Vraag over het kringgebed

Ds. H. Korving | Geen reacties | 01-05-2007| 00:00

Ik heb een vraag over het kringgebed. Eens in de maand houden wij een Bijbelstudie. Dit doen we als vrienden onder elkaar. De week voor de Bijbelstudie gaat de inleider met de inleiders van de andere groepen bij elkaar zitten met een dominee. In het groepje hebben wij als afsluiting een kringgebed. We zitten in een kring en de eerste persoon doet dan een gebed. Als hij/zij klaar is tikt hij de volgende aan. Als men niet wilt bidden tikt hij de volgende persoon aan. De meeste doen wel een gebed. Toch zijn er wel vragen over ontstaan.

We hebben zelf de groep niet opgezet, maar we hebben het overgenomen van anderen die er mee gestopt zijn. Van hen hebben wij dit overgenomen. We zijn een groep in de leeftijd van gemiddeld 18 jaar. Het is elke keer een goede en leerzame avond. De groep bestaat uit jongeren van de HHK en de PKN. Gelukkig hebben we daar geen moeite mee. We zijn goede vrienden onder elkaar en dat hopen wij zo te houden.

Nu is de vraag, kan je wel zo bidden? Er zijn er een paar die het liever niet meer willen. Ik heb er zelf nooit zo veel over nagedacht maar toch heb ik hier twijfels over. Wij zijn het ook niet gewend vanuit de kerk of vanuit het gezin. Zou u een aantal punten vanuit de Bijbel kunnen geven of het nu wel of niet mag. Wat vind u er zelf van?

Beste vraagsteller,

Je vraag raakt de praktijk van het gebed. Het raakt de vorm en niet de inhoud. De inhoud is altijd belangrijker dan de vorm. Dat wil ik voorop stellen. Niettemin zijn ook vormen niet onbelangrijk. De vorm moet passen bij de inhoud.

Dat is bijvoorbeeld ook zo ten aanzien van de prediking. Vanwege de bijzondere inhoud (verkondiging van het Woord van God) zijn niet alle vormen geschikt voor de presentatie of de ondersteuning van de prediking. Wereldse vormen passen niet bij eerbied die de inhoud van de boodschap van ons vraagt. Hetzelfde geldt naar mijn mening voor muziekuitingen. Pop en rock, zelfs hardcore muziek wordt tegenwoordig wel gebruikt voor liederen met een gospel-inhoud. Persoonlijk ben ik van mening dat hier vorm en inhoud niet bij elkaar passen.

Iets degelijks moeten we ook bedenken ten aanzien van het gebed. Bij het gebed zijn ook verschillende vormen mogelijk en geoorloofd. Denk aan verschillende gebedshoudingen: geknield, staand,  met opgeheven handen, met naar de hemel geopende handen. Al deze vormen komen in de Bijbel voor en zijn m.i. geoorloofd, mits op een eerbiedige manier gebruikt. (Het merkwaardige feit doet zich voor dat de gebedshouding die ons het meest vertrouwd is, namelijk: met gevouwen handen, in de Bijbel niet voorkomt.)

Ten aanzien van het gebed is het verder zo dat de Bijbel uiteraard naast het persoonlijke gebed ook melding maakt van het gemeenschappelijk gebed van de gemeente. Ik wijs slechts op Hand. 1:24; 4:31; 12:5. Bij mij weten is niet duidelijk te maken op welke manier deze gemeenschappelijkheid nu precies vorm kreeg, al zijn er wel teksten waarin het de apostelen zijn die voorgingen in het gebed. De apostelen rekenen het gebed ook tot hun bijzondere taak (Hand. 6:4). Niettemin is het ook een kenmerk van de gemeente na Pinksteren: zij volhardden ondermeer in de gebeden (Hand. 2:42).

Tegen gemeenschappelijk gebed zal niemand en kan niemand dus bezwaar maken. Wanneer men nu een bepaalde vorm kiest om aan die gemeenschappelijkheid gestalte te geven, zijn een aantal overwegingen nodig, zoals: is het nuttig, is het eerbiedig. Uit de beschrijving die je geeft krijg ik de indruk dat het bij jullie op een eerbiedige manier toegaat. Deelnemers worden niet verplicht om hardop te bidden en kunnen op een onopvallende manier aan de volgende kenbaar maken dat het zijn of haar beurt is. Persoonlijk ben ik niet direct een voorstander van het kringgebed in deze zin dat ik het belangrijk zou vinden om dit in te voeren of toe te passen. Maar aan de andere kant zie ik principieel gezien geen echte bezwaren, als het eerbiedig gebeurt.

Ik zou wel duidelijkheid willen hebben waarom men eigenlijk voor deze vorm kiest? Puur voor de verandering? Of om iedereen er meer persoonlijk bij te betrekken? De indruk mag niet ontstaan dat je ‘beter ‘hebt gebeden wanneer je het op deze manier doet. Alsof God eerder luistert naar een kringgebed dan naar een persoonlijk gebed of wanneer iemand namens een groep voorgaat in gebed. Die gedachte is onbijbels. Alleen al om die reden zou ik ervoor pleiten om zeker niet altijd een kringgebed te doen, maar op zijn minst naar afwisseling te streven.

Verder is leiding in het gebed ook belangrijk. Het mag niet rommelig worden of een open einde hebben. Laat iemand dus van tevoren aangewezen zijn die als laatste het gebed uitspreekt en daarmee afsluit. Maar misschien is dat ook bij jullie de praktijk. Ook is het denkbaar dat de leider van de bijbelstudie bijvoorbeeld van tevoren aan drie of vier deelnemers vraagt of zij willen deelnemen in het gebed. Dat is een andere vorm dan het kringgebed, maar brengt ook de betrokkenheid van de deelnemers tot uiting. En het laat ook ruimte om van tevoren al aan te geven of iemand wel of niet daaraan wil deelnemen. Dan hoeft dat niet pas tijdens het gebed zelf duidelijk te worden.

Ik hoop met deze beantwoording voldoende op je vraag te zijn ingegaan en je een handreiking te hebben gedaan bij je bezinning op het kringgebed.

Met hartelijke groet,
Ds. H. Korving

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Korving

• Geboortedatum:
  01-12-1954
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Urk
• Status:
  Actief

200 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven