De noodzaak van uiterlijke tekenen bij Heilig Avondmaal
Ds. S.T. Lagendijk / Geen reacties
Vraag
Wat is het nut van de uiterlijke tekenen van de bediening van het Heilig Avondmaal? Er wordt toch gezegd dat het Heilig Avondmaal bedoeld is als teken en zegel voor de gelovigen? Hoe zijn deze uiterlijke tekenen tot versterking van het geloof terwijl het om de betekenis gaat?
Antwoord
Je stelt een goede vraag. Waarom zou je het Heilig Avondmaal vieren, wanneer je voor de versterking van je geloof genoeg hebt aan hetgeen waar het Heilig Avondmaal naar verwijst, namelijk dat de Heere Jezus Zijn bloed gegeven heeft tot een volkomen verzoening van al onze zonden? Als je dat gelooft, waarom heb je dan de uiterlijke tekenen nog nodig?
Het korte antwoord is: wij vieren het Heilig Avondmaal en geloven dat het tot versterking van het geloof is, omdat de Heere Jezus het ingesteld heeft. Hij heeft gezegd: doet dat tot Mijn gedachtenis. Dat is een bevel. Als Jezus Heere is over je leven, hoe kun je dan Zijn bevel ongehoorzaam zijn? Dan geloof je toch dat wat Hij je opdraagt goed is? Eigenwijs afblijven van het Heilig Avondmaal terwijl je Christus kent, is ongehoorzaamheid aan Hem. Dan maakt het niet uit of je afblijft omdat je denkt dat je zonder het Heilig Avondmaal ook prima kunt geloven. Of dat je uit vrome vrees er liever voor kiest om uit voorzichtigheid af te blijven, om zo het risico te vermijden jezelf een oordeel te eten of te drinken. Het is beiden ongehoorzaamheid aan Christus. Dat is een eigenwijsheid die niet past bij iemand die zegt dat Christus het als Heere over zijn of haar leven voor het zeggen heeft.
Het is wel goed om na te denken over waarom de Heere Jezus uiterlijke tekenen geeft. Ik denk namelijk dat Hij dat niet zomaar doet. De uiterlijke tekenen zetten de woorden kracht bij. Vergelijk het maar met een trouwdienst. Op je trouwdag krijg je veel gelukwensen en wensen veel mensen je Gods zegen over je huwelijk toe. En toch zijn al die gelukwensen anders dan het moment waarop je als man en vrouw neerknielt in de kerk en de zegen van God over je huwelijk uitgesproken krijgt. Dan schieten vaak het trouwstel en de ouders en anderen vol. Die symbolische handeling (knielen, de zegende armen van een predikant) maken dat de boodschap (God geeft Zijn zegen aan huwelijken die naar Zijn Woord tot stand zijn gekomen) dieper binnenkomt. De symbolische handelingen voegen niets toe aan de zegen, die ook prima met woorden alleen uitgesproken kan worden, maar onderstreept deze en zet deze kracht bij.
Of denk aan een trouwring. Iemand kan zeggen tegen zijn vriendin: je weet dat ik van je houd, dus trouwen in een gemeentehuis en een trouwring dragen voegt niets toe. En toch heeft het voor veel mensen wél betekenis om te trouwen en om de trouwring als symbool van liefde te dragen. Symbolen en uiterlijke tekenen doen dus wat met ons. Ze zetten woorden kracht bij en laten zien en voelen dat het menens is.
Zo is het ook met het Heilig Avondmaal. Het zien van het brood dat gebroken wordt en het zien van de wijn die in de beker gegoten wordt, komt dieper binnen dan alleen de woorden dat Jezus Zijn lichaam heeft laten breken en Zijn bloed heeft vergoten. Zo gruwelijk concreet als het brood gebroken en de wijn vergoten wordt, zo gruwelijk concreet is Zijn lichaam verbroken om mijn zonden weg te nemen. En zoals ik het brood en de wijn proef in mijn mond, om het daarna door te slikken, zo werkelijk en concreet komt Christus door het geloof in mij.
Ja, wanneer je met geloof deelneemt aan een sacrament dat Christus ingesteld heeft, dan is het méér dan mooie en krachtige symboliek. Dan gebeurt er wat. Dan gebruikt de Heilige Geest het eten van het brood en het drinken van de wijn om je door het geloof bij de gekruisigde Christus te brengen en je dicht aan Hem te verbinden. Zoals eten en drinken het lichaam voedt en kracht geeft, zo gebruikt de Heilige Geest het Heilig Avondmaal om de gelovigen vanuit Christus te voeden en nieuwe kracht te geven. Hoe dat werkt, is een mysterie. Maar in gehoorzaamheid aan Christus, Die weet wat goed voor ons is, gehoorzaamt de gelovige aan Zijn opdracht en komt tot het Heilig Avondmaal, om daar door Hem gevoed en versterkt te worden.
Ds. S. T. Lagendijk
Dit artikel is beantwoord door
Ds. S.T. Lagendijk
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
