Machtsmisbruik door ouders

ds. M. Klaassen | 21 reacties | 20-09-2010| 18:00

Vraag

Ik heb een vraag over gezag en macht en het slaan van kinderen door ouders. Is dit machtsmisbruik? Wanneer eindigt gezag en begint macht? Hoe moet je dit zien in relatie tot God? Hoe kun je zingen: "Sla mij met medelijden, gelijk een vader doet?" Dan ga je ervan uit dat een vader altijd het goede met zijn kind voorheeft, maar wat als dit niet zo is? Kan dat wel, bestaat dat wel, dat een vader met medelijden een kind slaat? Wat is gezag precies? Wat is het verschil met macht?


Antwoord

Dag,
 
Bedankt voor je vraag.
 
Je vraag bestaat uit verschillende deelvragen. Laat ik die eerst beantwoorden alvorens tot een conclusie te komen. Eerst de vraag naar het verschil tussen gezag en macht. Gezag -in christelijke zin verstaan- is door God geschonken bevoegdheid. Zo heeft de overheid een door God geschonken bevoegdheid om te straffen en te belonen (Romeinen 13). Macht is het vermogen dat gezag uit te voeren. Een docent kan succesvol zijn -of niet- in het handhaven van orde. Om de orde te handhaven probeert hij verbaal, emotioneel of psychisch invloed uit te oefenen op de kinderen. Als een docent fysiek geweld zou gebruiken om orde te handhaven, is hij er misschien wel in geslaagd om zijn macht te gebruiken, maar de wetgever zal vinden dat dit geen goede manier van machtsuitoefening is. Dus of macht positief of negatief (machtsmisbruik) geduid moet worden, is afhankelijk van externe factoren. In de ene samenleving zal men het geen probleem vinden als een docent fysiek geweld gebruikt (een klap), terwijl het in onze samenleving 'not done' is.  

Hoe zit het met ouders? Als het gaat om kinderen is het evident dat ouders in het opvoeden van hun kinderen beschikken over een door God beschikte bevoegdheid. Zij zijn verantwoordelijk voor de opvoeding en vorming van het kind. Om je geschonken gezag goed uit te oefenen, heb je een zekere mate van macht nodig. Er bestaat verschil van inzicht of dit alleen verbaal, emotioneel en psychisch is, of dat daarbij ook fysiek geweld gebruikt mag worden. Ik denk dat de Bijbel ruimte laat voor een geringe mate van fysieke dwang (een tik bijvoorbeeld). Het bijbelse spreken over de roede wijst in die richting. Veel belangrijker dan de vraag of dit nu wel of niet mag, is de vraag: wat is het motief om die tik te geven? Is dat om je agressie kwijt te raken of heb je daarbij het belang van het kind op het oog? Wie fysiek geweld gebruikt, mag dit nooit onder invloed van woede of agressie doen. Het lastige is, dat dit wel vaak gebeurt, met alle negatieve gevolgen van dien soms. Toch is het mogelijk met 'medelijden' te slaan. Als ik heel soms mijn kind een tik geef, voel ik dat misschien nog wel meer dan zijzelf. Die tik doet niet alleen haar pijn, maar ook jezelf. Slaan is een uiterste middel als andere middelen soms niet blijken te helpen. Daarmee geef je aan dat ze grenzen is overgegaan die je niet mag gaan. Maar dat betekent, denk ik, wel dat je eerste andere middelen uitgeprobeerd zult moeten hebben.

Hoe zit het met Gods 'slaan'? Er is een belangrijk verschil tussen de heilige en goede God en een zondig mens. Als God slaat, dan is dit nooit onbeheerst of agressief. Zelfs als Hij mensen met Zijn oordeel bezoekt is Hij geen woedende tiran. Wat betreft je verwijzing naar Psalm 6: Het slaan van God als Vader van Zijn kinderen, dient altijd hun nut (lees Hebr. 12) en verbetering. Als Hij slaat, slaat Hij inderdaad met medelijden. Wij zijn geneigd om het Vaderschap van God af te meten aan ons idee van vader-zijn. Helaas kan dat een negatief gekleurd vaderbeeld zijn, bijvoorbeeld wanneer een meisje door haar vader misbruikt is. Het is echter juist andersom: God is de volmaakte Vader, van Wie aardse vaders een afspiegeling zouden moeten zijn. Van Hem geldt: Geen vader sloeg met groter mededogen op 't teder kroost ooit Zijn ontfermend' ogen dan Israëls Heer op ieder die Hem vreest...
 
Hartelijke groet,
Ds. M. Klaassen, Hedel

Dit artikel is beantwoord door

ds. M. Klaassen

  • Geboortedatum:
    25-02-1981
  • Kerkelijke gezindte:
    PKN (Hervormd)
  • Woon/standplaats:
    Sliedrecht
  • Status:
    Inactief
11 artikelen
ds. M. Klaassen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
21 reacties
sydneylover
20-09-2010 / 19:50
Neem van mij aan dat een vader zijn kind zeker met medelijden kan slaan, ik weet het uit ervaring... maar dat medelijden komt meestal later dan het geven van een tik.
Ik ben met ds. Klaassen eens dat het een uiterste middel moet zijn, maar kinderen vragen om duidelijkheid en soms is een tik (nooit in het gezicht!) gewoon even de duidelijkheid die gevraagd wordt.
Maar een tik geven heeft mij nog nooit een lekker gevoel opgeleverd. En daar zit denk ik het verschil tussen gezag en macht. Ik geloof dat ik gezag heb over mijn kinderen, want zeker na een tik doen ze precies wat ik ze vraag..
Als ik macht over mijn kinderen zou uitoefenen dan zou dat voor mij betekenen dat ik een soort van plezier zou hebben als ik merk dat mijn kinderen bang zijn voor mij.
Dank aan de Heere dat ik daarvoor tot nu toe bewaard blijf!
Sliedrechtman
20-09-2010 / 20:21
Per jaar sterven er kinderen door mishandeling door hun ouders. Slaan van kinderen is dus mishandeling. Als je slaat ga je over grenzen. Een tik geven is ook sla. De wetgever is duidelijk daarin. Daarom maar even de wet erbij halen:
Artikel 300 wetboek van strafrecht 1e lid: Mishandeling wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of een geldboete van de vierde categorie.
Artikel 304 wetboek van strafrecht: De in de artikelen 300 bepaalde gevangenisstraffen kunnen met een derde worden verhoogd als hij onder andere zijn kind slaat.

Kinderen die mishandeld worden kunnen meer informatie krijgen via : www.kindermishandeling.nl. Mocht u mishandeling in uw omgeving tegenkomen kunt u dit melden via www.amk-nederland.nl.

Dat worden nog leuke rechtzaken: "Ja rechter maar de dominee zei dat het wel mocht.."

Oh ja sydnylover nooit in het gezicht slaan... Vreselijk om dit soort slaan instructies te zien, een blauw oog ja dan krijg je vragen. email: gsmholland@gmail.com
sydneylover
20-09-2010 / 20:55
Sliedrechtman

Ik heb nogal moeite met de manier waarop je mijn woorden weergeeft. Óf je hebt mijn intentie niet begrepen, óf je moet mijn reactie beter lezen.

Ik heb nooit gepleit voor mishandeling, dat moge duidelijk zijn.
appeltaart
20-09-2010 / 20:58
Kinderen slaan doe je niet maar zo.
Soms kan het nodig wezen een tik op de vingers als een kind te ver gaat , zie ik niet als kindermishandeling.
Ook al is het in onze tijd pedagogisch onverantwoord.
Maar het mag natuurlijk geen gewoonte worden.
Als goed is doe je het uit liefde, want als ouders hebben we toch het beste met onze kinderen voor?
1a2b3c
20-09-2010 / 22:16
Ik vind dat je wel erg overdreven reageert sliedrechtman.
Een tik geven is heel iets anders dan iemand mishandelen en als ik me goed herinner staat er in de wet dat een 'corrigerende tik' is toegestaan.
Een tik op de vingers of het achterwerk als de lieverdjes niet luisteren willen, helemaal niets mis mee als het beheerst gebeurd.

Spreuken 13: Die zijn roede inhoudt, haat zijn zoon; maar die hem liefheeft, zoekt hem vroeg met tuchtiging.
Sliedrechtman
21-09-2010 / 06:48
Een citaat: "Je mag kinderen niet slaan, punt uit'', aldus premier Balkenende na afloop van de ministerraad. De premier meende ook dat de wetgever in dit opzicht geen onderscheid kan maken voor verschillen in culturen van bevolkingsgroepen. De wetgever is er erg duidelijk in: Ouders zijn verplicht hun kinderen te verzorgen en op te voeden zonder toepassing van geestelijk of lichamelijk geweld.

Kindermishandeling leidt per jaar in enkele tientallen gevallen tot het overlijden van kinderen

Het "corrigerende tikje" is vaak slaan uit onmacht. Ook de corrigerende tik is dus strafbaar.

Dus vandaag is het 21 september 2010. U weet nu de wetgeving, dus geen geweld tegen kinderen vanaf nu. email: gsmholland@gmail.com
floddertje
21-09-2010 / 07:14
Sliedrachtman, Wie moet men meer gehoorzamen, God of de mensen?

Het staat inderaad in spreuken dat men zijn zoon moet tuchtigen.
Als je inderdaad straft zonder het kind echt te mishandelen, maar bijv. met een corrigerende tik op de vingers, doe je mijns inziens daar echt geen fout mee.
Het ene kind heeft het meer nodig dan de ander. Ik kan me niet herinneren waarneer wij voor het laatst een tik hebben uitgedeeld, maar zeker toen de kinderen klein waren hebben ze wel eens op hun achterwerk gehad.
Nu kunnen ze er zelf gelukkig om lachen, ze weten dat het nodig was.

Inderdaad moet je waken dat je niet uit drift of boosheid een tik geeft. Helaas weet ik uit ervaring wat machtsmisbruik en mishandeling met je als kind doen.
Daar zal ik altijd voor waken voor mijn eigen kinderen!
petrus
21-09-2010 / 08:26
@sliedrechtman, volgens mij weet je drommels goed wat de voorstanders van de corrigerende tik en het opvoedkundig verantwoorde pak voor je kont, bedoelen. Je zit gewoon de boel op stang te jagen. Houd daarmee op ajb.
De Bijbelse lijn in de opvoeding is gehoorzaamheid. En helaas is het soms nodig om gehoorzaamheid af te dwingen met een fysieke correctie.
Sliedrechtman
21-09-2010 / 08:58
Petrus: Dat u het ervaart als corrigerende tik wil nog niet zeggen dat de kinderen dit zo ervaren. Nee die voelen gewoon pijn en verdriet. Opvoeden is een vak en het kan zonder slaan of zoals jullie het noemen "corrigerene tik".
En die corrigerende tik is dus strafbaar...
1a2b3c
21-09-2010 / 09:19
Sliedrechtman: Nee die voelen gewoon pijn en verdriet.

Toevallig heb ik zelf als kind ook regelmatig met de corrigerende tik te maken gehad en ik kan je geruststellen. Ik kan me geen pijn en/of verdriet herinneren.
Alleen maar dat ik dacht: oeps, de maat is nu echt vol.
Geen trauma's, emotionele schade of iets dergelijks en ik geloof dat ik daarin heus de enige niet ben.
En ik weet wel bijna zeker dat het niet strafbaar is, een paar jaar geleden is zoiets een keer een zaak geworden waarbij de corrigerende tik niet strafbaar was.
Cloudsadmirer
21-09-2010 / 11:38
Sliedrechtman,

Het gaat hier over de corrigerende tik en dan kom je aan met wetboeken van strafrecht!
Ik waardeer je bijdragen hier op refoweb meestal enorm, ik vind je een verstandige reageerder, zou je alsjeblieft nu diezelfde verstandigheid ook willen gebruiken in deze discussie?

Nuchterheid is ook hier wel op zijn plaats.

Absoluut de moeite waard:
http://www.dehoop.org/27185/de-hoop-en-de-tik’-in-de-opvoeding.html
Annah
21-09-2010 / 11:57
Ik heb gelukkig mijn kinderen nog nooit een tik gegeven, en ik hoop daarvoor bewaard te blijven. Een tikje op de vingers, oké, maar verder niet. Mijn moeder heeft me in mijn tienerjaren regelmatig geslagen, als ze vond dat ik te ver ging. Ze kon zichzelf niet te baas, en sloeg me dan in mijn gezicht, uit pure woede. Ik voelde dan inderdaad pijn, verdriet, maar ook grote angst en boosheid. Machteloosheid ook. Nu ben ik gelukkig zover dat ik mijn moeder kan vergeven voor hetgeen ze gedaan heeft, maar een voorstander van slaan zal ik nooit worden. Voor degenen die zeggen dat slaan wel mag, zou ik zeggen: zolang je jezelf kunt beheersen en wéét wat je doet, en je doet het bewust, oké.. soms is het misschien nodig. Maar slaan omdat je boos bent is o zo verkeerd. Ik merk nog dagelijks de gevolgen ervan.
Annet76
21-09-2010 / 13:21
<i>*Bijdrage verwijderd*</i>
Catherine
21-09-2010 / 15:22
Als je de neiging voelt om te gaan slaan, altijd eerst nog tot 10 tellen. Ik kan me voorstellen dat een kind het bloed onder je nagels vandaan haalt. Je al tig keer hebt gewaarschuwd, enz, maar dan toch nog proberen te wachten. Het slaan mag nooit uit drift zelf gebeuren, maar min of meer overwogen. Het psychische slaan (zo noem ik het maar) is vele malen erger. Een rode plek gaat over, maar de woorden blijven hangen. Jij altijd..... of je bent niks, of wat een akelig kind ben jij ALTIJD. Je kunt niks. Wat moeten wij met jou, of, je had nooit geboren mogen worden !
Dan wordt er niet met de hand geslagen, maar o o, wat een diepe wonden ontstaan er dan !
Cloudsadmirer
21-09-2010 / 20:10
Annet76,

Ik bewonder je openheid dat je dit voorbeeld hier vertelt!
Een m.i. mooi voorbeeld dat mensen maar mensen zijn en zich kunnen vergissen.
marliesk
23-09-2010 / 10:52
Het begint vaak met een "corrigerende tik"....en het is steeds makkelijker om een pets op de billen, pets op de arm, pets op het hoofd te geven.

Ik heb 3 kinderen waarvan de middelste altijd al "anders" was, moeilijker, een aandachttrekkertje, huilen, niet zelfstandig, slechter slapen, eten etc. Hij was nog maar 3 jaar toen hij af en toe mij het bloed onder de nagels vandaan haalde en ik jonge moeder met nog een kleuter was gewoon "op".
Ik heb mijn kleine man toen niet mishandeld, maar wel veel (elke dag wel een x!!) zgn tikken gegeven.
Door dat ik sloeg werd mijn zoontje ook petserig naar zijn oudere broer, ja een voorbeeld doet volgen!! Mijn oudste snapte er niets van.....werd zomaar geslagen als er ruzie was om speelgoed.
Op zeker moment had hij de handafdruk van mij op de billen, zó hard! We hebben vreselijk zitten huilen, mijn kleine mannetje en ik. En ik heb gebeden om zoiets nooit meer te doen.
Ik heb hem daarna (bijna!) nooit meer een tik gegeven, kwam er al snel achter dat het onmacht is, van mij. Onmacht, vermoeidheid, onwetendheid......Wat van kwaad tot erger kan worden!!!Gelukkig is mijn man veel rustiger, heeft ze nooit geslagen en heeft mij geholpen om minder opgewonden te doen over iets stouts van onze zoon. Hij zei ook altijd, tel tot 10 of 50 en bedenk dan een straf. Kind even apart zetten en dit ook uitvoeren of het beloofde koekje niet geven etc.
Mijn zoon is nu 10 en opgegroeid tot een lief, gezellig, tevreden, soms nog moeilijk joch. Maar slaan NOOIT!!!!
Sla ajb je kinderen niet, al zijn ze nog zo vervelend. Zelfs een corrigerende tik is niet nodig.
1a2b3c
23-09-2010 / 12:35
En wat doe je met: Spreuken 13: Die zijn roede inhoudt, haat zijn zoon; maar die hem liefheeft, zoekt hem vroeg met tuchtiging.
Niet in drift of uit onmacht, maar zeg niet dat het niet mag want dan spreek je Gods Woord tegen. Zou mooi zijn als het zonder slaan kan maar ja...
brabander
23-09-2010 / 15:23
Je hebt het heel mooi verwoord Annet. Het gebeurde in een moment van onbedachtzaamheid. Dat is vaak de praktijk en daarom is slaan strafbaar!!! Dat moeten we mijns inziens ook als leidraad nemen. Er zijn zoveel andere, veel meer pedagogische manieren om een kind te corrigeren. Het is belangrijk om je daar in te verdiepen. Dan zal je zien dat slaan helemaal niet nodig is. Het boek How 2 talk 2 kids van Adele Faber en Elaine Mazlish, is hiervoor prima verdiepingsmateriaal.
1a2b3c
23-09-2010 / 17:14
Je moet de fout aanpakken en de fout is niet een tik op de vingers of een pak op je kont maar de fout is als je uit drift, onmacht of onbedachtzaamheid handelt.
Kan je wel zeggen: daarom is slaan strafbaar maar als je driftig bent ga je dat toch uiten, als het niet met slaan is dan wel met woorden en verbaal mishandelen is zeker zo erg.
Daarom is de oplossing niet: niet meer slaan, maar niet meer driftig worden.
Dan kan je ook een beheerste tik uitdelen als het nodig is.
Cloudsadmirer
23-09-2010 / 22:36
brabander:

wie zonder zonde is.............


1a2b3c: Spr. 13. Word dat lijfelijk bedoelt? Ik neem aan niet psychisch. En lijfelijk kan op twee manieren: 1. fysieke correctie. 2. fysiek afstand nemen (even op de gang).
Je kunt niet (meer) reageren op dit bericht. De reactiemogelijkheid is niet geactiveerd of de uiterste reactietermijn van 1 maand is verstreken.

Terug in de tijd

Paulus' schipbreuk als allegorie van bekering (3)

Vraag aan ds. C. Harinck over allegoriseren. U beantwoordt naar mijn mening helder en onderbouwd de vraag over allegoriseren. Wat mij echter verbaast is dat u enerzijds zegt dat we de Bijbel letterlij...
1 reactie
20-09-2016

Abnormale vader

Is het normaal dat mijn vader mij (25, dochter) op mijn kont slaat? Hij doet dat niet om me pijn te doen maar gewoon voor de grap ofzo. Of omdat hij vind dat ik een lekkere kont heb... Dat denk ik eer...
Geen reacties
20-09-2018

Down-gevoel

Ik zit een beetje in de knoop met mezelf en ik weet niet hoe ik eruit kan komen. Ik blijf in een kringetje ronddraaien. Hopelijk kunt u mij een tip of een advies geven wat te doen. Ik ben een rustige,...
2 reacties
20-09-2011
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering