Cantatediensten en evensongs
Ds. W.G. Hulsman | 25 reacties | 29-04-2010| 09:12
Vraag
Cantatediensten en evensongs zijn niet gebruikelijk binnen de gereformeerde gezindte. Althans, niet om die op zondag uit te voeren. Ik vraag me af welk standpunt ik hierover in moet nemen. Mag je als koor op zondagen een muzikale aanvulling vormen in de eredienst? Ik denk wel dat duidelijk moet zijn dat de aandacht niet naar het koor, maar naar God uit moet gaan. Meezingen in of meewerken aan een eredienst is toch wat anders dan een concert geven op zondag? Of is er organisatorisch wel wat op aan te merken? Ik zit hier mee, omdat het koor waarvan ik lid ben binnenkort meewerkt aan een evensong. Ik zou graag mee willen zingen, maar ik wil daarin wel oprecht en gewetensvol handelen. Anderzijds: Bach schreef zijn cantates met de duidelijke bedoeling om deze tijdens de eredienst te laten zingen. De muziek mag toch tot meerdere glorie van de tekst zijn? Hoe komt het dat het in het ene kerkgenootschap wel weerklank vindt en in het andere kerkgenootschap niet? En is het daarmee dan een verkeerde zaak om buiten het vaste kader van je eigen kerkgenootschap te denken?
Antwoord
Binnen de gereformeerde gezindte is er in de kerkdiensten nadruk op het Woord: met name op het lezen en de prediking van de Heilige Schrift. De zang (veelal ook vanuit het Woord) omlijst dit. In de Bijbel is wel aandacht voor koorzang; David heeft deze opgezet (1 Kron. 15). Later werd deze ook gevonden in de tweede tempel (Nememia 13) en nog weer later in de synagoge. Met name in de synagoge, waar de kerkdiensten het meest bij aansluiten, staat toch wel het Woord centraal.
Op zich is het een helder standpunt om zoveel mogelijk het Woord centraal te stellen. Het bewaart voor allerlei wildgroei. Het bewaart er ook voor om zang centraal te stellen, in plaats van de verkondiging van het Woord. Om die reden zou ik niet graag op zondag een cantatedienst of evensong houden in plaats van een kerkdienst zoals bij ons gebruikelijk. Laat de nadruk maar blijven op het onderwijs vanuit het Woord.
Zelf zou ik ook niet mee meedoen aan een uitvoering op zondag
Ds. W. G. Hulsman
Dit artikel is beantwoord door
Ds. W.G. Hulsman
- Geboortedatum:08-11-1956
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Barneveld
- Status:Actief
170 artikelen
Bijzonderheden:
Emeritus
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
25 reacties
EVA
29-04-2010
/ 11:37
God lofprijzen als onderdeel van de eredienst (tot eer van HEM) mooie aanvulling voor de dienst, wij zelf zingen in de dienst ook zeker 45 min tot eer van HEM, heerlijk om zo God de eer te brengen door het lofprijzen heen.
En dit gaat zeker niet ten koste van de woord verkondiging, dit kan mijns inziens samen gaan.
En dit gaat zeker niet ten koste van de woord verkondiging, dit kan mijns inziens samen gaan.
Catherine
29-04-2010
/ 11:42
@EVA: hoe lang duurt zo'n dienst dan ? Hoeveel tijd is er dan voor een preek, gebed e.d. ?
1a2b3c
29-04-2010
/ 13:23
Ik denk dat traditie DE drempel is hiervoor.
Het Woord doorgeven hoeft niet uitsluitend te gebeuren door te spreken het kan ook door zang!!
Ik zou zeggen allebei, het één hoeft het ander niet uit te sluiten.
Hoe lieflijk hoe vol heilgenot
O, Heer der legerscharen God
Zijn mij Uw huis en tempelzangen.
Het Woord doorgeven hoeft niet uitsluitend te gebeuren door te spreken het kan ook door zang!!
Ik zou zeggen allebei, het één hoeft het ander niet uit te sluiten.
Hoe lieflijk hoe vol heilgenot
O, Heer der legerscharen God
Zijn mij Uw huis en tempelzangen.
EVA
29-04-2010
/ 15:30
@Catharine
de diensten duren bij ons gemiddeld toch al gauw twee uur....en er is zeker veeel tijd voor gebed en (persoonlijke)voorbede, en zeker ook voor de preek.
@1a2b3c Mooi gezegd het een hoeft het ander niet uit te sluiten
de diensten duren bij ons gemiddeld toch al gauw twee uur....en er is zeker veeel tijd voor gebed en (persoonlijke)voorbede, en zeker ook voor de preek.
@1a2b3c Mooi gezegd het een hoeft het ander niet uit te sluiten
dominerik
29-04-2010
/ 16:15
Met de reformatie is het woord weer centraal komen te staan; vandaar dat in de gereformeerde traditie in de kerkdienst alles 'draait om het woord'. Daarmee is met het badwater wel het kind ook weggespoeld. De (zondagse) eredienst is veel meer dan alleen woordverkondiging. In de gereformeerde gezindte is het vieren van de liturgie wat uit het oog geraakt en dat is jammer.
Catherine
29-04-2010
/ 17:13
@EVA, tjonge, net zo lang als een dienst in een oud ger gemeente. Maar dat lofprijzen zijn geen psalmen en traditionele gezangen ? Het klinkt mij evangelisch, niks mis mee ! Maar in sommige liederen vind ik de mens heel erg centraal staan, niet wat wij in ger traditie gewend zijn.
Anderszins, er werd vroeger zoooooo langgerekt gezongen, elke noot 3 tellen, dat dat ook onnodig lang duurde.
Anderszins, er werd vroeger zoooooo langgerekt gezongen, elke noot 3 tellen, dat dat ook onnodig lang duurde.
Alphonsus
29-04-2010
/ 17:54
In het verleden weleens gezangen in het latijn gehoord. Indrukwekkend en stichtelijk.
nostyle
29-04-2010
/ 19:10
@catherine een kerkdienst kan toch nooit lang genoeg het is toch altijd fijn om daar te zijn samen met broeders en zusters.
floddertje
29-04-2010
/ 20:43
Eerlijk gezegd heb ik er wel eens moeite mee, als een kerkdienst zo lang duurt... Vanwege parkeerdruk moeten wij vroeg zijn, we wonen 15 km van onze kerk vandaan, kunnen niet lopend of met de fiets. Een half uur van te voren zitten we dan al in de kerk, vervolgens duurt een doop of avondmaalsdienst dan zo'n twee uur, met weinig zang. Vaak duurt een gewone dienst 1 uur en drie kwartier. Tel dat even bij elkaar op,kom je aan 2,5 uur passief stilzitten en luisteren. Ik geef de voorkeur ook aan meer zang, na elke volgende stap een versje zingen. dat zou het al een stuk aangenamer maken, ook voor kinderen.
En eerlijkheidshalve moet ik ook zeggen, dat als een kerkdienst zo lang duurt, er vaak een herhaling gaat optreden van wat er al gezegd is. Dan denk ik bij mezelf, Man, zeg alsjeblieft amen!
Gelukkig is het niet iedere zondag zo, maar wel met regelmaat. Het ligt er ook aan wie er een preek houdt.
Inderdaad is het in kerken zoals de GGinN, OGG, OGGinN, enz. standaard, dat de diensten 2 uur duren, zonder al te veel zingen.
En eerlijkheidshalve moet ik ook zeggen, dat als een kerkdienst zo lang duurt, er vaak een herhaling gaat optreden van wat er al gezegd is. Dan denk ik bij mezelf, Man, zeg alsjeblieft amen!
Gelukkig is het niet iedere zondag zo, maar wel met regelmaat. Het ligt er ook aan wie er een preek houdt.
Inderdaad is het in kerken zoals de GGinN, OGG, OGGinN, enz. standaard, dat de diensten 2 uur duren, zonder al te veel zingen.
pannenkoek
29-04-2010
/ 22:08
bij ons staan we met 1,5 uur weer buiten.
Wij zijn gewend om na elk punt ( meestal 3) te zingen. Even een extra versje, zeker tijdens leesdiens niet verkeerd. We kunnen onze aandacht echt niet zo lang vasthouden, dus even pauzeren... En wij hebben eigen plaatsen dus om 9.59 is mijn plaatsje gewoon nog leeg, en kan ik er gaan zitten.
Parkeerdrukte.... dus iedereeen stookt iedereen op om steeds eerder naar de kerk te gaan :-)
Zingen in de kerk is heerlijk, maar wij zijn hier in de GG ook niet gewend dat er koren komen zingen.
Wij zijn gewend om na elk punt ( meestal 3) te zingen. Even een extra versje, zeker tijdens leesdiens niet verkeerd. We kunnen onze aandacht echt niet zo lang vasthouden, dus even pauzeren... En wij hebben eigen plaatsen dus om 9.59 is mijn plaatsje gewoon nog leeg, en kan ik er gaan zitten.
Parkeerdrukte.... dus iedereeen stookt iedereen op om steeds eerder naar de kerk te gaan :-)
Zingen in de kerk is heerlijk, maar wij zijn hier in de GG ook niet gewend dat er koren komen zingen.
Cloudsadmirer
30-04-2010
/ 06:49
Nee, we zijn wel meer niet gewend.
De vraag in het leven is toch altijd wat GOD erover zegt? Wat zegt de Bijbel? Zie daarvoor het antwoord van ds. Hulsman. Lijkt me duidelijk, vraagstelster. In Bijbelse tijden was het dus heel normaal om koren in de kerk (tempel) te hebben. We zijn het niet 'gewend' maar daarom moeten we niet gelijk gaan zeggen dat de zang centraal gaat staan...... God ziet met wat voor hart je het doet! Als het tot ZIJN EER is zou ik heerlijk meezingen! Gezegende dienst!
De vraag in het leven is toch altijd wat GOD erover zegt? Wat zegt de Bijbel? Zie daarvoor het antwoord van ds. Hulsman. Lijkt me duidelijk, vraagstelster. In Bijbelse tijden was het dus heel normaal om koren in de kerk (tempel) te hebben. We zijn het niet 'gewend' maar daarom moeten we niet gelijk gaan zeggen dat de zang centraal gaat staan...... God ziet met wat voor hart je het doet! Als het tot ZIJN EER is zou ik heerlijk meezingen! Gezegende dienst!
appeltaart
30-04-2010
/ 10:59
In Staphorst kunnen ze mooi zingen hoor.
En wat is anderhalfuur maar?
Als we dat alte lang vinden, Zijn ze mijn inziens
ver weg!!
En wat is anderhalfuur maar?
Als we dat alte lang vinden, Zijn ze mijn inziens
ver weg!!
dijna61
30-04-2010
/ 14:28
Inderdaad is het zo dat het ene het andere niet uitsluit.
Wij beginnen onze diensten altijd met lofprijzing.
We hebben de gewone diensten, je zou kunnen zeggen vieringen, en daarnaast leerdiensten deze diensten hebben dus een lerend karakter, bijv. vanuit de catechismus en ze zijn soms interactief.
Een dienst duurt meestal ongeveer een uur, duurt het veel langer dan gaat de concentratie toch weg, dat merk je niet alleen aan jezelf, maar ook om je heen, vooral voor de kinderen en de jeugd is dit vaak nog moeilijker.
Vandaag gaat het in een dienst niet alleen meer om het horen, maar kunnen beelden ook heel veel bijdragen aan een preek bijv. korte filmpjes ter illustratie of een stukje drama, dat is het mooie van de moderne techniek.
Ik vind dit echt geweldig!
Wij beginnen onze diensten altijd met lofprijzing.
We hebben de gewone diensten, je zou kunnen zeggen vieringen, en daarnaast leerdiensten deze diensten hebben dus een lerend karakter, bijv. vanuit de catechismus en ze zijn soms interactief.
Een dienst duurt meestal ongeveer een uur, duurt het veel langer dan gaat de concentratie toch weg, dat merk je niet alleen aan jezelf, maar ook om je heen, vooral voor de kinderen en de jeugd is dit vaak nog moeilijker.
Vandaag gaat het in een dienst niet alleen meer om het horen, maar kunnen beelden ook heel veel bijdragen aan een preek bijv. korte filmpjes ter illustratie of een stukje drama, dat is het mooie van de moderne techniek.
Ik vind dit echt geweldig!
Catherine
30-04-2010
/ 14:56
En dan kunnen wij ook nog met auto, fiets naar de kerk. Als ik wel eens lees dat mensen uuuuuuren lopen om in een krakkemikkerige schuur of zelfs open lucht het woord van God te horen, is het bij ons eigenlijk maar zeuren om een kwartier of zo. Maar.... als 2 uur onderbroken wordt steeds, duurt het korter dan 1 1/2 uur aan 1 stuk ! Voor je gevoel dan.
floddertje
30-04-2010
/ 21:25
Helemaal mee eens, Catherine! Ik vind het niet erg als een dienst langer duurt, met een onderbreking van psalmen. Zondag was ik in een GGkerk, daar kwam zijdelings het zingen van gezangen aan de orde. Ds beaamde dat er vele gezangen zijn, waar we goed mee kunnen zingen, maar omdat we het niet gewend zijn, gebeurt het niet. We zitten zo vast aan regels en tradities..
Oeps pas op hoor, dan komt de zang centraal te staan.
Maar daar gaat het helemaal niet om!
Precies Rinske, het gaat er om wat God er over zegt, wat Hij wil dat wij doen zullen!
Oeps pas op hoor, dan komt de zang centraal te staan.
Maar daar gaat het helemaal niet om!
Precies Rinske, het gaat er om wat God er over zegt, wat Hij wil dat wij doen zullen!
Hanna
01-05-2010
/ 09:44
...en weer is het de ger.gem die het moet ontgelden...
Cloudsadmirer
02-05-2010
/ 15:23
dijna61, gaat je concentratie weg als de dienst langer dan een uur duurt?
Een film van 3 uur is dan wel weer vol te houden?
Ligt het niet aan het saaiheidsgehalte van de dienst zelf of het te lang duurt? Soms zit ik 1.5 uur uit te zitten, en soms mag het van mij dubbel zo lang duren.
Een film van 3 uur is dan wel weer vol te houden?
Ligt het niet aan het saaiheidsgehalte van de dienst zelf of het te lang duurt? Soms zit ik 1.5 uur uit te zitten, en soms mag het van mij dubbel zo lang duren.
dijna61
02-05-2010
/ 21:15
Inderdaad dat komt zeker ook voor.
Het hangt ook helemaal af van het soort diensten en hoe de voorganger het brengt. De één kan in een kwartier meer zeggen dan een ander in twintig minuten. De één gebruikt bijv. veel beeldmateriaal en een ander weinig of helemaal niet.
Soms zing je 10 liederen van een psalm of gezang en soms 2 of 5.
Dus dat het saai is dat kan ik bepaald niet zeggen.
En al duurt het soms langer dan een uur, voor mij is het bepaald geen kwestie van de tijd uitzitten en voor de kinderen (pubers) ook niet.
Ik zou het ook niet willen vergelijken met een film, want dan heb je altijd nog de reclame of een pauze, dan kun je even weg.
Voor mij geld trouwens wat je ziet hou je makkelijker en beter vast dan wat je hoort, vandaar dus dat ik het gebruik van de beamer in de kerk een vooruitgang vind.
Het hangt ook helemaal af van het soort diensten en hoe de voorganger het brengt. De één kan in een kwartier meer zeggen dan een ander in twintig minuten. De één gebruikt bijv. veel beeldmateriaal en een ander weinig of helemaal niet.
Soms zing je 10 liederen van een psalm of gezang en soms 2 of 5.
Dus dat het saai is dat kan ik bepaald niet zeggen.
En al duurt het soms langer dan een uur, voor mij is het bepaald geen kwestie van de tijd uitzitten en voor de kinderen (pubers) ook niet.
Ik zou het ook niet willen vergelijken met een film, want dan heb je altijd nog de reclame of een pauze, dan kun je even weg.
Voor mij geld trouwens wat je ziet hou je makkelijker en beter vast dan wat je hoort, vandaar dus dat ik het gebruik van de beamer in de kerk een vooruitgang vind.
pannenkoek
03-05-2010
/ 13:03
Zoals hierboven over de GG gesproken wordt kan ik ook spreken over de PKN of de gereformeerden of vrijgemaakten, ( dat ze zover afglijden of zo )
laten we elkaar niet zwart maken. Maar in waarde laten!
Er worden in de GG geen gezangen gezongen ( muv de 12 achter de psalmen.)
Want het is heel moeilijk een grens te stellen. Welke zing je wel en welke zing je niet? Om daar geen discussies over te krijgen, is gewoon een makkelijke rechte regel gesteld: geen gezangen. Van die 150 psalmen worden er misschien 100 gezongen. De onbekende komen weinig of niet aan de beurt. Dus genoeg uitdaging om ook de onbekende eens bij langs te zingen. Dit kan bij tourbeurt na de geloofsbelijdenis. Is maar een idee.
Op zangavonden mogen hier wel gezangen gezongen worden, dus daar wordt dan ook gebruik van gemaakt. Ik weet dat er gemeenten zijn waar de regel geld dat ook met zangavonden door de koren van die gemeente alleen psalmen gezongen mogen worden. Dus de regels binnen de GG verschillen ook per gemeente.
laten we elkaar niet zwart maken. Maar in waarde laten!
Er worden in de GG geen gezangen gezongen ( muv de 12 achter de psalmen.)
Want het is heel moeilijk een grens te stellen. Welke zing je wel en welke zing je niet? Om daar geen discussies over te krijgen, is gewoon een makkelijke rechte regel gesteld: geen gezangen. Van die 150 psalmen worden er misschien 100 gezongen. De onbekende komen weinig of niet aan de beurt. Dus genoeg uitdaging om ook de onbekende eens bij langs te zingen. Dit kan bij tourbeurt na de geloofsbelijdenis. Is maar een idee.
Op zangavonden mogen hier wel gezangen gezongen worden, dus daar wordt dan ook gebruik van gemaakt. Ik weet dat er gemeenten zijn waar de regel geld dat ook met zangavonden door de koren van die gemeente alleen psalmen gezongen mogen worden. Dus de regels binnen de GG verschillen ook per gemeente.
Catherine
03-05-2010
/ 14:03
@Dijna: wat zie je dan middels die beamer ? Wordt het dan niet "bioscoopachtig"?
- 1
- 2
