(...) Reformatorische kerken hanteren het sola gratia, sola scriptura-beginsel. ...

Ds. E. Gouda | Geen reacties | 18-08-2006| 00:00

Ik kom regelmatig in kerken van diverse gezindten. Behalve belangrijke overeenkomsten vallen mij enkele kenmerkende verschillen op. Een hiervan is het volgende en daarom wilde ik dit graag aan de vraagbaak van Refoweb voorleggen: Reformatorische kerken hanteren het sola gratia, sola scriptura-beginsel. Gek genoeg vind je juist bij deze gezindte (in kerk en gezin) en eigenlijk ook nergens anders zoveel dingen die meer volgens het beginsel van sola traditia zijn. Sola gratia betekent dat je je eigen heil niet kunt bewerkstelligen, maar juist bij deze mensen wordt heel erg de nadruk gelegd op wat je allemaal wel moet doen en wat je niet mag doen. Impliciet ga je het dan toch van je eigen prestaties verwachten. Ten tweede: als we naar sola scriptura kijken, dan zien we dat ook dit principe met voeten getreden wordt op o.a. de volgende dingen: sola scriptura, maar toch overal belijdenissen en geschriften aan toevoegen (met als argument dat dit de enig juiste uitleg is). Tevens staat in diezelfde Schrift niks voorgeschreven over muziek in de eredienst, maar bijna overal in reformatorische kring worden gezangen en geestelijke liederen geweerd, evenals andere instrumenten dan het kerkorgel. En dan nog het volgende: Jezus zei: laat de kinderen tot mij komen. In bijna alle reformatorische kerken is geen kindernevendienst aanwezig (met als argument dat jonge kinderen ook naar de dominee moeten luisteren). Nu er valt nog veel meer te zeggen. Ook is er op andere gezindten het een en ander aan te merken, maar daarvoor is deze website niet de juiste. Ik hoop op een goede onderbouwde reactie van het panel. PS. De kritische vraag die hier gesteld wordt komt voort uit een oprecht verlangen naar meer openheid binnen de reformatorische gemeenschap die naar mijn mening teveel in zichzelf gekeerd is.

Beste vragensteller,

De zaken die je aan de orde stelt begrijp ik heel goed en kan er ook ver in meekomen. Er is echter altijd weer een keerzijde. Als je zelf zo op de zaak zit, is het moeilijk om met een kritische distantie de dingen gade te slaan. Wij hebben immers allemaal onze beperkingen. Als we tegen iets of iemand ageren, dan bestaat het gevaar dat we alleen nog ons eigen geluid horen.

Het gaat erom dat we de dingen in het juiste perspectief leren zien. De sola’s van de reformatie zijn niet nieuw, maar kwamen onder een dikke laag stof vandaan, zoals het wetboek in de tijd van koning Josia. De sola’s, je noemt overigens niet het sola fide en het solus Christus, zijn door en door bijbels. En dat is ook het enige. Dat is het voertuig van de Heilige Geest. Als je zegt dat er belijdenissen bij gekomen zijn, dan moet je wel de context van de tijd hierbij in acht nemen. De belijdenissen zijn geen extra of plus bij het Woord, maar dienen het Woord en zijn zelf ook bijbels. Wie bijvoorbeeld in de Catechismus leest, raakt onder de indruk van de vele Schriftplaatsen. De belijdenis is met andere woorden niets anders dan compacte vertolking van de Schrift op essentiële onderdelen ervan.

Als jij ontwaart dat op allerlei gebied, bijvoorbeeld in de gezinnen, zich andere sola’s aandienen, dan is dat terecht een punt van zorg. Dat wil niet zeggen dat traditie niet goed is, als de traditie dan maar ten dienste staat van de Traditie (met hoofdletter). Ook in dit geval mag je andere wijzen op het volkomen werk van Christus, dat niet meer aangevuld kan en mag worden. Tegelijk moet je reëel zijn, denkend aan Gods Woord, waarbij de Heere ruimte laat voor de zwakke broeder/zuster in het geloof die hecht aan bepaalde zaken. Je moet bij jezelf maar eens eerlijk te rade gaan en je leven door de bril van het Woord leren zien, dan kunnen er nog allerlei ontdekkingen zijn waar je van kunt schrikken. Want hoe bijbels zijn we dan? Leven we zelf dan zo sterk om het bij ons onderwerp te houden uit de sola’s van de reformatie. Het hart is ook hier arglistig. Wat we bij de ander menen op te merken, zien we bij onszelf niet. Je spiegelt je immers aan de ander altijd zachter.

Wie zich op de geschiedenis beroept is overigens altijd gevaarlijk bezig, omdat elk tijdvak zijn eigen verhaal heeft. De Bijbel alleen is de norm. En daarom is het in feite een vruchteloze discussie om over orgelspel -daar moesten verschillende reformatoren niets van hebben (!)- en andere zaken te spreken. Laten we in het mindere verdraagzaam zijn en in het meerdere elkaar zoeken. Ik ben daarom blij dat je oprecht verlangt naar meer openheid in reformatorische kring. Hoe je dat krijgt? Door een leven aan Gods troon. Daarmee opent God deuren naar mensen om goed van Hem te spreken. En dat was/is het beginsel van de reformatie. God de eer.

Ds. E. Gouda, Oude Pekela

Dit artikel is beantwoord door

Ds. E. Gouda

• Geboortedatum:
  25-12-1968
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Nieuw-Lekkerland
• Status:
  Actief

103 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven