Wat moet ik doen tegen haatgevoelens die regelmatig opborrelen wanneer een zeer ...

Ds. J.J. Tigchelaar | Geen reacties | 02-05-2006| 00:00

De vraag komt helder en begrijpelijk over, maar heeft bij nader inzien toch een aantal onduidelijkheden. Ik zal proberen te gissen wat er achter kan zitten.

1. Stel: iemand voelt zich door opmerkingen van een ander gekwetst, bezeerd en geïrriteerd. Zijn die opmerkingen dan mogelijk terecht, maar willen we ze liever niet zo horen? Dat steekt nauw, want we beginnen (vanaf Adam en Eva in het paradijs) altijd de fout bij een ander te leggen. De soms ontactische of onhebbelijke toon van terechtwijzingen kan gemakkelijk de schuld bij een ander doen zoeken. We zullen dus door de toon en de wijze van verwijt van de ander heen moeten zien te komen en de werkelijkheid onderkennen. Heb ik soms iets fout gedaan waar ik niet aan herinnerd wil worden? In dat geval zijn haatgevoelens niet terecht, maar zullen we de hand in eigen boezem moeten steken. Dat betekent natuurlijk niet dat iemand die fouten maakt gerust gekwetst en bezeerd zou mogen worden. Maar het gaat wel meer om de zaak dan om de toon.

2. Maar als er eerlijk geen enkele reden voor is om iemand te kwetsen, waarom doet die ander dat dan toch? Is het nog mogelijk je zelf te verplaatsen in de positie van de ander? Er kunnen psychologische redenen zijn dat de één tegen de ander uitvalt. Ik weet niet of er in het geval van de vraagsteller daar wel eens samen over gesproken is. Niet in het hitte van de strijd, maar daarna. Hoewel: vraagsteller schrijft dat het vaak voorkomt dat er zulke verwijten vallen. Probeer het toch eens, eventueel samen met een vertrouwd persoon, om achter de redenen van die botsingen te komen.

3. De moeilijkheid lijkt er ook te liggen in het feit dat de nare reacties komen van iemand die zeer nabij is. Toch wil ik wijzen op wat Paulus schrijft in Romeinen 12:18 “Indien het mogelijk is, zoveel in u is, houdt vrede met alle mensen”. Een andere vertaling geeft het zo weer: Houdt zo mogelijk, voor zover het van u afhangt, vrede met alle mensen. Wanneer dat echt niet mogelijk is, nadat alles geprobeerd is, kan het beter zijn een afstand in acht te nemen. Zoals tussen Abram en Lot. Maar dan moet wel duidelijk zijn dat wij van onze kant alles hebben gedaan om een geschil te voorkomen en tot vrede bereid zijn. Of de mogelijkheid om afstand te nemen er voor de vraagsteller is, kan ik niet beoordelen. Er kan een conflict in een gezin liggen, in een huwelijk of tussen ouders en kinderen. In dat geval wijs ik weer op de mogelijkheid eventueel een onpartijdige bemiddelaar te zoeken. Mogelijk een predikant?

4. Bidden lijkt niet te helpen, althans zo merkt vraagsteller op. Is het woord “lijkt” hier met opzet gebruikt? Betekent het mogelijk: het helpt nog niet? Soms kan een verhouding al lange tijd verstoord zijn. Kunnen we dan eisen of verwachten dat een gebed snel een oplossing biedt? In Mattheus 7:7 zegt Jezus Christus: “Bidt en u zal gegeven worden”. Er zijn echter vele voorbeelden in de Bijbel dat het antwoord en de gevraagde hulp of uitredding niet direct komt. Je zou ook kunnen vertalen: Bidt totdat u gegeven wordt. Bidden en evenzo zoeken en kloppen vraagt volharding.

5. Is bidden een goedkope tip? Wie het advies om te bidden als goedkoop zou afwijzen, moet goed weten wat hij daarmee verklaart. Dan zeggen we eigenlijk: ik kan het zonder God en Zijn hulp zelf wel oplossen. Dat klinkt dapper en moedig, maar is meestal hoogmoedig. Door de zonde zijn we immers niet meer in staat alles zelf aan te kunnen, goed te overzien en haatgevoelens te overwinnen. Het advies om te bidden kan van de kant van de tipgever ook een eerlijke belijdenis zijn: ik zou je wel willen helpen, maar ik kan het ook niet, zoek het bij die grote Ander.

Een betere raad heb ik ook niet.

Ds. J. J. Tigchelaar

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.J. Tigchelaar

• Geboortedatum:
  05-12-1931
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Putten
• Status:
  Actief

130 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven