Bijbels verantwoorde echtscheiding

Ds. M. Baan | Geen reacties | 28-01-2008| 00:00

Geachte predikant. Kunt u eens zeggen wat u vindt van onderstaand stukje dat ik las in Om Sions Wil? Ik kreeg het toegestuurd van iemand na mijn scheiding. “Echtscheiding is bijbels verantwoord wanneer de bedoeling van het huwelijk zodanig word vernietigd dat er van een huwelijk geen sprake meer is. Is er dan volgens de Bijbel een mogelijkheid om te scheiden? Als alle mogelijkheden zijn benut, alle wegen al zijn gegaan om tot een verbetering van de relatie te komen. Als de liefhebbende partij er alles aan heeft gedaan, wat maar in zijn of haar mogelijkheden lag, en het helpt allemaal niet, want dan? Als er meer en meer een ondraaglijke situatie ontstaat? Wanneer er lichamelijk of psychisch zoveel kwelling ontstaat dat er van een huwelijk geen sprake meer is... Moeten echtgenoten dan bij elkaar blijven, of is er dan een mogelijkheid om van elkaar te scheiden? Wanneer we Gods bedoeling met het huwelijk bezien, dan moeten we zeggen: Het huwelijk is niet bedoeld om een levenslange kwelling te vormen. God heeft niet bedoeld dat het huwelijk een voorportaal van de hel zal zijn. Het strijdt met Gods bedoeling met de inzetting van het huwelijk om zo getrouwd te zijn. En daarom is het geen overtreding van Gods inzetting om in zulke ondraaglijk moeilijke omstandigheden te scheiden. En wanneer die ondraaglijk is, kan ik ook niet zeggen. Maar wanneer dit zo is, dan is scheiden geen grotere zonde dan bij elkaar blijven. Hoewel het een blijk van bijzondere genade van God is, wanneer de onschuldige partij mag verdragen, mag dulden, mag blijven liefhebben, mag blijven bidden, op God mag blijven hopen. Ik zeg dus niet: Dan moet u maar scheiden. Maar ik zeg op grond van Gods bedoeling met het huwelijk: Dan moet u niet ten koste van alles getrouwd blijven. Dan bent u niet verplicht bij uw man/vrouw te blijven wonen. We concluderen dus dat echtscheiding Bijbels verantwoord is, wanneer de bedoeling van het huwelijk zodanig word vernietigd dat er van een huwelijk geen sprake meer is. Nu vraagt u terecht, maar Jezus geeft toch maar één wettige reden tot echtscheiding, namelijk de hoererij. De vraag is echter of dit zo bedoeld is zoals op het eerste gezicht lijkt. We moeten bedenken dat de Heere Jezus geen redevoering of uiteenzettingen over het huwelijk geeft, maar alleen een antwoord geeft op de vraag of het een mens geoorloofd is zijn vrouw te verlaten om allerlei oorzaak. Om een willekeurige en belachelijke kleine en onbeduidende reden. En dan zegt Hij nee, alleen wanneer er sprake is van hoererij. Dan is namelijk het huwelijk verbroken, en dan is er geen sprake meer van een huwelijk en dan is echtscheiding dus niet verboden. En dan is een nieuw huwelijk ook niet verboden. Als er echter in een huwelijk sprake is van louter haat en vijandschap, onverdraagzaamheid en pesterijen, is de huwelijksgemeenschap dan geen onkuisheid? Het is nog maar de vraag of het woord van de Heere Jezus niet een wijdere strekking heeft dan wij (zonder diep nagedacht te hebben) meteen denken te begrijpen. Hebben wij wel goed nagedacht? Deze overweging doet niets af van de zekere en vaste overtuiging dat het huwelijk voor het leven bedoeld is. Maar net zo goed als Gods bedoeling met het huwelijk geen scheiding in hield, en voor het hele leven was bedoeld, was het ook zijn bedoeling dat het huwelijk een liefdesvereniging zou zijn. En als dat er in geen enkel opzicht meer is, maar als in plaats daarvan het bij elkaar blijven alleen maar aanleiding is om de wortel van de doodslag te ontwikkelen, te doen groeien, namelijk de haat (zoals antwoord 105, 106, 107 van de Catechismus ons vanuit de Bijbel leren) dan strijdt het getrouwd blijven net zoveel of nog meer tegen de instelling van het huwelijk (en tegen de Insteller van het huwelijk) als het uiteen gaan, het scheiden.

