Opschorten van je oordeel
Buitenman | 8 reacties | 26-05-2014 | 10:17
De Stichting Heartcry kondigde onlangs een debat aan tussen de vertegenwoordigers van twee verschillende visies op de kinderdoop. “Een debat”, aldus de uitnodiging, “tussen broeders.” “Er zijn verschillen, maar er is ook een broederband door het geloof in Jezus Christus.” Dat de meningen uiteenlopen wordt erkend, maar ten diepste doet dat er dus niet toe. Eén van de gesprekspartners komt uit de bevindelijk gereformeerde kring. Hoeveel mensen in die kring zouden beseffen dat het heel goed mogelijk is om inzake ‘middelmatige’ kwesties een ander zijn mening te gunnen en te laten?
Nog een stapje verder: zou men er niet aan wijsheid winnen wanneer men het oordeel over bepaalde zaken zou opschorten? In elk geval: ieder voor zich afzonderlijk? Dat een kerkelijke vergadering zich uitspreekt over homofilie, de bevrijdingsherdenking of de verhouding tot een ander kerkverband is misschien soms onontkoombaar, maar waarom zou een gewoon kerklid niet gewoon mogen zeggen: “Daarover schort ik nu eens mijn oordeel op.”
Wat zouden de redenen kunnen zijn voor die houding? In de eerste plaats natuurlijk het advies van Jezus, die ons aanraadde niet te oordelen en daaraan toevoegde “opdat gij niet geoordeeld worde.” Paulus, in Romeinen 14, hield een heel betoog over de verdraagzaamheid. Kort samengevat in vers vier: “Wie zijt gij, dat gij eens anders knecht oordeelt? Of hij staat of valt, gaat zijn eigen heer aan. Maar hij zal staande blijven, want de Here is bij machte hem vast te doen staan” (NBG).
Misschien komt er later een moment waarop u zegt: “Nu is mij een en ander zó duidelijk geworden, dat ik een afgewogen oordeel heb.” Dan zult u vermoedelijk beseffen dat het u helemaal niet geschaad heeft dat u aanvankelijk uw oordeel opschortte.
En zijn er niet meer redenen te bedenken? Maakt het de ontmoeting met anderen niet makkelijker wanneer u minder in de ban bent van wat er over kwestie X. en vraagstuk Y. gedacht hoort te worden? Zou het niet een stuk vrijheid geven te bedenken dat u niet over alles een pasklaar oordeel hoeft te hebben? Is dat soms de “christelijke vrijheid” waar diezelfde Paulus over spreekt? Ik meen dat hij daarbij onder meer doelt op de Heilige Geest die in de Christusgelovigen werkzaam is, zodat zij in hun individuele situatie zó handelen als hun Heer dat het liefst ziet.
Let op: het Jodendom was en is niet zozeer een levensbeschouwing -die zijn er zoveel- maar veel meer een praktijk, een manier van leven oftewel handelen. Hetzelfde geldt voor de navolging van Jezus Christus, de Messias uit de Joden. Handelen gaat oordelen en opinies te boven!
- Gelukkig zijn er heel wat bevindelijk-gereformeerden die in staat zijn op een goede manier met andersdenkenden in gesprek te gaan. Ja, ook predikanten. Alleen, inderdaad, een debat als deze over de doop is redelijk uniek.
- De tekst 'oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt' is wellicht de tekst waarover het meest onoordeelkundig gesproken wordt. Laten we die nu eens niet langer misbruiken.
- Natuurlijk mogen we mild zijn in onze mening. Maar dat is iets anders dan dat we ons maar geen mening hoeven te vormen. In datzelfde Rom. 14:5 zegt Paulus: 'een ieder zij in zijn gemoed ten volle verzekerd'. Dus: je moet in je geweten voluit zeker weten dat wat je doet verantwoord is. Nu, dan kun je het niet maken om altijd maar je oordeel op te schorten...
- Alleen, laten we inderdaad voorzichtig zijn in het afkeuren, afwijzen of afschrijven van mensen die een ander standpunt innemen. Een goede vuistregel vind ik nog altijd: 'nauw voor jezelf, ruim voor een ander'.
Zelf lees ik geen grieks of hebreeuws en begrijp ook niet alle nuances van veel ouderwetsche termen en zinsnedes uit de SV. Dus ben ik aangewezen op de studies en meningen van anderen. Maar dan lees je dus artikelen van vrome geleerde mensen die zich volledig op de bijbel baseren en toch tot hele andere conclusies komen.
Soms vind je antwoord in gebed, soms op basis van je eigen ervaringen of godsbeeld en soms neig je gewoon naar de algemeen geldende norm in jouw kerk of stroming. Maar op z'n minst kun je toegeven dat het misschien niet zo heel duidelijk of zwart-wit is.
Het is misschien wel heel goed om mekaar af en toe te zeggen dat het helemaal niet erg is om gewoon te zeggen "ik weet het (nog) niet" en elkaar in de waarde te laten.
"Ik kan me er wel in vinden. Het verbaast mij wel eens hoe ontzettend overtuigd mensen kunnen zijn van hun eigen gelijk. "
100% mee eens. zeker na het lezen van zo'n column..