Dr. C. A. van der Sluijs | 93 reacties | 19-11-2011| 10:09
Vraag
Aan een dominee uit de Gereformeerde Gemeenten. Ik lees een citaat van ds Moerkerken "Zondag 7 van de Heidelbergse Catechismus zegt zo terecht, dat alleen diegenen zalig zullen worden die Christus door een waar geloof zullen worden ingelijfd en die al Zijn weldaden aannemen. Over deze dingen nu bestaat in het kerkelijk leven in ons land een ontzettende verwarring. Velen menen, dat een zondaar, die Christus wordt ingelijfd, Hem dus ook kent. Dan zou de wedergeboorte dus hetzelfde zijn als de openbaring van Christus aan het hart. Dit is echter volstrekt niet waar! De inlijving in Christus vindt plaats in de inwendige roeping, betekent de levendmaking van de dode zondaar en is het beginpunt van alle geestelijk leven. Maar zulk een levend gemaakte zondaar kent Christus niet! Hij krijgt met God en met zichzelf te doen, met zijn zonden en met zijn gescheiden staat van God." Als ik een citaat van van der Groe er bij pak: "Er is nooit een waar zaligmakend geloof van de Geest in het hart van de uitverkorenen, die niet onmiddellijk de weldaad van de rechtvaardigmaking met zich meevoert, als een onafscheidelijk vruchtgevolg, volgens Rom. 5:1, Gal. 2:16, Joh. 1:12 en bij herhaling in de Heilige Schrift. Daarom moeten wij nooit een waar geloof stellen, zonder rechtvaardigmaking! De onmiddellijke vrucht van het geloof is onze rechtvaardigmaking" Vraag: Een zondaar die zich op de toeleidende weg bevindt zoals ds. Moerkerken stelt, is deze zondaar aanwezig op de brede of op de smalle weg? Op de smalle weg? Maar als hij komt te sterven, dan komt hij in de hemel zonder gerechtvaardigd te zijn, want ds. Moerkerken zegt "Maar zulk een levend gemaakte zondaar kent Christus niet"? Op de brede weg? Die zondaar is toch wedergeboren? Hoe kan deze dan op de brede weg lopen? Deze zaken hebben mij aan het denken gezet en ik kom er niet uit. Via de zoekfunctie kom ik niets vergelijkbaars concreet tegen. Hoe gaat de leer der Gereformeerde Gemeenten om met zoiets?
Antwoord
Mijn bekommerde vriend(in),
Ik zou bijna zeggen: erger moet en kan het niet worden! Wat ik nu allemaal lees loopt toch echt de filosofische spuigaten uit. Want wat collega Moerkerken schrijft is alleen maar scholastieke filosofie. En daarvan had de Reformatie ons nu juist verlost. En om dan nog tegen een oudvader als Theodorus van der Groe in te gaan, dat zou zelfs ik niet durven. Hoe ver zijn we langzamerhand gekomen in ons landje! En hoe ver zijn we van de Reformatie verwijderd. Ik waan me terug in de donkere Middeleeuwen.
Wat zit hier achter? Dit: de theologie van Alexander Comrie. Maar ja, Comrie is geen Calvijn of Luther. En dan moet je dus wél weten wat je doet. Als onze lieve jeugd niet alsmaar verder van de waarheid verwijderd zal worden. Schrift en belijdenis, lieve mensen, en anders zullen we geen dageraad zien, in ieder geval niet die van de Reformatie.
Enkele jaren geleden heeft prof. dr. A. de Reuver in DNR een artikel geschreven over de gemeenschap met Christus bij o.a. Calvijn en Comrie. Daaruit geef ik je wat citaten aan je door: “De gemeenschap met Christus is in Calvijns theologie van centrale betekenis. Ze is het effect van het geloof. Dit geloof berust in genen dele op menselijke keus of capaciteit, maar exclusief op de verborgen werking van de Heilige Geest. Deze werking is in die zin verborgen dat wij die niet kunnen traceren en evenmin bevatten, maar niet in die zin dat ze buiten het Woord zou omgaan. De Geest werkt met en door het gelezen, vooral gehoorde Woord… Calvijn kent geen geloofshabitus die aan het geloof zou voorafgaan…
Comrie opteert aanvankelijk ("Eigenschappen") voor de gedachte dat de Christusgemeenschap ontspringt aan de gelijktijdigheid van geloofsbeginsel en geloofsdaad. Maar in de behandeling van Zondag 7 ("Katechismus") is hij van mening dat er sprake is van een inlijving "door het ingestorte geloof", voordat het geloof zich in werkzame (aannemende) daden kan vertonen. Het geloof waardoor wij in Christus worden ingelijfd is geen daad die wij voltrekken, maar "een ingestorte hebbelijkheid of een vermogen dat de HG in de harten der uitverkorenen instort, waar door zij een vermogen uit Christus ontvangen om al de indrukselen die het Woord op dit vermogen maakt te ontvangen en volgens deze indrukselen werkzaam te zijn."
Hier is dus de term "geloof" gereduceerd tot geloofsvermogen, waaraan het geloven in de belofte van het Evangelie niet te pas komt. Een boegwending ten opzichte van Calvijn! Ook Calvijn schrijft de Christusgemeenschap toe aan de Heilige Geest, maar dit belet hem niet om dit geloof aan te merken als een bewuste, werkzame kennis van Christus in de beloften van het Evangelie gekleed. Van een ingestorte hebbelijkheid waaruit de geloofsdaad voortkomt, rept hij niet. Dat deze daad verricht wordt door de werking van de Geest, is hem voldoende.
Comrie doet het voorkomen alsof er in zondag 7 staat: "Alleen diegenen worden zalig die door de wedergeboorte (in engere zin) in Christus worden ingelijfd." Zijn veronderstelling is kennelijk dat dit door de auteur(s) was bedoeld. Hierin vergist hij zich. Althans Ursinus stelt in zijn "Verklaring" uitdrukkelijk dat diegene verlost worden "die het Evangelie geloven en door een oprecht geloof zich de verdienste van Christus toeëigenen."
Comrie’s intentie was (anti Saumur) het sola gratia veilig te stellen. Het resultaat was dat het sola fide vervaagde.
De Schrift spreekt van Christus als de weg, de waarheid en het leven. Heel die verwarring van de toeleidende weg vóór de echte weg leidt uiteindelijk tot verstarring. Wat dacht je van Heid. Cat. Zondag 23, vr. 60 “Hoe bent u rechtvaardig voor God?” – “Antw.: “Alleen door een waar geloof in Jezus Christus… in zoverre (!!!) ik zulk een weldaad met een gelovig hart aanneem."
Ik heb geen zin om tegen Schrift en belijdenis in te gaan, en als jij dit nou ook niet doet, dan kom je er echt uit. Met Gods hulp.
Met vriendelijke groet,
Ds. C. A. van der Sluijs
Naschrift redactie:
Dit artikel is beantwoord door
Dr. C. A. van der Sluijs
- Geboortedatum:14-09-1942
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Er is niets mis mee om ergens niet mee eens te zijn toch?
zelf lees ik ook
joh 3:16 een IEDER ! er staat niet alleen God's speciaaltjes
1 Tim2:4 dat ALLE mensen behouden worden en tot erkentenis der waarheid komen. 6 die Zich gegeven heeft tot een losprijs voor ALLEN;
en daarvan wordt getuigd te juister tijd (hallelujah)
het staat er toch echt, hoe moeilijk het ook te rijmen is met wat velen hebben gezegd dat het alleen maar een select gezelschap betreft
Joh 1:12 <b>Wie</b> hem wel ontvingen en in zijn naam geloven.....etc
Hier een reactie van een GG'er, die absoluut niet kerkisch is en tegelijkertijd toch een zekere liefde voelt voor de GG, omdat de Bijbelse boodschap van zonde en genade daar gehoord mag worden.
Met heel veel verdriet heb ik alles rondom deze vraag gelezen en ik ben diep teleurgesteld. Ik vind het onbestaanbaar dat Refoweb niet iemand van de GG deze vraag heeft laten beantwoorden. Er zijn ook genoeg ouderlingen, die aan de vragenrubriek deelnemen. Tegelijkertijd vind ik het heel erg tekenend dat Refoweb aangeeft dat ze ervan overtuigd is dat de gevraagde GG-predikant volledig achter Ds. Van der Sluijs staan. Refoweb zou niet in de schoenen van betreffende predikant moeten gaan staan en partij moeten kiezen. Laat de GG-predikanten dat zelf doen, want ik ben er van overtuigd dat er geen enkele GG-predikant is, die zo ongenuanceerd zijn mening over deze problematiek geeft als Ds. Van der Sluis doet. En daarom worden veel GG-jongeren, die dit lezen in verwarring gebracht. Ik wil juist die jongeren een handje helpen, door het volgende te zeggen:
Ik heb het betreffende citaat van Ds. Moerkerken opgezocht en ook gelezen in zijn boekje 'genadeleven en genadeverbond'. Ds. Moerkerken betoogt daarin dat iedereen die wederomgeboren is DIRECT met Christus is verenigd en zalig is, maar dat niet iedereen direct Christus in alle volheid omhelst, omdat er, zoals Ds. Harinck ook betoogt in zijn boekje 'de toeleidende weg tot Christus' een toeleidende weg tot Christus is. Er is na de wedergeboorte eerst nood en die nood drijft uit tot Christus. Dit wordt met allerlei Schriftgegevens zeer duidelijk onderbouwd. Buiten Christus is geen leven en iedereen moet zich afvragen of hij of zij Christus al omhelst heeft. Dat is in deze tijd nodig te weten, om zalig te kunnen sterven. Eerder mag er niet gerust worden. We moeten onszelf niet afvragen of we wederomgeboren zijn, ja of nee, want dat is niet altijd duidelijk en dan zoeken we het bij onszelf. Het gaat om de omhelzing van Christus en daar moet iedereen naar staan. Zolang we Christus niet omhelst hebben, is er geen zekerheid van onze kant en mogen we niet rusten. Dat we wederomgeboren kunnen zijn en toch Christus nog niet hebben omhelst, betekent dat het van Gods kant wel vast ligt, maar dat wij deze zekerheid ervan nog niet hebben. Ds. C. Harinck betoogt dit eveneens in zijn boekje 'De toeleidende weg tot Christus'. We moeten dus niet zozeer worstelen met de vraag of we wederomgeboren zijn, ja of nee, maar meer met de vraag of we Christus omhelst hebben, ja of nee? Het is Christus alleen, en anders geen! Je kunt alleen zeker weten dat je wederom geboren bent als je Christus hebt omhelst door het geloof!
Ds. Van der Sluis haalt het citaat van de vraagsteller dus volledig uit zijn verband en het blijkt duidelijk dat hij niet de betreffende zondag bij Ds. Moerkerken heeft nagelezen, voordat hij deze vraag heeft beantwoordt. Hij is direct ingegaan op het citaat van de vraagsteller. Een predikant zou dat toch niet moeten willen.
Ds. Harinck en Ds. Pieters hebben de toeleidende weg ook uitgelegd:
Ds. Harinck: http://www.refdag.nl/oud/kl/010920kl04.html
Ds. Pieters: http://dspieters.refoweb.nl/1311959.htm
Ik roep iedereen op eerlijk te zijn en te buigen voor de Schrift en alle woorden van iedereen eerlijk en op de juiste wijze weer te geven en niet de boodschap verdraaien. Ds. Moerkerken betoogt nergens dat een wedergeborene nog buiten Christus is. Integendeel: hij benadrukt dat dit zeker wel het geval is, maar dat de bewuste omhelzing er niet altijd vanaf het begin is, omdat de nood eerst openbaar komt en die nood drijft uit tot Christus en leidt tot een gelovige omhelzing van Hem.
Iemand in ware nood is wedergeboren, maar heeft niets aan dat besef en zal daar ook niet mee bezig zijn. Hij of zij moet naar Christus vluchten, dan is er zekerheid van zijn of haar eigen zaligheid! Je kunt alleen zeker weten dat je wederom geboren bent als je weet dat je Christus omhelst hebt!
Misschien is hij zich er helemaal niet van bewust hoeveel verwarring hij brengt met zijn dwaalleer (want dat is het, met de bijbel ernaast vind ik geen enkel argument om zijn citaat te onderbouwen). Het is denk ik hoog tijd dat 'men' in de Ger Gem wakker geschud wordt, laten we aub geen poppenkast spelen met elkaar.
Het lijkt wel de DDR: iedereen moet meedoen met het systeem. Als je er tegenin gaat wordt je er uitgewerkt, dus je kunt alleen zwijgen en volgen. Tegenspraak wordt niet geduld. Als je eruit gaat zijn mensen altijd boos. Of omdat ze het niet kunnen uitstaan dat er kritiek wordt geuit, of omdat ze stiekem zelf eigenlijk ook weg zouden willen maar niet durven.
Erg zwart/wit allemaal, maar MENSEN HET IS REALITEIT!!!!!!!
Spreek echt uit ervaring, we zijn met zijn allen in de Ger Gem nog roomser dan de paus zelf.
En dit zeg ik niet om nu eens lekker bagger uit te storten over de Ger Gem, maar we moeten wakkergeschud worden!!!
dank je wel voor de waardevolle aanvulling!! ik ( en gelukkig vele met mij) sta(an) volledig achter je!
@Linneke: idd.
Inmiddels ook naslagwerk gedaan, om het zo maar eens uit te drukken. En idd. wat is het enorm uit zn verband getrokken. Ongelooflijk triest.
Laten we stoppen met deze discussie en buigen voor Hem!
Er zijn er maar weinigen die geloofszekerheid hebben, en daardoor ook maar weinigen die van Hem getuigen. Dat is niet tot eer van God, daar doen we Hem echt tekort mee.
Ikzelf werd zo ook door een ouderling in verwarring gebracht die tegen mij zei dat zien nog geen hebben is. Ook met het voorbeeld van Jakob bij Bethel en Pniel. Toch druiste dit helemaal tegen mij beleving in. Ik had Christus omhelsd, en daarmee ben je gerechtvaardigd. Maar volgens die ouderling begint het dan pas. Je moet dan nog een hele weg gaan voordat je Christus kent. En zo werd er bij ons ook vaak gepreekt. Ik kwam er niet meer uit, liep helemaal vast.
Dus laten we dit niet onderschatten, er zijn er veel meer die hiermee worstelen.
Blijft wel de vraag waarom die GG-dominee die Refoweb benadert heeft, op deze vraag geen antwoord kon/wilde geven.
terwijl Jezus met open armen wacht, verzinnen wij van alles om maar niet te komen tot Hem.
Je moet er alleen geen voorwaarde van maken! want dat zie je nergens staan! je ziet nergens dat Jezus zegt, voel je schuldig, klop dán aan en dan doen Wij open. Het levende water koop je om niet, gratis en voor niks, niet met een schuldcomplex.
De leer van de toeleidende weg is een verderfelijke dwaling die al vele slachtoffers heeft gemaakt. De allereerste nieuwtestamentische oproep tot bekering was: Bekeert u en een ieder van u late zich dopen op de naam van Jezus Christus, tot vergeving van uw zonden, en gij zult de gave des Heiligen Geestes ontvangen.
Ik zie daar geen voorwaarden bij staan, wie wel?
Van ds. Harinck heb ik niet zo heel veel gelezen maar ds. Pieters zegt echt iets anders dan ds. Moerkerken.
Jou uitleg doet totaal geen recht aan de zaak, op jouw beurt trek jij de aanvulling uit z'n verband.
Ik heb enkele jaren regelmatig bij ds. Moerkerken gekerkt dus ik weet best wat hij preekt(te).
Die puur onbijbelse standenleer, zien is geen hebben, bedekte schuld is geen vergeven schuld.....
Ds. Moerkerken is over deze leer wel vaker benaderd, daar is heus al meer over gepubliceerd.
Wat vinden we nu eigenlijk belangrijker: kerken en dominees, of God en het zuivere evangelie wat mensen kan redden van de eeuwige dood?
Wat een enorme overgevoeligheid voor een kerkverband, het lijkt me niet gezond meer.
De gemeente, het lichaam van Christus komt overal vandaan en dat lichaam heet geen Ger Gem. In Hem zijn we één.
En beste cor: zodra de beleving en prediking niet overeenkomt met de Bijbel moet je bang zijn voor zelfbedrog en bedrog naar anderen toe.
Via de zoekmachine kun je zoeken naar artikelen op auteur in de Saambinder met als trefwoord bv. standen in het genadeleven of toeleidende weg.
Is het curatorium nu ook verdacht?
Aangaande de reactie van dr vd. Sluis: het zou handig zijn dat ds Moerkerken een tegenreactie kan doen.
Een ieder die het citaat uit z'n verband gerukt vind: het staat er toch echt en het is toch echt door ds Moerkerken opgeschreven, dus hij zal toch wel zo iets bedoelen.
Ik denk dat er wel meer dominees zijn binnen de ger.gem. die dat gezegd kunnen hebben.
Overigens voel ik me als ger.gemmer evengoed verbonden met het "verband" van ds. v.d. Sluijs.
Heel jammer dat bewuste predikant niet in het openbaar wil treden. Dit zorgt voor veel verwarring als de ene predikant in het verborgen de andere predikant beticht van een dwaalleer. Zolang deze predikant niet in het openbaar treedt, maakt hij zich op geen enkele wijze geloofwaardig. Daarom de oproep aan die predikant (via Refoweb) om toch in de openbaarheid te treden. Kan Refoweb dit nogmaals aan hem vragen? Een eerlijke reactie mag toch verwacht worden? Het gaat toch om Gods Woord? Is deze predikant bang voor zijn positie? Is die belangrijker dan de waarheid van Gods Woord in zijn ogen?
Als zo'n dominee in het openbaar treedt, volgt er weer een scheuring.
En we hebben elkaar als christenen zo nodig, de Heere roept in Zijn Woord op tot eenheid. En wat is er een verdeeldheid. Zelfs binnen kerkverbanden. We moeten terug naar de Schrift. Sola Scriptura!
Maar als hij komt te sterven, dan komt hij in de hemel zonder gerechtvaardigd te zijn, want ds. Moerkerken zegt "Maar zulk een levend gemaakte zondaar kent Christus niet"?
De conclusie dat Ds. Moerkerken bovenstaande bedoelt is volgens mij niet juist. De weg waarop Christus ons leidt overzien we vaak niet geheel, het is vaak een 'verwonderd omzien'. Geloof/hoop/liefde en de bestrijding/twijfels komen elkaar tegen bij het verkrijgen van geloofszekerheid, maar hij is dan geen onbekeerde meer. De zinsnede 'kent Christus niet' heeft meer betrekking op de geloofszekerheid en de twijfels/aanvechtingen die er kunnen zijn. De gelovige zal, met de woorden van Dr. van der Sluijs; zijn pinnen gaan vastslaan dan wel zijn verkregen geloof verankeren middels het Woord, geleidt door de Heilige Geest.
Op Digibron vond ik onderstaande (antwoord) van Ds. A. Moerkerken.
Publicatiedatum: 25 augustus 1977
De standen in het geestelijke leven
Ds. A. Moerkerken.
Die toeleidende wegen tot Christus kunnen zeer verscheiden zijn. Niet al Gods kinderen worden als een Levi uit het tolhuis geroepen van de wereld, of als een Manasse na een goddeloos leven benauwd, totdat zij kennen dat de HEERE God is. Sommigen worden met minder angstige verschrikking geleid dan anderen. Gaarne geef ik u door wat Bernardus Smytegelt hierover zegt in zijn veertiende predikatie uit het „Gekrookte Riet": „Meent ge, dat elk een op een en dezelfde wijze uit de natuurstaat in de genadestaat komt? Neen, dat geschiedt op verscheidene wijzen. Met de één gaat het bard toe, en het is een barre noorden wind die er waait; met de ander gaat het zacht toe, 't is als het suizen van een zachte stilte, een liefelijke zuidenwind die hen bewaait; de een wordt als voorbij en door de hel gesleept, de ander wordt als voorbij en door de hemel geleid; de een geschiedt het met vele verschrikkingen en vervaarnissen, de ander met veel vrijmoedigheid en blijdschap. De Heere is vrij in Zijn doen". (Het Gekrookte Riet, uitg.1974, blz 131 van deel 1), Toch wil ik u ook niet onthouden een opmerking van Comrie, dat het „Gods ordinaire' weg is voorbij Sinaï tot Sion te leiden, langs de kant, als het ware, van de heil, eer de ziel in de ware rust gebracht wordt" (Eigenschappen des Zaligmakenden Geloofs, vijfde preek).
Sommigen hebben nu de neiging, van geen „geestelijk leven" te willen spreken vóór de ziel komen mag tot de bewuste toeëigening en omhelzing van Christus. Zij gaan wel niet zover als anderen, die alle genadeleven wegwerpen vóór de rechtvaardigmaking (Zondag 23!), maar zij neigen er wél toe, alle zielsworstelingen, die wij zo helder, verwoord vinden in de Zondagen 2 t/m 5 van de Heidelbergse Catechismus, te houden voor het worstelen van een onbekeerde, die met al die dingen nog eeuwig verloren kan gaan. Hóe moeten wij hierover oordelen? Wij zijn het er niet mee eens. Weer wijzen we op een uitspraak van Alexander Comrie: „... Dat wij zeer gaarne betuigen, dat wij het niet met die houden, die stellen, dat al het genoemde geen zaligmakend werk zijn zou, totdat de ziel met bewustheid in een dadelijke en wederzijdse onderhandeling met Christus komt. O neen, wij geloven, dat van het eerste ogenblik af, dat het zaad der wedergeboorte ingelegd wordt in het hart, het zaligende werk Gods begint..." (Eigenschappen, zesde preek). Velen gaan hier scheef, omdat zij niet verstaan het onderscheid tussen de inplanting in Christus en de omhelzing van Christus. Het eerste geschiedt in de wedergeboorte, het tweede in de oefeningen des geloofs. Duidelijk onderscheidt ook ons Troostboek die beide in antwoord 20, waar geleerd wordt dat slechts diegenen zalig worden, die Christus door een waar geloof worden ingelijfd en al Zijn weldaden aannemen. De inlijving gaat aan de aanneming vooraf! Op die inlijving in Christus komt voor ons nu op reis naar de eeuwigheid alles aan. Zijn wij van staat verwisseld? Zijn wij van een Ander geworden? Wéér wijzen wij op Comrie, die zijn onvergetelijke verhandeling over de eigenschappen van het zaligmakende geloof aanvangt met een preek over het geloof als „een genade, die de ziel op het allernauwste met Christus verenigt".
Hoe ga je op deze manier evangelisatie doen, laat staan zending, is mijn christelijke opvoeding ineens geen zegen meer en moet ik het doen met zware dogmatiek... hoe kan ik geloven als een kind, ja wat onderwijs ik mijn kinderen.
Preekte Jezus ook op deze manier?
