Psalmen, lofzangen en geestelijke liederen

Ds. R. Veldman | Geen reacties | 03-10-2006| 00:00

Regelmatig wordt er als argument vóór het gebruik van gezangen, geestelijke liederen en opwekkingsliederen te pas en te onpas gebruik gemaakt van Kolossenzen 3:16. Maar als we naar de tekstverwijzing kijken, Efeze 5:19, lezen we daar in kanttekening 26 dat die verscheidene namen (Psalmen, lofzangen, geestelijke liederen) uit de verschillende opschriften der psalmen Davids schijnen genomen te zijn.

Wordt deze tekst dan niet misbruikt om alle soorten van liederen maar te kunnen zingen? Gods volk heeft de Psalmen toch lief? Ik heb zelf ook nauwelijks behoefte aan wat anders dan de Psalmen en enkele gezangen zoals “Een vaste Burcht”, “Vaste Rots” en “Eens was ik een vreemd'ling”.

Beste vragensteller(ster),

Een gevoelig punt dat je hier naar voren brengt. In de kerk wordt bijna nergens zo fel op gereageerd als op de inhoud van de liturgie, zeker ook als het gaat over de liederen die er gezongen worden en de wijze waarop. Ik weet van een predikant die in een gemeente kwam waar men gewoon was naast de Psalmen ook gezangen te zingen. Hij wilde daar in overleg met de kerkenraad liever vanaf omdat er op die wijze gemakkelijk een verkeerde leer de gemeente kon worden ingezongen met alle gevolgen van dien. Dat kostte nogal strijd, want zo zeiden bijvoorbeeld sommige gemeenteleden: "Mijn vader, moeder is met dat gezang op de lippen gestorven en nu mag dat gezang opeens niet meer gezongen worden in de erediensten?” Dikwijls liggen deze zaken nog gevoeliger dan wanneer een predikant een "remonstrantse" preek houdt.

Dat even vooraf, waarmee ik wil aangeven dat het beantwoorden van deze vraag ook best wel moeilijk en gevoelig kan liggen. Maar willen we een Bijbels antwoord geven op je vraag dan moeten we inderdaad die Schriftgedeelten er op naslaan waar er over het zingen gesproken wordt in het Nieuwe Testament. Immers alles wat we doen of laten in de kerkdienst moet toch de toets van de kritiek van Gods Woord kunnen doorstaan. De Bijbelgedeelten Kolosensen 3:16 en Efeze 5:19 door jou aangehaald wijzen volgens verreweg de meeste Schriftgetrouwe verklaringen op het zingen van niet alleen de Psalmen, maar ook op het zingen van andere Schriftgetrouwe liederen in de eredienst. En bij de keuze om naast de Psalmen ook die liederen te zingen in de eredienst, hebben we dan goed te letten op vragen als: Stemt de inhoud van de liederen overeen met Gods Woord en met de belijdenis van de Kerk?

Waarschijnlijk werden er in de eerste gemeenten eerst alleen maar de Psalmen gezongen in navolging van wat er in de synagogen gezongen werd. Wat is wat dit betreft het verband tussen de eredienst in de synagoge en de eerste gemeenten? Dat vraagt studie.

In de Psalmen wordt de lof van God bezongen, gebeden, geklaagd, Zijn Naam geprezen, enz. Ook wordt er in bezongen wat er allemaal in het hart van de gelovigen om kan gaan. Ze zeggen ons overigens ook en vooral wat er in het hart van de Heere omgaat. De (messiaanse) Psalmen zeggen ons ook Wie de komende Messias, de Heere Jezus Christus is in de trappen van Zijn vernedering en verhoging. In de eerste gemeenten heeft men dat goed begrepen. Men leefde daar bij en ook uit. Wellicht dat wij vandaag de dag de inhoud van de Psalmen wat minder goed verstaan en ook niet helemaal meer op hun waarde schatten en velen ze daarom ook niet zo graag zingen. Helaas is de praktijk dat in veel gemeenten waarin het vrije lied naast de Psalmen een plaats heeft gekregen in de eredienst, de Psalmen nauwelijks nog gezongen worden. Dat is een ramp voor de kerk!

Een argument om alleen Psalmen in de eredienst te zingen zou kunnen zijn dat de Heere Jezus Zelf het Hallel gezongen heeft met Zijn discipelen voor en tijdens het Pascha in de nacht waarin Hij verraden werd. Dan gaat het over de Psalmen 113 tot en met 118.

Het laatste woord zal over dit onderwerp nog niet gezegd zijn, maar wellicht heb ik je een beetje kunnen helpen met dit antwoord.
 
Ds. R. Veldman, IJsselmuiden

Dit artikel is beantwoord door

Ds. R. Veldman

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven