Oordelen over seks en relaties?

Gertjan de Jong | Geen reacties | 09-07-2014 | 11:49

Stop nou eens met dat geoordeel! Die oproep deed EO-presentator Herman Wegter deze week tijdens de afsluitende bijeenkomst van '7 keer 7'. Wegter heeft op het punt gestaan de EO en het hele christelijke wereldje vaarwel te zeggen, vertelde hij. Want christenen oordelen zo. Terwijl Jezus dat volgens de presentator juist niet deed: ‘Hij vertikte het de overspelige vrouw te veroordelen.’ Dan vervolgt hij: ‘Het meest prangende voorbeeld in deze tijd, volgens zowel de sprekers als de gasten van 7 keer 7, is hoe wij omgaan met  homoseksualiteit. (…)

Wielie Elhorst, die zich inzet voor wat je noemt LHBT'ers, zei zelfs: “Weg met de dominante christelijke moraal over relaties en seks, want het heeft niets te maken met de kern van de boodschap van Jezus.” En iets daarvan zie je terug in heel veel reacties. Een soort besef dat Jezus volgen en een oordeel hebben over iemands anders seksuele relaties en liefdesleven, dat dat net zo veel met elkaar te maken heeft als zeg een Bijbel en een wc-borstel.’

Klinkt goed: stop met oordelen! Maar het is ook verwarrend. Want kun je leven zonder oordelen? Heeft niet ieder mens een moreel kader, een besef van goed en kwaad, van recht en onrecht? Wie roept dat je niet mag oordelen, doet dat ook vanuit een moreel kader en veroordeelt mensen die in zijn ogen oordelen. En morele kaders veranderen bovendien. In de jaren zeventig was het in progressieve kringen niet ongewoon om te pleiten voor ‘seksuele bevrijding van kinderen’. Daar wordt nu heel anders tegenaan gekeken. Als je die zogenaamde 'bevrijding' nu veroordeelt, is er niemand die ‘gij zult niet oordelen!’ naar je hoofd slingert.

Anders oordelen

Eigenlijk bedoelt Herman Wegter niet dat we niet moet oordelen. Nee, hij bedoelt dat we anders moeten oordelen. En met name over homoseksuele relaties. Homoseksuele relaties moeten we positief beoordelen en niet negatief. Wielie Elhorst vindt dat dat ook moet gelden voor polygame relaties. Herman Wegter laat dat onderwerp echter liggen in zijn speech. Begrijpelijk: polygamie ligt wat gevoelig. Maar dat kan veranderen. In Nederland kun je nu alleen nog maar met z’n tweeën in het huwelijksbootje stappen, maar wellicht gaan we dat straks als 'achterlijk', ‘benauwend’ en 'middeleeuws' zien?

Wegter stelt dat Jezus geen oordeel uitsprak over de overspelige vrouw. Maar is dat zo? Het is waar dat Jezus de vrouw niet veroordeelde en haar niet stenigde. Toch was Hij niet enthousiast over dat overspel, want Hij zei: 'Ga heen en zondig niet meer.'  En dus niet: 'Ga heen en doe wat je leuk en lekker vindt.' Sowieso staan de evangeliën vol met morele oordelen. Als je zonde niet meer als zonde ziet, wordt genade een holle klank. En Jezus waarschuwt voor hypocriet oordelen (Mattheus 7:1), maar dat betekent niet dat we niet mogen oordelen in de zin van onderscheiden. We moeten onderscheiden wat Gods wil is, hoe we Hem kunnen navolgen, ook op het gebied van seksualiteit.

Bot en hardvochtig

Er is zeker het gevaar dat we liefdeloos, bot en hardvochtig omgaan met mensen die 'anders zijn'. Maar een kreet als ‘Weg met de dominante christelijke moraal over relaties en seks’ komt ook niet erg inhoudelijk en fijngevoelig over. Hoe dan wel? Zelf vind ik dat Vaughan Roberts (predikant in Oxford) in dit interview zinnige dingen zegt over homoseksualiteit in relatie tot de navolging van Christus. En dat geldt ook voor theoloog N.T. Wright in dit artikel uit The Times. Verhelderend en boeiend vind ik ook dit gesprek tussen Rob Bell en Andrew Wilson over homoseksualiteit en de Bijbel. Het kan blijkbaar wel, een gesprek voeren over dit gevoelige onderwerp zonder elkaar in de haren te vliegen...