Muziek en dans tijdens de eredienst

Ds. H. Liefting | Geen reacties | 13-09-2003| 00:00

Zou het mogelijk zijn om tijdens de eredienst te dansen? Kan dat principieel? En ook vraag ik me af waarom er geen blaas en ritmische instrumenten in de kerkdienst op zondag worden gebruikt. Als ik naar het Oude Testament kijk zijn dans en het gebruik van de door mij genoemde instrumenten heel normaal. Ook David danste bij de terugkeer van ark in het heiligdom. Dank u voor uw tijd en moeite.

Laat ik beginnen met de eerste vraag over het al dan niet mogen dansen tijdens de eredienst. Enkele jaren geleden was ik in Israël. En ik werd diep geraakt door het vreugdevolle dansen tijdens de viering van Bar Mitswa. En wie raakt niet onder de indruk van de sjabbatsvreugde bij orthodoxe Joden?

Maar moet dit alles dan ook zo nodig worden ingevoerd in onze erediensten? Allereerst moeten we bedenken dat het altijd riskant is bepaalde elementen uit een andere cultuur klakkeloos over te nemen. De aard van onze bevolking is totaal anders. Ook anders dan zingende en dansende Afrikaanse christenen. Zonder hun gebruiken te veroordelen, lijkt het me zeer onverstandig die in onze calvinistische erediensten in te voeren. Het zou ook zeer veel misverstanden oproepen. Mensen zouden zich er niet meer thuis voelen. De eerbied en de soberheid kan ook zomaar verdwijnen.

Ik moet ook denken aan de laatste EO-jongerendag, waar volop gedanst werd. Zonder negatief te willen doen, moet ik heel eerlijk zeggen dat het bij mij 'werelds' overkwam. Ik vraag me in alle eerlijkheid af of velen die beweerden te "dansen in de HEER", wel iets kenden van een hart dat "van vreugde opspringt in de HEERE." Dit laatste kan ook in het verborgene, zonder allerlei toeters en bellen en decibellen.

Calvijn heeft de prediking weer centraal gesteld in de erediensten. Als het hart ervan. Overal waar daar op beknibbeld wordt, zie je dat het bergafwaarts gaat. Bovendien: bij allerlei vormen van dansen kunnen zo gemakkelijk zondige begeerten worden opgeroepen.

Al met al blijf ik pleiten voor sobere erediensten, waar we het verwachten van het Woord. Het geloof is immers door het gehoor van het gepredikte Woord Gods. En toch: God is het waard dat we Hem groot maken met alles wat in ons is. Daarom zien Gods kinderen ook met groot verlangen uit naar de Toekomst, waar ze met palmtakken in de handen de HEERE met grote stem zullen toeroepen: "De zaligheid zij onze God Die op de troon zit, en het Lam." In gedachten hoor ik ook al iets van het machtige gezang van Mozes en het Lam, aan de oevers van de glazen zee. Of we daar ook zullen dansen voor de HEERE? De eeuwigheid zal het openbaren!

De tweede vraag gaat over muziekinstrumenten in de zondagse kerkdiensten. Principieel geen gemakkelijke vraag, omdat in de Bijbel nergens het orgel als exclusief instrument voor de eredienst wordt genoemd. Ik denk aan Psalm 150.

Het is echter wel de bedoeling dat vorm en inhoud van de eredienst zoveel mogelijk op elkaar zijn afgestemd. En hoe eigentijdser de instrumenten worden, hoe moeilijker het zal zijn vandaar over te gaan op een orthodoxe preek. Persoonlijk denk ik dat er geen beter afgestemd instrument op onze ingetogen erediensten is dan het orgel, hoewel we daar geen halszaak van mogen maken. Ook de toevoeging van bijv. een dwarsfluit of i.d. zou niet persé een bezwaar hoeven zijn. Als de liturgie maar in het verlengde van de dienst staat, en niet haaks erop. En eerbiedig blijft. Al met al moge het duidelijk zijn dat het in de liturgie gaat om de eer van God. En laat dan 's HEEREN huis ook maar eens van vreugde druisen.

Ds. H. Liefting, Schoonhoven

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Liefting

• Geboortedatum:
  21-02-1952
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Gouda
• Status:
  Actief

50 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven