Beste dominee, ik heb een vraag over het werkverbond (...)
Ds. J. C. Schuurman | Geen reacties | 29-08-2006| 00:00
Vraag
Beste dominee, ik heb een vraag over het werkverbond. Wanneer was die precies ingesteld? En wanneer is deze precies geëindigd? Kon je echt behouden worden door het werkverbond? Geloof in Jezus Christus is toch het enige!? Markus 10 spreekt over de rijke jongeling. Hij leefde naar alle geboden en dan zegt onze dominee dat hij onder het werkverbond probeerde zalig te worden en dat hij dat nooit zou kunnen. Maar waarom zou hij dat doen, terwijl hij zou moeten weten alleen door het geloof zalig te kunnen worden? Want ook in het Oude Testament wees toch elk offer naar Jezus Christus. En dat alleen uit geloof.
Antwoord
Beste jongere,
Graag wil ik proberen om je vraag te beantwoorden. Het is een boeiende vraag omdat het om de kern van het evangelie gaat. Hoe word je behouden? Is dat alleen een kwestie van genade, of leveren we zelf ook een eigen bijdrage aan de zaligheid?
In dit verband vraag je naar het werkverbond. Het is een woord uit de geloofsleer (de dogmatiek). We treffen het niet letterlijk in de Bijbel aan, maar dat geldt van de meer woorden uit de geloofsleer. Om één voorbeeld te noemen: ook de aanduiding Drie-eenheid kom je in de Schrift niet tegen.
Met het werkverbond wordt de situatie vóór de zondeval bedoeld. Toen was er in zekere zin sprake van een soort verbond. Ik laat nu verder rusten dat de term werkverbond binnen de theologie wat omstreden is. Het woord werkverbond kan de associatie oproepen van een moderne CAO waarin de verhouding van werkgever en werknemer is vastgelegd. Maar dat is een té menselijke invulling van de relatie tussen God en de eerste mensen.
Hoewel we in Genesis 1-3 niet lezen van een officiële verbondssluiting, is er wel sprake van een bepaalde overeenkomst. God vraagt van Adam en Eva dat ze Hem gehoorzamen door niet te eten van de boom van de kennis van goed en kwaad. Op ongehoorzaamheid staat de (eeuwige) dood. Tegelijk heeft God in het paradijs ook de boom des levens gegeven. Deze boom getuigt van het Leven dat Adam en Eva zullen ontvangen als zij Gods inzetting niet overtreden. Al met al is er sprake van een soort verbond. Omdat in het paradijs alles afhangt van de keus die de mens maakt, is dit verbond in de geloofsleer het wérkverbond genoemd. Het doen en laten van de mens (dus zijn wérken) is doorslaggevend.
We weten hoe het is afgelopen. Genesis 3, die zwarte bladzij uit de Schrift. Adam en Eva hebben het werkverbond verbroken. Sindsdien is het werkverbond definitief verleden tijd. We zijn door de zonde ôver van Huis (van God) geraakt, dat wij onze zaligheid op geen enkele wijze meer zelf kunnen bewerken. We worden alleen door het werk van een Ander verlost. En je zult begrijpen Wiens werk ik bedoel (je kunt het aan de hoofdletters eigenlijk al zien). Inderdaad, het volbrachte werk van de Heere Jezus, Zijn lijden en sterven op Golgotha, hét offer bij uitstek dat Hij als Hogepriester brácht, én dat Hij als het Lam Gods ook Zelf wás.
Hoe krijg je deel aan Zijn kruiswerk? Je geeft het zelf in de vraag al aan: door het levende geloof in Christus dat de Heilige Geest werkt. Wat is het bevrijdend om je leven met alle tekorten toe te vertrouwen aan de Heere Jezus. Het komt niet op jouw werken of op jouw inzet aan. Gelukkig niet. ZÃjn werk alleen! Je hebt helemaal gelijk als je schrijft dat ook de gelovigen in het Oude Testament uit genade behouden zijn. Lees bijvoorbeeld wat er geschreven staat van Abraham in Genesis 15:6 (door Paulus geciteerd en onderstreept in Romeinen 4:3 en volgende). De offers zagen inderdaad op Jezus’ offer.
En nu die rijke jongeling waarnaar je vraagt. Hij zat op het spoor van de verdienste. Daarom liep hij vast. Wie via het houden van de wet met God in het reine wil komen, zal de wet voor de volle 100 procent moeten houden. En dat kan natuurlijk geen mens. Vandaar dat de wet geen heilsweg is. Jezus heeft de rijke jongeling daarmee indringend geconfronteerd door het pijnpunt in zijn leven aan te wijzen. Het zat bij hem -zeg maar- op het eerste en het achtste gebod vast. Zijn bezit was zijn afgod, terwijl hij ook moeite had met delen. En je behoeft maar één gebod te overtreden om schuldig te staan aan de hele wet (Jakobus 2:10). Kortom: zalig worden via de wet is uitgesloten. Dat bedoelt ook je dominee als hij zegt dat de rijke jongeling probeerde zalig te worden onder het werkverbond, dat wil zeggen onder de condities van het werkverbond. En dat kan niet. Want het werkverbond is, zoals gezegd, verleden tijd.
Ik hoop dat mijn antwoord je wat geholpen heeft. Houdt in ieder geval de kern van het evangelie vast dat we alleen door het geloof in Christus behouden worden. Zijn we dan van de wet af? Nee. Maar Gods geboden komen in een ander kader te staan. Het is niet voor niets dat de Catechismus de Tien geboden bespreekt in het gedeelte van de dankbaarheid. Een vruchtbaar leven bloeit alleen op vanuit de verbondenheid met de Wijnstok Christus. Zonder Hem kunnen we niets doen (Johannes 15:5).
Een hartelijke groet,
Ds. J. C. Schuurman
Graag wil ik proberen om je vraag te beantwoorden. Het is een boeiende vraag omdat het om de kern van het evangelie gaat. Hoe word je behouden? Is dat alleen een kwestie van genade, of leveren we zelf ook een eigen bijdrage aan de zaligheid?
In dit verband vraag je naar het werkverbond. Het is een woord uit de geloofsleer (de dogmatiek). We treffen het niet letterlijk in de Bijbel aan, maar dat geldt van de meer woorden uit de geloofsleer. Om één voorbeeld te noemen: ook de aanduiding Drie-eenheid kom je in de Schrift niet tegen.
Met het werkverbond wordt de situatie vóór de zondeval bedoeld. Toen was er in zekere zin sprake van een soort verbond. Ik laat nu verder rusten dat de term werkverbond binnen de theologie wat omstreden is. Het woord werkverbond kan de associatie oproepen van een moderne CAO waarin de verhouding van werkgever en werknemer is vastgelegd. Maar dat is een té menselijke invulling van de relatie tussen God en de eerste mensen.
Hoewel we in Genesis 1-3 niet lezen van een officiële verbondssluiting, is er wel sprake van een bepaalde overeenkomst. God vraagt van Adam en Eva dat ze Hem gehoorzamen door niet te eten van de boom van de kennis van goed en kwaad. Op ongehoorzaamheid staat de (eeuwige) dood. Tegelijk heeft God in het paradijs ook de boom des levens gegeven. Deze boom getuigt van het Leven dat Adam en Eva zullen ontvangen als zij Gods inzetting niet overtreden. Al met al is er sprake van een soort verbond. Omdat in het paradijs alles afhangt van de keus die de mens maakt, is dit verbond in de geloofsleer het wérkverbond genoemd. Het doen en laten van de mens (dus zijn wérken) is doorslaggevend.
We weten hoe het is afgelopen. Genesis 3, die zwarte bladzij uit de Schrift. Adam en Eva hebben het werkverbond verbroken. Sindsdien is het werkverbond definitief verleden tijd. We zijn door de zonde ôver van Huis (van God) geraakt, dat wij onze zaligheid op geen enkele wijze meer zelf kunnen bewerken. We worden alleen door het werk van een Ander verlost. En je zult begrijpen Wiens werk ik bedoel (je kunt het aan de hoofdletters eigenlijk al zien). Inderdaad, het volbrachte werk van de Heere Jezus, Zijn lijden en sterven op Golgotha, hét offer bij uitstek dat Hij als Hogepriester brácht, én dat Hij als het Lam Gods ook Zelf wás.
Hoe krijg je deel aan Zijn kruiswerk? Je geeft het zelf in de vraag al aan: door het levende geloof in Christus dat de Heilige Geest werkt. Wat is het bevrijdend om je leven met alle tekorten toe te vertrouwen aan de Heere Jezus. Het komt niet op jouw werken of op jouw inzet aan. Gelukkig niet. ZÃjn werk alleen! Je hebt helemaal gelijk als je schrijft dat ook de gelovigen in het Oude Testament uit genade behouden zijn. Lees bijvoorbeeld wat er geschreven staat van Abraham in Genesis 15:6 (door Paulus geciteerd en onderstreept in Romeinen 4:3 en volgende). De offers zagen inderdaad op Jezus’ offer.
En nu die rijke jongeling waarnaar je vraagt. Hij zat op het spoor van de verdienste. Daarom liep hij vast. Wie via het houden van de wet met God in het reine wil komen, zal de wet voor de volle 100 procent moeten houden. En dat kan natuurlijk geen mens. Vandaar dat de wet geen heilsweg is. Jezus heeft de rijke jongeling daarmee indringend geconfronteerd door het pijnpunt in zijn leven aan te wijzen. Het zat bij hem -zeg maar- op het eerste en het achtste gebod vast. Zijn bezit was zijn afgod, terwijl hij ook moeite had met delen. En je behoeft maar één gebod te overtreden om schuldig te staan aan de hele wet (Jakobus 2:10). Kortom: zalig worden via de wet is uitgesloten. Dat bedoelt ook je dominee als hij zegt dat de rijke jongeling probeerde zalig te worden onder het werkverbond, dat wil zeggen onder de condities van het werkverbond. En dat kan niet. Want het werkverbond is, zoals gezegd, verleden tijd.
Ik hoop dat mijn antwoord je wat geholpen heeft. Houdt in ieder geval de kern van het evangelie vast dat we alleen door het geloof in Christus behouden worden. Zijn we dan van de wet af? Nee. Maar Gods geboden komen in een ander kader te staan. Het is niet voor niets dat de Catechismus de Tien geboden bespreekt in het gedeelte van de dankbaarheid. Een vruchtbaar leven bloeit alleen op vanuit de verbondenheid met de Wijnstok Christus. Zonder Hem kunnen we niets doen (Johannes 15:5).
Een hartelijke groet,
Ds. J. C. Schuurman
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J. C. Schuurman
- Geboortedatum:17-06-1955
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Boven-Hardinxveld
- Status:Inactief
16 artikelen
Bijzonderheden:
In 2020 met emeritaat.
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Geen reacties