Beste mensen,

De vraag die me voorgelegd is gaat over de penne(n)vruchten van waarschijnlijk een collega, die in "Om Sions Wil" de lastige vragen rondom echtscheiding te lijf heeft willen gaan en daarbij bij sommige lezers vragen heeft opgeroepen. Zelfs zoveel vragen, dat er in de mij toegezonden vraag eigenlijk nauwelijks meer een vraag te vinden is! Als ik namelijk goed lees, dan kom ik er slechts één in tegen: de vraag wat ik van dat hele stukje vind. Nu kan ik uiteraard erg flauw doen en zeggen:; ik vind het wel aardig! Maar dat zal ik niet doen. ik wil er best serieus op ingaan.

Voorop zou ik dit willen stellen: de vragen rondom de echtscheiding zijn erg moeilijk. Waarom? Omdat er rondom dit soort vragen altijd twee zaken met elkaar botsen: aan de ene kant ligt er vaak een vanzelfsprekendheid in de "onschuld" van de "eiser". En aan de andere kant is het zondermeer duidelijk wat de Bijbel, cq, wat de Heere Jezus en de apostel Paulus erover zeggen, en dat is: niet doen! En die twee tegenovergestelde zaken wil je dan bij het beantwoorden van vragen naar elkaar toe "breien"! Dus: de Heere blijft nee zeggen. Dat wordt de regel. Maar hier hebben we te maken met een wel heel bijzondere uitzondering, dus eigenlijk zou de Heiland hier "ja" hebben gezegd.

Ik dacht zo, dat dit in het onderhavige artikel ook op een voorbeeldige wijze is gedaan. En de schrijver heeft zich daarbij bediend van een uiterst overtuigend instrument. iets wat ik jaren geleden al eens heb genoemd: de "zandloper-theologie". Deze zeer effectieve methode staat borg voor werkelijk verbluffende resultaten. Je kunt er namelijk heel gemakkelijk en snel recht mee praten wat krom is en omgekeerd.

Hoe die zandloper-theologie werkt? Men zit met een bepaald gedeelte van de Bijbel. En men stelt vervolgens de vraag: wat bedoelt de Bijbel daarmee? En wat doet men dan? Men neemt vervolgens de hele Bijbel en stelt dezelfde vraag: wat bedoelt de hele Bijbel te zeggen. Het antwoord op die vraag is de een of andere versmalling (denk maar aan de zandloper). Neem een voorbeeld: de Bijbelse boodschap is -zeggen moderne theologen- ten diepste deze boodschap, dat God wil, dat wij mensen elkaar zullen liefhebben. Door die versmalde Bijbelse boodschap gieten we vervolgens de vraag waar het ons om gaat. Bijvoorbeeld: wat is de bedoeling van God met het huwelijk? Het antwoord komt er fluks uitrollen: dat we elkaar zullen liefhebben! Vervolgens draaien we de zandloper om! En wat zien we? Dat het er in het huwelijk altijd maar om moet gaan, dat we elkaar zullen liefhebben. Dus: als dat nu maar het doel is, dat we elkaar zullen liefhebben, dan is vervolgens alles op seksueel terrein ten diepste naar Gods wil en dus geoorloofd.

Nu terug naar dat geval van echtscheiding. God wil die niet. Wil God die ook nooit? Is het Gods bedoeling dat er een levenslange kwelling komt? Antwoord: nee, dat kan Gods bedoeling niet zijn! In dat geval is het zelfs een grotere zonde om bij elkaar te blijven. Kortom: echtscheiden mag niet volgens de Heere, maar soms is het geboden!

Ik denk dat we de zaken zo op de kop zetten. Wat zegt de Bijbel dan wel? Dat echtscheiding niet mag en niet kan. En als er nu eens sprake is van een onduldbare situatie, zoals een levenslange kwelling? Dan moet het antwoord zijn: die levenslange kwelling mag er ook nooit komen en als die er wel is, dan is dat niets minder dan zonde voor het aangezicht van God!

En moet dan elk huwelijk dan maar met kunst en vliegwerk bijeen gehouden worden? Dat zal ik niet beweren, ook al weet ik van huwelijken die op een wonderlijke manier, na eindeloos veel problemen tenslotte toch door de Heere op het rechte spoor werden gebracht. Niettemin, het zal inderdaad Gods bedoeling niet zijn dat je net zolang met je huwelijk doorgaat totdat de een de ander doodslaat. Maar besef wel, dat het zonde is en blijft! En ga alsjeblieft niet zo zitten te draaien en te morrelen aan de zandloper, dat het tenslotte toch gaat worden dat God wil dat je maar uit elkaar gaat. Dan gaan we zonde verheffen tot een bijzondere zegen van God! Pas daar mee op, want arglistig is ons hart!

Met een hartelijke groet,
Ds. M. Baan

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M. Baan

• Geboortedatum:
  16-02-1946
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Actief

118 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven