Duurzaamheid en rentmeesterschap

Ds. L.W. Smelt | Geen reacties | 29-05-2007| 00:00

Een vraag over "duurzaamheid": De Iroquois indianen kenden een wet (de Gayanashagowa) die aangaf dat alle grondstoffen die er voor de generatie van dat moment aanwezig waren, er ook nog moesten zijn voor de zevende generatie erna. Nu kan ik me niet voorstellen dat de indianen wél zo'n goede regel kenden, maar het in de Bijbel -die ik aanmerkelijk meer autoriteit toedicht dan wat voor wet dan ook- niet staat. Ik weet echter alleen in de Bijbel te vinden dat we de opdracht hebben om de aarde te  "bewerken en te bewaren". Is er in de Bijbel ook ergens een concrete regel die aangeeft dat we de aarde in stand moeten houden voor "het zoveelste geslacht"?

Deze moderne vraag kun je niet zomaar inlezen in de Bijbel. Een letterlijk Schriftbewijs voor duurzaamheid is dan ook niet te vinden. De richting waarin je moet denken is met het “bewerken èn bewaren” (Genesis 2:15) echter wel degelijk gegeven. Denk verder aan de wet op de wijs van Pasen: Deuteronomium 30. God roept ons op om voor zegen en het leven te kiezen en niet voor de vloek en de dood. Gehoorzaamheid aan Gods goede geboden geeft een duurzaam wonen in het beloofde land (Exodus 20:12; Deut.30:20). Verder denk ik aan de belangrijke bijbelse notie van het rentmeesterschap. De aarde en haar volheid is van God (Psalm 24:1), maar wij moeten als knechtjes vrolijk en goed op het landgoed en huis van onze Heere passen. De belangrijke notie van het verwachten van het Koninkrijk Gods (Mat.6:33) staat niet los van het aardse leven hier en nu.

Van belang is voorts het diepe en scheppingbrede vernieuwende werk van de Heilige Geest. De Geest wil niet alleen ons hart bekeren maar ook de structuren van de samenleving. Eeuwig leven op een duurzame nieuwe aarde is het toekomstvisioen wat ons hier en nu de moed geeft te gaan voor de kwaliteit van het leven en de duurzaamheid van deze wereld, die toch maar door God is geschapen en die Hij nooit loslaat. God werkt in het klein (op microniveau) en in het groot (op macroniveau). Vergelijk maar Ezechiël 36 en Ezechiël 47. Bekering en sanering van het hart én van de structuren!

De Micha Campagne vraagt de komende zondagen om in onze gebeden in kerkdiensten stil te staan bij de in het jaar 2000 door regeringsleiders geformuleerde acht Millenniumdoelen voor 2015. Dit in aanloop naar 07-07-’07 . Datum die markeert dat we op de helft van de periode tussen 2000 en 2015 zitten. Zijn die Millenniumdoelen soms al voor de helft bereikt? Gaan we nu vooral  bidden tot Gód, omdat het ons ménsen niet gaat lukken?
 
Is bidden voor Millenniumdoelen wel mogelijk? Wanneer wij mensen -christenen en niet-christenen- inzicht hebben gekregen in wat de grote wereldproblemen zijn, dan is het toch ook de bedoeling dat wij ménsen die problemen gaan oplossen? Daar hoeven we Gód toch niet mee lastig te vallen? Of zal Hij alleen naar onze gebeden willen luisteren als we eerlijk belijden dat we toch wel wat overmoedig zijn geweest om te denken dat in 2015 de Millenniumdoelen in ieder geval gedeeltelijk bereikt zijn? Maar dan is het risico weer groot dat we God erbij roepen als grote Probleemoplosser omdat het ons kleine mensen niet lukt. Halen we daarmee niet de heidense spot over ons heen dat wij God tot ‘Lückenbüsser’ maken? Een God die de steken, die wij laten vallen, moet rechtbrijen en de leemtes, die wij nalaten, moet opvullen?

Het is een hoge roeping voor juist christenen om de Millenniumdoelen na te streven en ervoor te bidden. Waarom? Omdat wij ervan overtuigd zijn dat die Millenniumdoelen alles te maken hebben met dat beste Boek van God, de Bijbel. Omdat Millenniumdoelen alles te maken hebben met  de wil van God, daarom mogen wij er God ook om bidden! Wij kunnen toch de wil van God niet doen zonder gebed tot God dat Hij ons door zijn Geest die gehoorzaamheid wil leren? Dat geldt toch ook voor kleinere doelen die horen bij een heilig leven? Dan geldt het zeker voor die grote doelen die God ook stelt aan het samenleven van mensen op zijn grote aarde. Wie bidt tot God tegen de tegenkrachten in die het bereiken van de Millenniumdoelen tegenwerken, erkent daarmee de menselijke onmacht en -helaas ook vaak- onwil om die doelen te realiseren. Die legt zich niet neer bij de hemeltergende misstanden op aarde. Die huilt in ieder geval niet mee met de wolven in het bos die zeggen: “Onze inspanningen halen toch allemaal niets uit. De problemen zijn veel te groot. Geniet er nu maar van dat je aan de goede kant van de streep zit. Maak af en toe -als je wat óver hebt- wat geld over naar een goede doelen organisatie en verder: Na ons de zondvloed...”.

Wie maakt zich er nog druk om? Ik denk dat God wel eens hoofdschuddend naar ons Nederlanders kijkt. In de jaren zestig tot tachtig van de vorige eeuw waren het vooral de socialisten en de linkse christenen die eerst spetterend en later sputterend protesteerden tegen het onrecht in de wereld. De kerk stond bol van de politiek. Nu dichtbij 07-07-’07 zijn vooral orthodoxe en evangelische christenen wakker geworden dat we allemaal het risico lopen toch wel erg eenzijdig bezorgd te zijn voor onze eigen portemonnee en de arme vierde wereld te vergeten. We dreigen massaal weg te lopen voor de ethische en politieke consequenties van het Evangelie als het ons écht wat gaat kosten. Wie bidt tot God, die regeert en oordeelt, zaagt de poten onder zijn eigen gesettelde positie vandaan. Die moed heb je alleen als je hart, de pit van je bestaan, bereikt en bekeerd is door de intensieve sanering die God al vele eeuwen organiseert en uitvoert.

Vissen in de Dode Zee! God stuwt de geschiedenis voort naar zijn Millenniumdoel: het duizendjarig rijk oftewel het vrederijk oftewel het Koninkrijk van God: de nieuwe hemel én de nieuwe aarde waar de grootste vijanden van God (de duivel, de zonde en de dood) niet meer bij kunnen. De Bijbel staat er bol van. Het gaat God dan om sanering van mensen én wereld. Daarbij heeft het heiligdom, de tempel of nieuwtestamentisch gezegd: Jezus Christus en zijn lichaam (de kerk uit Joden en heidenen) een centrale positie. Lees maar Ezechiël 43 en 47. Als God na de ballingschap een nieuw begin maakt, hoort daar een nieuwe tempel bij. En onder de drempel van de tempel (Ezech. 47:1) sijpelt water dat levenwekkend is. Het begint klein met een stroompje, het wordt vervolgens een beek en dan een rivier waar je in kunt zwemmen. “Overal waar de rivier stroomt komt leven” (47:9). Zelfs die super zoute Dode Zee wordt gesaneerd! Vis in overvloed wordt er gevangen. Vruchtbomen langs de oever die elke maand vrucht dragen! “Geneeskrachtig” is het laatste woord van deze pericoop! (47:12).

Ik hoor daarin een veelbelovende profetie dat God zelfs de meest dorre, dode en hopeloze gebieden van de aarde kan genezen. God kan zondige mensen vernieuwen én zondige structuren. Zijn heil is radicaal, totaal en globaal! Hoewel: Er zijn moerassen en poelen die niet zoet te krijgen zijn; die blijven zout (47:11). Stilstaand water gaat stinken. Daar kan geen zuiveringsinstallatie tegenop. Slechts daar waar de beweging van stromend water komt, daar wemelt het van vis en vruchten;  daar bruist het van leven en hoop.  Mag ons gebed dan niet juist zijn dat die levensstroom ook die hopeloze poelen bereikt? Na de dijkdoorbraak van de Heilige Geest met Pinksteren valt er toch veel van God te verwachten? Als zelfs de Dode Zee tot leven komt... Is de toestand in het voor onze economie niet-interessante Afrika dan werkelijk hopeloos? Hoe zal God de toekomst opendoen? Zal er een tijd komen dat de Afrikanen en de Latino’s de vervolgde kerk in het Westen zullen gaan bijstaan en wellicht bevrijden? In ieder geval zal God op onze gebeden ten gunste van de Millenniumdoelen op zijn wijze en op zijn tijd antwoorden. Hij heeft de regie.

Intussen is mijn grootste aanvechting of het beloofde Koninkrijk ook werkelijk komt. Ik kan Johannes de Doper in de gevangenis (Lukas 7:18-23) zo goed begrijpen. Ik besef echter ook dat het aankomt op volharding in het gebed om recht (Lukas 18:1-8). Onderwijl mag ik blijven oefenen in het leggen van verbanden tussen mijn hoop op de komst van het Koninkrijk en mijn leven in dienst van God hier en nu. Hoop doet leven én stimuleert mij om leven te delen. Wie leven deelt, leeft dubbel.
Bidden om het realiseren van de Millenniumdoelen heeft alleen zin als wij beseffen dat ons gebed ingebed is in de bedding van de stromen van zegen die God door de Heilige Geest ons reeds heeft geschonken en ons heeft beloofd. De totale vervulling van bijvoorbeeld Ezechiël 47 staat nog uit. Maar gezien de bevestiging van zijn belofte in Openbaring 22 (de ziener op Patmos ziet een rivier met water dat leven geeft!) ben ik ervan overtuigd dat God voor die totale zichtbare vervulling instaat.
Geloven is zo gek nog niet...

Maar ik kan niet op mijn eentje blijven geloven en hopen. Ik heb de stimulansen van medegelovigen nodig om daarin te volharden. En: Het initiatief  van de Micha Campagne om te bidden voor de Millenniumdoelen. Dat alles van God afhangt sluit onze menselijke programma’s en acties niet uit maar in.

L. W. Smelt, predikant te De Bilt (Dorpskerk) en Bussum (Sion) en secretaris van het bestuur van TEAR

Dit artikel is beantwoord door

Ds. L.W. Smelt

• Geboortedatum:
  01-06-1954
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Bodegraven
• Status:
  Inactief

46 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven