Tempeesten
Ds. W. Arkeraats | 21 reacties | 15-03-2010| 18:00
Vraag
Wat betekent het woord “tempeesten” in onderstaande psalm 42 vers 4 naar de berijming van Datheen? "Ik ben uwes zeer gedachtig, ook aan des Jordanen kant. En Uwer goedheid zeer krachtig, in Hermon, dat koude land. En aan Misar den berg bloot, daar d' een diepte d' ander groot, toeschreit en daar de tempeesten, over mij gaan minst en meesten."
Antwoord
Beste vragensteller,
Ik neem eerst even de tekst van de onberijmde Psalm over, dan kunnen we die met de woorden van Datheen vergelijken. Het gaat om Psalm 42 vers 7 en 8: “O mijn God! mijn ziel buigt zich neder in mij, daarom gedenk ik Uwer uit het land van de Jordaan en Hermon, uit het klein gebergte. De afgrond roept tot de afgrond, bij het gedruis Uwer watergoten; al Uw baren en Uw golven zijn over mij heengegaan.”
Datheen noemt in zijn berijming de “tempeesten”. Dit is afkomstig van een oud Frans woord, dat op zijn beurt weer uit het Latijn is overgenomen. Het oorspronkelijke Franse woord is: “tempête”. Dit woord betekent: “storm, orkaan”. Dat is de letterlijke betekenis en symbolisch kan het dan ook worden weergegeven als: “rampen, onheilen, die je overkomen.” Dit woord wordt in de berijming gebruikt als weergave van de golven en de baren; in de onberijmde tekst. Daarmee wordt de bedoeling van die woorden goed weergegeven.
Ik neem meteen nog een woord mee: “Misar, den berg”. “Misar” is het woord, dat in de Hebreeuwse tekst staat en onvertaald is gelaten. Het is altijd wel aardig, als een Hebreeuws woord rechtstreeks in een Psalm wordt opgenomen. Overigens is de berijming van Datheen best wel mooi. Natuurlijk zijn de woorden al heel oud, maar ze klinken heel welluidend. Misschien zing jij deze Psalmen ook?
Een hartelijke groet,
Ds W.Arkeraats
Dit artikel is beantwoord door
Ds. W. Arkeraats
- Geboortedatum:09-08-1946
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Hardinxveld Giessendam
- Status:Actief
135 artikelen
Bijzonderheden:
Emeritus
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
21 reacties
Hanna
15-03-2010
/ 19:44
Hartelijk dank voor de uitleg!
Idd zingen wij deze psalmen in de kerk...Mooi!
Idd zingen wij deze psalmen in de kerk...Mooi!
flowers
15-03-2010
/ 22:19
mmm..., wat ben ik blij dat wij in normaal nederlands zingen........
Hanna
16-03-2010
/ 16:32
't Is maar net wat je normaal noemt!
In de berijming van 1773 staan ook genoeg woorden die uitleg vragen,
probeer zo'n psalm maar eens aan je kinderen uit te leggen,
dan kom je ook genoeg tegen waarvan je moet zeggen:
sjonge, dat is nog niet zo eenvoudig 1,2,3 te zeggen!
Ik zing deze psalmen nu zo'n 3 jaar, en in het begin dacht ik ook:
sjonge, wat zingt en staat dat anders dan ik gewend was!
Maar als je ze vaker zingt, kom je erachter dat ook deze psalmen zo waardevol zijn!
bv:
Psalm 42 vers 1:
Als een hert gejaagd, o Heere,
Dat verse water begeert,
Alzo dorst mijn ziel ook zere
Naar U, mijn God hooggeëerd,
En spreekt bij haar met geklag:
O Heer, wanneer komt die dag,
Dat ik toch bij U zal wezen,
En zien Uw aanschijn geprezen?
psalm 25 vers 2:
Heer! wijs mij toch Uwe wegen,
Die Gij wilt dat ik zal gaan;
Tot dezelve maak genegen
Mij, en doe mij die verstaan.
Leer en stier mij naar Uw woord,
In Uwe waarheid geprezen,
Gij zijt mijn hulp; dies nu voort
Wacht ik op U in dit wezen.
In de berijming van 1773 staan ook genoeg woorden die uitleg vragen,
probeer zo'n psalm maar eens aan je kinderen uit te leggen,
dan kom je ook genoeg tegen waarvan je moet zeggen:
sjonge, dat is nog niet zo eenvoudig 1,2,3 te zeggen!
Ik zing deze psalmen nu zo'n 3 jaar, en in het begin dacht ik ook:
sjonge, wat zingt en staat dat anders dan ik gewend was!
Maar als je ze vaker zingt, kom je erachter dat ook deze psalmen zo waardevol zijn!
bv:
Psalm 42 vers 1:
Als een hert gejaagd, o Heere,
Dat verse water begeert,
Alzo dorst mijn ziel ook zere
Naar U, mijn God hooggeëerd,
En spreekt bij haar met geklag:
O Heer, wanneer komt die dag,
Dat ik toch bij U zal wezen,
En zien Uw aanschijn geprezen?
psalm 25 vers 2:
Heer! wijs mij toch Uwe wegen,
Die Gij wilt dat ik zal gaan;
Tot dezelve maak genegen
Mij, en doe mij die verstaan.
Leer en stier mij naar Uw woord,
In Uwe waarheid geprezen,
Gij zijt mijn hulp; dies nu voort
Wacht ik op U in dit wezen.
vlam1
16-03-2010
/ 19:05
Heey Hannah,
Ik ook altijd enorm genieten van de berijming van Datheen...
Ik kan het veel beter op mij leven toepassen dat de andere berijmingen...
Maar waar zingen ze die psalmen nog?
(ik zou ook wel een keer zo'n dienst met die berijming mee willen maken)
Al die nieuwe vertalingen en berijmingen die toegestaan worden in onze gemeente brengt mij alleen mij verder van God vandaan... omdat de eerbied en ontzag naar mijn gevoel weg is...
Juist nu met een meisje uit de reformatorische gezindte verkering heb, ben ik deze en anderen principes erg gaan waarderen, juist omdat het puur uit eerbied, en kleinmoedigheid is richting God!
Ik ook altijd enorm genieten van de berijming van Datheen...
Ik kan het veel beter op mij leven toepassen dat de andere berijmingen...
Maar waar zingen ze die psalmen nog?
(ik zou ook wel een keer zo'n dienst met die berijming mee willen maken)
Al die nieuwe vertalingen en berijmingen die toegestaan worden in onze gemeente brengt mij alleen mij verder van God vandaan... omdat de eerbied en ontzag naar mijn gevoel weg is...
Juist nu met een meisje uit de reformatorische gezindte verkering heb, ben ik deze en anderen principes erg gaan waarderen, juist omdat het puur uit eerbied, en kleinmoedigheid is richting God!
271136
16-03-2010
/ 21:42
@ vlam1,
Op de website van de Petrus Datheen Stichting, http://www.petrusdatheenstichting.nl/, kan je doorklikken naar een pagina waar alle gemeenten staan waar ze deze berijming nog zingen, en waar zangavonden worden gehouden. o.a. de OGGiN in ons dorpje Elst zingt deze berijming nog. Van harte aanbevolen!
Op de website van de Petrus Datheen Stichting, http://www.petrusdatheenstichting.nl/, kan je doorklikken naar een pagina waar alle gemeenten staan waar ze deze berijming nog zingen, en waar zangavonden worden gehouden. o.a. de OGGiN in ons dorpje Elst zingt deze berijming nog. Van harte aanbevolen!
Hanna
16-03-2010
/ 23:42
Er zijn ook Datheen-psalmzangavonden die door het hele land gehouden worden, o.a in Zeeland.
Hiervan zijn ook cd's te koop! wsl via google te vinden?
Hiervan zijn ook cd's te koop! wsl via google te vinden?
ostrogoot
17-03-2010
/ 23:25
Uit nostalgische overwegingen lees ik wel eens de psalmen van datheen maar wat zijn wij blij dat wij het LVDK hebben. De manier van rijmen van Petrus is absoluut niet harmonisch met de muziek en het taalgebruik is oubollig, niet meer van deze tijd. De nadruk van petrus ligt op dat het moet rijmen,
psalm 141 vers 3
Neig mijn harte niet tot stukken loos,
Dat ik niet en hebbe te doen
Met de mensen in boosheid koen,
En niet en smake haren roof boos.
Heb je die wel eens taalkundig en redekundig ontleed??
psalm 141 vers 3
Neig mijn harte niet tot stukken loos,
Dat ik niet en hebbe te doen
Met de mensen in boosheid koen,
En niet en smake haren roof boos.
Heb je die wel eens taalkundig en redekundig ontleed??
Hanna
18-03-2010
/ 08:29
@ostrogoot: in iedere berijming zullen 'foutjes' en 'oneffenheden' zitten!
daar kan je niet omheen!
nu pak jij er net zo eentje uit, maar als je kijkt naar de 2 psalmen die ik hierboven aangaf, dan zie je dat ze ook erg mooi kunnen zijn!
iedere taal van 'vroeger' kan je dan oubollig noemen, en dat vind ik absoluut bij psalmen niet kunnen!
En ik ben geen taal of redekundige, en zing ze graag!
Het gaat er maar net om of je met je mond of hart zingt...!
daar kan je niet omheen!
nu pak jij er net zo eentje uit, maar als je kijkt naar de 2 psalmen die ik hierboven aangaf, dan zie je dat ze ook erg mooi kunnen zijn!
iedere taal van 'vroeger' kan je dan oubollig noemen, en dat vind ik absoluut bij psalmen niet kunnen!
En ik ben geen taal of redekundige, en zing ze graag!
Het gaat er maar net om of je met je mond of hart zingt...!
Alphonsus
18-03-2010
/ 16:27
@271136
Wanneer zijn er in Elst van deze diensten. Ik zou graag deze liederen een keer horen én meezingen!!
Overigens kan "iedereen"" daar aan de dienst deelnemen?
Wanneer zijn er in Elst van deze diensten. Ik zou graag deze liederen een keer horen én meezingen!!
Overigens kan "iedereen"" daar aan de dienst deelnemen?
Annah
18-03-2010
/ 16:42
Wat dacht je Alphonsus, dat ze bij de OGGIN bij de deur staan te keuren of je wel of niet naar binnen mag...? ;-))
Bij ons in Zeeland wordt er nog veel Datheen gezongen, sowieso de GGIN gemeenten, en ook de GG van Kruiningen en Borssele zingen Datheen. Zelf vind ik ze ontzettend waardevol, al heb ik geen moeite met de berijming van 1773.
Bij ons in Zeeland wordt er nog veel Datheen gezongen, sowieso de GGIN gemeenten, en ook de GG van Kruiningen en Borssele zingen Datheen. Zelf vind ik ze ontzettend waardevol, al heb ik geen moeite met de berijming van 1773.
Annah
18-03-2010
/ 16:58
Wat denk je van psalm 45:1, o zo mooi!
Mijn hart wil nu een zeer schoon lied voortbringen
Want van den Koning zal ik vrolijk zingen
Mijn tong zal Zijn lof melden overal
Sneller dan een schrijver die 't schrijven zal
Gij zijt de schoonst' onder alle mensen
Geen zoeter spraak als d'Uwe kan men wensen
Daarom maakt God dat U ieder geslacht
Looft ende prijst eeuwiglijk dag en nacht
Mijn hart wil nu een zeer schoon lied voortbringen
Want van den Koning zal ik vrolijk zingen
Mijn tong zal Zijn lof melden overal
Sneller dan een schrijver die 't schrijven zal
Gij zijt de schoonst' onder alle mensen
Geen zoeter spraak als d'Uwe kan men wensen
Daarom maakt God dat U ieder geslacht
Looft ende prijst eeuwiglijk dag en nacht
43843
18-03-2010
/ 21:30
En wat denk je van Psalm 81:12;
Opent uwen mond
Zeer wijd onbeladen,
Ik zal hem terstond
met goede spijze,
naar Mijne wijze,
Rijkelijk verzaden.
En vele, vele andere.
Heel bijzonder is ook; Een eigen geschrift van David, dat als gezang 13 werd toegevoegd. 'Als ik nog jongeling, geachtetzeer gering bij mijne broedrs was. enz
Opent uwen mond
Zeer wijd onbeladen,
Ik zal hem terstond
met goede spijze,
naar Mijne wijze,
Rijkelijk verzaden.
En vele, vele andere.
Heel bijzonder is ook; Een eigen geschrift van David, dat als gezang 13 werd toegevoegd. 'Als ik nog jongeling, geachtetzeer gering bij mijne broedrs was. enz
271136
18-03-2010
/ 22:34
@ Alphonsus,
Iedere zondag om 10.00 uur en 18.00 uur is er kerk, daarnaast ook regelmatig doordeweeks. Voor de meest actuele data en tijden zie www.kerktijden.nl (zoek op 'Elst (U)', gek genoeg staan de andere drie kerken uit ons dorpje onder 'Elst (Utr.)', maar dat ter zijde).
En uiteraard, ook van deze kerk staan de deuren voor iedereen open.
Iedere zondag om 10.00 uur en 18.00 uur is er kerk, daarnaast ook regelmatig doordeweeks. Voor de meest actuele data en tijden zie www.kerktijden.nl (zoek op 'Elst (U)', gek genoeg staan de andere drie kerken uit ons dorpje onder 'Elst (Utr.)', maar dat ter zijde).
En uiteraard, ook van deze kerk staan de deuren voor iedereen open.
Cloudsadmirer
19-03-2010
/ 09:37
Nu ik dit allemaal lees vraag ik me toch af of je dan nog naar de kerk gaat met als doel vervult te worden met Gods woord?
Op mij komt dit een beetje Psalmberijming-van-Datheen-vererend over.
Probeer een beetje nuchter te zijn, wie ze ook berijmd, het blijven de psalmen van David en Asaf e.a.
Op mij komt dit een beetje Psalmberijming-van-Datheen-vererend over.
Probeer een beetje nuchter te zijn, wie ze ook berijmd, het blijven de psalmen van David en Asaf e.a.
Alphonsus
19-03-2010
/ 09:50
@271136
Ik hoop a.s. zondag dan eens te komen luisteren naar de gezangen
Ik hoop a.s. zondag dan eens te komen luisteren naar de gezangen
Hanna
19-03-2010
/ 10:20
@ Rinske, ik begrijp je reactie niet echt?
omdat de psalmen van Datheen niet echt bekend zijn,
worden er mooie, aansprekende psalmen aangegeven,
om zo te laten zien, dat ze ook hun waarde nu nog hebben!
Het gaat niet over verering, maar om de onbekendheid weg te nemen!
En als je deze psalmen nog nooit gehoord/gezongen hebt,
dan is het echt een aanrader om naar zo'n psalmzangavond te gaan,
waarom wel naar een uitvoering van psalmen van 1773 en niet naar Datheen?
Geen verschil!
omdat de psalmen van Datheen niet echt bekend zijn,
worden er mooie, aansprekende psalmen aangegeven,
om zo te laten zien, dat ze ook hun waarde nu nog hebben!
Het gaat niet over verering, maar om de onbekendheid weg te nemen!
En als je deze psalmen nog nooit gehoord/gezongen hebt,
dan is het echt een aanrader om naar zo'n psalmzangavond te gaan,
waarom wel naar een uitvoering van psalmen van 1773 en niet naar Datheen?
Geen verschil!
ostrogoot
19-03-2010
/ 22:53
Afgezien van ritmisch niet ritmisch (langzaam of heel langzaam) met of zonder bovenstemmen van kinderen, denk ik dan maar "Zingt een NIEUW gezang den Here
Alphonsus
21-03-2010
/ 16:48
@271136
Vandaag geweest, inderdaad mooie gezangen. Het rijmen is zo nu en dan wat geforceerd, maar de bedoeling komt goed over.
Van de koster vernam ik dat er eigenlijk altijd een leesdienst is op zondag.
Desalniettemin opbouwend om te horen hoe Jezus zich gedroeg voor de leiders van die tijd.
Als een lam ter slachting geleid!! Hoe te prijzen is onze Heere.
Vandaag geweest, inderdaad mooie gezangen. Het rijmen is zo nu en dan wat geforceerd, maar de bedoeling komt goed over.
Van de koster vernam ik dat er eigenlijk altijd een leesdienst is op zondag.
Desalniettemin opbouwend om te horen hoe Jezus zich gedroeg voor de leiders van die tijd.
Als een lam ter slachting geleid!! Hoe te prijzen is onze Heere.
Cloudsadmirer
22-03-2010
/ 07:14
Hanna,
Volgens mij ging het hier niet over een psalmzangavond maar over een eredienst.
Mooi dat je probeert de waarde van iets wat bijna vergeten is, in te laten zien.
Volgens mij ging het hier niet over een psalmzangavond maar over een eredienst.
Mooi dat je probeert de waarde van iets wat bijna vergeten is, in te laten zien.
Hanna
22-03-2010
/ 10:16
@Rinske: ik zie het verschil niet met een eredienst waarin psalmen van 1773 of Datheen gezongen worden...
Het komt denk ik omdat jij het niet gewend bent, ik moest de eerste keren ook erg wennen, maar door verhuizing zijn wij naar een andere Ger.Gem gegaan, en wist ik niet eens dat ze daar Datheen zongen...
Dus ik denk dat het gewoon het verschil is of je het gewend bent of niet...er komt echt geen verering bij kijken...
Als je dat aan de mensen zou vragen die dit hun hele leven al zingen, zouden ze je echt verbaast aankijken denk ik!
Het komt denk ik omdat jij het niet gewend bent, ik moest de eerste keren ook erg wennen, maar door verhuizing zijn wij naar een andere Ger.Gem gegaan, en wist ik niet eens dat ze daar Datheen zongen...
Dus ik denk dat het gewoon het verschil is of je het gewend bent of niet...er komt echt geen verering bij kijken...
Als je dat aan de mensen zou vragen die dit hun hele leven al zingen, zouden ze je echt verbaast aankijken denk ik!
- 1
- 2
