Betekenis van een vloekwoord

Ds. E. Gouda | Geen reacties | 29-10-2004| 00:00

Waar kun je vinden wat vloeken betekent? En dan bedoel ik echt de betekenis van de woorden.

Beste vragensteller,
 
In Exodus 20:7 lezen we: Gij zult den naam des HEEREN uws Gods niet ijdellijk gebruiken; want de HEERE zal niet onschuldig houden, die Zijn naam ijdellijk gebruikt. Dit is het derde in de reeks van tien geboden, die de HEERE via Mozes, Zijn knecht, aan Zijn volk, Israël geeft. Mozes ontvangt uit de hand des HEEREN de Tien Geboden of Tien Woorden op de berg Horeb of Sinaï. Hierin verbiedt Hij door middel van dit derde gebod Zijn Naam doelloos en leeg te gebruiken! Even verderop in het bijbelboek Leviticus lezen we: Toen lasterde de zoon der Israëlietische vrouw uitdrukkelijk den NAAM, en vloekte. En de HEERE Zelf zegt dat deze man gestenigd moet worden en dat het iedereen zo vergaan zal, die Zijn Naam ijdel gebruikt. (Lev. 24:11-16).

Ik gebruik deze inleiding om je vraag (deels) te kunnen beantwoorden. Want als we het over vloeken hebben dan is de allereerste vraag die we ons stellen: Wat is vloeken? Wat versta ik hieronder? Vloeken is het misbruiken van de Naam van God of Jezus Christus. De krachttermen die niet onder deze definitie vallen, noemen we geen vloeken. (zie www.bondtegenvloeken.nl). Dit onderscheid wordt gemaakt -m.i. is het een "verlegenheidsreactie"- om daarmee het vloeken van Gods Naam of Jezus Christus te kunnen uitleggen/verduidelijken. Allerlei andere uitspraken -waarin de Naam van God e/o Jezus Christus niet voorkomen- zijn dan niet anders dan vulgaire uitlatingen, taalreacties/armoede, taalverruwing. Dit laatste is weer inherent aan de verruwing van de maatschappij of samenleving, of beter gezegd: een gevolg van de ontkerstening of het verheidensen van de samenleving en de mens in het algemeen.

Waarom vloeken zo erg is? Omdat hier de heiligheid en de eerbied van God Zelf in het geding is. Veel mensen hebben echter vaak geen enkel besef van het vloeken van Gods Naam. Daar ligt een opdracht voor de kerk, maar ook voor het kerkvolk. We zullen in ons leven daarom duidelijk tot uitdrukking moeten laten komen dat deze Naam ons alles is (geworden). En wie dan de Naam van God hoort vloeken, zal daarmee de ander niet om de oren slaan..., maar net als Jezus deed: hem terzijde stellen; dat wil zeggen de "vloeker" liefdevol onderwijs geven over de rijke inhoud van Gods Naam door en in Christus Jezus. Van daaruit kun je ook motiveren waarom het zinloos of onnodig gebruiken van Gods Naam je zo pijn doet: Geen Naam is er zoeter en beter voor het hart!
 
Ik weet dat ik hiermee je vraag niet helemaal beantwoord heb, maar ik wil dit wel gebruiken als insteek voor verdere doordenking. Het gaat mij niet om de woorden op zich, het gaat mij om de intentie. Vloeken is verkeerd alléén al uit het oogpunt van fatsoen. We hebben het tegenwoordig over waarden en normen, laten we dan als samenleving ons maar eens bezinnen op ons taalgebruik. Hier geldt: Laat mij uw taalgebruik eens horen, en ik zal zeggen wie u bent! Wie leeft tot Gods eer, zoekt ook Zijn eer. Dan is de mond vervult van Gods lof en wijsheid. Als je dat nog niet kent, leer dan van Psalm 81 (:10; en vers 12 ber.) dit: Doe uw mond wijd open, en Ik zal hem vervullen.
 
Voor verdere literatuur verwijs ik je naar: P.G. J. van Sterkenburg, “Vloeken. Een cultuurbepaalde reactie op woede, irritatie en frustratie” (Den Haag 1997, 20012). Dit is een omvangrijke studie naar het gebruik en de geschiedenis van vloekwoorden in het Nederlandse taalgebied.
 
Een hartelijke groet,
Ds. E. Gouda

Dit artikel is beantwoord door

Ds. E. Gouda

• Geboortedatum:
  25-12-1968
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Nieuw-Lekkerland
• Status:
  Actief

103 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven